I Zaterdag 17 Juli 1909.
Ie zeep
iellianiis.
.ndsm^j
voor «le Zuidltollitiitlsrlie en Zeeuwsehe Eilanden.
EERSTE ML
wen
Antirevolutionair
Orgaan
'zekering
T. BOEKHOVEN.
v. d. Baan
v. d. Slik
Struik
Zaaijer,
v. cL Haan
I
'UAL VOOR
Tïier o«k ti«t
wïïcïiiivc
seli.
I- g «r
.*J I s
■- s
VI
to
a
24sle Jaargang NM. 1468.
IN HOC SIGNO VINCES
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent»
Buitenland by vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Ifzonderlijke nummers 5 Cent.
UITCHSYEB
SOMMELSDIJK.
telefoon Intereomm. No. 8.
Advertontiën 10 cent por regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letterB en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nnr.
Alle stukken voor «ie Redactie bestemd, Advertenfiën ess verdere Administratie franco toe te zienden aan den Uitgever.
Volh^eioot.
111.
Wordt vervolgd
Herstemming te Middelharnis.
V.
d. Slik,
Over onze dominees.
De puntjes op de i.
Jhr. Eoëll niet
OP DEHti OTM2JI4.
I
4
H
jemle woiulcn
fff
men in zijn eigen
2191
meerd handelsmerk
Joh v, BalWoon.
A C. A. Poots.
van Eestoren.
V. Zaaijer
van Oostsnferngge
2445
S3
8CË^
-C
o Q
C/2 S-r
1H/ O
[t, :G> o c
9 W» <D
a <0
s g -*
I lf S ja*
I -r; <D
8
QJ CO g O
2
5
Cj -H
löC a>
•EP X)
'rt
i O d>
-o 2
"o s
!-t O
a o
2 N
1? S -o
O 'X*
C
t g>
g
I
O
JÖ
'aS
&4
0
T3
a
o
N
aT
-2 ~-
S
co
g
5
O S-i S3
O
2
C3
cö s
N 2
t£ «-G
-
Het Christendom baande zich een
weg door woestenijen en langs onbe
gaanbare wegen. Geen berg zoo hoog;
geen dal zoo diepgeen zee zoo wijd
en geen toegang, hoe versperd, of de
vredeboden brachten daar 't Evangelie.
Het Heidendom in Europa zonk
inéén voor den alles beheerschenden
invloed van Golgotha's kruis. De al
taren werden afgebrokende offers
waarlijk gewijd de beschaving drong
doorde mensch werd weer menseh
beelddrager Godsvragend om ver
lossing; de vrouw werd uit bare
slaafsche positie opgehaald tot gelijk
waardige van den man de slaven
keten losgemaakt; eigendom en goe
deren onder de zedelijke wet gesteld
en juiste grenzen aangegeven voor
het »mijn en dijn«; de zeden verzacht
de barmhartigheid uitgeroepen over
het teedere en zwakke en ten onder
gang gedoemde en het gezin gegeven
die erkenning, die 't in de oudheid
der Heidenen niet bezat.
Er kwam Volksgeloof in Christus.
En dat gemeenschappelijk geloof
sloeg in Europa een band. de onmis
bare band om de ontluikende maat
schappijen.
Eerst een band om de Staten zelf.
Daarna in eiken Staat om de ge
zinnen, dorpen, steden, provinciën.
Daarmee tegelijk een band om
eikaars belangen; om eikaars heden
en toekomst.
Gezin en Kerk; bedrijf en beroep;
nering en hanteering; stoffelijk en
geestelijk leven: 'twas al ingehaald
in het net, dat de visscher der men
schen en der menschen zielentrooster
uitgeworpen had over de Staten en
Volken.
En dit is en blijft de kroon der
Apostelen, der Christelijke kerk, der
zendelingen, van den Paus, dat het
kruis van Christus geplant werd en
zich daar rondom verzamelden de vol
ken in hun tempels en de gezinnen
in hun Christelijke beschavings open
baring en de scholen in hun Christe
lijke opvoeding der jeugd.
Totdat eene nieuwe openbaring
kwam van Kerkbelijdenis en Kerk
geloof maar toch één in het centrale
puntJezus Christus, 't vleesch ge
worden Woord, Zone Gods.
Het Volksgeloof bleef hetzelfde,
waar de kerkelijke vorm ging ver
schillen. Zekerer kwamen in de be
lijdenis der kerken andere gedachten
naar den voorgronder waren ver
schilpunten van ernstig karakter. Maar
al ging het volk niet meer uitsluitend
ter zelfde kerk opal kreeg zelfs
onder den invloed van een tachtig
jarigen strijd heel de Nederlandsche
Staat een ander aanzienhet Volks
geloof aan God, aan Christus en aan
den Heiligen Geestaan het Drieëenig
Wezen leed daar niet onder. Integen
deel. Van alle zijden werd juist door
dien strijd elk vraagstuk nader onder
de oogen gezien en heel het volk be
vestigd in het geloof, dat de Christe
lijke kerk eeuwen her had beleden.
