Beton,
f Woensdag 30 Juni 1909.
24ste Jaargang N°. 1463.
S
IS
at.
voor de Znidliollandsclie en
Orgaan
Eilanden.
7
mi}
IN HOCSIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
PUTTEN,
KOE- en
de werken.
ekking
)ch af-
3
Zoog
tennen, 09
uitéén
leid er
aten. g
e voor
baar. -a
telling 2^
2183
A11 tirevo In tion air
SOMMELSDIJK.
Alle slïifc&en voor «le BiedaeJSe bestemd, Advertentiën eu verdere Administratie franco Joe Je «enden oae den Uitgever.
officieel Wedeelie.
Wij srJjia «antirevolu
tionair.
24S°
JEHK
e, Bleek-
zwaktc.
h f 1.50.
pwekkend
iddel.
i t 1.90.
en
d,
n.
IO«.
f2,-
s
O
3
CD
I
1
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per poet 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercomm. So. a.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nur.
Inrichtingen,
welke gevaarschade of hinder kunnen veroor
zaken.
BURGEMEESTER en "WETHOUDERS van
Sommelsdijk, brengen ter openbare kennis, dat
ter Gemeentesecretarie ter inzage ligt een verzoek
met bijlagen van Arie Brinkman, Mr. Bakker,
albier, om vergunning tot het oprichten van een
broodbakkerjj op het perooel kidastraal bokend
in Seotie B, No. 1552.
Op Zaterdag, den lOen Juli 1909, des vm.
te 11.30 ureu, zal in het Gemeentehuis gelegen
heid bestaan om bezwaren tegen dit verzoek in
te brengen en deze mondeling on schriftelijk
too te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die bezwaren
hebben, kunnen gedurende drie dagen, vóór het
bovengemelde tijdstip, op do Becrotario der
Gemeente kennis nemen van de ter zake inge
komen schrifturen.
Sommelsdijk, den 26en Juni 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
J. TIMMERMAN Mz. DE GRAAFF.
Bekendmaking.
De Burgomeos'er vun Sommelsdijk,
Voldoende aan het verzoek van den Neder-
landrclien bond van Vereenigingen van don
Htuideldiij vonden en van den Indnstrieelen Mid
denstand,
maakt bekend:
dat dien Bond een Middonslandstentoonstalling
zal houden welke in de maanden Juni, Juli en
Augustus voor hot publiek toegankelijk zal zjjn
en gehouden zt.1 worden in het Baleis van
Volksvlijt te Amsterdam.
Dut bet doel der Tentoonstelling o.m. is om
aanschouwelijk te doen uitkomen hoe de kleine
industrie door gebrnikmakiug van nieuwe kleine
maohiues en werktuigon het beter kan staande
houden
dat zij teneinde dat bezoek te vergemakkelijken
gezelsohapskaarten verkrijgbaar zuilen stellen
voor minstens 20 personen, indien zulke kaarten
tijdig (d.i. minstens 3 maal 24 uren te voren)
bij het uitvoerend Comité worden aangevraagd.
(Bureau Paleis voor Volksvlijt.)
dat dozo groepkaurten reoht geven op dezelfde
reduotie, die ook aau do leden der aangesloten
vereenigingen worden verleond, indien zjj goza-
mentlijk do Tentooustell ng bezoek -n, te weten
50 pCt. op den gewonen entreeprijs van f 0.50
(veihoogd met 5 pCr. voor stedelijke belasting.)
Sommelsdijk, 24 Juni 1909.
Do Burgemeester,
DE GRAAFF.
Kennisgeving.
Kohier van den Hoodeiyken Omslag.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Ooltgensplaat maken bekend, dat
een afschrift van het primitief kohier van den
Hoofdelijken Omslag voor het dienstjaar 1909
gedurende vijf maanden van den 21 Juni 1909 tot
en met '20 November 1909 ter Gemeente-Secretarie
voor een ieder ter lezing ligt.
Ooltgensplaat, 1» Juni 1909.
Burgemeester ln Wethouders voornoemd,
I>« Wethouder, De Burgemeester,
J. VAN NOORDT. Joh. VAN PUTTEN.
Kennisgeving.
