voor de ZHidhollandüche en Zeeiimche Eilanden»
BB!H BLAB.
Zaterdag 23 April 1910
1
An tirevo lu
25sle Jaargang N°. 1548.
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de itedaciie feestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te sendee aan den ilfgever.
Woor 't front.
OF OBSA' KJlTHJLIfli.
Een belangrijke Voederproef.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr, p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50; zonder ƒ4,50 per jaar
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom». No.
Adyertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrjjdagmorgen 10 nar.
Nog een zestal weken en de Prov.
Statenverkiezing is in gang. Hier
en daar vergaderen ai de Provinciale
Comité's. de kiesvereenigingen. Men
leest reeds van candidaten, die wegens
ouderdom, enz. niet meer in aanmer
king willen komen en namen worden
reeds genoemd van hun mogelijke
plaatsvervangers. De loopgraven wor
den aangelegd totdat de beslissende
strijd volgt, waarop alle kiezers voor
't front geroepen worden om naar
overtuiging en eer den tegenstander
afbreuk te doen en hem zoo mogelijk
de raakste slagen toe te dienen.
Voor 't front ook op Flakkee,
En Flakkee was een bolwerk van
de Antirevolutionaire partij. Op dit
bolwerk munt 't Liberalisme het. En
naar aanleiding van.de Tweede Kamer
uitslag, waarin onze partij achteruit
boerde, hopen ze op succes. We zullen
de laatste zijn om te erkennen, dat
er voor de tegenpartij een overwinning
te behalen is. Geen twee. Wel een.
Maar die Victorie is dan alleen te
boeken, als Flakkee's bevolking ver
geet den wortel, waarop zij stoelt
als de leiders der antir. partij verge
ten den plicht die op hen rust; als
volk en leiders niet gaan staan op de
plaats, waarop God de Heere ze in
znlke dagen vooral plaatst,
Want wat is een verkiezing? Een
doen van belijdenis. Een afleggen
van een bekentenis.
In de Kerk des Heeren is het »af-
leggen van belijdenis,het zich plaat
sen voor het forum Gode door alle
eeuwen heen als een hoogst ernstige
zaak beschouwd, juist omdat men zich
door die belijdenis één gevoelde met
al die duizenden maal duizenden, die
Christus erkennen als 't Hoofd der
Gemeente en de lidmaten als hun broe
deren en zusteren, die één in geloof,
één in hoop, één in liefde voor de
grondzuilen, waarop de Kerk van
Christus rust, samen wenschen opge
bouwd te worden op de fondamenten
van de Apostelen en profeten.
Belijdenis afleggen en deelgenoot
worden van de rechten, die de Kerke
Gods naar Zijn Woord aanbiedt in
Doop en Avondmaal, in Leer en Lei
ding en Tucht en Onderhoud; 'tis
zich aansluiten bij die millioenen die
gestreden en gebeden hebben om Sions
welvaart en den vrede en het heil van
Jeruzalem.
Maar bij de stembus legt men ook
een belijdenis af. De geslachten voor
ons vormen met ons één schakel en
wij allen sluiten aan bij degenen, die
nog komen zullen.
Duizenden onzer ouderen hebben
gestreden voor politieke beginselen,
die hen lief en dierbaar waren. Om
de verwezenlijking van d'e ideeën
streden ze; leden ze; baden ze, van
de verwezenlijking dier staatkundige
beginselen verwachten zij heil en geluk
voor olk en Vaderland en Vorsten
huis. Ze gaven voor de verspreiding
dier beginselen hun geld, hun kracht,
iun nachtrust, hun genie en energie.
n ^ec*en °nze"Vaderen, onze Voor
vechters, onze eerste mannen. En wij,
hun kinderen, voltooien hun werk
wat zij moesten laten rusten, grepen
WLJ aan. En daarom is een Verkiezing
zoon hoogs; ernstige zaak. Zullen we
door lauwheid afbreken, wat onze
vaderen trachten op te bouwen Neen,
met degenen, die rusten in 't graf en
ons een voorbeeld nalieten om de
hoogste beginselen der menschheid
na te jagen die te beminnen 6daar-
voor zijn kracht en geld veil te hebben
met die rustenden in de graven, met
de nog levenden die vol ziel en am
bitie zich geven voor de verspreiding
dier heerlijke ideeën, voelt de belijden
de kiezer zich een en 'tis uit zijn ziel
geglipt, eer hij 't weet: Zóó voede
mijn vader mij op zoo was het goed,
zoo is 't altijd goed, want ik wil niets
anders belijden bij die stembus, dan
dat God de Heere mijn God en Koning
is.
Mijn God en Koning! Dat is de
belijdenis van den Antirevolutionair
bij de stembus.