Het Volksgeloof werd door dien
strijd geschraagd en RoomschenOn-
Yoomsch plukte de heerlijke vruchten
in een meer oralijnder en scherper
belijdenis der kerk.
Het Volksgeloof vond stut en steun
bij den Staatbij de kerkhoe haar
naam ook wezen mocht. Gereformeerd
en Roomsch Lutheraan of Baptist
allen stonden pal voor de grondwaar
heden van 't Christendom, hoewel in
andere afgeleide stellingen verschil
bleef bestaan. En die grondwaarheden
leven nogmaar niet meer in het
volk. Leven nog wel in de Christenen
van Nederland.
Want wat is er gebeurd in de 17e
en 18e eeuw
Waaraan is 'tte wijten, dat die
grondwaarheden der Christelijke kerk,
der Apostolische kerk uitgedrupt zijn
uit de harten des volks.
't Waren de ongeloofstheorieën van
de Franschen Voltaire, Rousseau en
de Encyclopedisten, die 't Christelijk
geloof verwoestten en den rotsgrond
ondermijnden om der volken hoop,
leven, geluk en heil te bouwen op
een zandhoop, die bij den kleinsten
storm inéén zonk.
't Was de Revolutiestroom, die
beukte tegen de kerken en den Staat
die 't Volksgeloof verzwakte en onder
mijnde en wegnam en een nieuw
schepsel teelde, dat wars van kerk en
religie den God des hemels naar troon
en kroon stond.
Het Volksgeloof door de Revolutio
naire theorieën doodgemaakt
Maar daarover in een volgend artikel.
't Zal er spannen in ons dorpje.
En als niet alle rechtsche hens op
't dek komen, vliegt er een ra van den
mast en scheurt er een zeil stuk.
De liberalen hebben bijna al getoond
meester van 't terrein te zijnhun twee
aftredenden zijn gekozen en nu nog
moeten kampen twee rechtschen met
een liberaal om de overige twee zetels.
Op 't stembiljet, dat begrijpen de
kiezers wel, staan
maar ze moeten Struik beslist niet
stemmen. Al willen ze nog zoo graag
als ze 't doen, komt Struik er niet,
en v. d. Slik ook niet.
Alle voorkeur van Struik boven
v. d. Slik, of andersom moet wijken
en niemand stemme anders dan deze
twee
Dat zegt ze van de rechtsche domi
nees in de Herv. en Geref. kerken.
Maar waren de linksche dominees der
Herv. kerk die dagen ook niet psesent
Och, Och
Heel de liberale predikantenwereld
stond voor en op den stemdag en bij
de herstemming op zijn achterste bee-
nen in sommige districten.
Ze liepen de deuren hunner lidmaten
plat om linksche stemmen te winnen.
Als de Liberalen het nog ergens
winnen in Nederland, hebben ze dat
te danken aan die Herv. dominees,
welke of modern of water- en melk
mannen zijn en het vuur uit hun
schoenen loopen als mijnheer de kerk
voogd of mijnheer de notabel eens bij
dominee aanwipt om hem attent te
maken op kiezer die en die. Laat men
van Liberale zijde niet van de propa
ganda onzer Rechtsche dominees
spreken.
De liberale dominees en de openbare
onderwijzers zijn hun krachtigste pro
pagandisten.
Maar zoo lang zal dat niet meer
duren. Het geslacht sterft uit.
Maar wat voor de orthodoxe domi
nees in de Ned. Herv. kerk een eer
is, en een eer voor de Geref. en een
eer voor de Pastoors is een schande
voor de liberale predikanten.
Dat, is 't verschil. Nog eensze
moesten afhouden propaganda te
maken, zij, bedienaars des Goddelijken
Woords, zooals ze zich noemen, voor
een partij, die de Herv. kerk afbreekt
in haar belijdenis en de oorzaak is,
dat duizenden in Nederland de ware
leer der Schriften elders gaan beluis
teren. Daar zijn die dominees zelf
de schuld van. "t Is wel treurig
en
beiden aftredend.
En dan willen we nog eens zien, of
de meerderheid rechts blijft of Links
wordt.
Laat alle man van Rechts nu eens
flink aanpakken. Ieder in zijn kring.
En dan is 't nog niet voor ons verloren.
