Woensdag 5 Januari 1910.
24sle Jaargang IS". 1517.
voor de ZHidhollandsehe en Zeenwselie Eilanden.
Bestuur Centr. Antirev. Kiest.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
FEUILLETON.
De Vondeling.
T. BOEKHOVEN.
OorspMlt yertoal floor J. A, Sctoleton.
Program.
Tuin- en BLandbouw.
T~
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij roornitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ÜITGEYER
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercomm. No. 2.
Advertenties! 10 oentper regel en 3/j maal. ReolameB 20 per regel,
j Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Bienstaanyragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- eu Vrijdagmorgen 10 uur.
%lie sfniiSiesï voor «Se Redactie toestem*!, %«lvertenflëfli en verdere Adminisiratie franco toe te «eei«9en aass de» Of gever
Met 't oog op den 9*ar4f}«li»g
wordt het Bestuur dringend uitge-
noodigd ter vergadering op Woensdag
12 Jan. as (D.V.) te Middelharnis,
's middags 3 ure in de Chr. School
DE SECRETARIS.
Ons
II.
De Grondwet van onze Partij is Ons
Program. Door dat Program loopt één
draad, uit drie andere gesponnen Deze
drie zijn Rede—Bijbel—Historie in
verband met 't Heden in zijn verander
de toestanden.
De Bijbel is en blijft voor onze Partij
het Boek, waaruit we de algemeene
beginselen leeren vinden voor 't staat
kundig beleid dat Boek is de onver
anderlijke grondslag, waarop alle sa
menleving in Staat en Maatschappij
gevestigd is. Wat de rede ons door
onderzoek, ervaring en vergelijking en
bij afleiding van andere waarheden
leert, wordt aan dat Gods Woord ge
toetst
De Rede plaatsen we niet tegenover
de Openbaring, zooals onze tegenstan
ders vaak meenen in geen gevalde
rede is gegeven om oorzaak en gevolg
op te sporenom het zijn of niet-zij u
der dingen te verklarenen met die
rede werken we op alle terrein des
levens; ook op geestelijk terrein, hoe
wel we natuurlijk erkennen, dat er
op dit gebied vragen kunnen gesteld
en feiten vermeld, die met de rede
niet zijn te omvattenslechts door 't
Geloof Maar overigens is een groot
deel van 't terrein der zichtbare dingen
voor de rede geheel en al toegankelijk.
Zeer zeker zal altijd een groot deel
van 't zichtbare en onzichtbare leven
met een sluier omhuld blijven, wegens
de beperktheid van de rede. Hoe ver
echter ook de rede moge voortschrij
den in haar denkeu en begrijpen
steeds blijft voor den Antirevolutionair
de altijd opdringende vraagIs uw
conclusie, uw besluit, waartoe ge na
peinzen en navraag en onderzoek komt
in stryd met Gods Woord.
Is dat besluit in strijd met wat God
klaarlijk heeft geopenbaard of met wat
rechtens is af te leiden uit de Open
baring, dan deugt uw besluit niet.
De Bijbel is onfeilbaar en als dus het
resultaat van ons onderzoek op eenig
terrein niet overeenstemt met Gods
Woord, dan is ons onderzoek of zijn
resultaat verkeert.
Slot is dus De rede staat niet tegen
over de openbaringmaar er naast.
De laatste beoordeelt de eerste. De
laatste is de bril, waardoor we het
gevondene door de rede, nog eens
nauwkeurig toetsen. Tusschen die twee
kan volkomen strijd zijn, maar dan
moet de rede zwichten.
Zeer groot is 't terrein der Rede.
Daarom ook kunnen in de Kamers de
leden van Rechts en Links vaak een
parig saamwerken en spinnen aan
denzellden draad.
Daarom kunnen in 't maatschappelijk
leven «veel handen licht werk« maken
kan er op tal van punten zijn een
«eendracht,die machtmaakt.
Het verschi tusschen de personen
en kiezers begint dan pas, als de
Openbaring zich over vraagstukken
anders uitlaat, dan de menschelijke
geest vooropstelt.
Behalve de Bijbel is ook bij de rede
nog deze kenbron van politiek beleid
gevoegdnl. de historie.
Wat is er in 't verleden gebeurd?
Waarom deden onze vaderen aldus
Met welk gevolg werd die actie be
kroond? Was die actie toen in over
eenstemming of in strijd met Gods
Woord? En wat is er uit 'tverleden
nog voor ons te leeren.
Diezelfde bronnen van rede en his
torie worden door alle menschen ge
bruikt; maar we merkten't reeds op
de Antirevolutionair vraagt weerwas,
wat onze voorgeslachten deden, in
strijd met Gods Woord naar de inzich
ten, die toen over dat Woord golden.
