Kassiers.
r^ndsm,
v®®iB de SBoidbolIaiiilselie en Zeemwsclie Eilanden.
Zaterdag 22 Januari 1910.
A n tirevolu tionair
24sle Jaargang N". 1522.
Orgaan
ill
(I
I
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
Beginselen.
STEIJN Jr.
NSPLAAT,
rstraat.
Sfceyn Ooi tgeasp laat.
en Administration.
icten op Binnen- en
;en)andselie Effecten.
Ijzen.
huizen en landerijen
heid wat betreft het
cnoten tegen koersen
n derden tegen zeer
2416
randschade.
ran '3°/04 's jaars.
S11A11
riek en Magazijn
van
jen- en KMcrMeefling,
jstraat 822 en 324
>ver de Wijde Kerkstraat
ROTTERDAM.
Groote
ins-Opruioiing
van Restante»
(r-Paletots Dcmi-saisoiis
ms, Pantalons, Kinder-
Jonpiiesreiicosiiinnis
Kiiidernaletots on
Mmaiislcleeiliiig,
bt o'iize EtaSsges.
er zekering
>osch.
Jga men in zijn eigen
'IsflUk 3308
odepoaeerd handelsmerk
m.
bij Joh 7. Ballegooij.
A. C. A. Poots.
A. van Eesteren.
L. W. Zaaijer
A. van Oostonbrugge
2445
ht al hare zonden voor 't
Heeren te belijden, en den
te nemen, als haar Ver-
iaker. ito had zij zich tot
iemand nog uitgesproken,
meest ernstige vrouwelijke
ar mededeelden, dat men
ieden dienst voor haar ge-
de stad Groningen, ej tevens
■ees op wonderba'e liefde
eid des Heeren,. die z©o
gaf telkens iveef opnieuw
gedachten des Vredes over
n was het akof Caroline
erstaanbareh drang er toe
om hasr btrt voor deze
)e]aDgsteden<e vriendin uit
.n toen zj eenmaal zoo
zij odk néts achter, welk
ar vzrvulle, sedert zij dat
et £va$elie van Mattheus
Wordt vervolgd.
W'
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
SOMMELSDIJK.
telefoon Isstes-coiais». Bi®. 3.
Advertentiën iO Cent per regel en s/2 maai. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en *js maal.
Dienstaanvragea en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën Woeden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Itie stuhken v«or de 88edanie foesfemd, Adves'lenlien eis verdere .4dmliii§ira(ie franco Soe ie Kenden aan den Hoever.
U BLAD.
Zal de Partijdag'slagen?
De Sprekers zijn bekenrl de heeren
Duymar van Twist; de Wilde en
Vegtelen elk op hun terrein der
zake kundig.
De Onderwerpen zijn urgentHet
Militaire Vraagstuk De Verzeke
ring tegen Werkeloosheid De Neu
trale Zone.
Het uur van opening is half twee.
De toegangsprijs: '10 cent.
Alles is dus kant en klaar op het
papier maar nu blijft nog krek
over, wat de hoofdzaak is voor een
Partijdag de mannetjes, die de
zaal of school moeten vullen.
En zal dat aantal groot zijn of klein.
We twijfelen niet, of de opkomst
zal de verwachting beschamen.
Het Bestuur der Centrale wacht een
volle zaal.
E11 daar is reden toe.
Wie den broederband gevoeltwie
mee wil strijden wie mee wil danken
voor den zegen, die sinds jaren op het
partijleven is uitgegoten bij kan niet
anders dan zich aangetrokken gevoelen
elkaar in grooten getale te ontmoeten,
om daarmee getuigenis af te leggen
ook ik schaam mij den Naam df-s Hee
ren Jezus Christus nietook ik belijd,
dat er voor 't leven van een Natie
geen andere ontwikkeling is dan onder
de vleugelen van den Man van Smarte.
Met God voor Nederland en
Oranje dat drievoudig snoer mag niet
verbroken worden en in de belijdenis
van dit beginsel voelen we ons een
en die eenheid openbaren we op 26
Jan., zoo de Heere wil en we leven,
„DE WAARHEIDSVRIEND" (Ned. Her?. Kelt).
