ilfflf
De VIERKANTJES
i.
Gas- en Petroleumlampen.
Advertentien.
J. BOE voorheen A. BOER.
P. KASTELEIN, Sommelsdijk
Fabriek en Magazijn
Tie in- en Laua^oaw.
Buitenland.
ENGELAND.
fjieiueEigTl ftieuws.
OOQËNBUKKEN OM UIT
te blazen zijn alleen moge
lijk wanneer Sunlight Zeep
wordt gebruikt. Zij bespaart
tijd want
de zuiverste zeep doet het werk.
12 Hang 12. ROTTEKHA M. 26 Hang 26.
Men gelieve steeds op het juiste adres HANG IS—86
te letten, daar andere zaken onder denzelfden naam gedreven,
geen gemeenschap hebben met mijne sedert 70 jaren bestaande zaak.
is de meest geurige en begeerde 2 cents sigaar.
Lamsteeg 2 en 2a.
hoek Kaasmarkt.
Nikkelwaren mei garantie
Steeds het nieuwste. 3310
listische debaten ten eigen baie.
Eu wee wie daar wat van zegt
Dan woidt de debater brutaal.
Dat) kan 't hem niet scheleu, wat hij er
uitgooit. Dan heeten de tegenstanders dom
pers en duisterlingen, wier daden 't licht
niet velen kunnen van het vrije debat. En
hebben ze dan maar een »klomp:e« geest
verwanten in de zaal, dan trachten z.e in
elk geval den goeden indruk der rede te
bederven, door de vergadering te doen
verioopen, al^ moeten ze daarvoor het gebed
zelfs storen.
Zoo debateert de socialist.
En precies dezelfde methode nu, passen
sedert eenige in randen de mannen vau de
S. D. P. op hun vroegere partijgenoten toe
Met meer ziftigheid nog.
Op elke meeting eischen ze debat. Dit
verkregen hebbende pakken ze uit. Schelden
de anderen uit voor alwat leelijk is. Prikken,
grieven, porren, treiteren-, judassen* Komen
op elke motie met amendementen, of ze
bij de el afgeknipt zijn. Willen die verde
digen. Eischen dupliek. Stemming over de
amendementen.
Tot de vergadering gaat uitloopen.
Of een hevige twist uitbreekt.
Zoodat in elk geval de Kracht van de
mee ing gebroken is.
De methode zeli verfoeien we.
Maar ze is van zuiver socialistischen aard,
daar gaat niets van afWijzelf hebben door
die methode menigmaal onze beste verga
deringen zien bederven
En wat doet nu de S. D. A, P Het
is merkwaardigNu zijzeif last krijgt van
haar eigen streken, wotdt zij als dol. Als
Wijnkooj) of een der zijnen 't woord maar
vraagt, dan beginnen de anderen al te grom
men, te fluiten, te brullen. En zoodra er
iets gezegd wordt, dat hen prikkelt, dan
wordt den debatter door de groote herrie
feitelijk het voortspreken onmogelijk ge
maakt.
Ja, men gaat nog verder.
Aan de S. D. P. werd al herhaaldelijk
debat gewiege'rd. Precies hetzelfde middel
van verweer, dat wij tegen het socialistische
pseudo-debat toepassen 1
Of, als een debatter niet naar den wil
der heeren spreekt, dan wordt de verga
dering zoogenaamd »spontaan«, rumoerig
en steekt de vuist op, wil den man te lijf
oi jouwt hem uit.
Of ook van de bestuurstafel zelf wordt
gedresseerd, om er [den s-venU maar uit
te gooien
't Is een merkwaardig verschijnsel.
Eu voor ons een schitterende rechtvaar
diging, ais we zeggen: Aleve! goede vijanden,
maar op onze meetings debatteert gij niet
UITKIJK.
aardappelcultuur.
2e artikel.
De proefvelden van de Friescho Commissies
voor de aardappeieiicultuur hebben ons nog meer
te ieeren.
