voiir KaidhollandNclie en Zeeuwsclie Eilanden.
Woensdag ^September 1009.
Mste Jaargang N°. 1480.
An tirevo
1
Orgaan
1
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
AlBe stssfcfcen voor de Btedaetie bestemd, Advertentie» ep verdere Administratie franco toe te Eenden aam den Uitgever.
I
Tissai- en jLaisdBJoyw.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs por drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Mercontm. So. 2.
Advertentie» 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertent.iën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 unr.
i|
Onveruiogesa «Ier Skasners.
Wat moet er van terecht komen
Toen de 2e. Kamer met vacantie ging,
lagen er nog een 40 tal wetsontwer
pen onafgedaan. De plaatsruimte laat
niet toe ze alle op te sommende
voornaamste zullen we opnoemen.
Wijzig, van het Burgerl. Wetboek
Wijz. der rechtspleging voor de
Land- en Zeemacht en de provisio-
neele instructie voor het Hoog Mili
tair Gerechtshof; vaststelling der ver
plichtingen en bevoegdheden der mi
litaire macht tot hulp van 't burg.
gezag Regeling van 't Octrooirecht
voor uitvindingenAanvulling van
het 10e. hdst. der Staatsbegr. '1907,
zijnde het verleenen van bijdragen
aan Gemeenten voor verzekering te
gen werkeloosheidvier ontwerpen
over de admimnstratieve rechtspraak
verzekering der arbeiders in land
bouwbedrijven; verzekering der zee-
visschers; verzekering der zeevaarders;
Afsluiting der Zuiderzee en indijking
droogmaking van het Wieringermeer
aanvulling en wijziging der Land
weerwetwijziging der Wet op het
recht van vereeeigingen en vergade
ringen wijziging der Gemeentewet
met 't oog op leniging en verzachting
van den finan. nood der Gemeenten
Wijziging der Gemeentewet met 't
oog op de Gemeentebedrijven en de
zekerbeidsstelling van ambtenaren
regeling van de Banken van Leening
Bestrijding der Zedeloosheidbeper
king van Zondagsarbeid en nachtar
beid in broodbakkerijen.
Behalve nog tal van kleinere ont
werpen liggen er nog allerlei adres
sen en motie's ter behandeling, die
we maar niet zullen opsommen.
Hoogst belangrijke zijn er echter
onder.
En nu, bij al die wetsontwerpen,
adressen en moties voegt zich de rijke
inhoud der Troonrede. Zeg nu zelf,
is het niet totaal onmogelijk, om ooit
door dezen berg heen te komen, en
we herhalen, wat we met het oog op
de Troonrede schrevenals alleen
onderwijs en verzekering een flinke
beurt krijgen, dan zijn we al dubbel
en dwars tevreden.
Van zelf rijst de vraaghoe komt
't toch. dat 't raderwerk zoo stroef
loopt Waarom wordt er zoo wat niets
afgedaan in de Kamers?
En dan zijn de antwoorden velerlei.
De een noemt dit, de andere weer
wat anders. En men geeft redmid
delen, naar men meent. Maar veel
raad en weinig baat. Minder praten
in de Kamer betere voorbereiding
der ontwerpenelke partij moet één
tolk voor alle aanstellen i weinig re
en duplieken zoo nog alle andere
middelen worden aangegeven.
Wat is de hoofdzaak van het le
gislatief onvermogen der Kamers.
Onzes inziens is er één fout vooral,
die alle overtreftn.l. dezedat de
wet tegenwoordig in details veel te
veel afdaalt. De Maatschappij is
tegenwoordig veel te gecompliceerd,
veel te saamgesteld, dat een wet in
alle misbruiken voorzien kan en alle
eischen vastleggen. En tochdat
wordt de toeleg. De Wet! De WTet!
