voor de SKiiidliollandsche en Xeeuwsclie Eilanden.
EEESTS BLAB.
Zaterdag '13 October 1909.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
jM*1'' Smrgaüg N". 1496
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
T. BOEKHOVEN.
SOMMELSDIJK.
Advertenties! 10 cent per regel en 3/i maal. Reclames 20 per regel,
j Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing,
j Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Illp üdikkeiB voor «Sc Hcdaclif toestemd, Adverïenfièn eo verdere /Administratie franc#» foe tc arenden aan «feu# Uitgever.
iiuiverijt;.
Het is een gunstig verschijnsel,
wanneer de Liberalisten zich af keerig
vertoonen van revolutionaire gedach
ten, woorden en daden. Wanneer ze
huiverig zich voelen voor gedachten,
woorden en daden van opstand en
rebellie tegenover rnenschen, maat
schappij en Staat.
Ook hierin schittert de goede invloed
der Christelijke beginselen, die ver
sperren den loop der beginselen, welke
uit hun aard tot opstand tegen omver
werping van historisch gegroeide en
in de volksconscientie levende ideëen
aansporen. Het Liberalisme is een
revolutionair stelsel. Hierom is het
revolutionair, omdat het den grondslag
ondermijnt, waarop alle leven rust.
Die grondslag is God.
Het Liberalisme heelt tot fundament
de Rede. Onderwerpt al het zienlijke
en onzienlijke eenig en alleen aan die
Rede. Historie, traditie, volksgewoon
ten, ze worden door 't Liberalisme
gerespecteerd, al naarmate de Rede
daarover een goed- of af keurend oor
deel uitspreekt. Het Geloof heeft voor
haar geen waardehet «Bewijsa is
alleen van kracht, gevoegd bij wat
praktijk en ervaring in 't verleden
hebben geleerddoor haar is »bewe
zen.«
Voor 't geestelijk leven van een
volk heeft 't Liberalisme wel oog
doch alleen op den grondslag van wat
de Rede voor nuttig en oorbaar ver
klaart.
Dit alles nu is revolutionair. Is
omkeer van begrippen. Geen steeneo-
gegooi, geen wapengekletter, geen
schot van een revolver of kogel uit
een kanon is daarvoor noodig.
Daar is ook wel een revolulie, die
zich zóó openbaart. Maar 't Liberalisme
voert een strijd met geestelijke wape
nen om 't geestelijk leven eens volks
om te zetten, niet naar God, maar
van God af.
Er is een revolutie door daden en
door ideëen. Door de omwerking der
ideëen tot verkeerde daden, die 't
rechtsbesef schokken en de rechtsont
wikkeling banen een ander spoor.
Het Liberalisme en de Liberalisten
zijn revolutionaireideëen en rnenschen.
De Vrijheid, die zij voor zich opei-
schen is niet de vrijheid, waartoe God
in zijn Woord, tot verwerving, ver
plicht. Des Christens Vrijheid is het
kennen van God; het lief hebben van
den Zaligmaker en daaruit gevolgde
naastenliefde. l)e Vrijheid van't Libe
ralisme is de vrijheid om binnen de
perken van menschelijke wet en orde
ning, in overeenstemming met de rege
len van huidige beschaving en orde,
te doen en te laten, wat hij zelf ver
kiest.
Zijn geestelijke en zedelijke vrijheid
is voor den Liberalist de begeerte om
naar zijn eigen Rede, gelouterd door
ervaring, bestuurd door de eischen
der samenleving te leven. Los van
eiken band aan Gods Getuigenis.
Des Christens geestelijke en zedelijke
vrijheid is dezelfde, maar in band met
en op de basis van 's Heeren ordinan
tiën. Daarom kunnen beiden toch,
met verschillend uitgangspunt, een
konscientieus, hoogstaand en nobel
mensch zijndaarom kunnen beiden
ook zoo laagstaand en onnobel optre
den en een aanfluiting en bespotting
zijn voor hunsgelijken en dienstbaren.
De Liberalist vertrapt dan de groene
bloesems, die aan den boom der kennis
bloeien, en ontvangt daarover 't oor
deel, dat rechtvaardig isde Christen
vertrapt ze evenzeer, maar snijdt zich
tevens van den wortel af, waarop hij
eerst tierde, nl. den wortel, die Christus
heet. Dan doet hij den naam van
»Christen« schande aan. Beiden zijn
dan revolutionair. En dat geldt na
tuurlijk op alle terrein; zoowel van
't Staatkundig als 't Sociaal als per
soonlek teven.