Komt mannenmoed geelt tien
vooruit
Vooruit schrijft over de verkiezingen
der Tweede Kamer en zegt
Dominee hielp bij zijn huisbe
zoek een handje mee.
't Is een gelukkig verschijnsel, dat
algemeen bij de antirevolutionairen
't besef doordringt, dat in Kamer en
Raadszaal de puntjes op de i's moeten
gezet worden.
De Liberalen komen met zoete
woordjes en mooie praatjes en zoo
haalden ze vroeger onze mannen het
net over de ooren.
O, die vleiende lip van een liberaal
heeft al wat kwaad gesticht in onze
rijen en onder onze mannen.
Maar de oogen gaan open.
Onze mannen zien het, dat ze met
de liberalen mee kersen mogen eten,
maar hen als slot, de pitten in 't ge
zicht worden geworpen.
Honingzoet treden de liberalen tegen
onze mannen op, als deze de meerder
heid hebben in eenig College.
Elke stoel is te hard, waar onze
mannen op moeten zitten: en de libe
ralen presenteeren ons 't zachtste, wat
ze hebben om ze te lijmen.
En luisteren ze: ze zijn verloren.
Ze zijn aan de haaien overgeleverd.
Polit'espeurhonden worden in den hee-
ten strijd tegen hen afgezondenEnz.
enz.
Maar dat Liberaal bedrog loopt in
de gaten op den duur.
En thans is 't zoover, dat onze man
nen geen stap meer terzij gaan, maar
recht op 'tdoel af, dat isbezuiniging
op alles, waar een liberaal geld voor
uitschieten wil.
Onze mannen moeten niets meer
door de vingers zien.
Spaar geen enkel liberaal; want ze
sparen ons ook nietdat moet de
praktijk worden.
Het Liberalisme intoomen! Zijn
kracht breken overaldat moet 't
ideaal zijn.
En gebeurt dat: dan zijn de zetels
van al onze mannen op Flakkee jaren
lang verzekerd.
't Was zonde en schande, dat die
anti's met de Roomschen en Christ.
Hist, dat kopstuk der liberalen in
Nederland, zelfs voorzitter der 2e Ka
mer, durfden laten tuimelen.
Dat men Dirk de Klerk liet duikelen,
was nog oorbaar! Maar Roëll!
En wat blijkt nu? Dat in Schoter-
land, waar eene nieuwe verkiezing is
uitgeschreven de naam van Roëll niet
wordt genoemd.
Waarom zetten ze dezen bekwamen
man nu niet op de groslijst?
Waarom is aanstonds na den afloop
der stemmingen en herstemmingen
niet Dirk de Klerk opgestaan of andere
liberale Kamerleden?
Maar niemand liet zijn zetel los dan
IJzerman in Amsterdam en toen
kozen de liberalen in zijn plaats prof.
van Hamel en niet Roëll.
Neendwaas zou 't zijn van de
Rechtschen om aan zulke smoesjes
over »knappe« liberale kopstukken
gehoor te geven.
Dat ze vallen, of ze knap zijn of
bekwaam.
Ze zijn liberaal en de rest is kool.
Onze Rechtschen zijn als Kamer
leden nooit minder gebleken dan een
van Links.
Noem maar namen van Herv. of
Geref. of Roomsch-Kath. Kamerleden
zij kunnen allen met een liberaal
Kamerlid wedijveren in ijver, door
zicht en bekwaamheid.
Twee berichten tegenover elkaar
ln Drenthe vierde onlangs een kras oud
paar de gouden bruiloft, waarbij man en
vrouw het feestkleed droegen, waarmee ze
vijftig jaar geleden naar 't gemeentehuis
waren gestapt.
't Was natuurlijk heel weinig gedragen.
Zuik een kleed wordt in den regel even
weinig gebruikt als de voordeur in menige
boerenwoning. Maar dat het vijftig jaar
duren kan is toch een bewijs van soliditeit
en dat het dan nog bij een feestelijke ge
legenheid gedragen wordt, toont dat de
eigenaars aan de mode niet reuk-offeren
of dat er in de mode weinig verandering
komt, voorzoover 't zulke afgelegen streken
betreft.
En nu de pendant daarvan.
Een rijke Amerikaansche dame, die in
de voornaamste kringen van New-York den
toon aangeeft, verklaarde onlangs, dat een
werkelijk elegante dame een japon nooit
meer dan éénmaal dragen mag al zou ze
ook duizend gulden gekost hebben
Dat was geen scherts, maar ernst.
En met die uitspraak voor oogen, ver
baast ons dan ook de mededeeling niet,
dat er dames zijn, die 200,000 gulden aan
kleedgeld noodig hebben.
