Zaterdag 23 October 1909.
3
24sle Jaargang N°. 1496.
voor de Zuidliollaiidsclie eit Zeenwiche Eilanden.
Ml BLAD.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDTJK.
AIBe stuiiBieia v««r «Se l&edaclie bestemd, .ifherieislië» e®» verdere Administratie franco toe te xenden aan den Uitgever.
BftrankbcstrUding.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs por drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij voornitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Interconsm. Ufo. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */3 maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Uit de Fers.
In een woord: laag, min.
De Kuyper hetze is tegenwoordig in vol
len gang, hoofdzakelijk onder aanvoering
van Mr. Troelstra, den leider der sociaal
democratie.
Het betreft nog altijd de veel besproken
zaak van de lintjes-historie, die men schijnt
te willen exploiteeren om een geducht
tegenstander onschadelijk te maken.
Dezer-dagen heett men die zelfs op het
toneel gebracht. Het Nieuwsblad van het
Noorden had de vorige week deze advertentie
Nieuwe Schouwburg.
Het Vrije Tooneel.
Directie: J. H. Spïenhoff eu Nap de la Mae.
Zaterdag 9 en Zondag 10 October 1909.
Opvoering van:
E'N EXCELLENTIE,
of
Hoe koiu !k aan 'n lintje l i
Politieke Satyre in 1 bedrijf.
Optreden van:
J. H. Sfeenhoff, Diehter-Zanger.
Mevr. C. Speenhoff—Pbinz, Liedjes en Voordracht.
Nap de la Mar, Nieuw Repertoire,
en tot slot der Voorstelling:
Snuggere Hannes,
Clownerie in 1 bedrijf.
HannesNap de la Mar.
Bureau geopend 7 uur. Aanvang 8 uur-
Ook iu Utrecht, het deftige Utrecht is
deze »fraaiigheid< vertoond en dit voor een
stampvolle zaal
Van welk karakter dit stuk is, bewijst
wel wat het vrijzinnige Utrechtsch Dagblad
er van zegt.
Het blad schrijft er onder meer dit vin:
Intusschen, men zou kunnen zeggen,
dat het stuk, af en toe werkelijk te plat
van inhoud, hier en daar over de schreef
gaat en er uitdrukkingen in voorkomen,
die niet geschikt zijn om door te jeug
dige ooren te worden gehoord.
Het is een satyre die niet vrij is van
het pikante en op menig punt de gren
zen van een spot-spel te buiten gaat.
Ook een carticatuur moet binnen de
perken blijven.
Dit tooneelstuk, merkt de Rotterd. op, is
dus niet alleen beleedigend voor een hoog
staand persoon, maar bovendien blijkt het
zoo onzedelijk te zijn, dat het Utrechtsch
Dagblad zelf moet erkennen, dat er uit-
drukk ngen in voorkomen, die niet geschikt
zijn om door te jeugdige ooren te worden
gehoord.
Wij willen vragen: is dit nu geoorloofd
Mag maar alles op het tooneel worden ge
bracht, wat men daarop verkiest te brengen
Mag men zoo in het openbaar iemand
beleedigen
Wat ons hierbij treft, is dit, dat de
liberale, vrijzinnige pers over zoo'n looneel-
vertooning nog geen enkel woord van af
keuring heeft gegeven. Ook dat teekent
Ons volk heeft vele deugden, maar ook
zijn ondeugden..
Wat wordt er niet veel gedronken.
En nu heb ik niet het oog op die per
sonen m onze Maatschappij, die ieder kent,
omdat ze bijna nooit nuchter zijn, neen
die bedoel ik niet. Neen in onze Christe
lijke gezinnen, word nog veel gedronken.
Zoo geregeld vóór het middagmaal,
Menigeen zal mij tegenwerpen
»Och ziet gij daar nu zoo'n kwaad in«
Ik drink er altijd maar één hoogstens twéé.
Nooit heeft iemand mij nog in abnormalen
toestand gezien.
Gelukkig, dat U' zoover niet kwam, dank
er Uw God voor, want Hij hield U dan
staande, staande tegen de verleiding.
En toch die drinkgewoonten, Ouders is
verkeerd
En waarom
Uw kinderen ze zien het, zij weten 't
dat Vader voor het eten een borrel drinkt,
en beginnen dus te gelooven, dat 't groot
staat een borrel te gebruiken en dat het
zoo behoort.
Soms is Vader mededeelzaam en gunt
z'n kinderen wel de suikerdeelen uit zijn
glaasje en langzamerhand krijgt het kind
»den smaak er van beet.*
Ouders die zoo handelen, doen verkeerd.
Zij zijn zelfs oorzaak als hun kinderen later
dronkaards worden.