Op 2 velden had men vergeleken poters, be
waard in den kelder en .in den hoop. Te Hol werd
op zavelaehtigen kleigrond, teelde men 2 soorten
Borgers en De Wet. De opbrengsten waren per
Hectarevan de Borgers, kelderpereeel, 23555 K.
G. groote, hoopperceel 23333 K. G.van De Wet
resp. 19583 K.G. en 16875 K. G. groote. Bij de
Borgers was er dus zoo goed als geen verschil,
bij De Wet was echter een verschil van beteeke-
nis: 2708 K.G. groote. Opgemerkt dient hierbij
te worden, dal de hoop poters met grooter zorg
waren behandeld, omdat de partijtjes zeer kleiu
waren, dan in groote praktijk mogelyk is. De
proelnemer blijft, ook bij de Borgers.de voorkeur
geven aan het bewaren in den kelder, omdat dit
veel gemakkelijker en zekerder, en desorteeriug
in den winter geriefelijker is.— Te St. Anna
Parochie, op zwaren kleigrond, gaven de hoop
poters per Hectare 'in K.G.19600 groote en
2800 kleine, totaal 22100, en de kelderpoters
20300 groote, 3850 ^kleine, toteal 24150. De gel
delijke opbrengsten waren: f 420 en 444. 5. Gok
hier hebben dus de poters, bewaard, in den kel
der, het gewonnen. Hoe' goed is het toch, op
alles te letten I
De resultaten, verkregen bij de bemestingspioe-
veu op kleigrond, gaven voorts beteekenisvolle
vingerwijzingen voorde praktijk. Wij vermeldden
reeds, dat door de Commissies naast de gebrui
kelijke bemesting met ammoniak super nog
chilisalpeter werd gegeven, dus stikstof in spoe
dig werkenden vorm, en ook nog wat meer Buper,
en in de derde plaats'nog patentkali. Over de
werkiDg der kali spraken we al. Opmerkelijk is
de werking der beide andere meststoflen, welke
steeds te zanten werden toegevoegd. Alleen te
Kimswerd maakten zij zich niet betaald. Op de
acht andere waren zij in een enkel geval „loonend"
overigens „zeer loonend" of „zeer rentabel"; zij
gaven meeropbrengsten van 2000—40U0 K. G.
aardappelen per H. A. Deze -uitkomsten wijzen
er op dat men op de klei waar men geregeld
„werkt" met ammoniak-super, zijn bemestiogs-
wijze dringend noodig mag herzien, en zich dient
af te vragen: le of men niet wat zwaarder moet
gaan mesten2e of het wel rationeel is, uitslui
tend den zwavelzuren ammoniak als stikstofmest
aan te wenden en men niet grooter winst kan
b.ehalen door althans een deel van dien mest
te vervangen door de vlugger en altijdwerkende
chilisalpeter. Men komt er de3 te eer toe zich
die vraag te stellen door het eigenaardige ver
schijnsel dat zich op verschillende dier veldjes
voordeed: dat de kafimest weinig of niet werkte,
als hij allééu aan den gebruikelijkeu mest (am
moniak-super) -werd toegevoegd, maar winst,
soms een tamelijke winst, gaf, als ook nog chili
en super werden uitgestrooid. Een eigenaardig
verschijnsel noemen we ditaldus wellicht te
verklaren, dat er, ondanks den ammoniak-bemes-
ting voor de plant te weinig direct opneembaar
stikstofvoedsel was. Mogelijk was de stikstof in
den bodem in het minimum en de lezer weet,
dat naar die stof (welke in de minste hoeveelheid
in de bouwvoor aanwezig is) de geheele oogst
zich richt, zoodat een surplus (overschot) of
rijke voorraad van andere voedingsstoffen niet
baat, den oogst niet vermeerdert.
Laten we het nog maar eens herhalen en in
een' gemakkelijken vorm in onze hersenen vast
leggen want telkens en telkens weer wordt het
in de praktijk, tot groote schade vaak, vergeten
Als in den grond één stof ontbreekt,
In meerd're oi mind're mate,
Dan kan geen overvloed, hoe groot,
Van d'and're drie, ook baten.
