Woensdag M Juli 1909.
24s,e Jaargang IS". 1467.
voor lie ZuiillioBIniiilselie eii Meeiiw^elie Eilanden.
Ta fier Baan u Ta M SI.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOCSIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle s(nikken voor de i&edaetle bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe se zenden aan den Uitgever.
Officieel CiedeelSe.
Volksgeloof.
Tuin- era Landbouw.
fraa^baah.
Lil «Se JPerss.
aBBBBHgBtgEBgflWBM
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Iratercomm. So. 2.
Adverteutiën 10 Cent per regel en 3/2 maal.
Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsrnimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
PROCES VERBAAL
van de zittingvanhet Hoofdstembureau,
bedoeld bij artikel 93 der Kieswet.
Proces-verbaal van de zitting van het hoofd
itembureau tot het vaststellen van den uitslag
der stemming ter verkiezing van Twee leden van
den Gemeenteraad van Sommelsdijk, in de Ge
meente Sommelsdijk (Gemeentelijk kiesdistrict
Sommelsdijk), op den 9 Juli 1909.
Het hoofdstem bureau neemt zitting in het
stemlokaal des avonds ten zes ure.
De Voorzitter maakt bekend, dat zijn uitge
bracht 388 stemmen waarvan 5 van onwaarde
zijn verklaard en zijn uitgebracht op
W. C. van As 147 stemmen
W. van Beek 231
L. van Nimwegen 143
J. Timmerman Mz. 220
De Voorzitter maakt bekend, dat alzoo de vol
strekte meerderheid van stemmen verkregen
W. van Beek 231 stemmen
J. Timmerman Mz. 220
Zijn derhalve benoemd tot leden van den Ge
meenteraad van Sommelsdijk, W. van Beek en
J. Timmerman Mz.
En zijn door de in het lokaal aanwezige kiezers
geene bezwaren ingebracht.
En is na afloop van dit een en ander proces
verbaal opgemaakt in tegenwoordigheid van allen,
die zich in het lokaal bevonden.
Gedaan te Sommelsdijk, den 9 Juli 1909.
(was get.) A. P. v. DorBser
M. Peekstok leden.
M. Born
u(was get) DE GRAAFF, Voorzitter.
Gedaan te Sommelsdijk, den 9 Juli.
De Voorzitter voornoemd,
(was get.) DE GRAAFF.
VOOR AFSCHRIFT.
Burgemeester en Wethouders van Sommelsdijk.
De Wethouder, De Burgemeester,
J. TIMMERMAM Mz. DE GRAAFF.
Uitslag Verkiezing.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Sommelsdijk maken bekend, dat een
afschritt van het procesverbaal, vermeldende den
uitslag der op 9 Juli 1909 gehouden stemming,
ter verkiezing van twee leden voor den Gemeen
teraad is aangeplakt en voor een ieder ter Ge
meentesecretarie ter inzage ligt.
Sommelsdijk, den 9en Juli 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
J. TIMMERMAM Mï. DE GRAAFF.
Uitslag Verkiezing.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Middelharnis maken bekend, dat een
afschriit van het procesverbaal, vermeldende den
uitslag der op 9 Juli 1909 gehouden stemming,
ter verkiezing van 4 leden van den Gemeenteraad
is aangeplakt en voor een ieder ter Gemeentese
cretarie ter inzage ligt.
Middelharnis, den lOen Juli 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
NIJGH.ULBO J. MIJS.
ii.
Wat leeft in het hart van één,
kan bezonken zijn in 't hart van allen
wat iemand persoonlijk gelooft, kan
het bezit, het voortdurend bezit zijn
van een volk. Dat geloof van allen,
noemt men het Volksgeloof, waar
tegenover staat het Volksongeloof.
Helaasin ons Vaderland kan niet
van Volksgeloof gesproken worden
gelukkig ook niet van Volksongeloof.