Het geritsel van nieuw leven in de
Ned. Herv. Kerk houdt aan. Vóór ons
ligt De Waarheidsvriend, wekelijksch
orgaan van den Gereformeerden Bond
tot verbreiding en verdediging van ae
Waarheid in de Ned. Hervormde (Ge
reformeerde) Kerk, onder redactie van
het hoofdbestuurds. v. Grieken, Duy
mar van Twist, ds. Jongebreur, ds.
Westeringh, Fiiche, ds. v. d. Sluis,
ds. Prins, ds. Goslinga, ds. Remme,
met medewerking van anderen.
In dit nommer staat ook een adver
tentie, die reeds een blik werpt op
het innerlijk bewegen van tal van
predikantener staatAbonneert u op:
Tot de Wet en tol de Getuigenis, leer
redenen van Gereformeerde predikan
ten der N. H. Kerk, onder redactie
van ds. Beekenkamp en ds. Datema,
met medewerking van de volgende
predikanten (volgen 23 namen van
predikanten),
Dat deze beweging in de Ned Herv.
Kerk, sinds eenige jaren begonnen,
ons zeer sympathiek is, ligt in den
aard der zaak. Dat hare actie doelt
op verbreiding en verdediging der
Waarheid, die in Jezus Christus is,
is haar kracht en haar eere. Dat deze
actie nooit anders dan tot heilrijken
zegen worden kan en aanvankelijk
reeds is voor Kerk, Staat en Maatschap
pij, ligt in den aard der beweging en
de vooropschuiving van de vermaning
Tot de Wet en tot de Getuigenis, en
zoo men daarnaar niet hoort, men zal
geen dageraad zien
Die beweging openbaart zich overal
in het kloek uitkomen voor de gevaren,
waaraan de Ned. Herv. Kerk nog steeds
blootstaat, in de leer vrij heid van mo
dernen en andere predikers; in de
bewustheid, dat de tijd komen kan
tot breuke met de Synodale organisatie.
Maar ook op politiek terrein is
deze beweging sinds lang een belang
rijk teeken en een reden tot verheu
ging. Lees b.v. het artikel in de Waar
heidsvriend Beginselen, dat we over
nemen, en erkent met ons, dat de
antirevolutionaire partij geen beter
pleitbezorgers kunnen erlangen dan
de schrijver van dat artikel:
De middelen, waardoor wij den wil
van God leeren kennen, zoo door
de schepping, onderhouding en regeering
der geheele wereld, als door Zijn heilig
en Goddelijk Woord, behooren, naar
wij de vorige week betoogden, de rich
ting aan te geven, waarnaar het staats
beleid zich heeft te voegen.
Voorop staat daarbij, dat wij op het
terrein van staat en maatschappij in de
allereerste plaats hebben te rekenen met
het eerste middel. En dan hebben wij,
uit hetgeen ons de natuur laat zien, en
uit hetgeen van het tnenschelijk wezen
tot ons komt, de gegevens te putten,
die voor het staatsbeleid van noode zijn
Dit laatste nu hebben wij met de
reden te verwerken, maar niet zoo, dat
daarbij de rede als de allesbeheerschende
factor optreedt, maar die rede behoort,
door de bijzondere Opepbaring voorge
licht, ons Gods wil te leeren kennen.
Op die bijzondere Openbaring komt
het eeuig en alleen aan, en het al of
niet rekenen daarmede scheidt ons volk
in rechter- en linkerpartijen.
De middelen hierboven bedoeld hebben
we in toepassing te brengen. En zoo
belijden wij dan, dat ook op staatkun
dig terrein naar de eeuwige beginselen
van Gods Woord behoort te worden
geleefd.
God Almachtig en zoo hebben
wij het te gelooven heeft zich op
bijzondere wijze, ter keering van de
gevolgen der zonde, op velerlei wijze
en in velerlei tijd aan ons geopenbaard.
In Zijn Woord vinden we het licht en
daarnevens de eeuwige beginselen, waar
in tot een zeer belangrijke hoogte de
ordinantiën Gods voor het menscheliik
leven zijn aangeduid.
