94s"' Jaargang N". 1443.
Woensdag 91 April 1909.
A n tirevo lu tionair
Orgaan
voor lie Zuidliollaiiilsclie en Zeeuwsehe Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDÏJK.
Alle sJittfeben voor «3e iteslacJIe liestemd, Adverlentiën en verdere Administratie franco Joe Ie zendeit mm den (Jfitjfever.
Tuin- en Landbouw.
W raag Smak.
Uit «Ie Pers.
SSnitenland.
TURKIJE.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom m. So.
Advertentiëffi 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en ijs maal,
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing,
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën wordep ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Staatspensioneering is demagogie.
Prof. Treub schrijft:
Het voorspiegelen van maatre
gelen in het belang der misdeelden
in de maatschappij, welker uit
voerbaarheid men niet eerst heeft
onderzocht, is geen democratie,
maar demagogie.
Zeer juist
Demagogie wil zeggen speculeeren
op de onkunde der kiezers, om hun
stemmen te winnen.
Demagogie wil zeggen: zich niet
afvragen, of het beloofde vervuld kan
worden, maar beloven, om te lokken
en dan daarna de bedrogen kiezers
uitlachen, die, onnoozelen als ze waren,
naar het zoet gefluit van den verlei
denden vogelaar geluisterd hebben.
leder voelt nu het groote verschil
tusschen een democraat en een dema
goog. De democraat weegt en wikt
en komt niet voor zijn kiezers, dan
met zaken, die menschelijkerwijs kun
nen tot stand komen tot stand kunnen
komen, omdat het grootste deel der
Natie er mee instemtalthans ze niet
zal veroordeeien.
En al zijn er heetgebakerde kiezers,
die van den candidaat meer vergen
dan zal de democraat die stemmen
liever verliezen, dan door looze voor
spiegelingen ze te winnen.
Maar net andersom is de demagoog.
Hem kan 't niet schelen, wat de vier
jarige toekomst brengt; als de stem
bus maar goed is voor hem of zijn
partij, dan is zijn doel bereikt.
Prof. Treub rekent vele Staatspen-
sioneerders onder de demagogen en
we zijn 't ook hierin volkomen met
hem eens, we hebben trouwens meer
dan eenmaal ook op dat gedoe der
Unieliberalen gewezen, die wel de
leuze aanheffen, maar niet weten, hoe
ze het geld moeten bijeenkrijgen, zoo
natuurlijk, dat het door hun aangewe
zen middel in de Kamers een meerder
heid krijgt.
Want daar draait het ten slotte om
nl. zijn 2de en le Kamer voor de aan
gegeven middelen van pensioenbelas
ting enz. te vinden
Wie zijn de Staatspensioeneerders
Prof. Treub verdeelt ze in tweeën
a. Politieke tinnegieters.
b. Slimmelingen.
Geen lof voor de heeren!
De politieke tinnegieters zijn de lui,
die op finantieel gebied alles mogelijk
achten. Ze gooien met millioenen,
alsof 't zoo niets is. Vandaag beloven
ze 42, morgen 47 millioen en ze zien
kans (met d'r mond, ziet u) om wel
40 millioen los te krijgen Die lui
zijn natuurlijk geen beroepspolitici;
't zijn propagandisten, die vóór deze
stembus op het gladde ijs der prak
tische politiek gaan rijden en na de
stembus verdwijnen van het tooneel,
zoodat je van die schepsels nooit meer
hoort, 't Waren instrumenten in de
hand eener partijze hebben »hun
schuldigheid gedaan® en komen voorts
niet meer in aanmerking noch in aan
raking met de kiezers.
Maar er zijn ook sllimmelingen, die
wel weten, dat er niets van de Staats
pensioneering terecht komt, maar toch
probeeren om er voor hun partij een
aslaatje uit te slaan®menschen, die
niet rekenendie zichzelf bedriegen
en ook anderen.
Ziedaar de twee soorten of klassen
geteekend.
En de professor teekent daarbij aan,
dat het optimisme blijde kijk) in
de politiek zijn grenzen behoort te
vinden in het bereikbare en dat het
niet moeilijk valt aan te toonen, dat
een pensioen van eenige beteekenis
bijv. 3 gld. per week, zonder bijdragen
van de rechtstreeks belanghebbende
groepen, die grenzen ver te buiten
gaat.