De Liberalist is een God verzakend
mensch, omdat hij dan de ordeningen
der samenleving miskent en de Rede
misbruikt.
De Christen is dat dan evenzeer,
omdat hij 't Evangelie, hoewel 't erken
nend, en aanvaardend in daden of
woorden voor onnut verklaart.
En deze Christen zal met dubbele
slagen geslagen worden.
Be eenvoudige man gevoelt de waar
heid van dit betoog, door zijn vaak
herhaalde opmerking»Een liberaal
mensch mag alles doen, maar een
Christen niet.« Natuurlijk bedoelt hij
niet in reëlen zin, dat een Liberaal
alles doen mag, wat verkeerd is maar
hij bedoelt, dat de Christen gebonden
moet zijn aan een hoogere levenswet,
dan de Liberaal, die in die hoogere
levenswet niet gelooft.
En die opmerking is juist.
Een Liberalist is in zijn beginselen
altijd revolutionair, omdat hij zich niet
afvraagt wat God wil. In zijn daden
kan hij door de Rede geleid, wat het
stoffelijke aardsche leven betreft, een
voorbeeld zijn. In 't geestelijke leven
is hij nimmer navolgenswaardig, dan
voorzoover de Rede overeenstemt op
eenig punt met de ordinantiën des
Heeren.
Gelukkig verschijnsel, zeiden wij in
't begin van ons artikel, als de Libe
ralist er over huivert, revolutionair te
zyn in daden van geweld en opstand.
Alleen onnoozel is het, te meenen,
dat 't Liberalisme de revolutie niet
voedt en kweekt in de wereld der
ideëen en der overtuigingen.
Dat doet het dagelijks.
Dat doet hst uit de overweging, dat
de bron der Rede zuiverder is dan het
Woord Gods.
En die misvatting is de oorsprong
van alle dwalingvan allen afval
van allen religiehaatvan vijandschap
tegen de Kerk, tegen de Christelijke
instituten, die in een Land zich wen-
schen te handhaven.
Daarom is de krijg, de strijd tegen
't Liberalisme in den grond der zaak
een godsdienststrijd met al de daaruit
vloeiende gevolgen.
Dat is de antithese in 't leven der
Volkeren.
Dat is de antithese op 't terrein
der Staatkunde, zoogoed als op dat
der Kerk, zoogoed op dat van 't per
soonlijk als van 't huiselijk leven.
Die antithese blijft. En de strijd
blijft daarom ook. En die strijd wordt
heftiger, naarmate 't Liberalisme de
wereld voor zijn ideëen opeischt.
Tegenover zijn eisch tot overgave,
stelt de Christen Gods bevel tot ver
dediging van Zijn Koninkrijk d.i. van
Zijn Waarheid en Zijn Woord.
Daarom zal 't Liberalisme 't ver
liezen, omdat elke strijd niet gaat om
eenige macht voor eenigen tijd op
aarde; maar om de geheele macht tot
op de komst van Christus op de wolken
des hemels Om Zijn Goddelijke macht
en de waarachtige waarheid van Zijn
Getuigenis. Tijdelijk kan 't Liberalis
me overwinnenmaar de eindtriomf
is des Heeren. De Revolutie zal duren
tot in geslachten. Want 't Liberalisme
zal niet ophouden te bestaan. Alleen
door 't Evangelie kan de erkenning
van levensgemeenschap met God tot
stand komen. Daarom tegen de Revo
lutionaire denkwereld de Evange
lische, waarvan Christus centrum is.
Oud-Minister Veegens over de
Staatspensioneering der Unie-liberalen.
In een belangrijk artikel in De Vra
gen des Tijds bespreekt de oud-minis-
ler de nederlaag der liberalen. Een
der oorzaken noemt hij de onbekookte
leuze der Staatspensioneering, die we
op FJakkee ook gehoord hebben. Hij
schrijft:
De rijen der Vrijzinnigen zullen nog
meer dunnen, indien Staatspensionee
ring om niet, de leus mocht blijven.
Die profetie is meer dan profetie:
een waarheid.
Tal van kiezers zijn er aan linkschen
kant, die geen Staatsgeld willen geven
aan rnenschen welke er zelf voor moe
ten zorgen, en dat de schatkist niet
kan dragen ook.
Staatspensioen lijkt mooi, maar zou
een ramp zijn voor de Staatsfinantiën.
Deselfde Minister over de zooge
naamde Democratie der Unie-Libe
ralen.