En ook was de uitslag dier daden uit
't verleden niet juist daarom soms
treurig, omdat de voorgeslachten met
dat Woord niet genoeg rekening hiel
den. En ookwaren de feiten, die de
historie in gouden gloed vaak zette,
niet daarom zoo schitterend, omdat,
ondanks minder verlichte rede, juist
't Geloof zoo bloeide, en in den naam
der rede minder, maar in den Naam
des Heeren meer kloeke daden konden
worden verricht.
De historie is de werkmeester van
't heden. Niets nieuws onder de zon
8) HOOFDSTUK III.
Hoe zou zij vrijmoedigheid kunnen vinden
om te bidden Zij, die zich zoozeer iu de
zonde had verhardt en het bidden reeds
lang verleerd was
En toch, die gedachte liet haar maar
niet los. Ging niet de vrouw, die als eene
openbare zondares bekend stond, tot Jezus,
Hem zalvende met zalf en Zijne voeten
nat makende met hare tranen, die zij met
het haar van haar hoofd afdroogde, en
verkreeg zij geen vergeving van zonden
Liet Jezus niet de overspelige vrouw, die
op de daad zelve gegrepen was, onver-
oordeeld henengaan met de woordenGa
heen, en zondig niet meer en vond zelfs
niet de moordenaar aan het kruis nog
genade, toen hij zich tot Jezus wendde
Deze en dergelijke gedachten kwamen
eveneens in haar op. en toch wat
zou zij bidden? Eindelijk werd het haar
toch te bang en in snikken uitbarstende
riep zij met hoorbare stem>o God, help
mij Hesre Jezus, ontfermt u over mij
En ziet, die enkele smeeking, uit het diepst
van een door schuldbesef verbroken en
verslagen zondaarsharte opgeweld, had
reeds een wonderbare uitwerking.
Zij kwam tot rust en viel weldra in een
verkwikkenden slaap. Toen zij wakker werd,
was het reeds helder licht. Spoedig stond
zij op, en terwijl zij bezig was met kleeden,
werd er aan de deur van haar kamertje
getikt, en trad daarop dezelfde heilsoldate
binnen, die haar den vorigen avond of
nacht zoo vriendelijk ontvangen en toe
gesproken had.
>Wel, wel, juffrouw,* zoo begon zij
Caroline viel haar echter in de rede en
zeide»Ach, zuster, noemt mij als 't u
belieft geen juffrouw, ik heet Caroline.
»Goed, best,* was 't antwoord, maar wat
ik zeggen wilde wat hebt u heerlijk ge
slapen Tot twee keeren toe heb ik aan
uw deur getikt en eens heb ik voor uw
bed gestaan en geroepen, maar gij sliept
nog zoo heerlijk en vast, dat ik't jammer
vond om u wakker te maken, hoewel wij
anders in ons »tehuis« van orde houden,
ook in het naar bed gaan eu opstaan. Is
Wij staart op de schouders van het j
voorgeslacht en daarom gieten we vaak
dezelfde ideeën, die zij beleden, in een
anderen vorm. Of door omstandighe
den gedwongen brengen wij ideeën
tot feiten, die bij hen slechts ideeën
bleven, omdat de tijden tot geen feiten
maken aanleiding gaf.
Vroeger waren er Gilden. Nu heeten
ze meer Patroons- of Vakvereeniging.
Vroeger had men stemrecht in de Kerk,*
maar in den Staat weinig of niet.
Het democratisch beginsel van 't kies
recht was dus in de Kerk bekend
maar na 1798 pasten wij het pas toe
in den Staat. In één woord In 't Heden
ligt 't Verleden In 't Nu wat worden
zal.
Fundament dus van den antirevo
lutionair op politiek terrein is Rede
BijbelHistorie en Ervaring. De Er
varing natuurlijk ook deze Ze is de
beste leermeesteres voor individuen
en Volken.
Ons Program ontleent zijn inhoud
aan de vier genoemde bronnen. Andere
zijn er niet. En daarbij komt dan als
conclusiede hedmdaagsche tijdm
eischen dus dit of dat genoemd gevolg.
Vakopleiding.
Waar de strijd over de Lagere
School in betrekking tot 't Rijk uit
gestreden isen nu nog slechts de
beslissing moet vallen aangaande het
innerlijk leven der Schhol zelf; haar
organisatie, de verhoudingen tusschen
ouders en onderwijzerstusschen
ouders en Bestuurtusschen onder
wij zers onderling; over 't Scholen-
verbandde vrije examensde vak
ken, schoolduur, de methoden enz.
enz. komt er in den Staat tijd open
om aan de vakopleiding de volle
aandacht te gaan wijden.
Een technische Hoogeschool heb
ben we te Delftde oude Polytech
nische School is gereformeerd toe een
Hoogeschool, en ze bloeit.
Technische Lagere scholen hebben
we ook. Men noemt ze ól Ambachts
school óf A vond vakschool óf Avond-
teekenschool.
