lit'5
Pilz
Zaterdag 27 Maart 1909.
A
t
I
Antirevolutionair
Orgaan
h
IN HOC SIGNO VINCES
n
verzekering
IE
rfilE
Pakjes
KWALITEIT.
robosch.
De Eerste MerlanMe
Cüamiiagiie Pilz FaMeï
te Oud-BeierM,
24ste Jaargang N°. 1436.
vuur «Ie 2£tiitlliollaiidsclie en Zeenwselie Eilanden.
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle «tukken voor de iledactie bestemd,
Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
HBS!! BLAD.
„Wiet aldus."
OP imx UETHIJ14.
L
metmtnrr^su
/rage men in zijn eigen
melsdifk. 2191
is alleen echt wan
neer cle flesschen van
nevenstaand etiquet
voorzien zijn. 2509
Aanbevelend,
(Amsterdamsche
bengelegen halten.
2,35
2,58
3,01
3,10
3,26
3,38
3,47
3,55
4,13
4,36
4,40
4,51
5,12
5,35
5,47
6,02
6,35
7.01
7,06
7,17
7,38
7,53
8.02
8,09
tijd.)
9,25
9,50
9,54
10,06
10,26
10,42
10,51
3,35
3,44
3,53
4,15
4,30
4,41
4,44
5,10
6,30
6,39
6,48
7,15
7,38
7,50
7,55
8,25
elegen halten.
12,43
12,54
1,04
1,28
3,53
4,04
4,14
4,38
8,10
8,19
8,38
8,52
9,02
9,05
9,30
6,1»
6,30
6,40
7,04
»,10
9,19
9,27
9,50
10,06
10,17
10,20
10,45
9,07
9,18
9,28
9,52
1,31 4,41 7,50 10,17
1,55 5,05 8,14 10,41
2,05 5,15 8,24 10,51
2,16 5,26 8,35 11,02
legen halten.
32 3,43 6,30 9,19
56 4,07 6,54 9,43
01 4,12 6,59 9,48
17 4,28 7,15 10,04
4,51
5,07
5,12
5,36
7,38
7,54
7,58
8,20
Blegen halten.
3,10
3,21
3,33
3,59
4,10
4,56
5,07
6,15
6,25
6,35
6,59
7,10
8,44
8,55
9,07
9,33
9,44
10,07
10,23
10,28
10,52
10,05
10,16
4,15
4,26
5,12
5,23
5,43
5,53
6,02
7,38
7,49
8,09
8,19
8,28
9,50
10,01
10,20
10 30
erland.
15
6,25
8,15
27
6,37
8,27
11,10
3,
- 6,10
7,25
8,35
3,12 6,22
7,37
8,47
ïascaengeiegea halten.
55*
4,20
6,18
9,15>
48*
4,49
6,53
9,44
58*
4,53
7,—
9,49'
10*
5,02
7,10
9,53
22*
5,09
7,18
10,—
5,14
7,23
10,05
5,26
7,38
10,21
5,38
7,51
10,33
5,44
7,59
10,40
5,48
8,03
10,45
1,10
3,35
6,34
9,20
1,15
3,40
6,39
9,25
1,21
3,47
6,46
9,32
1,35
4,03
9,44
1,50
4,20
7,15
10,
1,55
4,25
7,20
10,05
2,04
4,33
7,28
10,13-
2,12
4,43
7,35
10,20
2,18
4,49
7,40
10,26
2,55'
5,25
8,10
10,55
alegen halten.
5,14
7,23
10,06
5,27
7,37
10,16
5,31
7,41
10,20
5,39
7,50
10,25
5,51
8,04
10,36
6,02
8,15
10,45.
3,30
6,25
9,20*
3,43
6,37
9,30*
8,56
6,50
9,40
4,02
6,58
9,46
4,08
7,03
9,50
4,20
7,15
10,-
het laden en lossen Tan Tee zjjir
stdagen rijden markttreinen niet.
Maart en April.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercoms». !Vo. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
«Vooruit® in zijn jongste nummer
bakzeil halende, deelde tevens mede
waarom het eerst nu ons antwoord
op zijn vraag van 17 Februari j 1.