Zij schijnt het panacee voor alle so
ciale kwalen. En alle mogelijke en
onmogelijke regelen moeten in de
wet vastgelegd worden.In plaats
van veel, zeer veel aan den loop der
toestanden over te latenin plaats
van veel, zeer veel van 't leven zelf
te eischen en te verwachten, moet
alles van gebod op gebod,» van rege
op regel» gesanctioneerd worden op
papier door den Wetgever. Zoo komt
't ook, dat soms de beraadslaging in
de Kamer moet geschorst worden.
De artikelen worden zoo geamendeerd
en ge-sub-amendeerd, dat de Ka
merleden den draad kwijt rakenze
kunnen er geen touw meer aan vast
makenhet hoofdbeginsel der wet
raakt zoek onder al die amendemen
ten en wijzigingenen de Minister
vraagt schorsing. In zulk een dool
hof is geen uitweg meer te vinden.
Neenwil men opschieten, laat men
dan over het hoofdbeginsel der wet
debateerenmaar over de artikelen
weinig. Doch dat doet men juist
andersom tegenwoordig. En treedt
men in zoo velerlei details en neste-
rijen, dat de tijd zoek raakt en de
wet is onuitvoerbaar, als ze uit de
smeltkroes der debatten komt.
Achterstands ontwerpen aan
genomen.
Met '28 tegen 15 stemmen is door
de Eerste Kamer het zoo bestreden
ontwerpen aangenomen. De Minister
stelde zelfs de portefeuillekwestie d.i.
hij zou weggegaan zijn, als de Kamer
ze verworpen had.
Zoo krijgen we dus in onze wet
geving een nieuw Instituut: den al
leen recht sprekenden rechter.
Nieuw, als we althans den Kan
tonrechter uitsluiten, die altijd alleen
recht spreekt.
Tegen dien judex unus zijn in de
Kamers bezwaren ingebracht, en
waarom het ontkender zijn ernstige
bezwaren aan verbonden, waar het
Amsterdam. Rotterdam en Den Haag
betreft in hun rechtbanken. Zeer
zeker kan de achterstand der rechts
zaken door dat Instituut ingehaald
worden, temeer omdat de Kroon dien
rechter overal kan benoemen, waar
achterstand blijkt.
Maar 't Instituut zelf levert geva
ren voor onze rechtsbedeeling. Waar
om Omdat het een feit is, dat in
ons Rechtswezen twee stroomingen
zijn. De eene, die zeer rekent met
de leer van Lombroso en met die
erfelijksheidstheorie ook de verant
woordelijkheid ondermijnt van elk
individu. Er worden ook andere the-
oriën verkondigd. De leer van het
stuivertje-wisselen, zooals dit in soci
alistische kringen verkondigd wordt,
vernietigt alle fondament van deugd,
eer, zedelijkheid enz. zooals we die
in een ^Christelijk Land met een
Bij belnog huldigen. De leer van
den eigendom wordt aangevochten
zelfs door vooraanstaande liberale
mannen als Cort. v. d. Linden.
Wanneer nu de alleensprekende
rechter over een rechtzaak oor-
deelen moet, en zijn beginselen vinden
hun steunpunt in de erfelijkheidsleer
enz. en wordt hij dan niet in zijn
»uitspraak« door rechters van andere
beginselen belemmerd, dan kan die
uitspraak beslist nadeelig zijn voor
de rechtsorde, die we nu nog alge
meen huldigen.
De alle«n-uitspraak-doende-rechter
laadt op zich een groote verantwoor
delijkheid de al-of niet-veroordeeling,
de al-of-niet zware-boete, die zijn ra
dicale beginselen hem nopen op te
leggen, kunnen het Recht in gansch
andere bedding voeren.
Hoe voltalliger de Rechtbank, des
te voorzichtiger en juister is het oor
deel. Maar bij het nieuwe Instituut
staat de rechter alleen.
De proef op de som de ervaring
zal ook hier leermeesteres moeten
zijn.
