ndsm^j
f
Zaterdag 3 Juli 1909.
24slc Jaargang N". 1464,
a A
A n tirevo lutionair
Orgaan
'RTE SZ.
IN HOC SIGNO VINCES
tooi* «Ie %ui«lliollaii«lsrlie en Jfieeuwsohe Eilanden.
G. Heestermans
mm, Gaas,
T. BOEKHOVEN.
SOMMEES DIJK.
keus en, en«,
v
jj.
ft
lie Jongste.
CONGE. ==-
adres voor
'Hlv, TEER
aren, Vernissen
"hrverkoopera rabat'
[roote sorteering
imes rijg- elas-
Jerbij-schoenen
chroom, box-
tva, vanaf f 4.00
dolt In 21861
•Sac Modellen.
Handsel)
~>0RN, DELFT
fEN HAAK.
iMillioen Gulden,
plaatst en Volgestort
).000.
|HAP verleent Cre-
|«!en in deposito,
a,"i- en verkoop
h pons, sluit belee-
Jsatiên en verricht
|hedea tot het Kas-
2413
Maart 1909
|nte 3°/0,
f 4.145,820,72
- 1.423,163,71 '/2
- 176,312,17
Directeur.
VAN EOREEST.
resident Commissaris.
larnis en omstreken
:r koogh
LHAMll.
05
s
s
s g
3 GC
e«rd handelsmerk
h v. Ballegooij.
0. k. Poots.
van Eegferen.
W. Zaaijer
to Oostitóé
2445
'Mi!
t
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent»
Buitenland bij vooruitbetaling 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
TTeleloom intercom!». S«. 8.
Advertentie» 10 cent por regel en 3/j maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent par regel en 4/s maal.
Dlenstaanrragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan
Advertenties! worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
stRifefeess voor «Ie HiedactSe besiemd, Ativerlentiën ess verdere Administratie frame© toe te asemden aan öen Uitgever.
Rekenen we de Socialistische partij
niet mee, dan is onder de drie grootste
partijen nl. de Liberale partijde
Roomsch Katholieken en de Antirevo
lutionairen deze laatste de jongste.
Onder de Liberale partij verstaan we
dan alles wat zich liberaal noemt, al
spreekt men dan ook van Oud-Libe
raal, en Lnie liberaal en Vrijzinnig-
Democraat.
De Antrev. partij dagteekent van
1878 als Staatspartij, toen nl. haar
Program /an beginselen openbaar
werd.
Vóór dien tijd leefden reeds de
antir. beginselen, want die zijn zoo oud
als de wered en daarom noemen de
democraten ons ook conservatief,
waarin ze in zooverre gelijk hebben,
dat met voilï recht iemand conserva
tief mag er. kan genoemd worden,
die nog dez-lfde beginselen belijdt als
Adam en E/a deden nl. dat de God
des hemels 01 alle terrein moet geeërd
en gedankt vorden. Onze beginselen
zijn geconser'eerd ot bewaard geble
ven al 6000 jaar ongeveer en nog
zijn ze niet verouderd Integendeel,
ze blijven altjd nieuw endemensch,
die er zich aan vergast, wil er hoe
langs zoo neer van genieten, want
die beginselei raken den levenden
God en Zijn eeuwigblijvend Woord,
met zijnen Zom Jezus Christus, in 't
vleesch geopeibaard.
Maar ai ziji de beginselen zelf niet
nieuw, noch -erouderd (we wonnen
nog pas 9 zetils bij de 15) als partij
dateeren we pis van 1878
De Roomscb-Katholieken traden in
1848 al op me de Liberalen en hun
zuster de toermaals er- en bekende
Conservatieve iartij.
Wij zijn dus de jongste.
Zeker, uit oizen stam is een loot
uitgeschoten in 1894: de Christelijk-
Historische parij, maar het kind lijkt
zoo op de moeier, dat men geen val
kenoog noodig heeft om de goede
overeenstemmini; te constateeren en
te erkennen, da »het een slecht kind
is, dat niet riuir zijn moeder aart,«
zooals 't spreekvoord zegt. Zeker, er
is verschilelle loot heeft zachter
bast en zacher kern dan de
stam, die, verveerd als hij is door
de vele regenvhgen, hagel, koude,
vorst enz.altijd iolsterig en stokkerig
en krachtig onvenettelijk is. De Chris
tel Hist partij letft uit dezelfde begin
selen als de ons; een paar punten
uitgezonderd.
Onder de driegrootste partijen is
echter (de Chr. list. partij laten we
nu eens los, oiriat ze^uit de onze
geboren is) (en te Socialistische als
kind der Liberale laten we ook eens
los) is de A. f. partij de jongste.