Wel is de strijd nog niet uitgestre
den welk stelsel van technisch on
derricht het beste is, maar door heel
Nederland werkt men in elk in één
der drie richtingen, die worden ge
propageerd.
Maar nu is de vraag aan de orde
Waar moeten onze leeraars der
Ambachtsscholen hun kennis putten,
't Zijn meest mannen van 'tvak;ge
roepen uit de werkplaats, maar zelf
en daarom zonder breeden grondslag
van theoretischen arbeid.
En algemeen dringt 't besef door,
dat ook voer onze toekomstige leeraars
aan technische scholen een opleiding
noodig is aan een Middelbare tech
nische school.
Plannen zijn in de maak geweest.
Maar alles hangt bij 't Departement
thans nog in de lucht na den val van
't Kabinet Kuyper en Rink.
Coalitiie is geen eenheid
Eenheid moet er zijn in een partij,
omdat het begrip, «partij nooit anders
inhoudt dan bijeenvoeging van deelen
die het met een tegenovergesteld be
ginsel niet eens zijn.
Maar het woord »CoaIitie« sluit juist
eenheid uit. Coalitie is medewerking
en medewerking verondersteldt juist
een bestaan van andere beginselen op
verschillend terrein, maar een erken
ning van gelij kwaardige beginselen op
't terrein van saamwerken.
De recht che partijen zijn niet tot èèn
heid saamgesmoltenkunnen dit voor
zoover de Roomsche Katholieken daar
bij blijven, nooit ofte nimmer. Alleen
de Protestantsche fracties kunnen en
zullen in de toekomst wel een eenheid
worden.
Daarom kunnen Roomsche Ministers
vóór een Staatsloterij zijn tegen een
Vaccinewet wijzigingtegen de
doodstrafzonder dat iemand, die wat
doordenkt nu haha behoeft te roe
pen alsof dat getuigde tegen onze Coali
tie. Neen juist dat verschil van gevoelen
bewijst, dat we niet in de Roomsche
staatspartij opgaan, maar slechts naast
haar staan om een gemeenschappelijk
doel te bereiken.
Door een Coalitie is en blijft't altijd
een wederzijdsch-wat opofferen.
Maar zonder Coalitie gaat regeeren
Links en in Links weer de partij, die
het consekwenst de beleden beginselen
in praktijk tracht te brengen- Er is
dus geen andere keusof de Coalitie
van Rechts of de zweep van Troelstra.
üfDemocratie tegen Conservatisme
hooren we iemand alweer zuchten,
das je ware.
Ja, die antihese is ook mogelijk
misschien over een jaar of twaalf als
't Liberalisme erkennen zal de groote
verdiensten van den arbeid van Rechts
en dus tegenover de Chr. beginselen
niet meer vijandig zal zijn, ze ziende
in de praktijk voor Land en Volk
heilzaam en zegenrijk. Maar zullen
er dan nog wel diepe kloven zijn
tusschen Links en Rechts op staat
kundig terrein
Dan is toenadering geboren, in elk
geval de tweeheid gekrompen.
En dat zal dan de kroon van Rechts
zijn en blijven, dat het door een milde
bedachtzame wetgeving de toenadering
tusschen Links en Rechts gewaar
borgd heeft.
Dan houdt de «partijpolitieks op,
dau is ze dood.
Dan is er nationale politiek.
Dan Vrijheid, Gelijkheid en Broe
derschap; door Links altijd beloofd,
nooit geschonken door Rechts steeds
bedoeld en Land en Volk ermee
gezegend.
Veeljarige Proefnemingen.
Wij ontvingen het 2e gedeelte van het Verslag
van den Rijkslaudbouwleeraar voor Friesland over
de in dit jaar daar aangelegde proefvelden.
Merkwaardig zijn de resultaten van de veeljarige
proefnemingen, waaromtrent we een overzicht
laten volgen eerst van de bemestingsproeven op
kleigrasland.
Ie. Te Molkwerura heeft gedurende een tijd
perk van elf jaren een bemesting met kunstmest
welke belangrijk minder kostte, een veel grootere
hoeveelheid hooi voortgebracht dan terpaarde of
stalmest. De graszode is door den kunstmest niet
verminderd.
2. Te Witmarsum leverde super (over ditjaar)
een ruime winst en werd op Chili verlies geleden.
Over j9 proefjaren werkte de kalk deprimeerend
(verminderend), gaf super een groote winst, ter
wijl de kosten der Chili er ruim zijn uitgekomen.
2. Te Jeisum werkte de kalk deprimeerend en
het super dit jaar ook, terwjjl Chili een groote
winst opleverde. Over de 9 proefjaren heeft de
kalk den oogst verminderd en zijn Chili eu super
met verlies aangewend.
