rt
Woensdag 28 Juli 1909.
24sle Jaargang N". 1471.
iat.
leton,
[1st
lappelen.
loofli^fliiedeii.
IN HOC SIGNO VINCES
vooi* tie Znidliollaiiflsclie en Zeeuwscfie FJlanden.
mi
Antirevolutionair
Orgaan
S Mzn.
T. BOEKHOVEN,
Ï5. -
to
ïsteliing i
'UTTEN,
KOE- en
3e werken.
le en Over-
fG'.
srken,
rwaren,
ie Slijperij.
dres voor
ngsringen.
lime keuze
nonteerd.
r f -»»ras
sn worden
vergoed.
SOMMELSDIJK.
officieel Gedeelte.
De schriften der ^eieer-
den.
Tuin- én liandlioiiw.
Antwoorden of mededeelingen
Binnenland.
CC
Ne
al Zoo
EL
So
kennen,
B
s uit één
O*
nheid er
3
O
■1
tiaten.
B
N
a f 2,-.
tte voor
gfoaar.
0
O
0*
IW
2183
de, Bleek-
zwakte.
Ih f 1.50.
opwekkend
middel.
Pi I 1.90.
en
|id,
I08.
24S°
lverisateurs
Hen tot het
en Ver
is©.Fijn
inco boord
Melissant
nden
jN, Hc
iTTEN,
)LQGNE,
)CÖLAAA
3d,
IIJPEV
nmagazyn.
5.
to
CJi
m
to
ORÏ,
TERD1JI.
Iharnis.
H0RL0-
O
Deze Courant versehjjnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVEB
Teïefoom Ercftereouom. Mo. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan,
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Aile stukken voor «Se l&edactie bestemd, AdverteiBiên ess verdere Administratie franco Soe Se zenden aara den Uitgever.
Inrichtingen,
welke gevaarschade of hinder kunnen veroor
zaken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sommelsdijk brengen ter openbare
kennis, dat het verzoek van A. BrinkmaD, alhier
om op het peroeel, kadastraal bekend in Sectie
B, no. 1553 een broodbakkerij te mogen oprichten,
door hen is toegestaan.
Sommelsdijk, den 26en Juli 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
J. TIMMERMAN Mz. DE GRAAPF.
Invordering 's Rijks Directe
Belastingen.
De BURGEMEESTER der gemeente Mid-
delharnis, maakt bekend, dat het kohier no.
i der belasting op bedrijfs en andere inkomsten
over het dienstjaar 1909—1910 invorderbaar
verklaard op den 22en Juli 1909 aan den
Ontvanger ter invordering is ter hand gesteld
en ieder daarop voorkomende belastingschul
dige verplicht is zijnen aanslag, op den bij de
wet bepaalden voet te voldoen.
Middelharnis, den 24 Juli 1909.
De Burgemeester,
ULBO MIJS.
Ieder mensch oefent invloed ten
goede of ten kwade. Oud of jong
man ol vrouw; geleerd of ongeleerd
rijk of armniemand is er of hij
wekt dan wel ondergaat invloed.
De deugd vindt hare belooning in
zich zelf, ja gewis; maar een lieflijk
licht straalt af op hen, die in haar
omgeving zijn. De ondeugd vindt be
straffing in zichzelf, gewis, maar boos
aardig is de kracht, waarmee ze ande
ren tot nadoen noopt. Invloed oelent
een ouder op zijn kinderen de buren
op elkaarde dorpelingen in hun reilen
en zeilen de onderwijzer op de school;
de leeraar op zijn lidmaten; de rijke
op zijn onderhoorigen, de Minister aan
de tafel, de Koningin op haar troon.
Gezegend of vervloekt is die invloed.
"Weldadig of demonischTer hel of
ten hemel. Tot vrede of tot oproerig
heid Tot werkzaamheid of tijdver -
kwisting. Tot onderzoek of geestelijke
traagheid. Tot verbetering of verbitte
ring. Tot deugd of ondeugd.
Groot is de invloed der geschriften
der geleerden.'!
Wat zij aan goudgeld smeden, komt
in centen en dubbeltjes onder het
publiek.
Daar aan de Hoogescholen worden
de geesten gekneed. De professoren
geven de leerstof aan hun studenten
en met deze kennis gaan de rechtsge
leerden, de predikanten, de doktoren,
de natuurkundigen en filosofen de
maatschappij, de wereld in.