Dr. Bos en Prof. Treub.
Twee kopstukken der Vrijz. Demo
craten verzetten zich met hand en tand
tegen de Staatspensioneering nl. de
twee bovengenoemde heerenafge
dacht van het feit, dat heel de Vrijz.
Dem Bond, voorzoover het geen
politieke tinnegieters zijn, maar prak
tische, verantwoordelijke politici, zich
reeds in zijn geheel tegen die soort
van Pensioneering heeft uitgelaten.
Maar niet elk der Vrijz Democraten
spreekt zich zoo kras en zoo flink uit
als deze twee heeren.
Blijkens het Uit de Pers der N. R.
Ct. heeft Prof. Treub in Land en
Volk, het orgaan dier partij o.m. het
volgende geschreven
In het politieke kaartspel van
een deel der linkerzijde is dit jaar
de staatspensioneering troef. Of
dit aan een spoedige voorziening
in de verzorging der arme ouden
zeer bevordelijk is, ben ik zoo
vrij ia ernstigen twijfel te trekken.
De Staatspensioneering is dus vol
gens hem voor den versleten arbeider
een winst, maar verlies. En waarom
ij zegt:
Het leelijke van de zaak echter
is, dat er niets van kan komen,
ook al krijgen zij een working
majority zoo groot als zij maar
kunnen wenschen.
Dat wil zeggenal krijgen Unie-
Liberalen en Socialisten nog zoo'n
groot aantal Kamerleden uit de stem
bus; er is toch geen Minister, die 't
aandurft, om een 12, 17, 25, 40 mil
lioen te pompen uit de zakken der
belastingschuldigen.
En juist, omdat geen Minister dat
aandurft, en beslist en zeker tot de
dwangverzekering zijn toevlucht moet
nemendaarom is al 't gedoe der
voorstanders van Staatspensioneering
verkiezingsbedrog, dat de ouden van
dagen natuurlijk niet helpen zal in
de toekomst, maar ze teleurstelling
zal baren. Ze worden nu lekker ge
maakt met een leuze, maar in de Ka
mer doet men met leuzen nietsdaar
moet de Minister zeggen, hoe hij het
geld vinden zal en dan begint
de hopelooze strijd, die gewis verloren
wordt. Zoo wordt dan de tijd verpraat
over een Pensioenontwerp, dat toch
niet verder komt dan tot een Voor-
loopig verslag. En de oude van dagen
wordt van de leuze het slachtoffer.
Ook op suikerbieten
deed het de patent-kali zeer wel. Beschouwen
we op dit punt de yier „Bemestingsproeven op
suikerbieten," „verslagen" in de officieeie reeks
betreffende de Rjjkslandbouwproefvelden in Zuid-
Holland, zoo zullen we bemerken, dat op drie
van de vier 't werk van patentkali was na te
gaan en tevens, dat op alle drie de werking heel
gunstig bleek.
a. Bemestingsproef op suikerbieten van den heer
D. van Kekum te Lexmond.
Perceel 3 kreeg super en chili en perceel 5
bovendien nog patent-kali.
Van zonder kali oogstte men voor 282,56 g,
bieten. En van met kali kreeg men voor 362,25 g.
per bunder.
De 286 KG. patentkali gerekend tegen 18,52 g.
(volgens 't verslag) bracht een kleine 80 g. meer
in 't laadje. Zuivere winst alzoo 61 g. ruim.
4. Bemestingsproef op suikerbieten van den heer
B. Ipenburg te Lexmond,
Hier zeggen ons de officieeie cijfers -.zonder kali
voor 437 g. bietenmet kali voor 483 g. De
300 KG. patentkali deed dus 't winstcijfer met
46 g. stijgen. „De toevoeging" zegi het verslag
„van patentkali op parceel 4 heeft evenals op
't vorige proefveld, weder de opbrengst sterk
vergroot, zoodat ook deze grond kali-behoeftig
schijnt te zijn.
c. Bemestingsproef op suikerbieten van den heer
W. Stehouwer te Groote Lindt.
Om hier over 't werk van slechts 200 K. G.
patent-kali te kunnen oordeelen kijken we naar
de perceelen 2 en 3.
2 kreeg alleen superaan 3 gaf men super en
patentkali. Van 2 oogstte men voor 411,60 g.
bieten en van 3 werden gehaald voor 466,23'/,
g. dus voor bjjna 55 g. meer, hoewel de gebe
zigde knlimest slechts 13 g. had gekost.