Stichter was M. Guillaume Groen
van Prinsterer. daar na zijn dood
viel de mantel opdr. Kuyper, die tot
heden haar emitanten leider is ge
weest. Ze is de jsigste, maar niet de
minst beteekenetfe. Haar invloed
reikt ver; haar «,cht is groot; haar
kracht onverbreke'jk, omdat ze draagt
het meest verhevi beginsel nl. den
Staat te onderween aan de tucht
des Heeren.
Dat is haar ider.l.
En indien ze darin te kort schiet
in de toekomst, l;t em dat niet in
haar beginsel, maa in de onmogelijk
heid om door zondige menschen in
een zondige maatschappij volkomen
dat ideaal bereikt te krijgen.
Nochtans: ende desespereert niet,
zooals Jan P. Koen zei.
En Koen deed koene daden in Indië.
Onder zijn vlag was de landing en
victorie zeker.
Om na te volgen.
Ook door ons de Jongste
De 11000 gulden.
We vermoedden wel, dat mr. Tide-
man uit Bloemendaal terecht zou gezet
worden. Deze mijnheer had in een
kiezersvergadering te Ommen (district
van dr. Kuyper) verteld, dat deze
Oud-Minister in 4903 41000 gulden
gekregen had omdat hij een zeker
iemand een lintje had bezorgd.
Dr. Kuyper komt in een Ingez. Stuk
in de Stand, van '29 Juni tegen die
onware verdachtmaking met kracht
op en schrijft
le. dat hij een aanzoek tot decoratie
aan hem in 1902 gedaan afsneed.
2e. dat hij den Consul van Grieken
land 1V2 jaar later voordroeg tot
officier in Oranje Nassau omdat deze
heer zich in nationalen zin verdienste
lijk had gemaakt door aan de Neder-
landsche krijgsgevangenen uit den
Boerenoorlog, die de Engelschen op
één der Bermudaeilanden hadden
ondergebracht, de middelen te ver
schaffen om naar hun vaderland terug
te keeren; ook had deze heer aan de
Nederlandsche kolonie te Ceylon geld
gezonden voor de wederopbouwing
van haar monumentale kerk uit de
17de eeuw, die was ingestort. Uit dien
hoofde heeft dr. Kuyper toen dien
Consul voorgedragen voor het officiers
kruis.
3e. dat hij, dr. Kuyper na of in ver
band met deze decoreering niets, onder
wat vorm ook heeft ontvangen; noch
voor hem zelf, noch voor eenige ver
kiezingsactie.
4e. dat hij, dr. K., wel in 1904 bij
de Provinciale Stembus 4000 gld. ont
vangen heeft van dien consul; maar
dat hij van dezen mijnheer bij elke
verkiezing geld ontvangt. Ook nu weer
in 1909. Omdat deze Consul Rechts
is en geld genoeg bezit.
5e. dat hij, dr. K., wel 11000 ont
vangen heeft, in 1905, maar dat dit
geld door een jonge dame bijeen ver
zameld was bij onderscheidene per
sonen en dat niet op dr. Kuypers
verzoek, maar uit eigen beweging.
Die dame treedt nog telkens op tot
steun.
6e. dat er heelernaal geen verband
bestaat tusschen die door die dame
bijeengebrachte verkiezingsgelden en
de vroegere decoratie.
7e. dat de 11000 gld. aan 't Centraal-
Comite zijn overgemaakt.
De Liberale pers zal uit een en
ander wel een slaatje zien te slaan
na de overwinning door Rechts be
haald doch 't zal ze niet lukken. Dr. K.
komt hier ongedeerd uit den onbe-
haaglijken strijd, dien Tideman on
waardig aanbond.
Godslastering.
Liberale blaadjes hoort men spreken
van Godslastering op politiek terrein.
Heeft dat woord reden van bestaan
voor een partij, die aan God niet ge-
looit op politiek terrein.?
Hoe kan iemand, die aan 't bestaan
van God niet gelooft ons euvel duiden
als wij dien naam verkeerd gebruiken.
De naam van God is voor de lib.
partij een klank, niets ineereen
looze zinledige klank.
God wordt door hen verzaakt.
Welnu, dan moeten zij ook over
»lastering« van Hem, dien ze niet
kennen en willen kennen, den mond
houden.
Anders zou men weer van boeren
bedrog moeten gaan spreken door de
witte das, die waarlijk een liberaal
niet dragen mag.
Opkomen voor den naam en eere
Gods op politiek terrein is den liberaal
een aanstoot.
Dat hij dan niet den godsdienstige
uithange door van Godslastering te
spreken.
Hij meent er toch niets van.
Waarom zoo boos
In 't liberale kamp heerscht ont
stemming over den val van twee
grootheden Plate en Roëllde eerste
in Rotterdam, de tweede in Utrecht.
