Millets Kindermeel.
Gebr. VERMAAS, Middelfaarois.
LEVERTRAAN
JOH. KEEN,
Geen rood,
Naaimachines en Lederwalsen
I.
lil
WINTERBLOEMEN.
Firma VAN STEUN S Co., - Kassiers.
Stroosnyders,
s
=0
Adverientien.
HttliitiitiiritillEiti
AANGEBODEN
SPAARBANK
lm sorteeric Billijke prijzen.
„EXCELSIOR"
Rotterdam.
G. BUIJSSE - Middeiharnis
STELLENDAM.
Hotel en Restaurant van RENNESSE
Hoogstraat 126, BOÏTEBDAM.
- BREUKBANDEN,
M._v. d. STAD Sommelsdijk.
I!
Nieuwe 11int er artikelen
SiT" Je Beste en Voordeelioste Adres.
WACHT HU NIET TE LANG.
A. YAN DER SLÜIJS Dz. - Onflenijk - Mslanfl.
HlIISAIOEDERS
CACHEMÏR MET DEN SLEUTEL
Tuin- en Landbouw.
«adres voor
is bij
Oude Machines worden in
ruil aangenomen. '2935
Halfstam Appel- en Perenboomen in
beste soorten naar keus af 1.25 p. st.
Leiboomen af 1.50p. st.
Pyramiden a f 1p. st.
Halfstam Pruim en Morel a f 1.— p st,
Struikrozen in mooie
soorten a f 0.15 p. st.
Stamrozen a f 0.60 p. st.
Rodenderoms a f 0.60 p. st.
Wilde wingert 2 M. lang a f 0.30 p. st.
Roode aalbes groot soort af 0.10
Zwarte aalbes van 10.05 tot f 0.08
Verder alle soorten Haagplantsoen,
JBoomen, Heesters, vaste Bloemplanten
enz. enz, 2626
Houdt zich aanbevolen voor het aan
leggen van Boomgaards, vrucht- en
siertuinen. Aanbevelend
Middeiharnis. D. BIJLEVELD.
van het Departement
„MIDDELHARNIS en SOMMELSDIJK"
der Maatschappij tot Nut van
't algemeen.
De bank neemt gelden op tegen 3°/0
rente 'sjaars.
Gelegenheid tot inbreng- en terugbeta
ling van gelden op Maandag, Dinsdag,
Woensdag en Donderdag van 912, be
nevens Maandagavond van 67 nar, ten
kantore van den Thesaurier-Boekhouder
C. KOLFF A.Cz.
te Middelharni*.
Vorst vrije,
MerKHET MOLENTJE
Een zuiver en ieht verteerbaar
voedsel voor zuigelingen, bevat vol
doend Eiwit en Yet is goedkoop en
Prijs per pak van een half kilo 20 cent.
Prijs per pak van een kwart 10 cent.
Verkrijgbaar bij de He-eren 2956
2456
koopt iiicu bij
Vanaf heden groote Opruiming
van een partij
Berger
is zuivere Levertraan, die bjj O0. C. niet
stijf wordt en in smeltend ijs vloeibaar
bljjft. (Door alle Doctoren aanbevolen.)
voor Paarden. Een krachtig middel tegen
hoest en droes volgens een oud beproefd
recept.
Hubert Ulrich-sche Kruidenwijn
tegen maaglijden en de gevolgen daarvan
Hoestpoeder, Teercapsules.
Pasgllle Geraudel,
Bor^honig, Abdijsiroop
en meer dergelijke bij TEEPE, te Mid
deiharnis. Ook verkrjjgbaar gesteld bij
L. W. ZAAIJER, Dirksland.
51
tegen scherp concurreerende prijzen.
P, RENAUD - GOEREE. I
Westdjjlc 263, Middelkrnis.
Horloges,
KLOKKEN - PENDULES,
ELIASHABTOGSMzn.
R. MEES ZOON EN,
Kassiers en Makelaars in Assurantiën.
RENTEN VATGELDEN DEPOSITO
met één dag opzegging 3 pCt.
tien dagen «V4
Voor langeren termijn tot nader overeen
te komen voorwaarden.
BSewaring van Waarden,
volgens bepalingen, die gratis verkrijg
baar zijn.