Er heerscht op dit punt tweeheid
van gedachten en vervuld is en werd
het woord, dat de Christus eenmaal
sprak
Meent niet, dat ik gekomen ben om
vrede te brengen op de aardeik ben
niet gekomen om vrede te brengen,
maar het zwaard. Want ik ben gekomen
om den mensch tweedrachtig te maken
tegen zijnen vader en de dochter tegen
hare moeder en de schoondochter tegen
hare schoonmoeder. En zij zullen des men-
schen vijanden worden, die zijn huis-
genooten zijn.
Die Christus is het, welke de eenige
oorzaak is, dat in ons Vaderland van
een Volksgeloof niet kan gesproken
worden.
De tijd is er wel geweest, dat de
Christus voorwerp was van aller sym
pathie, van aller aanbidding, van
aller lof.
Ieder kent de historie, waaraan
slechts te herinneren, voldoende is.
Eerst de Bijbelsche.
Er is en was een Volksgeloof der
heidenen een Volksgeloof van Israël.
Het laatste was het geloof in God,
die in zijn Tien Geboden eischte, dat
Israël geen andere goden voor Zijn
aangezicht hebben zou en zich voor
die niet buigen zou noch hen dienen,
want, zoo sprak Hij lk ben de Heere,
Die u uit Egypteland uitgeleid heb.
In de Tien Geboden wordt dus het
Volksgeloof aan God tot eisch en
plicht gesteld, maar tevens tegen het
ongeloot en dus het Volksgeloof aan
atgoden een streng verbod afgekon
digd. Allerlei uitspraken uit 't Oude
Testament kunnen worden bijgehaald
om te laten zien, hoe streng God de
Heere op dit Zijn heilig gebod is en
dit was natuurlijk. »Ik zal,« zoo sprak
Hij, »mijn eer aan geen ander geven,
noch Mijn lof aan de gesneden beel
den.En daar ging het juist om: om
die eere Gods.
Het volk Israëls moest alleen God
eeren, en niets en niemand anders.
Daarom klonk het van Genesis tot
de Openbaring
Ik zal zijn, Die Ik zijn zal. De Heere,
uwer vaderen God. (Ex. 3.)
Ik ben de Alpha en de Omega, het
begin en het einde, Die is en Die was
en die komen zal, de Almachtige (Openb. 1)
Ik ben de eerste en Ik ben de laatste
behalve Mij is er geen God. (Jes.)
Er is geen God met Mij. Ik dood en
maak levend. Ik versla en Ik heel. Daar
is niemand, die uit Mijne hand redt.
(Deut. 32.)
Den Koning nu der eeuwen, den On-
verdertelijken, den Onzienlijken, den al
leen wijzen God zij eer en heerlijkheid
in alle eeuwigheid. (1 Tim.)
Genoeg met deze uitspraken. Ze
zijn legio en bewijzen te over, dat
Israëls Volksgeloof (natuurlijk ook
hun persoonlijk geloof) gericht moest
zijn op den eenigen, eeuwigen Schep
per van hemel en aarde.
Tegenover dat Israelietische Volks-
geloot stond dus lijnrecht het heiden-
sche Volksongeloot en tal van waar
schuwingen gaan er van Israels oude
volksleiders en volksregeerders uit,
om tegen vermenging of aaneenslui
ting met die heidenen te waarschu
wen. 't Raakte de eere Gods en Zijn
ordinantiën.
Israels Volksgeloof was in God, in
de Tien Geboden, in de Ceremoniën,
in den Messias.
Des Heidens Volksgeloof in stomme
beelden, die oogen hadden, maar niet
zagenooren, maar niet hoorden
voeten, maar niet wandeldenin
menschenoffers vaakin bijgeloof aan
vogelgeschrei en orakeltaal.
En dat betrof niet alleen de volks
stammen rondom Israel, maar de toen
bekende wereld geheel en al. Grieken
en Romeinen waren heidenen en alles
wat in de jaren vóór Christus komst
op aarde onder hen »geloofde« was
slechts een openbaring van heidensch
Volksgeloof.