Vervalsching of Onkunde? behandelt.
Onder dit hoofd men herinnert
zich werd ons gevraagd waar Prof.
Treub een en ander, door onzen ver
slaggever uit de rede van den Heer
Vegtel opgeteekend, had gezegd.
Nooit en nimmer had Prof. Treub,
volgens Vooruita zoo gesprokenwat
Prof. Treub dan wèl gezegd had scheen
een geheim te zijn, dat ons later zou
geopenbaard worden.
Dit Nooit en Nimmer ten spijt, druk
ten wij in ons blad woordelijk af, wat
door den Heer Vegtel uit de werken
van Prof. Treub was voorgelezen en
door onzen verslaggever beknopt was
weergegeven.
»Vooruit«, blijkbaar met de zaak
verlegen, wendde zich tot den schrij
ver zelf, die eerst 15 dezer antwoord
gaf, welk antwoord in het jongste
nummer van »Vooruit« werd opge
nomen.
»Vervalsching - aldus Prof. Treub -
»had hier niet plaats, maar er werd
»met hoop op politieke winst, een
«minder juiste indruk gevestigd.*
Zoo stelt Prof. Treub, de schrijver
van de boeken waaruit de Heer Vegtel
citeerde, «Vooruit« in het ongelijk.
Biedt nu »Vooruit« ons blad zijn
verontschuldigingen aan ln tegen
deel. Ofschoon door Treub zeifin
den hoek gedrongen, verklarende, dat
het zijn meening prijsgeeft voor de
autoriteit van den oud-hoogleeraar,
heeft niettemin bet blad om in zijn
eigen taal te spreken «de onbe
schaamdheid® neer te schrijven dat,
plaatst men de juiste citaten, gelijk
wij ze afdrukten, en zooals ze te voren
door onzen verslaggever waren opge
teekend
«plaatsen wij deze onder elkander, dan
«blijkt dat onze opmerking geheel
»juist was
Dat in ons'verslag beknopt is weer
gegeven wat uit de werken van Prof.
Treub werd voorgelezen, het moet
zoowaar als bewijs gelden voor de
juistheid van het snergens en nooitz,
waarmede »Vooruit« zich zoo deerlijk
in de vingers sneed. Omdat de woor
delijke tekst verschilt met de formu
leering in een niet-stenografisch, maar
zelfs »kort« verslag eener redevoering,
daarom heelt onze verslaggever zich
aan »vervalsching« schuldig gemaakt
Toch schijnt «Vooruit® met het
onderscheid tusschen een verslag en
een stenografisch verslag niet onbe
kend te zijn. Immers, het gaf nog in
zijn nummer van 3 Maart j.l. te ken
nen
«Het eenige wat men kan toegeven
>is, dat ons verslag, hetwelk niet
«stenografisch was, in zooverre te be-
knopt was, dat wij om Mr. Patijn's
«beloog goed weer te geven, hadden
«moeten schrijven nietWie de
«protectie binnenhaalt, haalt de trusts
«binnen*, maar«Wie de protectie
«binnenhaalt, haalt de misbruiken der
«trusts binnen.*
Wat is nu het misdrijf van onzen
verslaggever
Deze schreef
«Prof. Treub denkt er heel anders
«overvolgens hem krijgt een gansche
«andere economische richting dan die
*van den vrijhandel de overhand
Daar de gecurci veerde woorden in
het juiste citaat ontbreken, is de ver
valsching, volgens »Vooruit«, onmis
kenbaar men leest toch bij Treub:
«Bijna geheel Europa is bezig een
«nieuwe in verschillende opzichten her-
«ziene en up to date gebrachte editie
«te geven van de economische politiek,
«welke de opkomende handel- en
«industrie-Staten in de 17 de eeuw
«voerden.*
Indien de 17de eeuwsche econo
mische politiek géén andere ware
geweest dan die van den vrijhandel,
dan eerst zou onze verslaggever het
door den Heer Vegtel voorgelezene
onjuist hebben genotuleerd.
Volgens Prof. Treub was evenwel
«de bescherming van den binnen-
«landschen handel en binnenlandsche
«nijverheid
alzoo ■seen gansch andere economische
richting dan die van den vrijhandel
«het bewuste doek dier economische
politiek.