Unie liberalen is een allegaartje van
democraten en conservatieven. Jan
en Alleman is er welkommaar
met veel bravour noemen ze zich toch
democratisch; wasch-wit; zuiver op
de graat, van 24 karaat
Mr. Veegens bekijkt dat nuchterder
aldus (met 't 'oog op de schitterende
nederlaag van 40 tegen 60).
Om de mannen van 't behoud te
believen, schoven zij 't A. R. achter
waarts Juist. En dat noemt zich nog
deeemooocraaatischchch De Politieke
slimmelingen
Ouddorp.
't Is nog belangena geen 15 Fe
bruari. En de kiezerslijst is nog niet
aan de orde. Maar laat men alvast
een potje maken om de onkosten te
betalen voor een mogelijke rechtszaak
als er kiezers op de lijst komen en
staan, die er niet op behooren.
Uit zeer goede bron is ons mede
gedeeld, dat de burgemeester in Feb.
van dit jaar kiezers op de lijst heeft
gehouden, waarvan het zeer, zeer
twijfelachtig was, of ze er wel be
hoorden. Maar omdat er nog al wat
onkosten aan verbonden waren, liet
de Antirev. Kiesv. het zaakje blauw
blauw.
Broeders in Ouddorpwaakt. De
Burgemeester van Ouddorp heeft van
zijn liberaal standpunt bekeken, ge
lijk, dat hij er z'n mannetjes ophoudt
maar wij moeten probeereu als er
maar een gaatje is, om ze er af te
krijgen.
Op de kiezerslijst moet er geen een
staan, van wie 't twijfelachtig is, of
hij er wel op behoort.
Houdt uw kruit droog, vrienden.
En doe nu reeds de oogen open, wie
er in de termen valt om geplaatst
of geweerd te worden.
Geloof niet, dat liberale burgemees
ters en secretarissen met de oogen
dicht zitten. Neen die eer mag men
ze geven ze visschen overal en van
gen nog al eens wat.
Organische genezing der Maat
schappij.
Het woord organisch« begint ter
rein te veroveren. Vroeger, in den
ouden liberalen tijd, al lang geleden
dus, hoorde men van niets dan van
individualistisch en mechanisch.
Individualistisch beteekentieder
voor zichalles op zich zelfMe
chanisch beteekent: buiten de levens
verhoudingen omer tegen in.
In den ouden liberalen tijd, (en hij
komt nooit weerom!) dacht men niet
om solidariteit, aan samenhang, aan
band, aan wederzijdsche afhankelijk
heid van daar uit dien tijd reeds
onder den invloed van de toeneming
van machinesde sociale kwestie.
En toen die kwestie ernstiger zich
liet aanzien, begon men aan 't deug
delijke van zijn theorie te twijfelen
en bekeek men eens nader de grond
zuilen van de welvaart van een volk.
Met dit gevolg, dat het, individualis
tische standpunt werd afgekeurd en
't organische op den voorgrond trad.
Op sociaal terrein kwam weer ge
roep om de Gilden uit onze Repu
bliek en de Vakvereeniging en Pa-
troonsvereeniging verrezen. Sociale
organenOp politiek terrein begon
men te spreken van organisch kies
recht en men prees niet meer 't in
dividualistische.
Op onderwijsterrein klonk hetniet
de Staat, maar de Ouders hebben
zeggenschap over de School, 't or
ganisch schoolleven bloeide op, dat
in Bond en Band krachtige uiting vond.
't Organische leven trekt meer en
meer aan, en daarmee natuurlijk
treedt het individualistisch en mecha
nisch leven naar achter, 't Wordt
weernaast elkaar en in contact met
't leven, zooals 'f zich in en door de
organen d.i. gezinnen, vereenigingen,
bonden enz. openbaart,
Het wetsontwerp van Min. Talma:
instelling van Bakkersraden is weer
een lichtpunt op dien weg. Bedrijfs
organisatie door geheel Nederland
dat is de organische genezing van de:
Natie. Uit en door 't Bedrijf tot
herstel en de Staat zoolang als't kan
er met zijn wetten buitenhouden.
*t* De anarchist Ferrer.
De liberale en socialistische pers
houdt een pleidooi voor Ferrer, eenige
dagen geleden in Spanje op 'tfschavot
gevallen.
Zoo geeft 't vat uit, wat 't in heeft.
Die Pers is 't eens met dien man,
dien hater van God en Kerk: den
oproerling in Barcelona, den onrust
stoker en evangelist der daar uitge
broken revolutiën.
Die Pers voelt zich eensgeestes met
dien oproerling en Godverzaker en
hater van alles wat naar Geloof en
Kerk maar riekt.
Opmerkelijk verschijnsel! Uiting van
den woesten geest der eeuw.
