24ste Jaargang N°. 1445.
voor lie ZnidbollandiPbe en Zeenwsclte Eilanden,
Mei
Woensdag 28 April 1909.
A ntirevo lu tionair
Orgaan
M
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
srpen
rwijl
aan
f93
ENEN
ERS
>0 cis, 75 els
Drogisten
'ERDAM.
peller fn
in8! 2120
ir is verkrijg-
Sommelsdijk;
ij A. G. P. DE
BBEL te Ooi t-
ist te Ouddorp
6 de eerste
lere maand
iddelharnis
v.
Deze Gouraut verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercoms!. Aio. '2.
Advertentiëu 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/8 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advert,entiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
%lie siukkcn voor de Hedaelïe »>e*iemd, Advertentiëu en verdere Adnsfsaistratie franco foe te zendei» aan den Uitgever.
Dr. Kuyper over het stemhus-
gehuil in 1905.
In zijn openingswoord ter Deputa-
tenvergadering van 22 April herin
nerde dr. Kuyper in den hem eigen,
bondigen en toch glasheldereu stijl,
aan het stembusgedoe der Liberalen
c.s. in 1905.
Ziehier het citaat
Die tegenslag heeft de Antir. partij
diep gegriefd, al voeg ik er in één
adem bij, dat we thans reeds voor
het bestel onzes Gods, dat ook hierin
zich uitsprak, ongeveinsdelijk danken
kunnen Immers juist de ongerechtige
zegepraal der Liberalisten in 1905
heeft hun inzinking verhaast en ons
te nauwer aaneengesloten.
Reeds op zich zelf had de tegen
partij door de wijze, waarop ze in
1905 den stembusstrijd voerde, zich
zedelijk geknakt. Zooals het toen onder
hen toegingzoo voert qeen politieke
partijdie zich zelve eert, den strijd
om de macht
Alleen 1853 toen de jacht op Thor-
becke ging, liet heugenis van zulk
een bittere felheid. Niets ontzag, aan
niets stoorde men zich meer. Elk
wapen heette goed, zoo't maar wonde.
Wat eerst geestvolksdrift scheen,
sloeg reeds eer de dag der beslissing
kwam, in volkswoede over, en onder
de jongeren vooral klom, na de zege
praal, die woede tot politieke razernij.
Zelfs op de Hochstrasse te Keulen
werd ik door een svaderlandsch ge
zelschapa publiek nagejouwd En voor
het behalen van zulk een smadelijke
overwinning had de deftigste oud-li
beraal zich dan verbroederd met den
hartstochtelijker) socialist. Van Karne-
beek tot Troelstra had 't zich alles
in één gelid geschaard. Wat als po
litieke worsteling was ingezet, ont
aardde in pure persoons-Hetse.
Het gilde in overmoed langs onze
straten van ridderaard geen sprake
meer.
Alle fatsoen werd te grabbel ge
worpen.
Er was niets, dat men ten leste niet
aandorst.
Alle politieke schroom was terzij
gezet.
Geschandvlekt keerde de overwin
naar in zijn tente weder.
En juist Idaarom kon het niet anders
ot hij had den kuil gegraven voor
zich zeil.
Zoo kwam het dan ook uit.
Hier is de man aan 't woord, die
in striemende taal den geesel zwiepen
laat óp de schuldige ruggen der po
litieke heethoofden dier dagen.
En ze hebben 't verdiend, dat ze
geslagen wordennog eens in hun
verwoed, onguur gehuil worden ten
toongesteld.
Zal het er nu, in 1909, anders toe
gaan.?
Ons dunkt van ja. want ook bij den
tegenstander gelooven we nog aan
politiek schaamtgevoel en aan een
door knagende herinnering gewonde
consciëntie; aan een tegenstander, die
zijn droef verleden reinigen wil.
Tuiix> en fiandboiev.
OVER HET WERK VAN CARBOLINEUM
legt Prof. J. Ritzema-Bos O. a.