4. Te IJsbrechtum werden dit jaar door on
gunstig weer bij den oogst geen vertrouwbare
resultaten verkregen. In de beide vorige jaren
werkte stikstofkalk het voordeeligst, daarna Chili
en dan kalksalpeter.
5. Op het gierproefveld te Jeisum was de na
werking van kunstgier uiterst gering. In tegen
stelling met het vorige jaar leverde de volle gier
per K. G. stikstof iets meer hooi dan de halve
gier.
6. Op het gierproefveld te Miedum was wel
het verschil tusschen de hooi-opbrengst per K.G.
stikstof van volle en halve gier geringer dan in
1908, maar de halve gier had dit jaar nog een
kleinen voorsprong. De stikstof in Chili leverde
evenals het vorige jaar verlies op, terwijljdie in
den vorm van ammoniak beide jaren met winst
werd aangewend.
u nog al verkwikt door den slaap
»Dank u, zuster, ik ben er zeer door
verkwikt en gesterkt.*
j>Maar dan hebt u toch zeker den Heere
al .gedankt, toen ge uit uw bed stapte,
voor die heerlijke rust. U hebt zeker uw
morgengebed wel al gedaan, niet waar
Verlegen keek Caroline voor zich. Die
vraag snaed haar door de ziel, meer dan
die heilsoldate vermoeden kon. Was dat
korte gebed in den nacht, haar niet door
den Heere zelf in 't hart gegeven, en was
daarop niet dadelijk die heerlijke iust des
slaaps gevolgd En nu bij 't ontwaken had
zij er niet eens aan gedacht, den Heere
voor die groote genade te danken.
>0, ik zie 't al,« riep de heilsoldate in
opgewekten toon uit, »ge hebt dat nog
niet gedaan. Nu, ge zijt helaas de eenige
niet, en daarom doen wij gewoonlijk het
morgengebed in de groote zaal beneden,
als we al de logeergasten om de ontbijt
tafel hebben. Maar dat is nu al gebeurd,
want het is al laat, doch wat verhindert
ons, om nu hier samen neer te knielen,
eer we naar beneden gaan Zal ik voor u
bidden, Caroline
Caroline stond eenige oogenblikken be
sluiteloos, Zij kon nog maar niet goed
haren afkeer van het heilsleger overwinnen,
doch reeds trok zuster N. haar aan den
arm en viel op de knieön en onwillekeurig
volgde Caroline. Daarop begon zuster N.
te bidden, en zeker was er veel in dat
gebed, wat Caroline diep ontroerde, maar
toch kon de gemeenzame toon, waarop
die heilsoldate tot den Heere sprak, en
het voortdurend kortaf*Heer« zeggen
't welk zij bij haar vader zoo gansch anders
gewoon was haar maar niet behagen.
Was het daarom dat zij den zegen des
gebeds miste, of was het omdat haar hart
nog te veel afgetrokken was p Misschien
beide we). Na het gebed stonden beiden
weer op en nu ging zuster N. Caroline
voor naar beneden, waar een eenvoudig
maar krachtig ontbijt voor haar gereed
gemaakt werd. Verschillende vrouwelijke
en mannelijke heilsoldaten liepen af en aan,
godsdienstige liederen zingende, of in op-
gewekten toon met elkander sprekende
allen waren even vriendelijk tegen Caroline,
en wat haar vooral meeviel was, dat nie
mand haar lastig viel met onbescheiden
vrageD.
Toen Caroline haar ontbijt genuttigd
had, bracht zuster N. haar in een kan
toortje waar eene vrouwelijke officier van
het heilsleger zat. Deze begon haar vrien
delijk toe te spreken en te vragen wie zij
was. Caroline vertelde nu een en ander
omtrent hare ouders en hare vroegere
diensteD. Zij vertelde ook dat haar moeder
gestorven en haar vader haar verstooten
had, omdat zij verkeering had aangeknoopt
met een slecht bekend staand onderofficier
van de jagers, en hoe deze haar bedrogen
had, en ook vertelde zij er den leugen bij,
dat haar kind gestorven was, en zij al
dieper en dieper in ellende was gekomen.
Maar zoudt ge dan nu niet Daar uw
vader teruggaan en zeggen dat ge berouw
hebt over uwe daden en om vergeving
komt suieeken
»0 neen 1 dat nooitriep Caroline uit.
»Mijn vader heeft gezegd, dat hij mij nooit
weer onder zijne oogen zien wil. Hij is een
goede man, maar hij is onverzettelijk in
zijn besluit.*
»En is uw vader een geloovig christen
vroeg de vrouwelijke officier met nadruk.
»Ja zeker, is hij dat,* antwoordde
Caroline met vuur, »daar behoeft u niet
aan te twijfelen!* De kapiteine trok on-
geloovig, twijfelend de schouders op.
Wordt vervolgd,