De gesproken woorden der geleer
den en wat zij zwart op wit drukken
laten is teerkost voor duizenden.
Hun invloed reikt oneindig veel
verder dan de universiteit. Ongelukkig
het Land, welks koning een kind is
Maar niet minder rampzalig de erve,
waarop een valsche,ongoddelijke onge-
loovige wetenschap groeit en bloeit,
die als onkruid den goeden oogst
belemmert en vermindert.
Ontzettend is de invloed derbooze
schriften der geleerden. Zij maken de
droeve beschaving. Zij negeeren het
Geloof. Zij hagelen hun verwoestende
woorden over de eenvoudige zielen,
die eertijds in geestelijken zonneschijn
en milde geesteswerking in hun stille
woning zich mochten verheugen. Zij
maken de geesten te onzaliger uur
wakker.
Weldadig is de invloed der geloovige
geleerden. Zij verrijken de beschaving.
Zij heffen 't Geloof op. Zij regenen een
milden regen over dorren en smach-
tenden akker. Zij roepen op tot inkeer,
tot herziening, tot vernieuwing, tot
veredeling, tot terugkeer of voortgang.
Het edele komt weer boven. De
doornen en distelen des levens worden
door hen aangewezen, maar ook het
werktuig om ze te dooden.
De schriften der geleerden kunnen
zoo machtigen invloed oefenen ten
goede of ten kwade. Geen revolutie in
hart en huis en land, die niet vaak
haar bron tot laving vindt in schriften
der geleerden. Maar ook herstel is aan
geschriften te danken.
Wanneer op Staatkundig terrein
geleeraard wordt, dat de mensch zijn
eigen Souverein is en er geen gezag
is bij de gratie Gods, dan is die leer
een pest voor volk en natie. Dan wordt
het gezag niet geheiligd, maar onder
mijnd de gehoorzaamheid niet geadeld
maar gedood.
Wanneer op Wetenschappelijk ter
rein geleerd wordt, dat de bron en de
toetssteen van alle kennis en deugd
en vooruitgang alleenlijk ligt in den
mensch, daD is die leer een verder!
voor het individu. Wanneer op Maat
schappelijk terrein geleerd wordt, dat
de levensverhoudingen het meest vast
liggen, wanneer ze in contracten wor
den bezegeld, dan is die leer een onder -
gang ten leven. Wanneer op Kerkelijk
terrein geleerd wordt, dat Gods Woord
ligt in den Bijbel, is haar verwoesting
nabij.
Doch ook andersom. Wanneer de
geschriften der geleerden een gansch
anderen geest ademen een tegenover-
gestelden geest ruischen is de uitwer
king ook tegenovergesteld.
Dat ieder dus toezie, wat hij leest.
Dat ieder geleerde wete, wat hij
schrijft.
Dat iedere curator aan een Hooge-
school beseffe, wien hij ter benoeming
aan een Minister voordraagt.
Dat iedere minister zijn roeping
versta en hij ook beseffeLand Land
Larid hoor des Heer en Woord
De uitslag der Raadsverkiezingen.
Eere, wie eere toekomt.'En dus aller
eerst aan Herkingen en Stellendam.
Daar werden de zetels van twee libe
ralen ingeruimd door twee antirevo
lutionairen. Waar gewerkt wordt, ziet
men graag vrucht en daarom heerscht
er blijdschap bij de onzen over de
prachtige overwinningen in beide dor
pen behaald. Saluut aan de kiezers
en op hoop van zegen voor de geko
zenen.
Uitstekend waren de cijfers voor
onze aftredenden in Sommelsdijk, Goe-
dereede en Melissant Wat S tad betreft
daarvan vertelt men wonderlijke din
gen het geslagen lid de Ruiter zal
triumfator zijn en de »gekozen« libe
raal zijn benoeming kunnen aan den
kapstok hangen als oude plunje.
In Ouddorp, Dirksland, Nieuwe
Tonge en Den Bommel heelt men den
strijd niet onder de oogen gezien.