Kohier Hondenbelasting.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Ooltgensplaat, maken bekend dat
een afschrift van bet primitief kohier van de
Belasting op de honden, voor het dienstjaar 1909,
gedurende 5 maanden van den 21»ten Juni tot en
met den 'JOsten November a.s. ter Gemeente
secretarie voor een ieder ter lezing ligt.
Ooltgensplaat, den 19 Juni 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
J. VAN isOORDT. JOH. VAN PUTTEN.
Er is van Christel ijk-Historische
zijde captie opgemaakt, dat ons Cen-
traal-Comité den raad gaf bij herstem
ming tusschen een Liberaal en een
Socialist thuis te blijven. Men vond
den Socialist erger kwaad dan den
Liberaal en dus had. zoo beweerden
ze, het advies moeten luiden stemt
op deu Liberaal, den minst kwaden.
Aanstonds is door alle Rechtsche bla
den de opmerking gemaakt, dat de
Christ. Hist, zich vergisten in het
karakter onzer partij, want dat we
niet zijn anti liberaal in dien beperkten
zin nog anti socialistisch in de betee-
kenis van: alleen en uitsluitend tegen
de Socialisten maar dat we zijn èn
tegen liberalen èn tegen socialisten
beide, zijnde deze twee partijen revo
lutionair in haar beginsel en uitgangs
punt. Wij verzetten ons tegen het
beginsel der Revolutie, dat door Libe
raal en Socialist wordt beleden nl.
dat Godsdienst en Staatkunde niets
met elkaar te maken hebben. En
daarom noemen we ons Antirevolu
tionair.
Een liberaal belijdt dat de Rede
oppermachtig heerschen moet; dat't
Woord van God geen beteekenis heeft
voor 't leven. Ordinantiën Gods
neen, daarmee bemoeit een Liberaal
zich niet. En met een socialist staat
het net eender. In dat opzicht lijken
ze op elkaar als twee droppels water
Liberalisme en Socialisme, hoe ze
overigens ook mogen verschillen in
waardeering van het maatschappelijk
stelsel, dat we nu doormakenhoe
verschillend ook de inzichten van
beide mogen zijn over de sociale eu
economische verhoudingen of wanver
houdingen en de middelen om ze te
wijzigen en weg te nemen: hierin
zijn ze één: God moet in den hemel
blijven bij de Engelen, als die er zijn
maar op de aarde heeft Hij niet te
heerschen en te regeerenhier op
die wereld zullen de menschen 't zeil
wel klaar spelenbuiten Hem om en
zonder Hem moet hetdan tegen
Hem.
Liberalen en Socialisten verschillen
met elkaar in de handhaving van 't
Gezag maar ze komen weer volkomen
hierin overeen, dat ze beide ontkennen
't Gezag afdalend van God alleen.
De Liberalen staan rondom den Troon,
de Socialisten zouden deze omverha
len maar beide beweren de Konin
gin is Koningin bij de genade van het
volk en niet bij de genade Gods. De
Liberalen huldigen dan ook nog het
grondwettelijk Koningschap, omdat
ze de Grondwet huldigen, waarin dat
Koningschap vast ligtmaar de Socia
list ziet er niets geen bezwaar in om
morgen aan den dag dat heele Grond
wetsartikel op te doeken en Oranje
aan den dijk te zei ten als burgeres
der Republiek.
En zoo zouden we kunnen voort
gaan om verschil en eenheid tusschen
Liberalisme en Socialisme te schetsen
maar dit is toch reeds duidelijk, dat
waar het gaat tegen God, tegen Chris
tus op alle levensterrein, beide partijen
staan op het revolutionair beginsel
d.i. noch God, noch meester boven
ons, wij zijn ons zei ven god en meester.
Daarom staan we tegenover beide,
als er een principieele strijd moet
worden uitgestreden, zooals nu. Komen
er enkele afzonderlijke punten in 't
geding, zooals bv. een stoomvaartcon
tract een stemming over allerlei neu
trale zakenof over dingen, die we
gemeenschappelijk goed vindenoch,
dan gaan we natuurlijk met elkaar
te rade. Als er brand is, staan anti's
en liberalen en socialist aan dezelfde
pomp en de anarchist met den nihilist
mogen zelfs trompgasten zijnalles
best.