Safe-Deposit.
wit lichPtaT'
door gebruik van
Prijs per stuk 12 cent met gebruiks
aanwijzing.
Verkrijgbaar bij den Hoofdagent
voor Overflakkee en Goedereede
H. P. BOEKHOVEN, SOMMELSDIJK
en verders bij zijne wederverkoopers
MAURITSSTRAAT 133b, nabij flen Binnenweg.
Het soliedste adres voor
is bij
P. C. L. H. BOSSCHART.
(v./h. L. P. Schaap.)
Handnaaimachines voor- en achter
waarts werkend, tegen concurreerende
prijzen. Inruilen en repareeren. Ge
makkelijke conditie. 2469
Aanbevelend,
P. C. L. H. BOSSCHART.
bericht de ontvangst van de
als: Stamen- en Minder mantels, item les
Overjassen, Jekkers en Hinder jassen.
Ook alles naar Maat. 2558
Het beate in de stad voor Logies.
Voor Dineeren speciaal ingericht. Munt nit door lage pryzen vlugge,
nette en zindelijke bediening.
Let vooral op Hoogstraat 126.
Gareelmaïerij, Voorstraat,
met en zonder Veer.
2183
Hoofden van Zondagsscholen, vraagt nu aan op de bekende voor
waarden de vanouds bekende
Deze bestaan vóór 1909 weder uit vier kloeke deelen.
Voor iedere Zondagsschool of Vereeniging van Zondagsscholen is
een ex. van deze vier flinke boeken gratis verkrijgbaar.
De sorteering voor dit najaar bestaat uit:
Al deze nieuwe uitgaven, benevens de uitgaven van vorige jaren, wor
den bij bestelling van 25 ex., ook gesorteerd, tegen halven prijs geleverd.
Van de Kerstliederen door D. van Wijck verscheen thans het 22e zestal.
De nieuwe najaarscatalogus, vermeldende 377 titels van boeken en
boekjes benevens verschillende soorten platen, kaartjes, den scheurkalen
der Eben-Haëzer enz. enz. met aanvraagbiljet voor Winterbloemen, is
weder gratis verkrijgbaar in eiken soliden boekhandel en bij den uitgever
G. F. CAIiLENBACIi te NUkerlt
Firmanten W. VAN KASSEL en F. D. VAN STEIJN Jr.
MIDDELHARNIS, OOLTGENSPLAAT,
Telefoon Int 19. Yoorstraat.
Telegram-adres Steijn Middeiharnis. Telegram-adres Steijn Ooltgensplaat.
CredietenHypotheken, Effecten, - Assurantiën en Administration.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Belasten zich met den aan- en verkoop van Effecten op Binnen- en
Bnitenlandsche beurzen.
Sluiten prolongatiën en Beleeningen op Binnen- en Bnitenlandsche Effecten.
Verzilveren Coupons tot de meest concurreerende prijzen.
Geven Voorschotten en Bedrijfskapitaal.
Yerstrekken gelden onder hypothecair verband op huizen en landerijen
tegen billijke rente en voorwaarden, inzonderheid wat betreft het
geld voor hypotheken op landerijen.
Koopen en Yerkoopen alle Chèques en vreemde banknoten tégen koersen
concurreerend tegen de Rotterdamsche.
Administreeren Gelden en onroerende goederen van derden tegen zeer
billijke conditiën.
Assureeren op inboedel Casco, gebouwen, enz. enz. 2416
Verzekeren op het leven en tegen Ongelukken en brandschade.
Nemen Gelden ft deposito tegen eene rentevergoeding van 3%—4 °/0 's jaars.
PEEMOLENS, DORSCHMACHINES, ROS-, TREEMOLENS, GECOMBI
NEERDE DORSCHMACHINES, merk „Ideal," voorts alle soorten LAND
BOUWWERKTUIGEN levert 2412
Alsmede 1ste qualiteit WITTE MONARCH- en VERBETERDE WILHEL-
MINA ZA.AITARWE, verschillende soorten VOEDER-ARTIKELEN, enz.
Indien gij effen zwart goed koopt voor Japonnen en
Rokken, vraagt dan bij uwen winkelier
Het blijft zwart en glansrijk. 293
Dat de roomsche pers van alle,Rechtsche
bladen het verst ging in haar at keuring en
méér dan krasse, felle woorden zelfs ge
bruikte.