Dit is te billijken, mits men den poli-
tilcen strijd voor een personenstrijd
aanziet. Maar wie er niets anders in
ziet, dan een strijd van beginsel tegen
beginsel, kan toch moeilijk vertoornd
zijn op de wederpartij, die de begin
seldragers der andere partij tracht te
wippen.
De strijd mag nooit gaan tegen
personen. Hij moet blijven een strijd
tegen een tegen ons-over-staand be
ginsel.
In vroeger jaren, toen er maar één
partij was, die in Liberaal en Con
servatief uiteen viel ja, toen ging het
om personen, omdat die beginselen
lood om oud ijzer waren. Maar sinds
de beginselen dieper opgegraven zijn
en er werkelijk kloven bestaan tus
schen de huidige partijen die niet zijn
te dempen nu is er van personen
strijd geen sprake meertenzij men,
als de Liberalen in 1905 in hun haat
tegen dr. Kuyper het volk met opzet
en vastberaden opstookt en ophitst
maar, en zie bij deze stembus
van '09 het resultaat, dat men ten
slotte met den kous op 't hoofd thuis
komt en in een verpletterende min
derheid aanschouwen kan, hoe een
partij niet doodgeslagen wordt door
op personen te schelden, maar al
leen geslagen wordt door anderen van
de beginselen dier partij te vervreem
den. Rechts won met 60, ondanks
en door den personenstrijd van 1905.
Want de persoon werd in 1905 geraakt,
niet het beginsel. Dat leefde voort
uit denzelfden impuls; uit dezelfde
brondat bleef sterk en schoot weer
dieper wortel.
Daarom won Rechts met 60.
Laat men dus van Links niet
toornen, dat groote boomen geveld
zijn maar iaat het liberale beginsel
zijn kracht op het volk ten goede doen
gevoelen, zoo dit mogelijk is. En dit
is niet mogelijk, zoolang het Woord
des Heeren door hen miskend en de
Kerk des Heeren aangeiloten wordt.
De aanstaande gemeenteraads
verkiezing te Oude Tonge.
Dinsdag 6 Juli a.s. zullen de kiezers
van Oude Tonge wederom ter stembus
opgeroepen worden, thans ter vervul
ling van twee vacatures in den ge
meenteraad, ontstaan door de perio
dieke aftreding van de twee liberale
leden Ooms en Pulleman.
Candidaten zijn
G. Heestermans, gesteld door de
Katholieke Kiesvereeniging;
Ooms en Prince, gesteld door de
Vrijzinnige Kiesvereeniging; en Ooms
en Pulleman gesteld door een groep
liberale kiezers.
Welke candidaten zullen nu door
de kiezers in den raad geroepen wor
den de belangen der gemeente te
behartigen
Als van ouds stelde de vrijz. kies
vereeniging weder twee candidaten
voor de twee vacatures met het doel
ook weder bij deze verkiezing een
eventueele katholieke vertegenwoor
diging in de raad te beletten.
Zij handhaaft daarmede dus haar
ouden stelregel: Alles voor ons; niets
voor de minderheid. Een verheven en
liberaal P standpunt
Zullen de vrijzinnigen dan toch nooit
de billijkheid inzien van een vertegen
woordiging in den raad ook van de
minderheden?
Dat zij trachten de meerderheid in
den raad te behouden is hun recht,
maar zij gunnep toch warempel de
minderheid ook haar vertegenwoor
diging.
Wanneer een ramp deze gemeente
zou teisteren, dan zouden in eene
commissie, tot leniging van nood en
armoede, personen van allerlei rich
ting aangezocht worden zitting te
nemen, evenals dat bij feestcommissies
en dergelijke placht te geschieden.
Ook in de besturen van boerenbond,
polders, ziekteverzekering enz. vindt
men personen van allerlei rich'ing.
En waarom Omdat er in die besturen
besluiten genomen worden, niet over
de belangen van ééne par lij. doch
over die van verschillende richtingen
en zoodoende iedere richting door
haar vertegenwoordiger hare belangen
kan doen bepleiten en aldus kan ver
hinderen dat genoemde besluiten een
zijdig en partijdig zijn.
Maar geldt bovenstaande dan voor
den gemeenteraad niet nog in grootere
mate
De vertegenwoording der gemeente,
bestaande uit verschillende richtingen,
opgedragen aan ééne partijIs dat
goed en rechtvaardig? Is dat in het
belang der gemeente?
Vrijzinnigen, Katholieken en Anti-
Revolutionairen, zij allen werken, door
hun zaken en werkzaamheden, mede
aan den bloei en de welvaart der
gemeente; zij dragen allen naar hun
vermogen bij in de plaatselijke belas
tingen wat is er dan billijker dan
dat iedere partij, gerekend naar het
aantal harer kiezers, haar vertegen
woordiging hebbe in den raad?!