Maar overigens is een Liberaal en
Socialist voor ons lood om oud ijzer.
En vooral, als de Liberalen zóó optre
den als tegenwoordig dat isfel
anti clericaalscheldend op dr. Kuy-
per; op de Roornschen, onze bondge-
nooten en op .die dienaren Gods, die
de Geref. belijdenis zijn toegedaan en
onze partij steunen.
Wij zijn antirevolutionair tegen de
Liberalen en Socialisten en bij deze
herstemming verdiende niemand on
zen steun. We bleven thuis.
Ome Centrale.
Er zitten in onze Centrale fouten,
die moeten hersteld worden.
Eén fout is deze De Centrale geeft
de leiding aan de plaats, kiesv. over
en treedt dan pas op, als de plaats,
kiesv. te kort schiet.
Die lout moet hersteld. Wanneer
elke kiesv. op haar zaken paste, hin
derde zoo'n bepaling niet.
Maar nu is 't anders.
En daarom moet van nu voortaan
onze Centrale de teugels in handen
hebben en houden,
Een andere fout is dezeDe leden
van 't Moderamen wonen niet dicht
genoeg bij elkaarde leiding in ver
kiezingsdagen is nu verspreid over
Ouddorp, Dirksland, Sommelsdijk, Den
Bommel en Middelharnis. Veel beter
was 't het geheele Moderamen in een
dorp te hebben. Waar, doet er niet
toe.
Een derde fout is dezeHet Mode
ramen bestaat uit te weinig mannen.
Het secretariaat komt door 't bedanken
van den huidigen functionaris in an
dere handen, maar ook dan nog dunkt
ons de ai beid voor één nieuwen Se
cretaris te zwaar. Hij moet zich geheel
aan de partij kunnen geven in een
te herwinnen district als einddoel en
dan is die taak zeer zwaar voor één
paar schouders.
Een vierde fout is deze De Centrale
heeft wel macht om nalatige kiesver-
eenigingen tot werken aan te sporen,
maar niet om ze uit het organisch
verband uit' te zetten om ze te ne-
geeren en te passeeren, zoo dit noodig
bleek.
Een vijlde fout is deze De Centrale
is niet op de hoogte van den toestand
der plaats. Kiesvereenigingen. Zij
leeft met die plaats. Kiesv. niet mee
en is dus onbekend met 't district.
Een zesde foutHaar organisch
leven met de Centrale van Sch.-en
Duiv. deugt niet.
Een zevende fout: Dat al de zes
fouten reeds lang bekend waren, maar
werden verzwegen, en ieder onzer
maar doorging, alsof we pardoes al
heel wat bereikt hadden, terwijl dat
»heel wat« van nul en geener waarde
was.
En de zevende fout is de domste
van alle geweest.
Daarom diene er spoedig eene Cen
trale belegd te worden, om de zaken
eens te bespreken.
Het moet anders worden.
Wanneer zullen we vergaderen?
Hoe eer hoe beter.
Hoe krijgt men een verloren dis
trict terug
Zierikzee is door onsnog niet voor
ons verloren.
Maar hoe te herwinnen
Daar zijn voor noodig drie dingen.
Eerstens: een pers, die waakzaam
is en huis aan huis wordt ver
spreid.
Tweedens: een kiezerslijst, die elk
jaar nauwkeurig wordt bijgehouden en
aangevuld.
DerdensSpreekbeurten in den
winter door 't heele district.
Natuurlijk alles onder den onmis-
baren zegen des Heeren. Want als
Hij de harten tot de Christelijke be
ginselen niet neigt, is en blijft alle
werk onvruchtbaar.
Planten en natmaken ligt nochtans
op ieders weg. Bidden en werken is
de bekende spreuk.
Die bovengenoemde drie zaken
moeten plaats hebben, anders blijft
Zierikzee door en voor ons verloren.
Nu voelt ieder reeds, dat er geld
noodig is en energie, en saamwerking
en eenheidsband.