Waar geen strijd is. zegt de Schrift,
is geen overwinningen dus kunnen
we van die dorpen alleen zeggen, dat
ze er heel makkelijk afgekomen zijn
met. de opmerking, dat de gelukkige
tijd voor heel Flakkee eens aanbreke,
dat men zonder strijd de meerderheid
handhaven of oude zetels bevestigen
kan. Voorzichtigheid om niet te verlie
zen is de moeder der politieke porce-
leinkast,
Middelharnis was niet gelukkigéén
der aftredenden viel.
Over deze verkiezing zou nog al
wat te zeggen zijnmaar waarvoor
dient het. 't Is verloren en waarschijn
lijk voor lange jaren blijft de meerder
heid aan Links.
Als er één dorp voor de antirev.
in moeilijke positie verkeert, dan is
't wel Middelharnis.
Versterking der Pers is één der
middelen om den toestand te verbete
ren. En een zeer onmisbaar middel.
Over andere bezwaren bij deze ver
kiezing zullen we zwijgen.
't Is in Middelharnis een zware strijd.
En dat zal 't in de toekomst blijven.
Deze les mogen alle Antir. Raadsle
den, uit Middelharnis verkiezing trek
ken Steunt elkaar. Staat schouder aan
schouder. En wees geen lam tegenover
eenig Liberaal, want dan brengen ze
je naar de slachtbank en bij uw afire
den verwijten ze je onnoozelheid. Waakt
voor de strikken van de liberale vossen.
En vergadert eerst in voor-vergade
ringen, hoe ge op den Baad eenparig
zult optreden. Wees eendrachtig en
eensgezind.
Der jongelingen sieraad is hun
kracht.
't Is een woord van den wijzen
Salomo en die kon spijkers met kop
pen slaan der jongelingen sieraad is
hun kracht. Maar kracht zonder een
dracht bestaat bij uitzondering. Er
mag eens een enkelen Hercules onder
de schare zijn op geestelijk gebied,
maar hij blijft dan toch een unicum,
enkeling. Willen de jongelui kracht
openbaren, dan moeten ze zich ver
eenigen. Onze vaderen wisten het wel,
hoe zeven pijlen in één bundel onver
breekbaar waren, maar ze ondervonden
het, wat ellende 't na zich sleepte,
toen de band los wrong. En zoo ook
met onze J ongel' ngen. Geestelijke
kracht kan en voor hen zelf en voor
't Gezin, de School,, de Kerk, den
Staat pas van hen uitgaan, als ze bij
elkaar komen om zich te oefenen in
eenvoudige kennis en wetenschap. Op
Flakkee is nog braakland. De Jonge
lingschap leeft daar maar heen als
schapen zonder herder, verstrooid her
en der en ten gretigen prooi van
Liberalisme en Socialisme. De Leeraren
der Ned. Herv. Kerk hebben hier een
woestijn te ontginnen, 't Is alles nog
bar, dor zand. Welke flinke hand
begint eens met de ontginning. Wie
plant de eerste stek
Ook een statistiekZie naar
Frankrijk
Eerst een paar slagwoorden: »De
Statistiek is de groote steunpilaar bij
alle sociale wetenschap De Statis
tiek is het wapen in de moderne po
litieke en economische politiek.
Sjonge, sjongewat een geleerdheid.
Waf is statistiek bijeen tellen cij
fers optellen en aftrekken en uitzoeken
en er gevolgen uit trekken.
Zooveel menschen geboren, zooveel
gestorven, zooveel gehuwd, dat uit te
zoeken is statistiek.
En op alle terreyi kan men zoo'n
statistiek maken.
Zie nu naar Frankrijk.
Ter eere van de Fransche Revolutie
van 1789, toen de Staatsgevangenis
door het volk der laagste lagen omver
gehaald werdwerd 14 daag geleden te
Parijs, met muziek op Gemeentekosten
gedurende 3 dagen op straat gedanst.
13 Juli: dansen van 91272 's av.
14 Juli: dansen van 2-1-7 'sav. en 9
uur 'sav.—4 uur 's morg. 15 Juli
dansen van 9121/4 'sav. Samen 19
uur bal. Per uur 8 dansen is 152 dansen
Er worden 2663 straatbals gegeven.
Is samen een goeie 400.000 dansen.
Ook dus statistiek Uit Frankrijk Ter
eere der Revolutie. Moeder als ze was
van 't Liberalisme! Gevolgvan Ongeloof
Mlaverrulters.