Ik wil niet ontkennen, flat bespuitingen met
carbolineum émulsies niet ook heel veel goed
kunnen doen voor onze ooftboomen, al is het
carbolineum een middel, waarmee men altijd wat
voorzichtig moet zijn, omdat het op onjuister
tyd of in te sterke concentratie aangewend
wel eens schadelijk wordt voor de knoppen en
^oor het jonge boutterwijl bovendien onder den
naam „carbolineum" stoffen worden verkocht van
zeer geheel verschillende samenstelling en daar
mee van zeer verschillende uitwerking. Carboli-
neum-émulsie9 te juister tijde aangewend, kunnen
vael dienst bewijzen bij de bestrijding van blad,-
bloed- en schildluis en van sommige andere
insecten, carbolineum, op kankerplekken van
stammen en takken gesmeerd, is een zeer werk
zaam, hoewel niet altijd afdoend middel tegen
boom kanker.
Maar voorzoover mijne ervaring reikt beipt
baspuiting met carbolineum-émulsies absoluut
niets tegen de zoozeer gevreesde schurftziekte der
appel- en perebonmen; en voor zoover my is
bekend geworden, beeft niemand die opzette
lijk met 't oog op doze ziekte proeven met car
bolineum émulsies heeft genomen, kunnen con-
stateeren, dat hij met dit middel de kwaal had
bestreden. Om te kunnen vaststellen, dat een
middel tegen een zekere ziekte helpt, is het niet
voldoende dat blijkt, dat eens een of twee jaar
toen de hoornen er mee bespoten waren, minder
schurfziekte voorkwam dan in andere jaren, toen
het middel niet werd toegepast. WaDt 't eene
jaar en 't andere komt de kwaal in zeer ver
schillende mate voor. Om te kunnen constateeren
dat een zeker middel tegen een zekere kwaal
helpt moet men een flink groot getal boomen
daarmee behandelen en een eveneens behoorlijk
aantal andere boomen van dezelfde soort niet be
handelen, om dan na te gaan of nn bij deze twee
groepen van boomen de kwaal in zeer verschil
lende mate optreedt. En nu noet ik zeggen,dat
in al de mij bekende gevallen, waarin de proeven
op zoodanige rationeels wijze zijn genomen, het
resultaat df zeer twijfelachtig was of beslist tot
de uitspraak leidde, dat carbolineum-bespuiting
tegen de schurftziekte niets had gegeven.
LICHT TE PROBKEREN.
„Een lezer" klaagde z'n nood over z g. „witte
wormpjes" in de aarde van bloempotten. In de
jongste nummers vau „Floralia,, vonden we een
paar middelen aan de hand gedaan, die licht te
probeereD zijn.
I
Een „kleine" oplossing van kalkwater zal de
wormpjes dooden.
Vernieuw de aarde. Mot wat afgetrokken
theebladeren op de potten te leggen on deze on
geveer elke week door nieuwe te vervangen, zal
u do planten een frisch aanzien geven en zullen
de wormpjes geen aard weer hebben en zoo wel
vprdwynen. Gedurig verscboonen is deeenigste
wijze om van ongedierte vrij te blijven, zoowel
bij planten als bij dieren.
III
Steek kleine stukjes rauwe aardappel na ze wat
aangepunt te hebben in den grond. Men wil,
dat de wormpjes daarin zullen kruipen. Trekt
men dus na eenige dagen da „stukjes" weg, zoo
neemt men ook de ongewenschte gasten mee.
De „lezer" zal 't stellig inet ons eens wezen,
dat al deze methoden heel gemakkelijk eens te
beproeven zijn.
Wraaisbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst
Antwoorden of mededeeli risen
zjln met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
292. Hoe bekom ik verdund zoutzuur?
293. Wat zijn bloemluizen
Antuoorden en mededeelingen.
290. Afdoend middel tegen veerenpikken Wij
gelooven dat alben 't los laten loopen een afdoend
middel is. Bij „renkippen" (men snapt 't eigen
aardige woord, nietwaar) is 't onzesinziens niet
afdoend te bestrijden.
291. Peru-guano 7 maal 10 maal 2 wil zeggen,
peru guano met 7% stikstof; 10°/0 phosphorzuur
en 2kali.
binnenland.
Depuf aten vergadering.
Donderdag werd te Utrecht in het »Park
Tivoli* de Anti-rev. Depulatenvergadering
gehouden, die zeer druk bezocht was en
een zeer geestdriftig verloop had. Na de
opening met het zing> n van Ps. 89 8,
het lezen van een deel van Gods Woord
en gebed door den Voorzitter, werd onder
groot enthousiasme besloten allereerst een
telegram van hulde en zegenbede te zenden
aan H. M. de Koningip. Het telegram
luidde als volgt
Aan Hare Majesteit de Koningin
's Gravenhage.