Teeken des tijds, waarop we acht
te geven hebben.
Uitbarsting van woede bij die Pers
tegen de Spaansche regeering en de
Roomsch-katholieke kerk.
»Een martelaar der moderne inqui-
sitie« wordt deze oproerki aaier gehee-
ten en die Pers schrijft vol lof over
dien »martelaar« en is vol smaad
tegen de Kerk.
In Spanje erkent men de rechtma
tigheid van 't geslagen vonnis, maar
alles wat Liberaal en Socialist is, neemt
'tvoor dezen ondermijner van't Gezag
op; konden ze, ze zouden den Spaan-
schen koning enz. doodsteenigen en
Ferrer met een lauwér omhangen
Ja, zulke Liberale beginselen zijn
wel verachtelijk. Revolutie zit ze iu
merg en nieren. Haat tegen God en
Kerk en Geloof, 't Kan ook niet anders.
ÜJTGEVKB
Telefoon Intercom»!. So. 2.
4»
De onberaden stap der Liberale Unie
heeft bij vele oprechte vrijzinnigen het
vertrouwen geschokt, dat hunne staat
kundige leiders, naast warme harten voor
de nooden der misdeelden, koele hoofden
behouden hebben, die hen voor het be
gaan van dwaasheden bewaren. Niet wei
nigen hebben daaruit het besluit getrokken,
dat afwezen van de stembus of tijdelijke
versteikir.g van de meer bezonnen staat
kundige groepen in de gegeven omstan
digheden het meest geraden was. Men
moge dat besluit onverstandig oordeelen,
geheel onverklaarbaar was het niet. En
het is te voorzien dat de rijen der vrij
zinnigen in het vervolg nog meer zullen
dunnen, indien staatspensioneering om
niet de leus mocht blijven.
Het strekt de leiders der vrijzinnig
democraten tot eer, dat zij aan dezen
volkswaan van den dag niet geofferd
hebben. Zij hebben daardoor van het
vertrouwen der natie op het vrijzinnig
beleid gered wat er van te redden viel.
Maar zij konden natuurlijk niet ten volle
herstellen hetgeen bedorven was. Het zal
nu van den verderen loop van zaken
afhangen, of de vrijzinnige gelederen weer
zich kunnen sluiten. Daartoe zal allereerst
noodig zijD, dat de staatspensioneering
om niet weder van het tooneel verdwijne.
Die leus behoort niet op een vrijzinnig
program; men late het monopolie daar
van aan de socialisten.
Voor een conservatief-vrijzinnig bond
genootschap bestond geen reden meer,
sedert de wet op het lager onderwijs in
1889, met medewerking van een deel
der toenmalige linkerzijde, in den geest
der kerkelijke partijen herzien werd. Dat
bondgenootschap werd in 1894 door de
conservatieven verbroken. Tak van Poort-
vliet's kloeke poging tot kiesrechthervor
ming werd door hen verijdeld en de oude
liberale partij weid daarmede ontbonden.
Voor de Liberale Unie scheen nu de
aangewezen gedragslijn, de conservatieven
verder hun eigen weg te laten gaan. In
stede daarvan vond zij goed, onder ver
schillende voorwensels, maar inderdaad
om de mannen van het behoud te be
lieven, het algemeen kiesrecht op den
achtergrond te schuiven; eerst in 1897
vervolgens weder in 1901. Daardoor wer
den vele hervormingsgezinden, die in het
algemeen maken van het kiesrecht de
noodzakelijke voorwaarden voor de ver-
we:elijkiDg van hun streven hadden leeren
zien, van de vrijzinige richting vervreemd.
Teleurgesteld en ontmoedigd, gingen
zij in niet geringen getalle tot het socia
lisme over. Die afval zou nog grooter
verhouding hebben aangenomen, indien
niet te rechter tijd de vrijziDnig-demo-
cratische bond aan beginselvaste hervor
mingsgezinden een schuilplaats was komen
bieden. In 1905 kwam de Liberale Unie
van hare dwaling terug en wilde zij de
grondwet in dier voege gewijzigd zien, dat
invoering van algemeen kiesrecht mogelijk
werd; in 1909 nam algemeen kiesrecht,
na voorafgaande grondwetsherziening, op
haar verkiezingsprogram de eerste slaats
in. Maar het juiste oogenblik, waarop
die leus met geestdrift zou zijn begroet,
was voorbij het geschokt vertrouwen
kon niet meer geheel hersteld worden, en
wie zich eenmaal bij de socialisten had
den aangesloten, keerden lang niet allen
tot de vrijzinnige richting terug.