Dus ook op suikerbieten kan patent-kali
best werk doen.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst
Antwoorden of mededeelingen
z|jn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
'vaarop ze betrekking hebben.
Vragen.
290. Bestaat er een afdoend midel tegen veeren-
pikken bij kippen?
291. Bij peru-guano staat vaak vermeld 7 bij
10 bij 2. Wat bedoelt men daarmee
Antwoorden en mededeelingen.
288. Is Thomasslakkenmeel kalkhoudend Ja 1
Wie 100 KG. Thomasslakken op 't land brengt,
geeft gemiddeld 48 KG. kalk.
289. Mangaau-oxyde is 't oxyde van mangaan,
d.w. z. eene verbinding van mangaan met zuur
stof. Mangaan is een metaal evenals ijzer, koper,
lood enz. Deze laatste kannen zich ook met
zuurstof verbinden. Men spreekt dan van ijzer-
oxyde, loodoxyde, koperoxyde.
Officieeie cijfers.
In Ons Volkblad, ons orgaan in het
district Zuidhorn vinden we een aardig
staatje, waaruit we iets overnemen.
Op de Openbare scholen gaan 4430
leerlingen, waarvan 2637 kosteloos onder
wijs ontvangen. Dat is 59 °/0.
Op de bijzondere scholen gaan 2945
kinderen, waarvan 175 kosteloos onderwijs
ontvangen. Dat is 6
Een enkele opmerking voegen we er aan
toe.
Alleen die dorpen waar én een openbare
en een bijzondere school is, zijn genoemd.
Ten tweede is er onder de bijzondere
scholen een Roomsch Kath. School met
154 leerlingen waarvan 10 °/0 kosteloos
geplaatst worden.
Trek ge die van de bijzondere scholen
af, dan komt ge maar op 2 °/0.
Enfin laat die 6 nu maar 6.
59 van Openbare en 6 °/0 van
de bijzondere scholen ontvangen gratis on
derwijs.
Radboud vindt, dat hier werk aan den
winkel is voor antirev. gemeenteraadsleden.
Wij zijn dat volkomen met hem eens.
En yoorts is hier mooi propaganda
materiaal voor hen, die meenen, dat de
Bijz. scholen te veel geld uit 's Rijks
schatkist ontvangen. (»De Getuige.
Die booze speculatie I
Aangrijpend was het bericht van voor
korte weken, dat een Hervormd predikant
en zijn vrouw, woonachtig nabij Leeuwarden
zichzelven van het leven hadden beroofd
en gearmd in de vaart waren gevonden.
Is het niet ontzettend om in te denken,
dat een man, geroepen om den weg der
zaligheid aan zondaren bekend te maken
zelf len slotte geen andere toevlucht kent
dan den zelfmoord en dat hij en zijn echt-
genoote blijkbaar in volle eensgezindheid
(vreeselijke samenstemmiDgzich in de
kolken des doods werpen gearmd de
eeuwigheid ingaande om voor den Rechter
van hemel eri aarde te verschijnen.
Arme mensch, als zijn oog voor Gods
Woord gesloten is en zijn hart er zich tegen
verhardt en hij geen toevlucht voor zijn
hart heeft tot Gods genadetroon
Maar wat nu eigenlijk aanleiding of oor
zaak was, dat zij in dien toestand van
radeloosheid waren gekomen, scheen on
zeker. Allerlei geruchten liepen er, maar
het eene sprak het andere tegen.
Thans blijkt echter, naar wij uit betrouw
bare bron vernemen, dat financieele be
zwaren oorzaak zijn geweest en dat zij in
dien toestand der wanhoop zichzelve gebracht
hebben doorspeculatie 1
Alweer dus een baken in zee.
Och, dat ook ons Christenvolk het oog
toch meer voor deze zonde de speculatie
mocht opgaan!
Want het is een kwaad, dat niet alleen
onder de kinderen der wereld, maar ook
onder de Christenen wordt gevonden, veel
meer dan men oppervlakkig wel denken
zou.
Men ziet er veelal zelfs geen zonde meer
in.