Eu als hij in 't stemlokaaltje staat,
ruischt 'tin zijn hartUit genade mag
ik stemmen en stem een man, die met
mij hulp verwacht van U, o God,
onze Koning 1
Die zwarte dag van 1909.
Is die stemdag voor een goed Flak-
keeër ooit meer te vergeten Die voor
ons district zoo zwarte dag Toen de
stembus sprak ten gunste van Mr.
Patijn tegen den heer Vegtel.
Die zwarte dag, toeQ bleek, dat de
zon in sombere nevels onderging, en
zelfs Sommelsdijk 89 st. meer ieverde
voor den liberaal dan voor onzen altijd
/oo gewenschten candidaat Vegtel. En
dat in SommelsdijkWas dit niet
zwart? Sommelsdijk 89 meer.
Middelharnis 50
Dirksland 8
Herkingen 7
Melissant 7
Stellendam 32
Goedereede 30
Ouddorp 42
N. Tonge 39
O. Tonge 51
Samen voor Mr. Patijn meer357
stemmen.
Samen voor den heer Vegtel meer
79 stemmen.
Ja toen we aan den avond van dien
dag ons neerzetten en den reeds ver
wachten tcestand aanschouwdende
ruine overzagen toen was 't uit onze
ziel geperstzoo'n dag is onvergetelijk.
Met zwarte kool aangeteekend
Was dat nu, op dien dag, Flakkee
Neen, gelukkig neen, dat was een
spotbeeld van Flakkee. Een schaduw
van Flakkee.
Flakkee zullen we, God geve 't, zien
in Juni 1910, in zijn volle kracht. Dan
openbaart Flakkee zich als op dien
schitterenden 11 Juni 1907, toen de
heer De Wilde lOOl stém meer had
dan de liberaal Van Santen.
Die zwarte dag 1909 mag wegzinken
in der eeuwen schoot, maar op den
dag van Juni '10 zal Flakkee weer
eens laten zien, dat 't niet verzinkt,
maar zich opheft, zich hersteld heelt
van den zwaren slag ons in Juli '09
toegebracht.
Onder Gods zegen.
Met Zijn hulp.
Met geld van alle onze mannen en
vrouwen uit al de 13 dorpen.
De smaad van dien zwarten dag
moet uitgewischt.
Spreekt ons niet van de schuldigen.
Spreekt en denkt over de nieuwe
toekomst er werkt!
Openbaar onderwijs.
Hoe duidelijk spreekt men 't van de
overzij uit, dat de Openbare School
haar tijd overleefd heeft. Men spreekt
't uit, en zoo deed een Amsterdamsch
schoolhoofd, Zernicke, dat de Antirev.
partij 't recht aan haar zij heeft en had.
En dat was die man niet van 't hart
gewrongen. Als eerlijk liberaal, als
konscientieus opvoeder der jeugd was
hij er van overtuigd, en kon hij als
spreker er niet van zwijgen, dat 't neu
trale onderwijs een fiasco was.
Vrije scholen, een nationale school
was ook zijn ideaal.
En behalve deze spreker zijn er nog
honderden, die er ook zoo over denken I
In s Komngs dienst.
We staan, nietwaar mannen en
vrouwen van Flakkee, in 's Konings
dienst.
Wat een eer, wat een voorrecht;
te meer, waar het deze Koning, de
Koning der Koningen, is, God Almach
tig.
Maar die Koning heeft iecht op
trouwen dienst onzerzijds, omdat Hij
zulk een goed Koning voor ons is.
Hij overlaadt ons dag aan dag met
zijne gunstbewijzen.
Want God de Heer, zoo goed zoo
mild, is 't allen tijd een zon en schdd.
En wie een trouwe dienaar is, zal
Hij genade en eere geven. Dat heeft
Hij beloofd en Hij is geen God, dat Hij
liegen z d.
We moeten trouwe dienaars zijn,
omdat onze Koning een trouwe Ver
zorger en Machthebber is. Wat komen
we veel te kort in 's Konings dienst.
Maar bij de stembus en vóór de stem
bus vragen we ons vooralWat doe
ik eigenlijk in 's Konings dienst
Ben ik voor niets onder de wapenen
geroepen.
Biaap ik op mijn post?
En Jezus naar de discipelen gaande,
vond ze siapende. En dat in Gethse-
maneh. Bij 't kletteren der wapenen I
Toch niet ons beeld
Ontzettend I ais dat waar was.
>Een schoon en kloek artikel*.
Aldus de 2>Shchtsche CouranU.
De pluim wordt gestoken op den hoed
van mr, v. d. Laer, die sinds eenigen tijd
het christelijk-politiek-sociaal tijdschrift »De
Klaroen« redigeert.
En die pluim is verdiend.