Twee voorbeelden mogen 't bewijzen.
Eén van beneden, éen van boven Moer
dijk.
Het Huisgezin, uit Den Bosch schreef
»De minister blijft zelfs beneden
hetgeen Christelijk Nederland redelij
kerwijs van hem mocht verwachten.
En de Rotterdamsche Maasbode zei
»Wij vinden dit conflict tusschen de
Regeeringsverklaring en de koloniale
en missionaire begrippen der gecoali-
seerde Christelijke partijen zóó verbijs
terend, dat wij liever eerst het parle
mentair debat afwachten, om te zien
of er misschien rectificatie volgen zal
Dit moge gematigd in den vorm zijn
tusschen de regels, ja in den tekst staat
dan toch maar te lezen, dat de minister,
als hij geen nadere betere verklaringen
aflegt, zijn plaats achter de groene tafel
niet waardig is.
Hoe komen die bladen zoo fel
Een scherpzinnig opmerker meende, dat
de heer De Waal Malefljt hen doet denken
aan Breukelen en dat de naam van dit
district nu niet in staat is, om de Room-
schen zachtzinnig te stemmen jegens den
man, die 't open maakte.
Doch dat zou kinderachtig zijD.
En kinderachtig is de Roomsche Pers niet.
Neen me dunkt, dat de sleutel van
deze ontstemming ligt in artikel 36
van de Nederlandsche Geloofsbelijdenis
hoe vreemd de lezer misschien opkijkt,
vragend wat gemeenschap Rome heeft met
de Confessie van De Bray.
In dit geval toch wèl.
Artikel 36 toch, handelend over't ambt
der Overheid is een bewijs, dat zelfs Calvijn
en de oude calvinisten zich niet ineens geheel
van Rome konden losmaken.
Met dat artikel 36 is Rome het eens.
't Eenige verschil tusschen Rome en Ge -
nève in de 16e eeuw was wat men nu
eigenlijk had te verstaan onder »den waren
godsdienst.* Op dat punt stonden deze twee
lijnrecht tegenover elkaar, maar overigens
waren ze 't er over ééns, dat de Overheid
den waren godsdie,')3t moest voorstaan en
alle afgoderij moest uitroeien.
Zooals men weet, denkt de antirevol.
partij daar anders over. De Overheid als
zoodanig heeft geen kerkelijke belijdenis.
Hadr taak is eenvoudig, alle beletselen en
belemmeringen voor het Koninkrijk van
Jezus Christus uit den weg ruimen.
Niet dus de Zending direct steunen.
Maar wél haar vrijen loop bevorderen.
Dat was 't wat Idenburg beleed. En
datzelfde wilde ook déze minister uitspreken
en neerschrijven, maar toen gleed hem de
liberale pen in de vingers en werd de minister
zonder dat hij 't wist of wilde eenzijdig.
Wat jammer was. Want nu staan de
roomschen sterk. Op hün lijn ligt, dat
zoowel de zendelingen, als de predikanten
en pastoors van inlandsche gemeenten
Staats-traktement krijgen. Dat de Regeering
kerken en pastorién bouwen laat of daaraan
belangrijk bijdraagten zoo al meer.
Op ónze lijn ligt dit niet.
Wél vragen we steun voor scholen, hos
pitalen e.d.g., maar de verhouding van het
Evangelie en de uitbreiding van Gods Ko
ninkrijk moet voortgaan buiten de overheid
om en zonder Staatsgeld.
De ministerieele kous zal straks gauw
zijn in 't gelijk gebreid.
Maar de beginsel-vraag blijft
Welke moet zijn de houding der Chr.
overheid jegens de Zending, die haar hei-
densche en mohammedaansche tracht te
bekeeren
Oud- of neo-calvinistisch
Benieuwd zijn we, of de vroegere Friesch
Chr. Historischen in dit geding aan ónze
zijde staan zullen of aan die der tegenstan
ders. UITKIJK.
VERZORGING VAN DEN WIJNSTOK.