Tot dat de Christus kwam. En de
Christelijke godsdienst de nevelen
scheurde. En Tyriër en Moor, Sakser
en Romein, Griek en Barbaar in Hem
leerden zien den Verlosser en Zalig
maker, die hun persoonlijk, hun gods
dienstig, hun politiek, hun intellectueel
en moreel leven omkeerde.
Wat Israel eerst alleen bezat nl.
't Volksgeloot aan God; kreeg schit
terender en met volmaakter glans het
heidendomde volheid der tijden
ging in; Christus werd alles en in
allen en in Hem was noch dienst
knecht noch heerslaat noch vrije
ieder, die Hem aanbad was waarlijk
vrij: geestelijk vrij, zedelijk vrij,
wetenschappelijk vrij, en alles gericht
op één punt, op Christus alleen;
daarom juist en daarom alleen waar
lijk vrij want die vrijheid strookte
volkomen met den nieuwen geest en
aard, dien Christus het nieuwe schep
sel had aangedaan. Die geest was als
de vogel in de natuur (niet in de
kooi); was naar zijn aard eenswillend
met den Herschepper en dus waarlijk
vrij. Vrij, omdat het hart niet anders
wilde, durfde, kon, dan heel zijn gees
telijk leven te richten op Hem, die
dat hart, eerst vol ongeloof, met ge
loof deed gaan van kracht tot kracht.
Toen kwam in Europa het Volks
geloof in God ja, meer nog in God,
maar geopenbaard in 't vleesch den
Gezieneden Gehoordeden Gekruis-
ten Heere, in 't vleesch.
Sinds die roemrijke dagen, dat 't
eerste licht boven de kimmen rees,
en de duisternis des Heidendoms
verdween, kwam er een band tusschen
de volken.
Zeker, we erkennen hetook het
ongeloof legde een band ook bij hun
godheden vereenigden gezinnen zich
tot Staten en de Staten weer onderling;
maar die band was niet zoo innig,
niet zoo gewijd en één in Volksongeloof
plunderde en rootde men eikaars be
zittingen en familiën. Gelukkig, zoo
men zijn eigen stamgenooten nog niet
in een potje kookte.
(Wordt vervolgd
Sommelsdijk en Middelharnis.
Wat vermag toch een krachtige
eendracht veel.
Zie eens naar Sommelsdijk.
Ondanks het Kerkje-spelen door de
Liberalen (want één hunner Candida -
ten is ouderling in de Ned.- H. Kerk,
en ze speculeerden op 't Kerkje)
ondanks hun brutale uitlating in Voor
uit, dat de aftredenden »alierdroevigst«
waren opgetreden ondanks het feit,
dat de speurhond van den Burgemees
ter, de politieagent propaganda maakte
tegen onze mannenondanks al hun
woeste ij veren brachten de Libera
len 't niet verder dan '147 stemmen
en de onzen 231. Eere aan de Som-
melsdijksche kiezers! Hun eendracht
en saam werking en standvastigheid
is een voorbeeld voor Middelharnis.
Als al onze Kiezers Rechts hadden
gestemd, waren onze vier candidaten
gekozen Als
Maar 't was weer zóó de eendracht
was zoek, en de liberalen waren trouw
voor hun mannen.
Zonder eendracht zal bij de a.s. Her
stemming het verlies aan onze zijde
zijn.
Daarom wekken we onze mannen in
Middelharnis opstemme niemand
anders dan alleen op de twee aftre
denden. Dan is de overwinning ons
Eere aan den heer Struik, die zich
terug trok.
Dat is partij liefhebben.
'tls zijn vurige wensch, dat ieder
op Van der Slik en Van der Baan ga.
Welnu dan alleen gestemd op de
heeren
Eendracht
En nog eens, eendracht en aan
eensluiting kan alleen behoeden tegen
verdwijning onzer meerderheid, nu
en in de toekomst.