En onze Universiteiten zullen wel
doen door in de Juridische Faculleit
op 't bestaan van dit nieuwe Instituut
acht te geven. Welke leer doceert
men den student En hoe meer de
leer van Lombroso aanhangers vindt
onder professoren en studenten, hoe
gevaarlijker we het Instituut achten.
Nu reeds voelt men het in alle krin
gen dieven en moordenaars worden
»gek« verklaard.
De ledrogen Kiezers.
Dat ging er in als koek, die mooie
belofte van 1 rijksdaalder staatspen
sioen. Die arme ouden ze smulden
aan de lekkere woorden. Hoehartroe
rend, met tranen in de oogen, spraken
ze, de liberale »slimmelingen« over
den zegen der Staatspensioneering en
over de maatregelen der verplichte
verzekering.
Waarschuwingen, om de kiezers
voor 't bedrog de oogen te openen,
hebben van liberale zijde, denk aan
de Vrijz. Democr. als mr. Treub, dr.
Bos, Marcbam en anderenevenzoo
van niet-liberale zijde, niet ontbroken.
En gelukkig de (30—40 hebben ge
toond, dat de massa niet vatbaar was
voor zulk een boerenbedriegerij, zoo
als die hier op Flakkee wel ingang
vond.
Wat blijkt nu uit de Staatsbegroo-
ting Dat er een tekort is van 12
millioen. Zegge 12 millioen.
En dan wilde men nog 6 of 7 mil
lioen uit de schatkist hebben, zooals
men den kiezers voorpraatte.
Maar de stembuslist en de stembus
onwaarheid treedt nu in 't helderste
licht.
Van heel de Staatspensioneering
had niets kunnen komen, al was het
kabinet Links geworden.
Bedrog was de leuze.
Bedrog was het optreden der Unie
liberalen.
TER HERINNERING.
Meer dan éénmaal hadden we gelegenheid den
belangstellende lezer een en ander te zeggen
omtrent onze meeningen betreflende de betee-
keni» van de stikstof in 't leven der plant.
De meesten hunner, weten dan ook reeds, hoe
de vrije luchtstikstof voor 't meerendeel onzer
laodbouw-gewassen weinig of niets beteekent,
hoe althans de wintergranen, karwij en koolzaad
de voor haren groei benoodigde stikstof in den
bodem moeten kunnen vinden. Ook van de tal
rijke zomergewassen, die in dezelfde conditie
verkeeren, nu niet te spreken.
Waarom wij 't dan noodig oordeelen er toch
maar weer eens aan te herinneren
Omdat in de praktijk nog zoo heel vaak, wei
nig of geen partij wordt, getrokken, van wat er
in dezen door de wetenschap aan de hand wordt
gedaan, mede op grond van practische proefne
mingen. 't Is opmerkelijk, hoe geregeld wordt
gezorgd voor 't aanvullen der phosphorzuur-
voorraden in de landerijen, welke men bestemt
voor allerlei wintergewassen, hoe men er de
kalimeststoflen niet vergeet, of proeven neemt
met kalkhoudende mestsoorten. Maar stikstof-
mest, met name chiliaalpeter, bewaart men trouw
tot 't voorjaar.
't Wil ons voorkomen, dat dit niet altijd
in 't belang van 't gewas. Een krachtig ont
wikkelen in den aanvang moet naar onze mee
ning 't productievermogen in de op den winter
volgende groeiperiode ten goede komen.
Waarom we ook met vrijmoedigheid aanraden
doe gerust enkele balen chilisalpeter op; ge zijt
dan in de gelegenheid overal, waar een winter
gewas niet recht voortwil (en gebrek aan op
neembare stikstof is daarvan heel vaak de oor
zaak) de zaak te verhelpen. Want het chili
salpeter bevat de onmisbare stikstof in den
juisten vorm, pasklaar, voor 't gebruik gereed.
En daar zijn ook de wintergewassen dankbaar
voor.
liteit niet best, tengevolge van de slechte weers
gesteldheid van dezen zomer en tijdens den oogst.