Een van beiden dusof «Vooruit®
gaf opzettelijk een verkeerden schijn
aan het bewuste doel dier politiek of
het was met den aard der politiek niet
bekend. «Vervalsching dus of Onkun
de.®
Bij de behandeling van het tweede
citaat van Prof. Treub door «Vooruit®
doet zich een zonderling verschijnsel
voor
In het nummer van 17 Februari jl
haalde dit blad het volgende aan uit
het verslag van de rede van den heer
Vegtel
>De trusts? zijn die zoo onrustba-
«rend voor Nederland Prof. Treub
«vond, dat door de vrijhandelaars deze
«zaak zeer wordt overdrevenenz.
»Vooruit« vroeg verder
«alweerwaar en wanneer heef*
«Prof. Treub dit gezegd, zooals het in
«het verslag staat Wij beweren ner-
«gens en nooit.*
Wij gaven 't citaat van Prof. Treub
«Dit brengt ons vanzelf tot een
«ander nadeel van de protectiede
«aanmoediging der trustvorming onder
«de binnenlandsche fabrikanten met
«het doel de prijzen hoog te houden.
>Ik wil niet ontkennen dat het gevaar
yhelwelk te dien aanzien van de pro-
ytectie dreigtvan vrijhandelszijde
dikwijls te breed wordt uitgemeten
«Slechts een betrekkelijk klein deel der
«bedrijven is voor trustvorming ge
schikt
»Vooruit« erkende de juistheid van
het citaatimmers schreef het
>De Maas- en Scheldebode beant-
«woordde deze opmerking door de
yjuiste citaten af te drukken. Plaatsen
«wij deze onder elkander dan blijkt,
enz.*
Het «onder elkaar plaatsen« van
deze citaten bestaat nu hierin, dat
>Vooruit« de woorden van onzen ver
slaggever, dat volgens Prof. Treub
door vrijhandelaren gevaar voor trust
vorming overdreven wordt, eenvou
dig verzwijgt; voorts van het door ons
overgedrukte »juiste« citaat van Prof.
Treub de bovenste 8 regels afsnijdt
en aan de 2 overgebleven regels de
zes volgende toevoegt, om dan, na deze
brutale verminking op te merken:
«Wat in het verslag te lezen staat,
»is in het citaat geheel niet te vinden.*
Inderdaad is er reden te over om
de volgende woorden van «Vooruita
tot de onze te maken
«Wij zijn niet van plan den penne-
«strijd voort te zetten met een orgaan
«dan van van de allereerste begrippen
«van fatsoenlijkheid in het debat ge-
«speend blijkt en allenzin voor waarheid
«ontbeert.
«Maar wij richten een ernstig woord
«tot de vele ontwikkelde en eerlijke
«lieden onder onze politieke tegenstan-
«ders. Wij vragen hun, of zij goed-
«keuren, dat in een blad dat hunne
«richting heet te vertegenwoordigen,
«op zoo ergerlijke wijze met de waar-
«heid en goede trouw wordt omge-
«sprongen.c
Geeft dan »Vooruit« den pennestrijd
opzullen wij dus o.m. verstoken
moeten blijven van het genot eener
nadere kennismaking met een niet
bestaande Engeische meeltrust, wij
gaven reeds te kennen zijn voorbeeld
niet te zullen volgen Ongevoelig voor
de opmerkingen van dit blad omtrent
onze kunde, ons fatsoen, onze waar
heidsliefde, zij mogen al of niet cur
sief gedrukt zijn, achten wij er ons
toe verplicht, mede in het belang van
de goede zeden op persgeb'ied, aan zijn
misleidend geschrijf paal en perk te
stellen, door met onverbiddelijke
nauwgezetheid elk zijner beweringen
aan de leiten te toetsen.
"Vervalsching had dus volgens Prof.
Treub niet plaats.
Wat volgens hem dan wèl plaats
had?