De stof, die in het minimum is,
Zal steeds den oogst bepalen,
Zij g'eft het deel aan, dat de plant
Uit elke stof kan halen.
Dit is een wet van groot gewicht,
Die ieder raoet onthoüen.
Wie haar vergeet, éénzijdig mest'
L'ien zal het wis berouwen.
't 18 NU WEER tijd,
Chilisalpeter werkt snel; reeds na 5 a 10dagen
vertoont het over bemeste gewas veelal de eigen
aardige blauwgroene verkleuring. Die snelle
werking is een gevolg van zijn gemakkelijke
oplosbaarheid in water en de omstandigheid, dat
het zonder eenige voorbereiding^door de planten
wortels kan worden opgenomen.
Bovendien helpt het, in water opgelost, tot de
opneming van andere bodembestanddeelen mee.
Ziedaar, wat we in Kok's „Bemestingsleer" (een
h<.el aanbevelenswaardig boekje, dat voor slechts
50 c. te koop is bij den uitgever J. B. Wolters
te Groningen) lezen over de werking van Chili
salpeter. Kn 't is nu weer tijd, dachten we, hier
aan te herinneren.
't Is nu weer tijd, dat men van bedoelde wer
king gaat pröfiteeren.
Of volgt er niet terstond uit de vermelde
eigenschappen het snelle werken en 't feit dat
met Chili een planten voedsel wordt aangeboden,
't welk zonder eenige voorbereiding den groei
ten goede komen kaD, volgt daaruit niet aanstonds
dat alle gewassen die beginnen te groeien of op
'l punt staan den groei te hervatten, dankbaar
ziju voor wat van dezen stikstofmest.?
Als meu de Vlinderbloemigen (erwten, boonen,
klavers, enz.uitgezondert, dan mag men ge
rust den pas aangehaalden schrijver nazeggen:
„Men gebruikt het Chillisalpeter met succea voor
alle gewassen. Ten minste als er noch aan phos
phorzuur noch aan kali of kalk gebrek is.
Zulke uitspraken moeten land-en tuinman wel
onthouden. En gelijk we zeiden nu is 't weer
tijd ze in praktijk te brengen. Wie 't tot heden
naliet, bestelle onverwijld z'n voorraden. Voor
wintergewassen ongeveer l'/i baal per bunder,
voor haver 2 balen of wat meer, voor bieten 4
balen en meer, voor aardappelen een paar hon
derd kilo, koolzaad idem,of iets meer, voor vlas
ook 1 i 2 balen en voor 'de weierij idem enz.
Zoo ooit, dan zal- 't geld, dat men thans voor
Chilisalpeter uitgeeft een rijke rent eopbrengen.
Want in vergelijking met andere stikstof hou
dende handelsmeststoifen is 't saipeterzout den
laaisten tijd zeldzaam goedkoop.
In een volgend opstel hopen we over de financi-
eele zijde vau deze zaak nog een enkel woord in
't midden te brengen.
In het Lagerhuis werd het amende
ment der opposiiie inzake 'c vetorecht
der lords met 357 tegen 251 st. verwor
peD. Zoowel de nationalisten als deLabour
Parly steunden de regeering. Ten slotte
werden de moties van den premier A squith
aangenomen.
Vertegenwoordigers van Ne-
derlandsche heetworlelfabrieken slo
ten contraeten af met boeren in het
oosten van Engeland, voor de verbouwing
van 'oeetwoitels, die dan naar deNeder-
landsche fabrieken verscheept zullen
worden. Naar aanleiding hiervan werd
de regeering dringend verzocht de En-
galsche suikerbietenteelt te bevorderen
door den accjjns op inlandsche suiker
op te heffen.