Welnu dan:
De A. R, hebben een hunner in den
gemeenteraad en zij zullen, daar
twijfelen wij geen oogenblik aan, den
candidaat der katholieken ten krach
tigste steunen, maar wij vertrouwen
ook, dat zeer, zeer vele liberalen zullen
inzien, dat ook de Katholieken op een
zetel in den gemeenteraad ten volle
recht hebben en dat die vele liberale
kiezers door hun stem uit te brengen
ook op den Heer
zullen toonen een liberale en royale
standpunt in te nemen ten opzichte
van de vertegenwoordiging der Oude
Tongsche burgerij dan de vrijzinnige
kiesvereeniging zelve.
V* Clan den zonkant der beschaving.
De groote steden liggen aan den
zonkant der moderne cultuur, d.w.z.
daar zijn de centra, de middelpunten
van kennis en ontwikkeling. Daar
viert de techniek haar triomfen. Daar
straalt de industrie in modernen luis
ter. Daar zijn de zetels van 't Gerecht.
Daar staan de monumenten van bouw
kunst en zijn de musea verrezen met
haren oud-Hollandschen rijkdom en
nieuw-lloliandschen sieradiën. Daar
fluit de stoomer zijn afscheidsgroet
naar verre streken. Daar is weelde,
rijkdom, statie.
En treft het dan niet, dat door de
Rechtsche partijen bres geschoten is
in die bolwerken van Liberalisme en
Socialisme.
Van Socialisme zelfs, dat daar in
dien zonkant, ademt en wroet en de
rotte plekken der over-verfijning dier
moderne steden aanwijst en op en van
die aangestoken plekken teert en leeft
Rechts won in die groote steden.
En men diene acht te geven op dat
teeken des tijcls
Want het bewijst., dat de kracht
der Religie de sterkste muren breken
en de zwaarste dammen scheuren kan.
Als in de groote steden door de
Christelijke beginselen terrein gewon
nen wordt, bewijst dit, dat de Zonne
der Gerechtigheid, Jezus Christ ui door
breekt door 't intellectueele Nederland
om »van zijn Geest uit te gieten op alle
vleesch,zooals Gods Woord dit zoo
kernachtig zegt.
De stedelingen zeiven beginnen in
te zien, dat de moderne, verfijnde
beschaving hen naar een afgrond voert
Dat de weelde zedenbederf kweekt
en 't zedebederf een geestelijk verval.
Nu komt er ontwaking.
In de zon broeden de baselisken en
sluimeren de adders. En dit gewaar
wordende, koos men voor de Christe
lijke beginselen, die in zich zelf de
kracht bezitten de ware ri.i de Christe
lijke beschaving te doen bloeien, die
hierin bestaatdat Christus weer erkend
wordt op alle erve des Levens en dat
de luister van zijn Kerk en Woord
weer overstrale de schaduwen, die
achter dien zonkant vallen. De donkere
sombere schaduwen der groote steden.
Bane dat Woord zich maar breeder
pad in deze vier jaar.
Dan is de beschaving der groote
steden, nu vaak een maskerade van
onhebbelijkheden, ten voorbeeld voor
't platteland, dat tot heden nog in
in meer dan één opzicht een voor
beeld voor de steden is.
OS» i'ITÜMIi.
Den Kaag heeft altijd wat »Haeghscb.«
En een Hagenaar »voelt« zich altijd
nog 'n ietsje meer dan eenig ander groot
stedeling, omdat op hem een naglans af
straalt van den hofluister Den Iiaag is en
blijft toch maar »de« residentie.
Amsterdam, o zeker't is de hoofdstad
maar Den Haag erkent het met denzelfden
schalkschen glimlach van nu ja je be
grijpt waarmee zoo menige vrouw erkent
dat de echtgenoot het hoofd is van het
huisgezin.
Amsterdam gaat naar de beurs en doet
zaken, maar de residentie is de fijne chique
jufter, die door landzaat en vreemdeling
bewonderend wordt nagekeken.
Van Rotterdam kan voorts geen sprake
zijn. Dat is de dienstbode, die altijd sjouwt
die vuile karweitjes doet, voor de mkoopen
zorgt en eigenlijk nooit is opgeknapt en
helder is, dat je er inee voor den dag
kunt kömer. In Rotterdam gonzen de werk
bijen maar Den Haag is de fiere Koningin
uit de koif, die altemet op de zonnige
zomerdagen aan 't Scheveningsche strand
met de galante hommels ter bruidvaart
gaat.
En ons Haagje weet, dat ze mooi is.