Maar nu dient goed onderscheiden,
dat de Heilige Schrift niet op de manier
van een wetboek is ingericht, waarin
wij zoo maar de verschillende bepalingen
hebben op te slaan, die ons precies de
tekst voor de wetgeving aan de hand
doen. Zoo is het niet. Het Woord
Gods is geen verzameling van wetsbe
palingen, maar het is, om de toelichting
op het Program van beginselen der
antirevolutionaire partij na te zeggen
2>de gewaarmerkte oorkonde van èèn
machtige levensopenbaring, die een ge
schiedenis van eeuwen omvat, en waar
de ordinantiën Gods, d. i. Zijn eeuwige
en onveranderlijke beginselen wel in zijn
maar meest in vermengden vorm, of,
wilt ge, als gouderts verscholen in de
mijn.*
Duidelijkheidshalve zij daarom nog
eens het standpunt aangegeven, waarop
wij ten opzichte van staat en maatschappij
staan. En dan is dit ons standpunt,
dat wij belijden, dat uit de Heilige
Schrift beginselen af te leiden zijn, die
door de Overheid moeten uitgewi rkt,
geformuleerd en toegepast worden, over
eenkomstig de toestanden, waarin wij
leven Die beginselen moeten opgezocht
worden en moeten onze wetgeving be-
heerschen.
In God ligt de bron voor het gezag
van de Overheid over het volk en uit
die bron vloeien krachtens de bijzondere
Openbaring de vrijheden van het volk
voort.
Met zulke schrij vers is samenbinding
en vereeniging gewenscht en noodzake
lijk in alle plaatsen in ons Vaderland.
Slechts hier en daar is de Kerk helaas,
te zeer een beletsel, dan dat op samen
werking mag gehoopt. Diep treurig,
voorzeker.
Immers: zoo'n separatie is zonde en
schade.
Staande op den grondslag, dat de
Bijbel eenig en alleen richtsnoer is,
mag de Ned. Herv. zich niet van den
Gereformeerde onttrekken, omdat ze
Kerkelijk gescheiden zijn.
Maar over de kerkmuren geve men
elkaar de broederhand en uit beider
hart welt het op: »Komt, gaat met ons
en doet als wij.«
De kerk late men de kerk. In Chris
tus één.
Maar in de Staatkunde en op het
terrein van .School en Maatschappij
helpe en steune men elkaar.
Door Eendracht sterk, wandelend en
voortmarcheerend onder het eonige en
onbedrieglijke vaandel: Jezus Christus
Koning, Wiens Eere beleden moet
worden op alle terrein.
Moge de Gerei', leer in de Ned. Herv.
Kerk ook door dit orgaan van ds. v.
Grieken verbreid worden en ons Staat
kundig beginsel versterkt
Een Christelijke, een Gereformeerde
lectuur in de huizen.
Geref. prediking in de kerken.
Gerei', beginselen in de Schooljeugd.
Gereformeerd overal.
De Middenstand.
1»
De Middenstand, hetzij dan indus
trieel of handeldrijvend heeft het slech
ter dan de Werkmansstand.
En hij moet, gedrukt door allerlei
belastingen, waarvan de Arbeidende
Stand is buitenges oten, een dubbeltje
vijfmaal omdraaien, eer hij 't uitgeeft.
Werd, wat in zijn boeket staat
altijd prompt betaaldwerd de concu-
rentie wat de kop ingedruktwerd
zijn eigen crediet wat steviger vastge
legd door Credietbankenwerd zijn
inkoop door aankoop in 't groot wat
bevoordeeld kwamen de wissels lang
zamer en de betalende klanten wat
vlugger, dan zou 'ter nog al mee
doorkunnen. En dan de ongevallenwet,
en de hoold. omslag en de bedrijfs
belasting en het Personeel, en dan
nog »zijn stand« ophouden, zie,
niet dat een en ander gadeslaat, erkent,
dat de Middenstand niet op rozen
wandelt.
En naar evenredigheid hebben velen
in den Arbeidenden Stand het beter
dan in den Middenstand.
SIP ËÈMm SJITI4IJIA.
Het kwam van twee kanten tegelijk.