De 2>Klaroen« gaf me weieens een te
schel geluid en met name De Nederlander
die anders dacht me zoo nogal in de
buurt van die Klaroen zitten moest, omdat
bijde opkomen voor de chr, historische
beginselen maar zich stellen, tegenover de
georganiseerde antirevol. partij met
name de Nederlander raakte meer dan eens
in een zeer vinnige woordenwisseling met
die Klaroen, die we meer dan eens
hebben overgeslagen
Maar met het artikel dat die Klaroen
geeft over het Neo-Malthusianisme ben ik
het van ganscher harte eens.
Als wij een brochurenhandel hadden,
zooals de S. D. A. P., dan moest daar
een cents-vlugschriftje van gemaakt, dat in
een paar honderdduizend exemplaren in
stad en land verspreid.
Nieuws staat er niet in.
Maar wat onder ons volkomen zekerheid
had, wordt hier nog eens met kracht en
gloed herhaalt, zoo, dat het doet huiveren
voor de Neo-Malthusiaansche leer en prak
tijken en aanvuurt tot den strijd tegen de
zen volkskanker.
Het Neo-Malthusianisme belaagt erger
ons volksbestaan dan het alkohohsme en
't wordt waarlijk tijd, dat we ons opma
ken tot den strijd.
Terecht zegt ïde Klaroen*, dat een
volk als natie veel meer leeft uit het hart, dan
uit het verstand. En als eenmaal het hart
eens volk vergiftigd is, dan gaat het
tenzij God Almachtig het nog redde als
een brandhout uit het vuur onvermij
delijk ten gronde.
Nu spreekt gelukkig het hart des volks
in vele kringen nog goed. En met name
daar, waar men buigt voor Gods Woord
heeten nog steeds de kinderen een erfdeel
des Heeren en wordt een talrijk kroost als
een zegen beschouwt, hoe moeilijk vaak
het is, om zooveel kinders »met eere* groot
te brengen.
Doch ook werkt het vergif.
Onder den schoonen schijn van sociale
recepten te schrijven, komt de duivel, zich
bedienende Van menschen, ook thans weer
de waarheid verkeeren in leugen en dan
heet het, dat een beperkt kindertal een
sociale zegen is en voor een gansch volk,
met name voor den arbeidenden stand en
voor het afzonderlijke geziD. De arbeids
krachten worden zoodoende „op prijs"
gehouden de loonen zullen stijgen de vöe
ding kan beter zijn het onderwijs ook enz.
Maar terecht wijst de Klaroen er op,
dat de menschen, die naar deze loktaai
luisteren niet bezield zijn door ethisch-
sociale overwegingen, maar door de zeer
materialistische overweging, dat »vele var
kens de spoeling dun maken*.
En toch is de Klaroen eenzijdig
Wat we ook op ander gebied opmerk
ten de redacteur is de man van den
studeerkamerde man van de boeken-
in-kastende peinzende geleerde. En zoo
vaak is het opgemerkt, dat zulke men
schen prachtige torens van beginselen weten
op te bouwen, maar dat ze vaak vergeten
met- de klinknagels der praktijk 't gevaarte
vast ineen te slaan.
Wat het beginsel betreft is er op dit
kloeke stuk niets aan te merken.
Maar in de praktijk staat het zoo, dat
dezelfde christenen, die dagelijks bidden
Leid ons niet in verzoekingvaak een
krasse vermaning noodig hebben, omdat ze
door hun praten en doen den broeder in
verzoeking brengen, juist op dit punt zich
niet te storen aan de ordinantiën Gods.
Dat de wereld dit doet, is te begrijpen.
Maar als de ^broederen* dit doen, kan 't
alleen daar vandaan komen, dat ze zich hun
kwaad niet bewust zijn
Onlangs hoorde ik een vrouw-moeder
van tegen de veertig, die zelf verscheiden
kinderen had en ook ruimschoots hun deel
kende van klein-kinder-leed, tot een
jongere moeder, die met een acht-
maandsch popken* haar bezocht, zeggen
Wat zou ik graag ook nog zoo'n klein
ding er knuffelen
Bij haar sprak het hart nog goed.
Maar in onze onderlinge gesprekken
wordt maar al te vaak een andere toon
gehoord en dat doet ontzettend veel kwaad,
't Wordt of in woorden gezegd of door den
toon der stem en 't gebaar der hand te
kennen gegevenHij of zij liever dan ik
't is 'm, 'l is haar van harte ge
gund ik voor mij, 'k ben dubbel tevreden
met m'n lot, zijn' z'r eenmaal dan zijn ze
welkom maar zijn z'r niet, dan is 't beter.
En door zulk spreken wordt ook het
hart van ons christenvolk vergiftigd.
Eens voorgoed moesten we daarmee
ophoudeD. Het is toch in den legenwoor-
digen tijd zoo, dat een zeer klein geloof
toe noodig is, om te belijden dat een groot
kindertal een zegen des Heeren is.