Die verzorging laat in den regel nog veel te
wenaohen over, nog meer dan die der ooftboo-
men, van appel en peer. Gewoonlijk bestaat de
heele verzorging in eenig bijsnoeien, dat in veie
gevallen nog door een niet bevoegde hand ge
schiedt; ware het niet, dat anders de boom zou
verwilderen en de mnur er al te slordig zou gaan
uitzien, dan bleef het snoeien wellicht ook nog
achterwege.
Onder deze omstandigheden behoeft het niet
te verwonderen, dat menigen druivenwingerd
weinig oplevert; dat andere, ook al zijn ze van
een goede soort en hebben ze een goede stand
plaats, onvoldragen, d.w. z. halfrijpe, harde, te
kleine en zure of wrange druiven gevendat tal
van stokken jaar op jaar door meeldauw (het
,wit„) zfjn aangetast.
Deze ziekte kan vaak met succes worden be
streden door zwavelen: fijn zwavelpoeder wordt
met een blaasbalg of zwavelkwast gelijkmatig
over de trossen en bladeren verdeeld, 'tlswen-
scheiijk dit minstens driemaal te doeneven
vóór den bloei, kort na den bloei, en in Aug.
En dan niet in de morgenuren, als vaak wordt
aangeraden, omdat de bladeren dan nog nat van
den dauw zijn, welke de zwavel beter zou vast
houden; de ondervinding leerde n.l.dat bij
lage temperaturen, als men 's morgens heeft, de
Uitslag onzeker wordt.
Aan bemesting, als hoofdfactor der verzorging
wordt dikwijls niet eens gedacht, nog minder
gedaan. Men mag dan ook gerust aannemen,
dat deze verwaarloozing de hoofdoorzaak is van
de bovenvermelde teleurstellingenkwaliteit en
kwantiteit der druiven zouden beter zijn en
ziekten zouden minder voorkomen, als de wijn
stok goed en doelmatig gevoed werd. 'fc Is al
veracheideae jaren geleden, dat wij Voor het eerst
zagen, wat bemesting in deze ook bjj den druif
vermag. Eenige jaren achtereen waren wij er
getuige van geweest, hoe een wijnstok tegen een
der woningen in onze buurt wel droeg, maar
kleine smakelooze vruchten, welke eindelijk nog
bovendien door de druivenziekte meeldauw,
wit of Oïdiumziekte aangetast werden. Een
nieuwe bewoner een oud-instituteur die gewoon
was krachtig op te treden nam direct zijn
maatregelen hij groef de aarde rondom den boom
weg, bracht er nieuwe, vruchtbare tuinaarde voor
in de plaats en diende den stok een flinke be
mesting toe. Reeds het eerstvolgende jaar bad
de stok zich prachtig hersteld en gaf een mooie
oogst, welke in het daarop volgende jaar nog
beter was; de druiven bleven vrij van ziekte.
Velen, die de noodzakelijkheid en het met
eene bemesting zullen inzien, komen dan van
zelf tot de vraag: Hoe moet die bemesting zijn T
Welke zijn de behoeften van den wijnstok?
Proeven moeten ook hier het antwoord geven.
Wij willen er een paar, onlangs in een Duitaeh
tijdschrift gepubliceerd, mededeelen.
De eerste werd genomen in het Rijngebied op
den wijnberg van den graaf Westerholt, slot
Arefels, en was 5-deelig ingericht als volgt:
I bleef onbemest.
ii kreeg een volledige kunstbemesting, bestaan
de in 400 Ko. (per H. A.kalizout van 40 pre.
1200 K. G. slakkenmeel en 400 K. G. zwavelzuur
en ammoniak.
iii als ii maar zonder kaliiv idem, maar
zonder slakv idem, doch zonder kali en slak.
Respectievelijk gaven de verschillende peicee-
len per H. A.
2400 K. G. 4810— 3550 4720 en 3210 K. G.
Door de volledige bemesting werd dus de op
brengst ongeveer verdubbeld (zie 1 en 2); weglating
van slak maar een geringe oogstvermindering
(perc. 4); de kali rendeerde sterk (perc. 3);
weglating van kali en slak drukte den oogst 't
meest.
Op den wijnberg van Dr. Dalem te Rhöndorf
werd een geheel gelijke proef genomen. Hier
verkreeg men de voigende uitkomsten
3470 5182 4330 5168 en 3560 KG. per
Hectare.