De Deputatenvergadering der Antir.
partij veroorlooft zich, zeer eerbie-
diglijk aan Uwe Majesteit, met de betui
ging van haar hulde, de verzekering
van haar onwankelbare trouw aan te
bieden, en den zegen onzes Gods in
te roepen over wat op dit oogenblik
heel de natie in spanning houdt, en
straks een hooge toon des gejuichs
en der dankzegging uit heel het land
moge doen opgaan.
KUYPER.
Tivoli Utrecht.
Hierna sprak de voorzitter, Dr. Kuyper,
zijn openingsrede uit: Wij Calvinisten
die met groote aandacht aangehoord, her
haaldelijk door applaus onderbroken en aan
het slot luide toegejuicht werd.
(Gaarne hadden we deze rede uitvoerig
opgenomen, doch dezelve zou zeker ons
geheele blad beslaan. Ze is in den Boek
handel voor slechts 25 cent te verkrijgen.)
Na deze werd de uitslag bekend gemaakt
der verkiezing voor leden van het Centraal
Comité.
Uitgebracht waren 926 stemmen. Her
kozen waren de heeren Dr. A. Kuyper met
922 Dr. Hania met 823 De Waal Male-
fijt met 826 stemmen, en gekozen de heeren
Prof. Dr. De Visscher met 837 Mr. De
Veer met 560; Prof. Anerna met 703;
Jhr. Van Citters met 758; Duymaer van
Twist met 798 Pollema met 677 en Prof.
Diepenhorst met 713 stemmen.
Daarna werd met eenparigheid van stem
men en onder applaus goedgekeurd het
door het Centraal Comité voorgestelde
concept program van actie, luidende
ie. Invoering tan het Gezinshoofden-
kiesrech'.
ze. Invoering van verplichte verzekering.
3e. Herziening van ons tarief van In
voerrechten, esn-rrzijds teneinde uit zijn
hoogere opbrengst de middelen te vinden
voor de invoering der verplichte verzekering
vererscht, en anderzijds om onze nationale
1.ijverheid legen ie ongelijke concurrentie
met het buiienland ie vrijwaren en den
naiina'en arbeid te bevorderen.
4e. Meerdere gelijkstelling in de bijdrage
uit de publieke tas, van het Bijzonder met
het Openbaar Lager Onderwijs, voor wat
aangaat de voorziening in Schoollokaliteit,
de uitbetaling der Bijdragen en de opleiding
van onderwijzers.
Eveneens werd goedgekeurd het voorstel
van het Centraal Comiié betreffende de ten
opzichte der coalitie te volgen gedragslijn.
Hierop werd mededeeliug gedaan van
den uitslag der stemming van een Voorzit
ter en assessor.
Als Voorzitter was met 828 van de 836
stemmen herkozen Dr. A. Kuyper. Deze
uitslag wordt met daverend applaus begroet.
De voorzitter dankte voor het in hem ge
stelde vertrouwen. De vergadering zong
hierop den herkozen voorzitter toe: »Dat
's Heeren zegen op u daal
,Als Assessor was gekozen met 711 van
de 840 stemmen Prof. Dr. H. Visscher
(applaus). De overige stemmen waren over
10 personen verdeeld.
Hierna sprak de Voorzitter een kort
slotwoord waarop, na het zingen van Hij
heeft gedacht aan Zijn genade*, en nadat
de vergadering bij monde van den heer
baron Van Heemstra dank gebracht had
aan den Voorzitter voor zijne uitnemende
leiding en bij monde van Prof. Bavinck aan
den adjunct-secretaris, den heer Verweijck
voor al den arbeid dien hij steeds in stilte
voor het welslagen der Deputatenvergade-
ringen verricht, de vergadering door den
Voorzitter met dankgebed gesloten werd.
In den loop van den dag kwam een
telegram van dankbetuiging in van H. M.
de KoningiD, aldus luidende
Dr. A. Kuyper, voorzitter van het
Centraal Comité van de Anti
revolutionaire Kiesvereenigingen,
»Tivoli< Utrecht.
De Koningin draagt mij op, U en
allen ter vergadering bijeen, Haar
bijzonderen dank over te brengen voor
de hulde Harer Majesteit aangeboden,
zoomede voor de gevoelens van trouw
en de zegenwenschen daarbij uitge
sproken.
Adjudant van Dienst
DUMONCEAU.