Valt onze meerderheid, dan is 't
voor een reeks van jaren. We komen
er niet meer boven op.
Zij dus ieder tot de Herstemming
een vurig propagandist in zijn om
geving, voor de twee aftredenden.
11
Jongelingsvereenigingen.
Waarom zijn er op Flakkee toch
zoo weinig Jongelingsvereenigingen
De Geref. kerken te Middelharnis,
Stellendam, Ouddorp, Stad, Bommel
en Plaat hebben hare Geref. Jonge-
lingsvereeniging.
Maar wat heeft de Herv. kerk in
dezen een schoone roeping te vervul
len. Zij heeft de meeste ledengeld
is er genoeg om de jongelui aanvan
kelijk te steunenals er nu maar
ambitie was, konden er Ned. Herv.
Jongelingsvereen. ontstaan, groot en
krachtig.
Wie spant er zich eens voor te
Sommelsdijk? Wie te Middelharnis?
Wie te Nieuwe Tonge Wie elders?
Onze jonge mannen moeten nuttige
burgers worden der Maatschappij
die niet alleen hun handen flink leeren
gebruiken, het doet er niet toe in
welken werkkringmaar die ook hun
verstand verrijken en hun geest ver-
frisschen met Bijbelsch onderzoek en
allerlei zaak van kennis en eenvoudige
wetenschap.
Een Jongelingsvereeniging is nuttig
voor de leden zelfeen stut voor 't
huisgezineen zegen voor de kerk.
Waarom werken alle Hervormde
dominees niet aan dezen schoonen
arbeid
Zij zijn de herders ook van de jonge
mannen
Of durven ze niet uit vrees voor
sommige liberale leden, ouderlingen,
notabelen en kerkvoogden Dan wordt
't toch tijd, dat de orthodoxe leden dier
kerk hun leeraar eens op dat braak
land van het jongelingsleven wijzen.
De kerk als kerk is 't waard. De
jeugd en de jongelingschap zijn het
plantsoen der kerk, zei Luther maar
vele Herv. dominees houden wel hun
»Hervormingsdag« maar Luthers be
ginsel erkennen ze niet.
Uit vrees voor 'n paar liberale leden,
ouderlingen,notabelen en kerkvoogden.
Laten de Herv. dominees de koe
eens bij de horens grijpen
God zal dien arbeid gewis zegenen
want hij ligt geheel en al op den goe
den weg van Gods geboden.
Sfu opgepast!
De „eerste snee" zal weinig hooi opleveren, tt
weinig 1 dat staat vast. De betreffende berichten
uit Duitschland en Engeland luiden precies zoo
al» die uit haast alle streken van ons land. Voor
wie dus hooi te kort komt, staat't er niet te best
voor. Tenzij er van de naweide nog wat te
halen valt. En daarom roepen we den veehouders
toe: Nu opgepastI We raden hun aan, zoo vlug
mogelijk wat chilisalpeter op te doen. Als dan
't hooi weg is, kunnen ze terstond een half tot
drie kwart baaltje van dien snel werkenden stik-
stofmest uitstrooien. En dan 'zoodra er maar
een ferme bui op het gehooide land de jonge
spruiten drenken komt .dan zult ge eeDs wat
zien. Ge zult verbaasd st3an over't snelle groeien
van het etgroen. Of neen, ge zult dat niet. Ge
wist 't al lang, nietwaar, hoe vlug een weinig
chilisalpeter werken kan, ook op grasland en
hoe prachtig donkergroen het er door wordt.
Toch meende ik wel te doen u nu vooral daaraan
te herinneren.
„Nood breekt wet," zegt een oud spreekwoord
en zoo kan 't ook best gebeuren, dat op vele
plaatsen, waar zulks anders nimmer regel is, dit
jaar de boeren zullen zeggen als ik de kans
krijg, maai ik ook de „tweede snee." Welnu,
denk er dan vooral aan, dat ge met een weinig
chilisalpeter die kans aanmerkelijk verhoogen
kunt.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
Antwoorden of mededeelingen
ejjn mflt hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
315. Is Thomasslakkenmeel een goede.meststof
voor weiland?