Elke kiesvereeniging heelt hier een
ernstige, maar dankbare taak. Want
succes is beslist te wachten. Geld
moet er zijn om kranten gratis te
verspreiden en abonnés fe vinden, of
om abonnés met geldelijken steun te
gemoet te komen, zoo dat noodig is.
Geld moet er zijn om iemand te
betalen, die de volle verantwoorde
lijkheid der kiezerslijst op zich neemt
en er tusschen 1 Jan. en 31 Dec. mee
werkt.
Geld moet er zijn voor .sprekers.
En pakt men een en ander flink
aan, dan is de toekomst nog zoo som
ber niet.
Gewonnen en
verloren.
In de Oude Kamer.
In de Nieuwe
15 Antirev.
23
9 Chr.-Hist.
12
25 Ruomsch-K.
25
7 Socialisten.
7
8 Oud-Lib.
4
25 Unie-Lib.
21
11 Vrijz.-Dem.
8
100
100
Gewonnen door de Antir.8 zetels
Christ.H. 3
Verloren noch gewonnen door
de R K.0 zetels.
Soc.0
Verloren door de Oud-Lib.4 zetels.
Unie-L.: 4
Vrijz.-D.3
Rechts won dus elf en Links verloor
li.
En wat scheelde het weinig in Rot
terdam I en II, maar een 6070
stemmen of ook die districten waren
naar Rechts gegaan.
Het verval is volkomen in de libe
rale gelederen, want zelfs in de vaste
liberale districten ging het Rechtsche
cijler meer vooruit dan 't Linksche.
Niet in ons district. Die akker bleef
braak liggen en de liberale doornen
en distelen schoten en tierden welig
op, en de oogst was den liberalen
ploeger voordeelig.
Nederland wilde Rechts. Zierikzee
bleef Links.
Voor goed
Dat hangt af van twee dingen :1e.
de regeeringsdaden en 2e. onze actie
en propaganda.
Wat punt '1 betreft: dat komt best
uit. Maar punt 2daar moet over 4
jaar ook vrucht van gezien worden
onder 's Heeren zegen.
Rotterdam wordt een hoenderpark.
Ge kent den uitslag der Kamer
verkiezing in Rotterdam. Districten
IV en V gingen verloren voor de vrij
handelaars en werden gewonnen door
de voorstanders van »'t dure brood
Is dat niet opmerkelijk
De Vrijhandelaars beweren, dat bij
verhooging van Invoerrechten Rot
terdam te niet gaat als handelsstad.
Maar de kiezers schijnen er toch
anders over te denken. Half Rotterdam
koos voor protectie; koos voor dure
levensmiddelen koos voor z g.u. leege
havens zonder stoombootverkeer, zoo
als het doorjde vrijhandelaars in 1905
op prentbriefkaarten werd voorgesteld;
koos voor de komst van trusts, zoo
als dit in Sommelsdijk hartroerend
werd voorgesteld door mr. Patijn
koos voor vermindering van den uit
voer, zooals beweerd wordt door de
theoretici; koos in één woord voor
al de narigheden, die van een pro
tectionistisch tarief het gevolg zouden
moeten zijn. Rotterdams vrijhandel
kreeg eeu geduchten knak En de
theoretici kijken op hun neus, dat
zooveel duizenden kiezers in Rotter
dam van hun theorie niets gediend
zijn. 't Is protectie en geen vrijhan
del meer. Natuurlijk auderen klagen
steen en been.
Wat moet er nu van Rotterdam en
Amsterdam komen Leege havens
Leege bruggen Leege straten Leege
markten
Wel, maakt er een hoenderpark
van. Dan is er nog drukte genoeg!
Tuin- eis BLandbouw.
MENGVOEDERS.
Mede naar aanleiding van eene desbetreffende,
tot ons gerichte vraag geven we bier onder gaarne
't woord aan Dr. D. J. Hissink, Directeur van het
Rijkslandbouwproelstation te VVageniugen, die als
volgt over Mengvoeders schreef'.
Onder mengvoeders of samengestelde voeder-
stoffen wórden verstaan mengsels van voederstof-
fen van verschillende scheikundige samenstelling
en phvsiologische werking ln natuurlijken toe
stand, of in koekvorm.