Lord Denman antwoordde, dat de
regeering gaarne alles zou doen, wat in
haar vermogen' is, om de industrie te
steunen, maar dat het opheffen van den
accjjns onmogelijk was. Vo'gens hem zou
een systeem van subsideenng de voor
keur verdienen, maar bij kon niet beloven,
dat de regeering zulk een systeem zou
willen aanvaarden. Hij gaf den raad.
met de leden der commissie, benoemd
bij de in de laatste zitting aangenomen
wet, te onderhandelen met het oog op
het verleenen van steun aan de industrie.
FRANKRIJK.
De Senaat besprak bet ontwerp,
waarbij de regeeiing gemachtigd wordt,
twee pantserkruisers op stapel te zetten.
De minister van Marine verklaarde
o m. het volgende
Wij bezitten thans zestien kruisers,
waaronder negen verouderd zijn, een
strijdmacht dus, niet in overeenstemming
mat de zorg, die de veiligheid des lands
vereisch'. De regeering koestert geen
heerschzuclitige denkbeelden haar eenig
doel is, eeu ontscheping op de Fransche
kusten onmogelijk te maken. Wie zou
meenen, dat om dit te beletten landmacht
alloeu voldoende ia, zou dwalen.
Met aigemeene stemmen heeft de
Senaat het wetsontwerp in zake de twee
pantserkruisers aangenomen.
- RÜ bet einde der interpellatie
over bet minimum-salaris der spoor
wegbeambten werd een motie aangeno
men, waarbij de Kamer verirouwen
ui'spreekt, dat de regeering de door het
spoorwegpersoneel gevraagde verbeterin
gen zal invoeren.
PORTUGAL.
De nieuwe Portugeeeche kieswet,
die bij de Kamer is ingediend, is een
omwetking van het progressistische ont
werp van 1889. Da voornaamste her
vorming bestaat, uit een andere indeeling
der kiesdistricten en het invoeren van
den stemplicht. Ieder, die niet stemt, kan
gestraft worden met een geldboete of
verlies van rechten. De regeering ver
klaart, dat het ontwerp geen directe
hervormiog, maar eeu verbetering van
de bestaande wet bedoelt. De oppositie
is steeds legen het ontwerp gekant, daar
zij proportioneele vertegenwoordiging wil.
De directie, geheime stemming blijft
behoudeD.
RUSLAND.
De Rijksdoema schrapte van de
begroeting van Marine een crediet van
elf millioen roebel, uitgetrokken voor den
bouw van nieuwe schepen. De nationalis
ten en de rechterzijde stemden tegen.
De Docma koos een commissie van
21 leden uit haar midden om het wets
ontwerp betrtflende Finland te onderzoe
ken,
BULGARIJE.
Naar aanleiding van de inciden
ten aan de Tnrksche grens heeft de
minister van Oorlog den divisiecomman
danten in overweging gegeven, alle uittar
ting en overhaasting te vermijden, in geval
de Bulgaarsclie posten in de noodzakelijk
heid zoudeu verkeeren handelend op te
treden.
KRETA.
Op Kreta hehben de verkiezingen
plaats gehad voor de nationale Kreten-
ser vergaderingen. Gekozen werden 114
Christenen en 16 Turken. Daar de Tutk-
sche afgevaardigden niet geneigd zijn, den
eed af te leggen dat zij zullen medewerken
tot behoud van den status quo op Kreta-,
zullen zij waarschijnlijk g.en actief deel
aan de vergaderingen kunnen nemen. De
Engelsche consul heeft toen hij drzer
dagen een bezoek bracht aan de opgravin
gen bij Knpssos een onderhoud gehad met
den voorzitter der nationale vergadering.
De coneul trachtte den voorzitetr te be
wegen, de Turksche afgevaardigden tot de
vergaderiug toe te laten, ook al zouden
zij weigeren bovenbedoelden eed afteleg
gen.
ITALIË.
Rooseveld dicteerde aan de Ameri-
kaaiische journalisten, d e hem ver
gezellen een telegram voor Amerika waarin
een verklaring wordt gegeven waarom de
onderhandelingen betreftende het brengen
van een bezoek aan den Paus door den
ex-president échec geleden hebben De
Paus stelde namelijk den ex president
voorwaarden en wilde Rooseveld beletten,
hetzelfde te doen als Fairbanks vroeger nJ.
na het bezoek bij den Paus een bijeen-
koinst van de Methodistenkerk bij te
wonen.