In twee, nieuw verschenen weekbladen
waarvan het ééne een politiek-sociale, het
andere een kerkelijke stichting heeft, 't
Laatste geredigeerd door mannen, die in de
politiek antirevolutionair zijn. 't eeiste door
mannen, die wel de christelijke beginselen
voorstaan, maar uitdrukelijk vaststellen, dat
ze geheel buiten de acualitie* staan.
Om met dit blad te beginnen.
Primo Januari kwam uit »De Beukelaars
politiek-sociaal weekblad, onder redactie
van dr. mr. Van de Laar, te Gendringen,
die reeds eemge maanden ook het drie-
wekelijksch tijdschrift Be Klaroen redegeert.
Namen, die nogal strijdlustig luiden 1
Dat mag trouwens ook wel.
De redacteur staat als christen tegenover
de grondgedachte, waaruit de liberalen en
socialisten leven, maar stelt zich anderzijds
als politicus te weer tegen de »coa!itie«,
die volgens hem meer bederft, dan goed
maakt.
Doch dit laat ik thans zoo.
Waar ik de aandacht op wilde vestigen
is, dat de heer Van de Laar in den po-
litieken en socialen strijd de Kerk, en met
name de Ned. Herv. Kerk op den voor
grond trekt.
Ziehier zijn eigen woorden
»Bij heel dit streven op maatschap
pelijk en staatkundig gebied worde ook
de kerk op den voorgrond gesteld. Te
vaak geschied dit niet juist roet betrek
king tot onze Ned Herv. Kerk. In de
christelijke politieke bladen toch wordt
aan deze onze kerk meest weinig aan
dacht geschonken, haar beteekenis voor
ons volksleven althans zeer zelden betuigd.
De leider dezer politieke bladen im
mers behooren voor verre het grootste
deel niet tot de Ned. Herv Kerk en zijn
haar vaak weinig goed gezind, zoo kan
dit wel moeilijk anders en wordt onze
kerk in heel de algemeene christelijke
pers te zeer op den achtergrond gedron
gen, ook wij willen geen kerkelijke po
litieke, geen macht, maar we! meer invloed
voor de kerk s
Tot zoover voor 'fc oogenblik üe Beu
kelaar.
Nu eerst het andere bedoelde blad.
Een antipode van De Beukelaar. Niet
strijdlustig, maar vredelievend tot in den
naam: De Waarheidsvriend Niet poli
tiek-sociaal, maar kerkelijk voorzoover het
ook politieke beginselen bespreekt, onver
dacht antirevolutionair. Hoofdredacteur is
dr. Van Snelcen, die vaak voor onze
kiesvereenigingen optreed en verder zit in
de redactie o.a. de heer Duymar van Twist,
het bekende antirevol. Kamerlid, 't Blad,
mêe pas verschenen, is 't orgaan van de
^Gereformeerd-Hervormden* zooals ze met
een korten term worden genoemd.
Dit blad bespreekt den voortgang van 't
Chr. onderwijs en in verband daarmee de
kweekschool-opleiding en berispt de »ge-
reformeerd-hervormden*, dat ze deze zaak
te veel overlaten aan de sethischen*
eenerzijds en de 2>gescheiden broeders* an
derzijds.
En dan vervolgt dit blad
»Maar waarom is er onder de gerefor
meerd-gezinde hervormden niet veel
meer offervaardigheid en veel meer actie
in deze zoo belangrijke zaak
Dan kon het reeds lang anders zijn
geweest.
En dan op eerlijke wijze ons Hervormd
karakter handhaven in deze zaak.
Als wij krachtig meedoen op dit ter
rein, dan kunnen vvij ook te gelegener
tijd zeggen broeders, even goede vrien
den, maar de directeur moet Hervormd
zijn.
Tot dusver dan de Waarheidsvriend.
Hoever nu ook de twee aangehaalde
bladen uiteen gaan, hierin komen ze over
een, dat ze meer invloed wenschen voor
de Hervormden.
Daarover valt iets te zeggen.
Ook deze zaak heeft twee zijden.
De ééne kant is, dat men de kerkelijke
kwestie niet overal bij halen moet. Op
politiek, sociaal en onderwijsterrein kunnen
en moeten de mannen van verschillende
kerken krachtdadig samenwerken.