Uok hier derhalve eene belangrijke oogstver-
meerdering, hoewel niet zoo groot als op het slot
Arenfels, waar onbemest ook heel wat minder
opleverde
Vergelijking van 2 en 3 doet zien, dat ook hier
de kali uitstekend werkteweglating vermin
derde de opbrengst met ruim 850 KG.eene
uitkomst, welke temeer opvalt, daar de grond
van het Rijnsche buitengebergte nog al kali-rijk
is
Op perc. 4. waar het slakkenmeel werd weg
gelaten, was de oogst niet noemenswaard min
der dan op 't volledige bewuste perceel 2.
Ook de stikstof bemesting, die op het eerste
proefveld tamelijk werkte, loonde hier niet: 1
(onbemest) en 5 falleen met zware ammoniak)
toonen weinig verschil.
Als er in 't algemeen uit deze proeven iets
mag worden geconcludeerd, dan zou het dit zijn,
dat een kali-bemesting bij druiven in de eerste
plaats in aanmerking komt. Hiervan geve men
dan ook overvloedig, echter geen kainiet, maar
patentkali b. v.dat een van chloor gezuiverd
zout is; voorts een niet minder rijkelijke portie
kalkmergelongeveer half zooveel slakkenmeel
of super-phosphaateindelijk Chilisalpeter, weer
ongeveer half zooveel als slakkenmeel. Getallen
geven we liever niet, ook daarom niet, omdat
de kosten per enkelen boom weinig beteekenen.
.Niet te zuinigI" zij echter onze regel.
C. B.
3001
Net en soiietl
immmi
MtROESPOEDER
Horlcger en Goudsmid,
Steeds groote voorraad
Regulateurs en Wekkers.
Goud- en
Zilverwerk. Koralen.
Soliede Artikelen.
Billijke pryzen.
Oud Goud tn Zilver wordt tegen
de hoogste waarde gekocht
en geruild. 2751
Wkstdijk, Middeiharnis.
Goedkoop en Solled adres voor
£OlDE\ en ZILVEREN WERHEII.
ontvangen eetie groote keuze
CrESC HEN HEK
voor elke gelegenheid.
RUIME KEUZE: VERLOVINGSRINGEN.
Ingraveeren naam gratis.
Die boven f 10 besteden worden tramkosten tweede
klasse vergoed.
Groote keuze HORLOGE8 met twee jaar schrifte
lijke garantie.
Rotterdam, Zuldblaak no. 4.
Te Middeiharnis bij C. VISte Stad aan 't Ha
ringvliet bij M. VAN DIJK; te Den Bommel bij
A. BOM; te Ooltgensplaat bij Lt. VAN GENT
Hz.te Oude Tonge bij O. F. VAN PEER en
Wed. A. E. LAMBERT te Nieuwe Tonge bij
C. VAN VLIETte Melissant bij ABR. TIELE-
MANte Herkingen bij KOMMER TANISte
Stellendam bij L. v. d. VLUGT, D. C. BIRK-
HOFF en Wed. C. KLINKte Goedereede en
Ouddorp bij C. DE MOOIJ Kz. Te Dirksland
bij W. van der HEIJDEN. 2156
I
Specialiteit in
PRIJZEN ZEER BILLIJK.
De nieuwe uitgaven zijn nu verschenen. 3167
42 boeken en boekjes in de bekende serie van 5—75 cent;
2 Bijbelsche prentenboeken, formaat 29 X 22 cM. a 70 cent.
2 groote prentenboeken door Mevr. O. F. Walton: >Christoffels
oude orgelot en «Engeltjes kerstfeest en Dotje (2 verh.)« a80 ct.
Mijn gouden boek, kleine praatjes bij lieve plaatjes door
Cora C G., formaat 20V2 X 15 cM. prijs 40 cent;
Menschen uit het Oosten door A. J. Hoogcnbirk, met 4 zeer
fraaie gekleurde plaatjes, prijs 40 cent;
Uit het Oosten. Vier kleine boekjes door A. J. Hoogenbirk,
prijs per stel 20 cent;
GEDEPONEERD HANDELSMERK.