Als ge vaders en moeders van groote
gezinnen eens aan 't spreken krijgen kon,
dit maar daarvoor hebben ze 't gewoon
lijk te druk dan zouden ze u diarvan
merkwaardige staaltjes kunnen vertellen.
iGeeft God kinderen, dan geeft Hij ook
brood*.
En menigeen zou verrassende uitkomsten
kunnen mededeelen hoe de Heere God bij
de vermeerdering des gezins ook vermeer
dering gaf van inkomsten zoodat het, nu
ja schraal was en schraal bleef ook
dat kan een zegen zijn, gelijk het steken der
broodkruimels een vloek maar er geen
gebrek werd gekend.
Maar wat ik zeggen wilde is dit. God
werkt ook hierbij middelijk. En Hij wil ons
gebruiken, om die groote gezinnen voort te
helpen. Daartoe is noodig, dat wij allen
het kindertal als een zegen beschouwen.
Een zegen voor enkele gezinnen.
Een zegen ook voor de maatschappij.
Een zegen ook voor 's Heeren kerk.
Dat wij niet siechis dit in iheorie beamen
maar er ook in de prak.ijk naar handelen
door het groote gezin tegemoet te komen
waar we even kunnen.
'k Herinner me nog dat mijn moeder,
twee bakkers iaanhield« maar dat ze ver
reweg 't meeste brood nam van den versten
bakker, die lien kinders had en dat we
söms expres dien loop volbrengen moesten
al zouden wij veel liever maar bij den
bakker in de buurt gekocht hebbeD.
Die andere heeft 't het meest noodig zei
moeder.
Dat is een gezonde regel.
Doch die ook in onze kringen maar al
te vaak wordt veronachtzaamd, ja soms
door het tegendeel vervangen.
Niet zelden wordt er voor ambten, be
dieningen enz. enz. gekeken hoe weinig
kinders iemand heeft en een klein gezin is
dan een aanbeveling.
Staat en gemeente zijn voorgegaan met
>kinderaftrek« bij belastingen, maar in dezen
zin kan nog heel wat gedaan, 't Verschil
tusschen de draagkracht van twee, die 't
zelfde inkomen hebben doch waarvan de een
'n klein en de ander 'n groot gezin heeft
is nog heel wat grooter dan door dien
>kinderaftrek< wordt aangegeven.
Ia kerk en school en vereeniging moes
ten wij daar ook meer mee rekenen
't Maakt zulk een verschil, of de ouders
van een talrijk gezin merken, in den kring
waarin ze leven, en ook in de christelijke
kringen van kerk en school, of ze vanwege
dat gezin de sympathie en hulp hunner
omgeving hebben, dan wel, of er heimelijk
gedacht wordtGe hebt uzelf den strop
om den hals gehaald, spartel nu ook maar
toe.
Ik druk dat wel sterk uit.
Wellicht wat te ruw.
Goed, als ik er mijn doel maar mee
bereik. De levenswijsheid der wereld heeft
soms, zonder dat wij 't willen of weten,
zulk een invloed op onze levenspraktijk, dat
een kras woord op zijn plaats kan zijn
UITKIJK.
JLansi- en Tuinbouw.
In No. 1 der Verslagen en Mededeelingen van
de Directie v. d. Landbonw over 1910 vinden
we het rapport omtrent de voederproef met het
opfokken van kalveren met gepasteuriseerde af
geroomde melk, te Enschede. In de literatuur
lijn meerdere proefnemingen beschreven omtrent
het gebruik van gekookte en niet-gekookte melk
by het mesten van kalvereD. In 1902/03 werden
ln „Kleinhof-Tapiau" proeven genomen met het
mesten van kalveren, waarby men gekookte en
ongekookte melk met verschillende toevoegings
middelen aan de dieren toediende en waarby
nagegaan werd, hoeveel K. G. melk in de verschil
lende gevallen noodig geweest waren voor het pro-
duceeren van 1 K. G. levend gewicht. Daaruit
bleek, dat toevoeging van keukenzout een gunsti
ge werking by de voeding scheen uit te oefenen,
zoodat het niet onmogelijk was, dat een eventueel
ongunstig werking van pasteuriseeren opgeheven
zou kunnen worden door toevoeging van een
zekere hoeveelheid keukenzout. In 1904 werd in
„Kleinhof-Tapiau' opnieuw een voederproef ge
nomen, waarby gekookte melk met biealciump-
hosphaat, gekookte melk met tricalciumphosphaat
an rauwe melk met formalin (Behring) met elkaar
vergeleken werden. Gekookte melk met trical
ciumphosphaat gaf de gunstige uitkomsten. Beid#
proefnemingen hadden het gebrek, dat zij met
een te gering aantal dieren in iedere groep geno
men werden: in 1902 was dit slechts 5—7, in
1004 maar 3.