Ex-president Roosevelt werd toen hij
Zondag te Rome aankwam aan het station
ontvangen door den hof-ceremoniemeester,
graaf Popponi den algemeeuen secretaris
van het ministerie van Buitenlandsche
Zaken den burgemeester en de voltallige
Amerikaansche kolonie. De reizende ex-
president door den koning in particuliere
audiëntie ontvangen en nam des avonds
aan het diner ten liove deel.
PERU en ECUADOR.
Een telegram uit Lima meiilt, dat
de Peruviaausche regeering besloten heeft,
onmiddelijke satifactie van Ecuador te
eischen voor den aanval, Zondag, door het
gepeupel te Quito op de Peruviaausche
legatie gedaan.
Wanneer Ecuador nalaat deze voldoe
ning te verschaften, dan zullen er tegen
deze lepubliek troepen worden afgezonden,
en zal de Guayas rivier worden geblok
keerd.
De Peruviaausche reserve is opgeroepen.
Te Lima nam een troep volk hek-schild
van het consulaat van Ecuador weg.
De Peruaansche legermacht is onder de
wapens-gekomen, in afwachting van een
gewapend conflict met de Ecuador. Admiraal
Villovicencio commandeerd de vloot en
kolonel Alvarez het landleger, dat in het
departement Lambayque staat op volle
oorlogssterkte, gereed om op het eerste
bevel voorwaarts te gaan.
Van officieele zijde wordt gemeld, dat
met het oog op de groote opgewondenheid
des volks, de regeeriugen van Ecuador en
Peru het voornemen hebben, over het be
staand geschil te Washington te onderhande
len. De gevolmachtigde van Ecuador Cle
mente PoPnce, zal dientengevolge naar de
hoofstad der Amerikaansche Unie scheep
gaan.
Tot bekentenis gekomen.
De verdachte M. P. te Cortgeue, die
den tweeden Paaschdag een 17-jarige
jongen zoodanig met een mes heeft
gestoken, datjdeze kort daarop overleed,
moet bekend hebben de dader te zijn.
Rijwielongeluk.
In de Nobelotraat te Utrecht reed
Zaterdag een wielrijder, een smidsknecht,
van deze straat de Cellebroeder in op
het oogenblik dat een vigelan'e van
den tegenovergestelden kant kwam aan
gereden. Een botsing was overmjjdelijk
de wielrijder reed tegen het paard aan,
dat steigerend achteruitsprong en daarna
weer vooruittrok, met het gevolg dat
de wielrijder werd overreden en van het
paard eenige slagen in het aangezioht
kreeg. De geheele linkerbovenkaak van
den man was verbrijzeld en de onder
kaak uit het gewricht getrapt, zoodat
zijn toestand hoogst ernstig is.
Poging tot diefstal en moord.
Zondagavond omstreeks 11 uur kwam
in den delicatessen win kei van den heer
Pander, in de Leeghwaterstraat te Haar
lem een man bionen, die met groote
stappen achter de toonbank ging waar
de kas staat. In de kamer achter den
winkel bevonden zich de heer Pander
en de boekhouder. Toen de heer Pander
naar den winkel wilde gaan om te zien
wat de man deed, keerde deze zich om
en loste e8n revolverschot op den heer
Pander, zonder den heer P. echter te
treffen. De kogel vloog in den muur
boven de deur. De man wist onmidde-
lijk te vluchten, daar de heer Pander
en diens boekhouder zoodanig door den
schrik bevangen waren, dat geen van
beiden de tegenwoordigheid van geest
had om den dief achterna te snellen,
niettegenstaande de man nog op straat
voor den winkel struikelde.