316. Wat zijn klaverruiters
317. Hoe moet men doen om aardbeziën- en
aal bessenjams te verkrijgen
Antwoorden en mededeelingen.
313. Onder- en boveDgrassen
De ondergrassen noemt men die soorten, welke
vooral een mooien, dichten boöm op het weiland
vormen. De bovengrassen geven meer massa naar
boven. Die zijn in 't hooiland beter op haar
plaats.
314. Boterbloemen vergiftig
Ja. Die zijn min of meer vergiftig. Men kan
geen der leden van de familie der Ranonkelach-
tigen vertrouwen.
Ecu politiek luchtje,
In de Zierikzeesche Nieuwsbode van 25
Juni vond men onderstaand ingezonden stuk
welks inhoud onweersproken bleef.
's Gravenhage, 22 Juui 1909.
Mijnheer de Redacteur
Mr. Fokker brengt in het jongste nummer
van uw blad mijn aontslagc ter sprake.
Volgens hem dient men te weteD, hoe de
ontslaggever denkt over de verdediging van
mijn optreden door den heer Beerends.
Billijk zal Mr. Fokker het dus vinden,
dat men nu eens wete, hoe ik zelf over
dit »onlslag« denk.
Ik meen die gedachte niet beter te kunnen
vertolken dan met de woorden van mijne
circulaire van April 1909, waarbij ik mede
deelde
i°. dat ik gelijktijdig benoemd werd tot
directeur van het bijkantoor der Levensver
zekering-Maatschappij »Arnhem«
20. dat er van z-ontslag-r geen sprake kan
zijn, omdat er tusschen de Utrechtsche
Levensverzekering-Maatschappij en mij een
contraclueele verhouding bestaat, die door
beide partijen slechts met inachtneming
van zekeren opzeggingstermijn, of door ont
binding in rechten, kan beëindigd worden,
en mijne betrekking tot de Utrechtsche
Levensverzekering-Maatschappij dus n et is
die van een beambte, wien »ontslagi kan
worden gegeven
3°. dat de Directie der Utrechtsche Le
vensverzekering-Maatschappij in November
1908 zich bereid verklaarde het mij toen
aangezegd z.g. ontslag eervolte verleenen,
doch dat ik, waar van ontslag geen sprake
kon zijn, evenmin voor z.g. »eervol ontslagi
in aanmerking wilde komen, nog daargelaten,
dat ik aan een ^eervol ontslag* van de
zijde dezer directeuren niet de minste waarde
hechtte
4°. dat de opzettelijke onjuistheid van het
ontslagbericht ten overvloede blijkt uit de
omstandigheid, dat mijnerzijds reeds in
Januari j.'. de Utrechtsche Levensverzeke
ring-Maatschappij wegens ernsiige contract
breuk van de zijde harer directeuren, voor
de rechtbank te Utrecht is gedagvaard tot
gerechtelijke ontbinding van bedoeld con
tract, met een schadevergoeding van f65.000
5°. dat onderhandelingen, om tot een
minnelijke oplossing van het rechtsgeding
te komen, zijn uitgegaan van de Directie,
doch door mij zijn afgebroken op grond
van mededeelingen omtrent de houding van
de Directie der Utrechtsche Levensverze
kering-Maatschappij tijdens deze onderhan
delingen teu mijnen opzichte, mij o.m. ver
strekt door den hoofdambtenaar van een
Handels-Inlormatiebureau en door zijn
nevensgaande verklaring bevestigd
6°. dat naar aanleiding van deze verklaring
voorts van hetgeen de Directie (3er Utrecht
sche Levensverzekering-Maatschappij ook
anderen heeft medegedeeld, zoomede vaa
hare (ontslag) circulaire, die m i. slechts
bedoelt om mij in eer en goeden naaut aan