Enkele monsters waren niet goed schoonge
maakt.
Aangegeven waren 46 monsters waarvan 11
niet werden ingezonden.
3 Monsters, die werden ingezonden, waren niet
aangegeven en bleven alzoo buiten beschouwing.
Er werd veel verhandeld.
Bekroond werden met prijs (bronzen medaille
ol f5):
Jac. Breen Pz.Ouddorp, voor Wilhelminatarwe
J. Timmers, Middelharnis,
J. Lodder Cz.Goedereede verb. Wilh. tarwe
F. den Eerzamen Fz.,
J. Timmers, Middelharnis, RuwarigeEssextarw
Witte Monarchtarw
D. Lodder, Goedereede. „Petkuser zaairogge.
Vraagbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst
Antwoorden of mededeelingen
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
340. Waarom is paardenmest beter dan koemest
341. Moet men voor 't inkuilen van gras eerst
een kuil graven? En bezigt men er ook zout by?
Antwoorden en mededeelingen.
337. Een mes-egge? Dat is een egge, waarvan
de tanden mesvormig zijn en dus snijden. Ze
wordeD veel gebezigd, om er de weide mee te
bewerken.
538. Voederkalk dient om te voorzien in 't te
kort aan kalkverbindingen in 't voer der beesten.
Kalk ia noodig, vooral voor beenvorming.
339. Als 't goede" gedeelte van een „zieken"
aardappel nog zóó goed is, dat men 't wel wil
eten, zal 't geen kwaad doen naar onze meening.
Hit de Pers.
De Millioenen-nota.
In de Kamerzitting van gisteren heeft
Minister Kolkman wederom de Millioenen-
nota overgelegd, waarin ons een overzicht
wordt gegeven van den toestand van 's
lands financiën.
Voor 19io zijn de uit
gaven geraamd op f 207.187.206.87
waaronder aan buitengewoone
uitgaven 8.447.350.
UITSLAG VAN DE ZAAIZADENK EURING
op 20 September 1909, te ROTTERDAM.
Evenals te Amsterdam op 13 September 1.1.
was het aantal inzendingen geriDg en de kwa
Blijft voor gewone uit
gaven f 198.739 856.87
De ontvangsten zijn geraamd
op f 188.326.473
waaronder aan buitengewone
ontvangstent 2 429.772
De raming voor het dienstjaar 1910 is
dus
Geheelen dienst, Gewonen dienst,
in uitg. f 207.1 87.206.87 f 198.739.856.87
in ontv. f 188.326.473.f 185.896.701.
latende een tekort
van f 18.860.733.87 f 12.843,155.87
In dit tekort zijn echter verschillende
cijiers, die als buitengewoon mogen be
schouwd worden en waarvoor alzoo kan
geleend worden, omdat zij produhtief zijn,
als voor aanleg van spoorwegen, voor
telefonie, s'taatsmijnwezen, domeinen, munt-
bedrijf en voorschotten. Het gezamenlijk
bedrag der buitengewone uitgaven wordt
gebracht op 8,4 millioen.
Van den anderen kant worden de bui
tengewone ontvangsten voor het komende
dienstjaar geraamd op 2.4 millioen, terwijl
de Minister de zoogenaamde besparing op
den gewonen dienst begroot op 1 millioen.
Het tekort op den gewonen dienst wordt
hierdoor teruggebracht van 12.8 op 11.8
millioen.
Geen kleinigheid
In 1908 was het tekort op den gewone
dienst 4.9 millioen.
In 1909: 5 millioen.
En in 1910 niet minder dan 118 mil
lioen.
Men kan het daarom den Minister van
Financiën niet kwalijk nemen, dat hij naar
versterking der middelen omziet.
gil nnen Band.
Nationale Tentoonstelling voor
Huisvlijt.