Van dit telegram werd mededeeling ge
daan aan den maaltijd, die na afloop der
vergadering gehouden werd een heildronk,
door den Voorzitter op H. M. uitgebracht,
wekte stormachtig applaus en werd door
het zingen van het Wilhelmus gevolgd. Aan
tafel werden nog vele schoone woorden
gesproken; o.a. door de heeren Prof. Vis
scher, baron van der Borch van Verwolde,
C. M. E. van Löben Seis, S. de Jong Ez.,
Mr. S. de Vries Cz., A. Brummelkamp.
Een waardig besluit van een schoonen dag.
Officieel fiedeelSe.
PUBLICATIE.
De BURGEMEESTER van S o m m e 1 s d ij' k,
Gelet op het heersehen van Mond- en Klauwzeer
in Gemeente MiddelharnisGeraadpleegd het
Veeartsenij kundig Staatstoezicht
Brengt ter kennis van belanghebbenden dat
op de alhier op 28 April 1909 te houden vee
markt al het aan de lijn te brengen veo zal moeten
worden geïnspecteerd;
dat het daarom wenschelijk is dat het vee van
eene zijde aan de lijn wordt gebracht en door de
Binnenweg en Oranjeboomstraat naar het Markt
veld moet worden gevoerd waar het aan de keu
ring zal behooren te worden onderworpen
dat dus geen enkel stuk vee zonder keuring
aan de lijn mag worden gezet. Verzoekt ieder
hier aan gevolg te geven en tot richtige naleving
mede te werken.
Sommelsdijk, 26 April 1909.
De Burgemeester voornoemd,
DE GRAAFF.
Verpachting Haardasch en Vuilnis.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Sommelsdijk maken bekend dat zij
door den Raad dier gemeente in zyne vergade
ring van 13 April 1909 gemachtigd zijn publiek
te verpachtenDe haardasch, mest, vuilnis enz.
vallende op de straten, wegen en openbare plaat
sen binnen de Gemeente.
Deze verpachting geschied voor den tijd van
drie achtereenvolgende jaren in te gaan den 15
Juli 1909 en eindigende den 15 Juli 1912.
De gezegelde inschrij vingsbiljetten moeten be
vatten deu prijs per jaar waarvoor wordt inge
schreven alsmede den naam van den inschrijver
en die zijner borgen, terwijl de inlevering daar
van moet geschieden vóór of op den 15 Mei a.s.
des voorm. ten 11 ure ter secretarie dezer Ge
meente, alwaar de voorwaarden vanaf 1-14 Mei
a.s. eiken werkdag van 9-12 en 2-4 ure voor een
ieder ter lezing liggen.
Sommelsdijk, den 30 April 1909.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
W. VAN BEEK. DE GRAAFF.
BEKENDMAKING.
Dijkgraaf en Gezworens van den polder St.
Christoffel onder bommelsdijk, maken bekend
dat de Rekening dier Polder over het afgeloopen
dienstjaar 1908 en de Staat van Begrooiing over
het dienstjaar 1909 gedurende 14 dagen vanaf
22 April tot 6 Mei 1909 van des morgeDS 9 12
uur en des namiddag» 2 4 ure op den Doele
te Sommelsdijk ter visie zijn nedergelegd.
Sommelsdijk 22 April 1909.
De Secretaris De Dijkgraaf
gel. A. J. DE GRAAFF. get. K. DE GRAAFF.
Verhuring Grasgewas.
Dijkgraaf en gezworens der polders loozende
op de haven van Bommelsdijk maken bekend
dat zij op Vrijdag 7 Mei 1909 des avond ten 7
ure op den „Doele" alhier zullen overgaan tot
de publieke verhuring bij opbod eu afslag van
het grasgewas groeiende aan de wegen in de Pol
ders het „Oudélaod en Everdina" en wel over de
jaren 1909, 1910, en 1911. Gegadigden komen ter
dage en ure voorschreven hooren de conditiën
en doen hun voordeel.
Sommelsdijk 16 April 1909.
De Secretaris De Dijkgraaf
get. A. J. DE GRAAFE. get. IC. DE GRAAEF
Bekendmaking.
De BURGEMEESTER van Middelharnis brengt
ter kennis dat de raad dezer gemeente op 28
April 1909 des nam. 2 uur openbaar zal verga
deren.
Middelharnis 26 April 1909.