Men heeft vastgesteld dat van elke ioo
gevallen van drankzucht, er 40 komen op
rekening van de ouders, en dat 20 gevallen
komen op rekening van de grootouders.
Over het geheel bevestigen allen die dit
onderwerp bestudeeren, dat tenminste 80
procent van de drankzuchtigen hun smaak
van den drank overefden van hun voor
ouders.
De andere 20 procent worden dronkaards
door hunne stoffelijke en redelijke omgeving,
zonder schuld van hun voorouders.
Zoo, ziet men dus, dat van d\e Vaders
die nog steeds hun twaalfuurtje gebruiken
hun kinderen voorgaan, in iets, waarvan
zij, indien zij beseffen, wat zij deden, niet
graag de verantwoordelijkheid op zich wil
den nemen, en dat hun persoonlijk leven een
factor is, waardoor de drinkgewoonten wor
den onderhouden en de drankzucht voort
duurt van geslacht tot geslacht, tot onnoe
melijke schade, van den enkelen individu
met alleeD, maar van heel het menschelijk
geslacht.
Wij hebben diep medelijden met hen,
die verslaafd zijn aan den drank.
Hun wilskracht vermindert gaandeweg,
Hun blik benevelt. Hun denkvermogen
verstomt. Lichamelijk en geestelijk gaan zij
achteruit.
Zij komen van kwaad tot erger.
Zij worden ten spot van iedereen.
Armoede en gebrek sluipt hun woning
binnen, waar vroeger geluk enj welvaart
woonden. Verwijdering tusschen man en
vrouw. Een uiteenrafeling van den huwelijks
band.
Ja, wij moeten het erkennen, de wereld
is zoo losbandig, het zedelijk peil daalt zoo,
en door welke oorzaak
Grootendeels door den drank.
Doch, wij zullen dien strijd aanbinden,
tegen dien verwoester van menig jeugdig
leven, en van menig huiselijk geluk.
Want die geestelijke dranken, ze wekken
de lagere lusten op, en brengen de onedele
elementen van 's menschen natuur in be
roering, zoodat hij een onmensch wordt
meer te vreezen dan een wild dier, omdat
hij in dezen toestand in staat is elke mis
daad die men zich kan indenken te bebrij-
ven.
En daarom, nogeens, kinderen gewonnen
en opgevoed door dronken ouders, zuilen
dikwijls niet alleen erven, den smaak in ster
ke dranken, maar zullen evenzeer deelen
de zedelijke afwijkingen en lichaamelijke
zwakheden der ouders. Deze schildering is
toch gansch niet overdreven maar slechts
al te bekend over de gansche wereld. Want
de eeuwige en onverandelijke wet der voort
planting is toch dat elke soort naar zijnen
aard voortbrengt
Daarom ook ouders bindt mee den strijd
tegen dien verwoester.
Onthoudt aan uw kinderen alle alcoho
lische dranken.
Aan kinderen alcohol geven is een mis
daad.
Ja, ga nog verderVerwijderd alle al
coholische dranken uit Uw huis. De alcohol
behoort alleen in 'de apotheek thuis.
En bid liever veel met Uw kinderen,
zegt het hun in kinderlijke taal, dat onze
lichamen tempelen Gods moeten zijn en dat
men die als zoodam'g rein moeten houdeD.
Want op dien arbeid zal God zijn zegen
schenken.
S. B.
De verschrikkelijke gevolgen van het
drankmisbruik worden treffend geteekend in
een staatje, voorkomend in de toelichting
bij een aan den Gemeenteraad van Rotter
dam gericht adres.
De Rotterdammer die het op zijn beurt
weder ontleend aan De Blauwe Vaan van
19 Februari 1909 schrijft dienaangaande:
De gegevens betreffende een staat in
Amerika.
Ohio werd daar, naar het aantal drink-
gelegenheden in 5 groepen ingedeeld, en
vervolgens werd nagegaan, hoe het staat met
het aanlal misdadigers, de inslagen in de
spaarbank, het schoolbezoek, het aantal
echtscheidingen en krankzinnigen, en ook
met de belastingen, die er in het district
van roerende goederen moesten worden ge
heven, om in de uitgaven te voorzien.
En aldus was het resultaat
Aantal
drinkgel
per
100000
inwouers
Aantal
misdadi
gers per
100000 in
woners
Aantal
dollars op
de spaar
bank
(per hoofd
School
bezoek in
procenten
0
69
159
335
540
3
14
32
44
61
41.73
21.02
18 34
16.78
4.68
86%
80
'7 7.
67 7.
517.