Ofschoon net verbruik van mengvoeders, dank
zij de meerdere kennis, die onder de landbouwers
ten opzieht'e der werkiug en het wezen dervoe-
derstofien door proefstations, landbouwleeraren,
zuivelconsulenten en niet minder door de ver
schillende landbouwbladen verspreid wordt, eer
at- dan toeneemt, is het debiet nog wel van dien
aard, dat hier ter plaatse een bespreking van
mengvoeders niet overbodig geacht kan worden.
Oorspronkelijk geschiedde dit alleen met het
doel, het den koopers gemakkelijk te maken De
kooper had slechts de waar te betalen en de
handelaar zorgde, dat het voeder goed was samen
gesteld.
Later traden voor den verkooper andere ba-
weegredenen op om het gebruik van mengvoedeis
te bevorderen. Het feit, dat de kwaliteit der
bestanddeelen van mengvoeders minder goed
beoordeeld kan worden, bracht dun handelaar
vanzelf op het idee ziju winst te vergrooten,
door grondstoffen van slechte kwaliteit voor het
mengen te bezigen. Toen da proefstations nog
niet bestonden en het den landbouwer aan de
noodige voorlichting ontbrak, is er geducht op
los geknoeid. En niet alleen de verkooper, die
door winzucht of ten gevolge van scherpe con
currentie tot knoeierij verleid werd, had schuld,
ook de landbouwer, die alleen maar naar lage
prijzen vroeg, zonder na te denken of daarvoor
ook soms onmogelijk voederstoflen van behoor
lijke kwaliteit geleverd konden worden, was voor
geen geriDg deel schuld van den ongezonden
toestand.
stellen wij de vraag, waarom mengvoeders
gekocht worden, dan is het moeielijk daarop een
met behoorlijke redenen omkleed antwoord te
geven.
Hoogstens zal men kunnen antwoorden: om
dat het gemakkelijk is". Ja, het is gemakkeljjk.
De boer heeft zich niet met het berekenen van
rantsoenen het hoofd te breken.
Er zijn echter verschillende bezwaren aan het
koopen van mengvoeders verbonden.
Vooreerst kan de kwaliteit van de bestanddeelen
der mengvoeders beter beoordeeld worden, wan
neer men deze bestanddeelen afzonderlijk koopt.
Wie dan een mengsel wil voederen, kan dit des
noods zelf bereiden. Het mengen van voeder-
stoffen toch levert weinig moeilijkheden op en de
kosten van het mengen verdient de boer zelf.
Er wordt wel eens tegen aangevoerd, dat de
handelaar, door groote partijen van de bestand
deelen te koopen, het meDgsel toch nog goed-
kooper kan leveren, dan wanneer de boer de
bestanddeelen koopt, doch deze redeneering gaat
niet op. Een handelaar is ten slotte geen filantroop.
De fantastische, niets zeggende namen, waar
onder dikwerf mengvoeders verkocht worden,
dienen meestal om de samenstelling voor den
kqoper te verbergen. In verband hiermede moet
er op;gewezen worden, dat de door den leverancier
opgegeven samenstelling misleidend kan zijn.
Koopt men een .varkensvoer", dat volgens ver
klaring van den leverancier bereid is door menging
van lijnmeel met rijstvoedenneel, dan doet deze
mededeeling hoogstwaarschijnlijk vermoeden, dat
men half om half krijgt; het is echter heel goed
mogelijk, dat het mengsel voor het grootste deel
uit rijstvoedermeel en slechts voor een klein
gedeelte uit lijnmeel bestaat. Nu ia dit van tevoren
wel te zien, wanneer de leverancier tevens eiwit
en vet garandeert, maar de boeren, die meng
voeders koopen, zullen in de meeste gevallen wel
niet zoo slim zijn naar het gehalte te vragen.
Ten derde en dit is wel het hoofdbezwaar,
aan het koopen van mengvoeders verbonden
kunnen aan mengvoeders geen eiscben van zuiver
heid gesteld worden. Men kan een omschrijving
geven van wat verstaan zal worden onder lijnmeel,
rijstvoedermeel, enz., maar aan welke eischen