In tal van bladen vonden we 't onderstaande
opstel over
„Het gebruik Tan klaverruiters.
Bij het aanhoudend regenweer der laatste weken
is het zeker niet van belang ontbloot de lezers
nog eens te wijzen op de zeer gunstige resultaten,
die in den landbouw met de uiterst practische
klaverruiters verkregen worden.
Het groote voordeel dezer ruiters bestaat hierin,
dat bij het gebruik daarvan bet te drogen gewas
geheel van den grond komt, zoodat alles gelijk
matig droogt, terwijl bovendien veel minder in
de gewassen behoeft gewerkt te worden, wat o.m.
voor klaver, erwten enz. van zeer groot belang
is, daar deze bij dit omwerken steeds reel ver
liezen.
Dat de verliezen bij de gewone wijze van
drogen zeer groot kunnen zijn, blijkt wel uit de
mededeeling van een landbouwer, die bij droging
op het veld in een ongunstig jaar per H.A.
slechts 16 HL. groene erwten oogstte van geringe
kwaliteit, daar een deel reeds was ontkiemd en
verkalkt, terwijl op ruiters gedroogd 35 5 40 HL.
van goede kwaliteit zoude gewonnen zijn.
Wanneer men 1 HL. erwten op f 9.— rekent,
hetgeen doorec-ngenomen stellig niet te hoog is,
bedroeg hier de schade dus ong. f200. p. H.A.
Ook voor klaver, karwij, wikken, lupinen,vlas,
boonen enz. worden met succes ruiters gebezigd,
daar men dan zeker is het gewas steeds goed
binnen te krijgen.
De kosten van gebruik zijn zeer gering te noe
men. Rekent men per H.A. op 48 ruiters, het
geen zeker ruim voldoende is, en den prijs franco
plaats van bestemming op ongeveer 50 ets. per
stuk, dan bedragen deze per jaar en per H.A.
slechts f 2.— daar de ruiterB bij goede verzorging
wei 12 jaar bruikbaar zijn.
Door de pogingen van de Ned. Heidemaatschap
pij, die de ruiters op verschillende ontginningen
doet vervaardigen, en zich voor het meer alge
meen gebruik daarvan veel moeite geeft, zijn in
verschillende deelen van het land reeds met veel
succes ruiters ingevoerd.
Zeer waarschijnlijk is de tijd niet ver meer,
dat in het bedrijf van geen enkelen landbouwer
deze bjj uitstek nuttige voorwerpen nog ontbreken.
Immers
„Wanneer het gewas op de ruiters staat, wordt
bet geacht zoo goed als thnis 'te zijn.
Wie nadere inlichtingen wenscht kan zich
daartoe wenden tot de Directie der Ned. Heide
maatschappij te Utrecht, die gaarne bereid is alle
gewenschte inlichtingen te verstrekken.
Ongetwijfeld kunnen heel wat lezers er hun
voordeel mee doen. Wij raden bepaald aan zich
om nadere inlichtingen te wenden tot de Directie
der Ned. Heidemaatschappij te Utrecht. Want
al regent 't nu ook niet altijd zóó hard en
zóó vaak als 't tot heden heelt gedaan, toch kan
't gebruiken van klaverruiters ook in gewone
omstandigheden tot sehoone resultalten leiden.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst'
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
321. Hoe kan ik klaverruiters bekomen
(De geachte vrager vindt 't antwoord in onB
opstelletje in 't nummer van bedeD.)
322. Hoeveel melk kan men bv. per uur met
een centrifuge of seperator ontroomen t
Antwoorden en mededeeling en.
318. Nu schuimaarde opdoen Gerust 1 Maar
zet ze aan een hoop en laat die tegen den winter
omzetten en in 't voorjaar nog eens. De schuim
aarde laat zich dan prachtig verwerken.
319. Naar wij meenen is 't nieuwste werkje
over veevoedering dat van den heer J. Kok.
't Wordt uitgegeven bij Wolters in Groningen.
320. „Veekmollen" (Veenmollen wordt be
doeld) te verwijderen zonder ze te vangen? Daar
weet ik niets anders op. 'kZal een opstalletje
geven, zoo mogelijk in 't volgend nummer.
De nieuwe Jliiiisler van Oorlog.