Aantal
drinkgel.
per
100000
inwoners
Aantal
echtschei
dingen per
100000 in
woners
Aantal
krankzin
nigen
per 100000
inwoners
Belasting
op roeren
de goed.
per 1000
dollars
0
69
159
335
540
Zulk ee
45
73
92
120
168
lijstje spr
28
52
65
73
91
eekt boekde
19 79
23.80
28.12
35.39
39.23
ïelen.
Hoe meer kroegen, hoe meer misdaders,
Hoe meer kroegen, hoe minder geld op
de spaarbank.
Hoe meer kroegen, hoe minder school
bezoek.
Hoe meer kroegen, hoe meer echtschei
dingen.
Hoe meer kroegen, hoe meer krankzin
nigen.
Hoe meer kroegen, hoe meer belastingen.
Mogen de oogen ook van het Nederland-
sche volk voor de gevolgen van het drank
misbruik steeds wijder worden geopend.
ANTWOORD AAN N. N.
I
WelEd. Heer
Als ik uw naamloozen brief van a tot z
moest ontleden en uitpluizen, zou daarvan
wel een boekwerk gemaakt kunnen worden
Doch ik wil kort zijn en toch trachten U
tevreden te stellen.
Het alcoholisme stelt ons voor een vraag
stuk, dat vroeger nooit bestaan heeft en
nog niet zoo bijzonder oud is._ Want wat
hebben wij onder alcoholisme te verstaan?
Iets heel anders zeker dan dronkenschap.
Dronkenschap kan voorkomen bij enkele
personen. Het is dus een individueel kwaad,
terwijl het woord alcoholismeeen veel
uitgebreider begrip heeft. Wij verstaan er
onder de ellende, die veroorzaakt wordt door
de heerschappij van den alcohol. Het alco
holisme is dus een moderne kwaal.
Allereerst wil ik U wel zeggen, dat de
bijbel over 't algemeen de matigheid aan
prijst en slechts voor bijzondere personen
in bijzondere omstandigheden de geheel
onthouding als eisch stelt.
Ik verzoek U vooral goed te letten
op het verschil tusschen dronkenschap
(individueel kwaad en alcoholisme de heer
schappij van den alcohol.) Dit hebben wij
in 't volgende noodig.
Het is moeilijk een korte en goed de-
fenitie van ^alcoholisme* te geven en daar
om geef ik even het woord aan Dr. Kuyper,
Hij zegt»het alcoholisme is de pesti
lentie onzer eeuw, een kwaad, waarmee
noch pest, noch cholera ook maar van verre
in verneilende kracht en werking te ver
gelijken is. Waar het alcoholisme tijd van
doorwerking heeft, laat het tenslotte niets
onaangetas'. Het werkt oni zenuwend en
krachtroovend op het lichaam en demora-
liseereDd en verdoovend op de ziel. Het
ondermijnt ons godsdienstig en verderft ons
zedelijk leven. Het vervalscht de snaren van
ons hart en verdonkert de klaarheid van
ons verstand. Het haalt woonhuizen leeg
en vult gevangenissen en gekkenhuizen. Het
vermorst tijd, verkwist geld en breekt op
den duur de arbeidskracht. Het verkoelt de
natuurlijke liefde eD prikkelt tot de smade-
lijkste zonden. Het gaat zwanger van moord
en zelfmoord. Het drijft tot oneerlijkheid
om te kunen drinken en als er gedronken
is tot twisten en vechterijen. Het scheidt
den man van zijne vrouw en lokt hem naar
de vreemde vrouw. Door overerving kweekt
het een achteruitgaand geslacht en leidt tot
verwaarloozing van de opvoeding.
Het bluscht alle geestdrift voor wat ide
aal is en hoog staat en kweekt lust in het
gemeene en lage en verachtelijke. En het
einde van zijn weg loopt niet uit op het
Jeruzalem, dat boven is, maar op de saam
vergadering van Satans genoodigden in de
hel.*
Aldus schetst dr. Kuyper ons den sleep
van ellende en jammer, dien het alcoholisme
met zich brengt.
Zulk een alcoholisme kent de Bijbel niet.
Wel wordt er hier en daar van sterken
drank gesproken, maar dan is deze sterke
drank niet, zooals velen denken, gelijk aan
de gedisteleerde dranken uit onzen tijd. Die
dit denken, slaan er munt uit om, zich be
roepende op schriftuurplaatsen, waarin zij
denken, dat het gebruik van sterken drank
aanbevolen wordt, zich aan het gebruik der
hedendaagsche gedisteleerde dranken te
goed of liever te kwaad te doen.
S. J. v. d. V.
Wordt vervolgd
&eincii£<l Aieuws.
Een doodelijke val.
Te Rotterdam had Zondag een ver
pleegster het ongeluk aan de achterzijde
van haar woning in de Aert van Nes
straat, uit het raam der derde verdieping
te vallen. 'Zij kwam daarbij met het hoofd
op een ijzeren ketel terrecht, die op de
binnenplaats stond en was terstond dood.