Dat handelen in effecten, in olie, in graan
enz., dat geen handel meer is, maar windhan
del, een koopen in schijn, waarbij men
soms veel meer dan men bezit in de
waagschaal stelt, enkel om een kans van
door het reizen van den koers te winnen
het is een aanbidden van de fortuin,
een roekeloos waaghalzerij die als zonde
tegen het eerste gebod van de Wet des
Heeren voor God geoordeelt ligt, een schul
dig kansspel om zich te verrijken met an
dermans goed.
In ons land schijnt dat kwaad vooral
ontzettende afmetingen te hebben genomen.
In het vorige jaar zijn daardoor voor
ons volk vele millioen guldens verloren
gegaan.
Tal van bankiers zijn door dat dobbelen
reeds bankroet geslagen, heel wat mannen
van aanzien daardoor eerloos en duizenden
gezinnen ongelukkig geworden.
Wie bij zijn eerste speculatiën verliest
wordt van verdere stappen op dien zondigen
weg misschien teruggehouden. Zijn verlies
is dan winst, omdat het 'n middel is in
Gods hand om hem voor een voortgaan op
dat heilooze pad te bewaren.
Maar als de eerste speculatieve onder
neming eens gunstig uitvalt, wordt dit mees-
al een gevaarlijk lokmiddel. Gelijk de bloed
zuiger, die twee dochters heeft»geef
geefaltijd weer bloed begeert en tot
berstens toe zuigt, zoo word ook de geld-
geirigheid niet verzadigd. Hoe meer zij
o tvangt, hoe meer zij begeert. En zij staat
ten slotte voor geen enkel gebod Gods meer.
Die rijk willen worden vallen in verzoeking
en in den strik, en in vele dwaze en scha
delijke begeerlijkheden, welke de menschen
doen verzinken in verderf en ondergang.
Want de geldgierigheid is een wortel
van alle kwaad.
Sta dan een iegelijk onzer af ook van
deze ongerechtigheid der speculatie.
Wie in Kans-aanbidding heil zoekt, derft
de gunste Gods en loopt gevaar van naar
lichaam en ziel in het verderf te storten en
eigen huis en velen met zich in zijn val
mede te sleepen.
»Alleen de zegen dqs Heeren die maakt
rijk en Hij voegt er geene smart bij.c
(»Friesch Kerkblad.
In Stamboel is en blijft het betrekkelijk kalm,
maar in Maoedonië duurt de gisting voort en
in Klein-Azië heeft de „reactie" alweer geleid
tot moord op Cbristenonderdanen van den Sultan
Beginnen we met Konstantinopel. Ziehier een
telegram van Vrijdagavond
De stad herkrijgt langzamerhand het normale
aanzien. De zaken gaan heden iets beter.
Een groote menigte was heden getuige van
den Selamlik. De sultan werd warm toegejuioht.
Een IJlema sprak een gebed uit, den zegen Gods
os-er den Sultan, de Sjeriats, de grondwet en
de welvaart van het land afsmeekende.
De Sultan zelf, heden de ministers ontvangend,
legde nogmaals de plechtige verzekering af, de
grondwet te zullen handhaven
Van andere zijde wordt gemeld, dat Nazim-
pasja, de oieuwe bevelhebber over de divisie
van Yildis, een doortastend generaal, druk
doende iB met het herstel van de orde. Bij de
vloot gaat dit moeilijker, omdat de mansohappen
den vroegere» minister Arif-pasja terugwensehen,
die op Yildis-kiosk niet bemind is.
Het bericht van den moord op kapitein Ali
Naki bei, den bevelhebber van den kruiser
„Assar i Tewfik", wordt bevestigd.
De mariniers kwamen hem tegen, omsingelden
en mishandelden hem en voerden hem in een
rijtuig naar het plein voor het Yildis paleis.
Vlak bij de Hamidieh-moskee werd de offieier
aan een boom gebonden en met bajonetten door
stoken. De Sultan, om wien de soldaten storm-
aohtig riepen, zag, van het balkon van het
paleis, het gruwelijke schouwspel schreiende aan.
Dan do toestand in Maoedonië.
Volgens beriohten, ontvangen uit alle groote
steden in de provincie, erkent men daar het
nieuwe kabinet niet.
Men is bereid kraohtige maatregelen te nemen
en naar Konstantinopel op te trekken. Opper
Albanië zou ü0,000 man t6r beschikking stellen
van de leiders der beweging.