«er werd met hoop op politieke
«winst een minder juiste indruk geves-
»tigd.«
Wij moeten deze opmerking corri-
geeren. «Vervalschingct had wèl plaats
«Met hoop op politieke winst« werd
door Mr. Patijn een minder juiste
indruk gevestigd, en het was juist de
verdienste van den heer Vegtel, dat
hij de uitspraken van Prof Treub
gebruikte om dien minder juisten
indruk weg te nemen. Immers, de Heer
Patijn gal in zijn rede te kennen dat
alle knappe economen vóór den vrij
handel zijn Tegen die, door «Vooruit®
in zijn verslag niet opgenomen, bewe
ring, wees de Heer Vegtel 0 m. op de
bovenaangehaalde uitspraak van Prof.
Treub. De Oud Hoogleeraar ontkent
de juistheid der uitspraak geenszins,
maar geeft daarbij te kennen dat zij
5 jaar geleden nog van kracht was.
«De protectionistische strooming
«was toen op het vaste land van
«Europa nog wassende en Engeland
«scheen geneigd zich ook in dien stroom
«te werpen.*
Thans is dit echter anders geworden:
«In Engeland is een plotselinge
«protectionistische opwelling welke
«onder Chamberlain's invloed uitbrak,
«zelfs haast als een nachtkaars uitge-
«gaan,*
Onze bekendheid met de eigenaar
digheden eener nachtkaars veroorlooft
ons met het inzicht van Prof. Treub
te verschillenof wijst soms het
bericht in de Nieuwe Courant van
4 Maart jl. dat nl. op de jaarvergade
ring van de Vereenigde Kamers van
Koophandel in Engeland een besluit
werd genomen, waarin werd uitge
sproken dat het land zichzelf moet
vrijmaken van het stelsel van vrijhan
del getuigt dit bericht ervan dat
«de plotselinge protectionistische op
welling® haast als «een nachtkaars
uitging
Over de trusts sprak rar. Patijn
o.m. het volgende
«Gaan wij tot protectie over, dan
«zullen de trust, evenals b.v. in Ame-
«rika en Duitschland de gelegenheid
«scheppen hel heele volk cijnsplichtig
«te maken aan enkele fabrikanten.*
De heer Vegtel toonde in zijn rede
het ongerijmde dezer uitspraak aan
en las, ten bewijze hoezeer het trust
gevaar van de zijde der vrijhandelaars
overdreven wordt, ten overvloede voor
hetgeen Prof. Treub over het «te
breed uitmeten® van dit «gevaar« had
neergeschreven.
Prof. Treub vindt het aanhalen van
zijn uitspraken vleiend, doch geeft
politieken tegenstanders tevens in
overweging hem te citeeren in dezen
geest
«Het is bekend dat Prof. Treub,
«die geen dogmatischen viijhandelaar
«is en die niet alle vrijhandelsargu-
«menten onderschrijft toch meermalen
«als zijn meening heeft uitgesproken
«dat pogingen om het vrijhandelsstelsel
«door een protectionistisch stelsel te
«vervangen, voor ons land gevaarlijk
«zouden zijn.
De heer Vegtel citeerde juist in
dezen geest, Met nadruk gaf hij te
verstaan dat Prof. Treub géén voor
stander van protectie is, een omstan
digheid waardoor te duidelijker in
het licht werd gesteld, dat Mr. Patijn,
bij zijn verwijzing naar Amerika en
Duitschland, zich schuldig had ge
maakt aan wat door Prof Treub zoo
volkomen terecht veroordeeld werd
«het vestigen van een onjuisten indruk,
met hoop op politieke winst.
Mr. Patijn beoogde politieke winste.
Bij zijn overdrijving van het trust
gevaar.
Evenzeer toen hij, in strijd met zijn
woorden in de Kamer,
«de aangekondigde tarietherziening be
sprekend*
den «indruk vestigde® als ware hij
met den inhoud reeds bekend.
Niet het minst ook toen hij, aan
het slot zijner rede, in sombere kleuren,
haar rampzalige gevolgen schilderde
voor het ten ondergang gedoemde
Flakkee.
De landbouwers
«zullen alles duurder moeten betalen.*
Terwijl voor de visschers:
i-alles wat zij voor hun bedrijf of voor
«zichzelven noodig hebben in prijs zal
«stijgen.*
De schippers
«de rekening tweemaal thuis krijgen
«voor slapte in hun bedrijf en duurte
«van wat zij betalen moeten.*
Ja, ieder bewoner van Flakkee
«die in Juni een voorstander van de
aangekondigde protectieplannen stem-
«de.«
Ieder kiezer dus, die niet op Mr.