Het bestuur der Nationale Tentoonstel
ling voor Huisvlijt welke, uitgaande van
den Volksbond tegen Drankmisbruik, in
de zomermaanden van 1910 te Den Haag
zal worden gehouden onder eere-presidium
van Z.K.H. Prins Hendrik der Nederlanden,
is thans met de voorbereidende werkzaam
heden voor een groot deel gereed gekomen.
Vastgesteld is het plan van de tentoon
stelling, hetwelk twaalf afdeelingen te zien
geeft, n.l. deze
I. Oorsprong, geschiedenis en ontwik
keling der Huisvlijtbewegitig in ons land.
Literatuur, leerboeken en geschriften leer
middelen, werktuigen en grondstoffen ter
bewerking.
II. Een moderne huisvlijtschool met
openbare les, en nieuwste hulpmiddelen.
III. Huisvlijt-producten uit vroegeren
tijd.
VI. Houtbewerking en metaalbewerking.
V. Papier,- leder- en beenbewerking,
riet,- touw- en stroovlechtwerk.
VI. Nuttige en fraaie handwerken. De
afdeelingen IV, V en VI moeten een beeld
geven van de trapsgewijze ontwikkeling van
het eenvoudigste tot het meest kunstig
bewerkte huisvlijt-product, uit eenzelfde
grondstof vervaardigd, tevens zoo mogelijk
met indeelmg der groepen naar practisch
nut en versiering.
"VII. Teekeukunst, schilderskunst, pho-
tographie, projectie, boetseer- en kleiarbeid.
VIII. Verscheidenheden niet behoorende
in de vorige afdeelingen, alspostzegel-
arbeid, scherfwerk, en alle versieringskunst
uit waardelooze grondstoffen.
IX Versieringen van diversen aard.
X. Inzendingen van bijzondere perso
nen en instellingen.
XI. Huisvlijtproducten uit de koloniën
en uit het Buitenland.
XII. De hnisvlijt als propagandemiddel
van den Volksbond.
Vastgesteld is tevens het reglement voor
de inzenders. Inzender op de Tentoonstel
ling kan ieder zijn, die in Nederland woon
achtig of van Nederlandsche nationaliteit
is. De inzenders worden onderscheiden in
I. vaklieden, 2. mannen en vrouwen (geen
vaklieden) boven de zestien jaar, 3. jongens
en meisjes van twaalf tot zestien jaar, en
4. inzenders buiten mededinging en van
voorwerpen ter opluistering. Zij allen worden
uitgenoodigd, zoowel ter mededinging als
ter opluistering in te zenden, onder voor
behoud van hetgeen in de artikelen wordt
gemeld.
Inzendingen ter mededinging moeten
door den inzender zeiven gedurende de
laatste vijf jaren zijn vervaardigd.
De aangifte van inzendingen moet vóór
15 April 1910, gedaan worden bij de
plaatselijke correspondenten, of voor die
plaatsen, waar geen correspondent is aan
gesteld, bij den Secr. der Regelingscom
missie, dhr. G. J. Blees Kzn. te Zaandam
op nauwkeurig ingevulde en ouderteekende
inschrijvingskaarten, welke bij de corres
pondenten of bij den Secr. voornoemd
verkrijgbaar zijn.
Correspondenten zijn thans benoemd en
hebben de benoeming aangenomen in de
meeste plaatsen tezamen verklaarden bijna
300 dames en heeren zich bereid aan dit
nuttige werk hunne krachten te verleenen,
en onder hen vindt men allen rang en stand
vertegenwoordigd.
Voor Middelharnis is de correspondent
Ds. J. G. Bruining.
De tentoonstelling belooft, naar de voor
uitzichten nu reeds aanwijzen, van deelne
ming niet te zullen worden verstoken. En
behalve de binnenlandsche inzendingen mag
ook van de buitenlandsche groep, die ter
leering en ter opluistering wordt georgani
seerd, goed effect worden verwacht.
>-
r"