Dat deed de alcohol.
Maandagmorgen werd, meldt de Tel.,
in de vestibule van de pastorie aan de
Nieuwe Haven, te Rotterdam, in den
spirtiius gestikt gevonden eene bekende
vrouwelijke dronkaard, die reeds herhaal
delijk wegens drankmisbruik met de po
litie in aanraking was geweest.
Het lijk is naar de begraafplaats te
Crooswijk overgebracht.
Ongeoorloofde handelingen.
Men meld ons uit Den Haag
De onderwijzer van E. verdacht van
ongeoorloofde handelingen met vrouwe
lijke leerlingen uit de hoogste klassen van
de openbare lagere school aan de Yan
Ravensteynstraat, is, in afwachting van
zijn schorsing, voorloopige niet meer in
de school toegelaten. De verdachte is
gehuwd en moet door hem bedreven fei
ten volledig hebben bekend.
Staking,
Te Amsterdam is een staking uitge
broken aan de sigarettefabriek Porta,
directeur den heer Schechter. De staking
loopt over een loonsverschil. De leiding
berust in handen van den Sigarenma-
kersbond. Door staaketers wordt er voor
de fabriek gepost.
Een raadselachtig geval.
Zondagavond meldde zich bij een agent
van politie in de Voorstraat te Utrecht
ongeveer 23-jarige zwerver aan, met
verzoek om te worden opgenomen. Hij
ging mede naar het bureau aan de Wit-
tevrouwenbarrière en vertelde daar zich
zelf in handen der politie te willen stellen
omdat hij wroeging had over een mis
drijf een jaar geleden door hem te Tilburg
gepleegd. Hij weigerde evenwel pertinent
te zeggen welk misdrijf dat was. Juist
kwam er een iDspe.teur op het bureau,
die bijna een uur met den jongen man
bezig was, om hem te bewegen zich nader
te verklaren, maar wat men ook deed,
er kwam geen woord verder over z'n lip
pen. Hij was schuldig aan een misdrijf
te Tilburg gepleegd en dat was vol
doende.
Sedert had bij zich in Duitschland
opgehouden, waar hij werk had vandaar
was hij te voet over Den Bosch naar
Utrecht gekomen.
Ook Maandag werd de jongen op het
hoofdbureau langdurig ondervraagd, maar
opnieuw zonder eenig resultaat.
Hij bleef natuurlijk in bewaring.
Hij beweert hardnekkig, door wroeging
naar Holland terug te zijn gekomen.
Ouders zegt hij niet meer te hebben, vader
moeder, broers Dog zusters, ook geen
verdere familieleden. Hij staat geheel al
leen op de wereld. (fj. D.)
Twee Hollandsche Zeelieden
verdronken.
De correspondent van de „N. R. Ct."
te Petersburg schrijft d.d. 14 October:
Zondagavond verdronken hier in de
houthaven twee schepelingen van het te
Rotterdam thuisbehoorende stoomschip
Mizar, n.l. de Nederlandsche onderdanen
J. A. Arbman en H. Roubos, onderschei
denlijk '22 en 20 jaar oud. Zij waren met
nog een derde aan wal geweest om een zie
ken kameraad in het hospitaal te bezoeken
Een of andere losse vletterman bood hun
aan hen naar boord te roeieD. Zij stapten
in de boot die volkomen droog was,
maar een eindje van den wal af begon
de boot te lekken, en dit werd, verder
op gekomen, zöó hevig, dat de boot zonk
en de beide mannen verdronken. De vlet
terman is spoorloos verdwenen, zeker
uit vrees voor de eventueele kwade ge
volgen van het geval.
Een voordeelige pet.
Een Duischer kocht op zijn doorreis door
Brussel een bijzonder soort pet, dien hij
aanstonds opzette. Toen hij, na een wan
deling door de stad, in zijn hotel terug
kwam vond hij in zijn zak 6 portemon-
naies met geld. Men begrijpt zijn ver
wondering. 's Avonds gaat hij met de
zelfde pet op het hoofd weer uit komt
thuis met .12 gevulde portere cm
naies. Daarop vertelde hij zijn wederva
ren aan de politie die ontdekte dat de
pettenmaker van iemand de stof voor 15
petten had ontvangen. Door zuinig snij
den wist hij het goed voor een zestiende uit
te sparen, die hij aan den Duischer ver
kocht hs d. De 15 hoofddeksels waren voor
een dievenbende, die elkaar daaraan her
kenden en wier consigne was, na een ge-
pleeg den diefstal, het gestolene een „con-
frater„die slechts wandelde, in den zak te
stoppen.