Patijn, maar op zijn rechtschen tegen-
candidaat stemt
«op spreker den indruk maken (zou)
«van een man, die zijn beurs zou
«trekken om bij te dragen in de kosten
«van de galg, waaraan men voorne-
«mens is, hem zelf op te knoopen.*
Inderdaad, de bedoeling was door
zichtig.
Waar nu van een redenaar van dit
gehalte »Vooruit« niet alleen aangeelt
dat hij ons
«geen knollen voor citroenen verkoopt*
maar daarenboven
«wij zullen wel geen tegenspraak ont-
«moeten als wij Mr. Patijn rangschik-
«ken onder de groote politici.*
Waar dit blad nu om de jammerlijke
houding van dezen grooten politicus,
die ons met beduchtheid vervult voor
wat ons van de minder groote politici
te wachten staat, goed te praten, de
dikste woorden bezigt, van insinuatiën
niet af keerig bleek, voor citaatvermin
king niet terugdeinsde en met de
waarheid het zóó weinig nauw neemt,
dat hij Brusse, den schrijver in de
N. R. C. als overtuigd strijder van
den vrijhandel voorstelde, terwijl deze
wel navertelde wat hij van de van
Heeks c s. opving maar tevens van
zichzelf getuigde
«Nu zij het aanstonds met beschei-
«denheid gezegd, dat mijne wenigkeit
«wel zalig op zal passen om zich ook
«maar met een enkel woord te mengen
«in den feilen economischen strijd
«tusschen vrijhandelaren en protectio-
«nisten zoowel uit gebrek aan ken-
«nis, als uit volkomen ontstentenis van
ambitie.*
Waar dan «Vooruit® om kort te
gaan een onverbiddelijken af keer aan
den dag legt voor de meest elementaire
persgebruiken, daar maken wij bij
vernieuwing zijn woord tot het onze
en roepen het toe een sNiet aldus !n
«Ontaardt de schrijftrant van een blad
«in opzettelijke misleiding en bewuste
«onwaarheid verlaagt het zich tot een
«wijze van strijden die ieder eerlijk
«man moet verfoeien, geraakte de
«goede trouw in zijn kolommen volko-
«men zoek, dan kunnen de eischen
«der verkiezingen niet langer als ver-
«ontschuldigiDg worden aangenomen,
«dan dient daartegen zoo krachtig
«mogelijk te worden geprotesteerd.*
Van dit protest maken wij ons geen
al te groote illusie. Meer nog, zoo
vleien wij ons, zal 't, door niet alleen
maar te protesteeren, maar tevens
door het geschrijf van »Vooruit« tel
kenmale naar behooren te signaleeren,
ons mogen gelukken den tegenstander
te overtuigen dat, wil hij, wat ook wij
willen, op Flakkee vermeerdering van
die onderlinge waardeering, welke
door onderscheidenheid van politieke
denkwijze niets behoeft te worden
buitengesloten, het wenschelijk zal zijn,
dat hij, voor den komenden strijd het
blad zijner richting alsnog tracht te
oefenen in het gebruik van wapenen,
die althans met het merk der meest
alledaagsche betamelijkheid zijn geijkt.
Dat waren bitter-droeve berichten
De Groninger kleistreken behooren almee
tot het «vette dezer aarde*. De bodem
geeft er een overvloedigen oogstde Gro
ninger boeren staan ervoor bekend, dat ze
niet achterlijk zijn in hun bedrijf, ja vele
landbouwers in ons vaderland ten voorbeeld
gesteld kunnen worden en uit die
landstreek, waar een nijvere bevolking op
vetten grond zit, kwamen berichten van
nijpende armoede, van honger-onlusten,
van dreiging en verzet.
Dat er gebrek was, kan niet ontkend.
Een onderwijzer berichtte van kinderen,
die niet naar school konden, omdat er geen
eten in huis was en zóózeer waren de
menschen, die 't weten konden ervan ovei -