Met ingang van 27 Juli is op verzoek
wegens gezondheidsredenen eervol ontslagen
de luitenant generaal F. H. A. Sabron,
buitengewoon adjudant van H. M. de Ko
ningin, als Minister van Oorlog, met dank
betuiging voor de vele en gewichtige
diensten den lande bewezen en benoemd
tot Minister van Oorlog de generaal-majoor
W. Cool, inspecteur van het Militair
Onderwijs.
Het 49e jaarverslag der Vereeniging
voor Christelijk Nationaal School
onderwijs.
Het verslag herdenkt in hartelijke bewoor
dingen, den arbeid in het midden der
Vereeniging van wijlen Ds. K. Scharten.
In de plaats van den heer Mr. N. de
Ridder, die wegens veelvuldige ambtsbezig
heden zich als lid der Hoofdcommissie niet
herkiesbaar stelde, trad op de heer Mr. J. C.
de Marez Oijens, oud-minister van Water
staat, Handel rn Nijverheid. De heer H.
Bijleveld, die tot Inspecteur der Vereeniging
is benoemd, werd vervangen door den heer
L. G. Weisz.
Het verslag betrenrt, dat met name zoo
vele predikanten dvr Ned. Herv. Kerk
antipathiek s'aan tegenover de scholen der
Vereeniging en toont duidelijk aan, dat
binnen hare grenzen vruchtbare samenwer
king van de verschillende gezindten, zoowel
voor lagere scholen als voor Kweekscholen
mogelijk is en bestaat.
Het bevat voorts belangrijke verslagen
van de Inspecteurs en de Districtsraden der
Vereeniging, een overzicht van hare afdee-
lingen en scholen. Het aantal scholen steeg
van 292 tot 320; dat der aangeslolen
Kweekscholen ging door de aansluiting van
die te Leiden, Gorinchern en Doelinchem
van 6 op 9.
Aan 59 scholen, werd uitgekeerd een
bedrag van f 2925.voor de opleiding
aan minvermogende kweekelingen ontvingen
de Kweekscholen f 3760de Normaallessen
f 820.
Het Vooi schottenfonds, waaruit voor
schoolbouw gelden worden verstrekt op
eerste Hypotheek, kon niet aan alle aan
vragen voldoen. De 4e leening ad f 100.000,
waarvan nog slechts de helft geplaatst is,
wordt daarom den vermogende Christenen
aanbevolen.
Aan het verslag is toegevoegd het Agen
dum der 47e Alg. Vergadering op 1 5 Sept.
a.s. te Utrecht te houden in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen,
In die vergadering zal de heer Prof. Dr.
J, Woltjer inleiden Het ^Intellectualisme*
en de heer M. Bremer »Eenige opmerkin
gen aangaande de geldelijke aangelegenhe
den onzer scholen.*
Wat dringend noodig is ter wille
van het zwakke Kind.
Zwakke kinderen
Wie midden-zomer iets voor hen wil doen,
denkt onwillekeurig aan die heerlijke instel
lingen, bronnen van levenslust en levens
kracht, aan de vacantie-kolonies. De be
langstelling was jaren sluimerende, teen
elders vacantie-kolonies reeds deel waren
van het volksleven, erkend middel tot
verhooging van weerstandsvermogen. Einde
lijk, na jaren van propaganda, is de ver
andering gekomer.
Als een zachte trilling, steeds aangroeiend
bij 't voortplanten, ging een beweging over
ons land ter wille van het zwakke kind.
Steeds grooter werd het aantal vereeni-
gingen en comités, steeds groeide htt aantal
afdeelingen van het Centraal Genootschap
voor Kinder Herstellings en Vacantie-
kolonies.
Nog voor enkele jaren werd door be
langstellende vrienden getwijfeld aan de
levensvatbaarheid dezer vereeniging.
In 1905 is de voortgang begonnen. Toen
werden 33 kindeten uitgezonden. En daarna
toonde het Centraal Genootschap een
groeikracht te bezitten, die zelfs zijn op
richters verbaasde.
Jaar op jaar vermeerderde het aantal
zwakke kinderen, die het Genootschap deed
verplegeD. Het cijfer 1200 wordt dit jaar
overschreden.
Die groei, die koortsachtige vooruitgang
wordt bedenkelijk, soms benauwend. Af-
:.^;vVVA