Onze antirev. partij vraagt naar geen
kerk. Wie haar 'program onderschrijft is
welkom in haar rijen. Kijk het lijstje van
onze antirev. Kamer en Statenleden eens
nalees de namen eens van ons Centraa
Comité en ge zult er mannen vinden van
allerlei kerkelijke belijdenis.
Ja, omdat nu de Hervormden met name
genoemd zijn, durven we zeggen al
weten we lang van alle politieke menschen
niet, wat ze zijndurven wezeggen.dat
de Hervormden niet achtergesteld worden.
In Christelijk Nationaal en in Patri
monium, zitten in de besturen enz. Her
vormden net zoo goed als Gereformeerden.
Van meet af hebben beiden uitgesproken
Wij willen niet ^kerkelijk* zijn.
Christelijk Volksonderwijs en de Chr.
Nat. Werkmansbond, die de Hervormde
Kerk wel op den voorgrond schuiven,
varen dan ook 'wèl met de kerkelijke vlag
in top, wat die andere vereenigingen niet
doen.
Tal van Hervormden zijn dan ook aan
gesloten bij Chr. Nationaal en zijn lid van
Patrimonium en met name de gereformeerd-
hervormden die thans in de Waarheidsvriend
hun orgaan kregen, werkten op vele plaatsen
gaarne samen met de mannen der ger,
kerken op politiek, sociaal en onderwijs
gebied.
Nu de andere zijde der medaille.
Menschen blijven altijd menscheD,
Een »geref.« is geen engel is een s>ge-
reformeerde-hervormde* ook niet en een
niet geref.-hervormde ook al niet.
Men weet, hoe 't zelfs in de Jeruza-
lemsche moedergemeente ging. Hoe de
Grieken er reeds meende, dat hunne we
duwen er verzuimd werdeD.
En daarom is er niets tegen, dat er,
om onzer zwakheden wil, bij samenwerking
van hervormden en gereformeerden met
het kerkelijk verschil gerekend wordt. Als
men m'ar, broeders voor Gods aangezicht
ernstig teil en elkander van weerszijden,
zoo noodig, eens broederlijk de waarheid
zegt, dan is er best een regeling te treffen
waarbij geen wortel der bitterheid opschie
ten kan. Zooals we b.v. verscheiden scholen
kennen, waar 't onderwijzend personeel om
en om gekozen wordt, zonder dat het ooit
haken en oogen geeft.
Daartoe is echter noodig, dat de »Her»
vormden*, die van de ^Gereformeerden*
alleen in Kerk verschillen en overigens op
politiek, sociaal en schoolterrein eensgezind
met hen zijn, zich naar den raad van de
Waarheidsvriend* wakker toonen.
Meedoen aan onze politieke actie.
Meedoen in de sociale beweging.
Meedoen op enze christelijke school.
Een van hart en een van ziel en
dan zult ge zien, dat er best wegen en
middelen te vinden zijn, om van weers
kanten elkanders kerkelijke exteroogen, te
ontzien
Mits het niet gaat, als de Beukelaar
wil. Dat is iets heel anders. Die wil politieke
en sociale actie in een bepaalde kerkelijke
bedding sturen.
Natuurlijk kunnen daar mannen van
andere kerken niet aan meedoen.
Maar 't is ook tegen alle reden in.
Op schoolgebied om maar iets te noe-«.
men staan b.v. de gereformeerden in
en buiten de Herv, Kerk véél dichter bij
elkaar, dan de gereformeerden en modernen
die beiden in deze Kerk zijn.
Ieder kome op voor 't recht in belaDg
zijner eigen kerk.
Maar kerkisme is uit den Booze
UITKIJK.
iliiilenlantl.
Sneeuw en koude wordt gemeld uit
verschillende landen. Hef groote Amerika
spant daarbij de krooio.
Van de kusten van den Pacific tot aan
die vau den Atlautischen Oceaan, van
de golf vau Mexico tot aan Kanada, van
alle plaatsen komen berichten over zware
sneeuwstormen en ondraaglijke koude.
■1 - 1
h 1
lil
1
M
1"