Van harte hoop ik, dat niet eene onzer
vrouwen en dochteren deze dames benijden
zal. De Schrift zegt zoo treffenddie de
zonde doet, is een dienstknecht der zonde,
of eigenlijk een slaaf der zonde. Nu is die
ongebreidelde pronk- en praalzucht, die in
het kleed louter een weeldeartikel ziet,
ongetwijfeld zonde voor God. De gemoeds
gesteldheid dezer weeldevrouwen kan geen
andere zijn, dan die van Nebukadnezar,
toen hij trotsch neerzag op het Babel,
dat hij gebouwd had of ook van den rijken
man, die schuur na schuur optrok in zijn
verbeelding, om er zijn koren in op te
tassen.
'tls de rijkdom, die zich op zijn schatten
verhoovaardigt.
Maar die dan ook zijn straf in zichzelf
wegdraagt.
Zou zulk een slavin der mode gelukkig
zijn Ik las onlangs de verzuchting van
zulk een dame, dat ze het zoo ont
zettend druk hadLetterlijk tijd te kort
kwam Een gejaagd leven leidde vanwege
de dagelijksche zorgen voor haar toilet.
Noem dat nu heusch niet overdreven
Een dame uit de »groote wereldc te
New-York deelde onlangs mede, dat ze
aan haar stand en rijkdom verplicht is,
alleen voor haar zeiltochtjes honderd vol
ledige costumes te bezitten en even zooveel
hoeden.
Nu doet ze méér dan zeilen.
Van een gezonde wandeling zal niet veel
komen, wijl ze toch moeilijk met haar
voeten het stof der aarde aanraken kan,
waar iedereen al op geloopen heeft
maar ze gaat toch rijden en tuffenze
maakt visites en moet toch eten En voor
al die bezigheden moet de pop opnieuw
van boven tot beneden opgetuigd worden
moeten lal van costuums worden uitgezocht,
gepast, gekeurd, gekocht.
Men verhaalt van Koning Filips II van
Spanje, dat hij bij zijn dood wenschte, de
armste schaapherder van zijn koninkrijk
geweest te zijn, wijl dan wellicht méér ge-
luks zijn deel ware geweest. Maar van
menige mode dame onzer eeuw zou ik de
verzuchting begrijpen kunnen, dat ze graag
eens voor een poes met haar costumière
zou willen ruilen met een frisch, eenvoudig
toilet, van kleedzorgen vrij eens een paar
dagen, zoo echt ordinair te voet, door
bosch en struik zou willen dwalen en pret
hebben, zooals de eenvoudige wereld schik
heeft op een vroolijken, joligen uitgaansdag
Welk een levenIJdelheid der ijdelheden
Neen dan de Drentsche boer en boerin
Jawel als ik kiezen moet, geef ik aan
onze landgenoolen van de bruine heide de
voorkeur. Maar liever nog houd ik de gul
den middenweg.
De vraag is, waartoe God ons de klee
deren gegeven heeft.
Wel, zegt iemand, dat is eenvoudig om
de naaktheid van ons lichaam te bedekken
en in het gure klimaat dat lichaam te be
schutten tegen de koude.
Ongetwijfeld is dat de hoofdoorzaak.
Maar we zouden met ongeprepareerde
dierenvellen dit doel óók kunnen bereikeD.
Toch lezen we van den Heere Jezus, dat
hij de gewone, wél toebereide kleeding van
zijn tijd droeg, ja dat hij het niet ver
smaadde, een rok zonder naad te dragen,
wat eenigszins als een weeldeartikel kan
worden beschouwdwaarom de krijgs
knechten 't dan ook jammer vonden dien
te scheuren.
Daaruit volgt dus, dat de kleeding tot
versiering van ons lichaam niet beslist is
af te keuren. Dat ligt ook in den aard der
zaak. De zonde heeft ook het menschelijk
lichaam niet onaangetast gelalen en afge
zien nu eens even van wat schaamte en
welvoeglijkheid eischen, is in negen van de
tien gevallen, in de werkelijkheid, een ont
bloot lichaam een leelijk lichaam, waarvan
we de gebreken door het kleed eenigszins
trachten te verbergen.
Wat volkomen behoorlijk is.
Voor onzen God toonen we ons, zooals
we uit en van onszelf zijn belijden we de
melaatschheid onzer zielal onze verborgen
afdwalingen. Maar zoo doen we voor de
menschen Diet. En 't is geen huichelachtig
bestaaD, als we ons van agrove zondens
trachten vrij te houden en voor 't oog der
menschen prijs stellen op een onberispelijk
gedrag.
Mits goed verstaan, kunnen we zeggen,
dat we ons voor 't oog der menschen beter
trachten voor te doen, dan we van nature
in ons binnenste zijn en dat is te loven,
tl