De Burgemeester,
J. MIJS.
Plaatselijk ftieaws.
Middeiharnif. J.'. Vrijdag had een
fietsrijder het ongeluk hoewel hij alle moeite
deed om het te voorkomen een kind om
ver te rijden van W. van H. waardoor
het bloedend aan 't hoofd werd verwond.
Maandag zijn van gemeentewege 6
schapen van de landbouwer Koert afgemaakt
welke lijdende waren aan mond- en klauw
zeer.
Door den district Veearts is j.l.
Zaterdag bij de heeren veehouders alhier in
de stallen een onderzoek gehouden of er on
der het vee niets te bespeuren viel van
ziekteverschijnselen. Naar men ons meedeeld
was al het vee goed gezond.
De lotelingen J. Rooij, A. W. Kor-
vink, L. Wittekoek en H. de Waard moeten
17 Mei naar Dordrecht vertrekken om al
daar 18 Mei bij hun garnizoens te worden
ingedeeld.
Op initiatief van een ingezetene dezer
gemeente, werd op de stoomboot »Mid-
delharnisc voor de zoo zwaar getroffen
wed. v. Hoften een rondgang gedaan, die
tot resultaat had dat genoemde weduwe
een bedrag van f 14.6s5 kon worden ter
hand gesteld.
Hieronder was nog f 2 van een heer en
een dame die op de ^Onderneming was.
En woord van dank vooi deze edelen
daad is zeker hier niet misplaatst.
Staff aan 't Haringvliet, Bij den
landbouwer R. vervoegde zich de vorige
week twee mannen en een vrouw die vroegen
om in de schuur te mogen slapen. De boer
stond dit welwillend toe, maar zag zich een
oogenblik later genoodzaakt de gasten bui
ten de schuur te zetten, aangezien de mannen
de vrouw zoodanig hadden afgeranseld dat
deze gillend door de stalling liep.
M. K. die leerde fietsen aan den
Molendijk reed van den dijk af pardoes de
Molendijkschekreek in. Met een weinig
malheur aan zijn rijwiel en een nat pak kwam
hij hier van af.
Naar wij vernemen is bij den land
bouwer Joh. Koert J.Lz. het mond- en
klauwzeer onder het vee uitgebroken. De
politie houdt voordurend een oog in 't zeil
terwijl alle weiden afgepaald en de slooten
afgedamd zijn. Hierdoor moest de stoom
boot »Den Bommel Maandag j.l. inplaats
van om half vijf, om vier uur van den
steiger vaien opdat het te vervoeren vee
in Rotterdam nog voor de markt kon
worden gekeurd.
Tegen een inge etene dezer gemeente
is proces verbaal opgemaakt wegens diefstal.
De verlofgangers N. M. J. van Biert
en W Kardux zijn opgeroepen om den
24 Augustus a.s. onder de wapenen te
komen.
Den Bontinel. Door A. Dekkers is
een verzoekschrift ter Gemeente-secretarie
ingediend om vergunning voor den verkoop
van drank, anders dan sterken drank. Bin
nen twee weken kan een ieder tegen het
verleenen van dat verlof schriftelijk bezwaren
bij Burg. eu Weth. inbrengen.
De eigendommen van den Polde"
Den Bommel, Het hooge en het Geere Gots
en de daaraan grenzende dijk met bermen,
kadestraal bekend Sectie B. no. 238, 298,
300 en 1153 gaan in eigendom over aan
het Waterschap »De Dijkring Flakkee.c
Zaterdag jl. was de schipper Van Z.
uit deze gemeente buiten de haven toen
juist hevig de wind opstak, zoodat zijn zeil
stuk woei en nog eenige averij aan het
overig tuig bekwam. Persoonlijke onge
lukken kwamen er gelukkig niet bij voor.
-- Bij de Wed. Van P. werden in een
val op één nacht niet minder dan 26 ratten
gevangen', terwijl binnen een paar dagen
nog 21 stuks werd gevangen. Een bewijs
dat er verscheidene in haar schuur huis-
houdetj.
De landbouwers in deze gemeente
worden er op gewezen dat het door hen
naar de Veemarkt in Sommelsdijk te bren
gen vee, alvorens het aan de liju mag
worden gebracht, moet worden gekeurd.
Een en ander is noodig, omdat te Middel
harnis Mond- en Klauwzeer heerscht.
Maandag j.'. reed ouder deze gemeente
-ijili