Inmiddels stroomen van alle zijden vrijwil
ligers toe; 30,000 hunner zijn bijeen in Maoe
donië. Men betoont heftige verontwaardiging
wegens hetgeen te Konstantinopel is gebeurd.
Reeds zijn een aantal bataljons vertrokken. Er
zijn maatregelen genomen om ten spoedigste
40 bataljons te Tsjatoeldja bijeen te trekken.
Het oentrale comité van den Bond „Eenheid
en Vooruitgang" heeft een in kraohtige bewoor
dingen gesteld ultimatum naar Stamboel gestuurd.
Het geheele derde legercorps stond Donderdag
klaar, om tegen de hoofdstad op te trekken.
Aan de spoorwegmaatschappij was bevel gegeven,
alle beschikbare waggons bij de hand te houden.
Daartegenover staat het gunstiger luidende
beriohf, uit Saloniki aan de Noue Freie Presse
geseind, dat het Jong-Turhsche Comité aan het
2e legeroorps te Adrianopel wel het bevel had
doen toekomen, naar Konstantinopel op te rukken
maar dat de bevelhebber had geantwoord, dat
zulks onmogelijk was met het oog op den geest
onder de troepen.
Dit zou er dan op wijzen, dat de offioieren
wel aan den kant der Jong-ïurken staan, maar
de mindere mansohappen te „reactionair" lees
Islamitisch zijn cm de» Sultan te willen
benauwen. Maar is dit bericht juist
De Stamboelsohe correspondent van de Këln.
acht het niet onmogelijk, dat het leger en het
volk zioh in twee kampen splitsen. Dat zou
dan natuurlijk burgeroorlog beteekenen.
De vereeniging der Ulema's Mohamedaansohe
geestelijken, heeft een proolamatie gericht tot
de Kamer en het volk, waarin wordt gezegd,
dat de constitution eele regeeringsvorm geenszins
in strijd is met de Sjeriaatswet en waarin tevens
het plan der vereeniging wordt medegedeeld om
met de Kamer te waken voor de toepassing der
grondwet.
Da Ulema's en het volk stellen, zoo wordt
verder verklaard, het volste vertrouwen in alle
afgevaardigden, behalve in diegenen, welke op
de vlucht zijn gegaan en van welke men dus
aanneemt dat zij hun mandaat hebben opgegeven.
De afgevaardigden, die in het vervolg zioh
op do vlucht moohten hegeven, zullen hesohouwd
worden als verraders van het vaderland
Men kan het echter den Jong Turken zoo
kwalijk niet nemen, dat ze het veege lijf geborgen
hebben. Ze vreesden een uitbarsting van het
Mohamedaansohe fanatisme tegen hen.
En wat dit zeggen wil, is in Klein Azië
gebleken, te Adana, niet ver van Tarsen, Paulus'
geboorteplaats.
Eerst heete het, dat de ongeregeldheden
daar weinig te beteekenen hadden, maar de
laatste tijdingen uit Adana en Mersina zeggen,
dat het oproer van ernstiger aard was dan eei'Bt
was gemold. Thans wordt bericht, dat een groot
aantal Christenen gedood zijn en dat in den
afgeloopen nacht de aanvallen der Moslims voort
duurden.
De troepen zijn niet bij maohte de orde te
herstellen ja, ze doen aan de plundering mee.
We vreezen voor Christen moorden op groote
schaal, 't Is niet de eerste maal (fat de weerlooze
Ameniers het moeten ontgelden bij een opvlam
ming van Islamitische dweepzuoht! Eu de
autoriteiten toonen zioh dan maar al te blij, dat
op die manier een afleiding aan de volkswoede
gegeven wordt.
Naar het heet, zal het nieuwe Turksohe
ministerie het program van zijn voorgangers,
wat de buitenlandsohe betrekkingen en den
binnenlandsohen toestand betreft, bandhaven.
Het program omvat ontwikkeling van de
constitutioneele instellingen, handhaven van
vrede en orde, onderdrukking van alle onlusten
door strenge toepassing van de wet, indiening
bij het parlement van wetgevende maatregelen
rot herstel van de flnanoien, en hervorming van
verschillende takken van bestuur.
Ook en vooral zal het zioh beijveren, de
betrekkingen van hartelijke verstandhouding
met het buitenland te bestendigen.
Maar of daarom Bulgarije de komende dingen
rustig zal afwachten
De Bulgaarsche minister van buitenlandsohe