Later evenwel werd een man aange
houden, die verdacht wordt de dader
te zijn. De aangehoudene is 10 jaar
geleden bij den heer Pander iu betrek
king geweest en heeft zich toeu aan
diefstal van 300 gulden schuldig gemaakt.
Hij is Maandag 1.1. uit de gevangenis
ontslagen. De aangehoudene is reeds met
eenige personen geconfronteerd. Verschil
lende dienstmeisjes hot kennen den aan
gehoudene als de persoon die Zaterdag
voor den winkel in de Leeghwaterstraat
heen en weet- slenterde. De boekhouder
m9ent dat de man toen hij binnen
kwam gemaskerd was.
Kind verbrand.
Tijdens de afwezigheid der moeder
kwam Maandagmorgen te Nijmegen een
kindje van 13 maanden in aanraking
met eeD brandende kachel.
Toen de moeder thuis kwam vond zij
het verkoolde Ijjkje.
Kinderlijkje gevonden.
Men schrijft ons
Een inwoner van Wolvega vond
Zondagmorgen in de privaatput het lijkje
van een pasgeboren kind van het vrou
welijk geslacht, en even later een schort,
waarin het lijkje gewikkeld was geweest.
Hij waarschuwde terstond de politie,
welke het Ijjkje iu beslag nam. De doc
toren die de lijkschouwing verrichtten,
verklaarden dat het reeds eenigen tijd
in genoemde put moest hebben gelegen.
De marechaussee stelde onmiddelijk at
streng onderzoek iD. De verdenking vj,
op een jonge sinds een paar jaar van hai
man verlaten vrouw, wonende naast b
huis waar het lijkje gevonden was. Ewj
bleef de verdachte herhaaldelijk ontko l
nen, doch 's avonds door den burgen^
ter en den wachtmeester der marechaiJ
see nogmaals scherp ondervraagd, bek
de zij n ruim 4 wek n geleden, tk
in dienstbetrekking in Leeuwarden wJ
aldaar van het gevonden kindje
bevalleD. Zij was spoedig daarna naar tu,.
ouders te Wolvega gereisd, het in
keffer mede voerende, waarop zij foj
bij haar thuiskomst des snachts in i([
privaatput van hun buurman geworpe:
had. De vrouw is naar de gevangen
te Heerenveen overgebracht.
Friesland watervrij.
Men schrijft ons uit Wolvega
Dank zij den krachtigen oostenwin
in het laatst der vorige week, is Friet
land weer droog. De watersand is tha
nog lager dan in begin April van hej
vorige jaar. De overgestroomde polde
konden nu weer leeg gemalen wordei
AU erwege komt het jongvee in het lani
De hooiprijzen, eerst schrikbarend hoog I
gaan snel naar omlaag, daar het zicll
laat aanzien, dat het melkvee ook vroeJ
uit kan. Tengevolge de hooge veeprijzef
wordt er veel vee verkocht, zoodat t
met het hooi nog iets meevalt. De
velprodukten zijn verbazend duur et
ook do varkens breogen den geheelet
winter veel geld op. Dank zij des
lichtpunten zal de boerehs'and ziel
herstellen en alles zal spoedig
»reg kom«.
Oz
OI
UI
O
1445
Groote keuze complete Ameuble
menten in alle Stijlen en Prijzen.
Salon-Ameublementen vanaf f 90.
Massief eiken Huiskamer-
Ameublement 125.
Pitch pine Slaapkamer-Ameu
blement115.
van solide Linnenkasten, Bureaux, Buf
fets, Tafels, Spiegels, alsmede Rietmat-,
Weener- en Kussenstoelen, Fauteuils,
Canapés, enz. enz. 3507
Solide bewerking. Volkomen garantie. Lage prijzen.
VAN
Opgericht 1721.
ROTTERDAM. Telefoon 2845.
Grootste Magazijnen van
GASLAMP vanaf ƒ5,5® compl. PETROLEUMLAMP vanaf f9,-
Huishoudelijke Artikelen.
PETR. ROOKSTELLEN vanaf 1.»©. - GASSTELLEN vanaf
