Zn.
s"
¥®®i* tie KuidhollanilNelie est Zeenwsche Eilanden.
I
Woensdag 17 Maart 1909.
24sle Jaargang N°. 1433.
A ntirevohi
Orgaan
1
fjj
i
IN HOC SIGNO VINCES
Mzn.
nis,
T. BOEKHOVEN,
larnis.
H 2120
SOMMJELSDIJK.
Officieel Gedeelte.
C_^>
■"irj" - 1 V
|es voor:
UJÜi
tOllLO-
psrlngen.
iekeuze
mteerd.
|ts,75 cts
OGISTEN
1BAM.
filer In
lis verkrijg-
Immeladijk;
P. DE
1EL to Oolt-
te Onddorp
hsf==
T.
ichillende
civieleu
2168
n.
i, Paar-
itingen-,
i huis.
nnen en
007.
he Beurzen
ken
ten
ten
)Ct.
irie
jCt.
4«
V,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercomm. So. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 unr.
Alle stukken voos- «3e i&eilactie bestemdl, Advertentiën esa ver«iere Idministratie franco loc Se Keilden aan den Uitgever.
sf=
Een offer icaard geweest.
Mr. J. Limburg heeft het in een
artikel in De Gids, waarvan de N. R.
Ct. van '1 Maart een gedeelte over
neemt, over den overgang naar de
democratie.
Dat citaat zelf levert voor't betoog,
alsof we den overgang naar een nieu
wen politieleen toestand, naar een
nieuwe partijgroepeering, zoetjes aan
beleven, weinig houvast.
Merkwaardig slechts is deze uiting
van den Vrijz Dem schrijver:
Maar voor het verwezenlijken vaneen
krachtige de.nocratische Siaai kunde over
de geheele lime is zij (nl, de meerder
heid) ongeschikt gebleken en een her
haling van een pro f als in 1905 is
genomen, moge der democratie in haar
eigen belang bespaard blij en.
Zooveel woorden, zooveel aanklach
ten tegen de stembus van 1905.
Ie. De meerderheid van Links bleek
ongeschikt voor een krachtige
democratische politiek.
2e. De meerderheid van Links moet
en moge nu verdwijnen in haar
eigen belangen krachtiger dient
ze te worden.
3e. Het samengaan met Oud-Libe
ralen was een verderf der demo
cratie.
4e. Het stembusgebulder sweg met
dr. Kuyper« heeft voor Laud en
Volk geen liberale victorie ge
bracht maar achteruitgang, zoo
danig, dat de kiezers blij waren,
dat het Kabinet heenging En 't
Kabinet zelt was ook verheugd,
dat het zich van een ondraaglijken
last ontslaan kon.
5e. Het 52 48 hi-ha ho heeft zich
vreeseliik gewroken op het libe
raal partijleven want riog voor
de tijd om was moest een Hechts
Kabinet optreden, om de teugels
over te nemen.
6e. In haar eigen belang mag zoo'n
»52 48« in 1909 niet geboren
worden, want dan zakt 't libera
lisme nog dieper in't moeras en
de werkman wordt nog erger 't
slachtoffer van liberaal stembus-
geschetter.
Deelt niet op die zinsnede wilden
we letten.
Op deze slechtsDe vrijhandel is
den Nederlandschen vrijzinnige, hij
zij Vrij zinnig-Democraat of Oud Libe
raal, ten allen tijde een offer waard
geweest.
De Oud-Liberalen worden weer als
in 1905 gelokt. Nu niet mettegen
dr. Kuyper! maar: tegen protectie.
En zoo krijgen ive dus als Links het
wint weer dezelfde narigheid als voor
heen Oud-Liberalen in bond met de
Democraten
Hoe vreemd Mr. Limburg Waar
schuwt eerst voor de Oud-Liberalen
als een verderf der democratieen
hij haalt ze weer naar zich toe, door
de protectie ze voor to houden als
een gemeenschappelijk vijand. En zoo
wordt 's Lands belang opgeofferd
evenals in 1905.
Noch vrijhandelaarnoch pro
tectionist.
Hoe denken de Socialisten over
Protectie en over Vrijhandel 1
Lees dit citaat uit Het Volk van 4
Maart
Er is verschil in graad en mate, maar
geen verschil in beginsel tusschen den
dogmatischen vrijhandelaar en den pro-
i.
tectionist. Daarom is de sociaal democraat
noch vrijhandelaar noch protectionist in
beginsel hij vraagt alleen bij elk voor
komend geval, welk gevolg staats-inmen-
ging of onthouding zal hebben voor
de arbeidersklasse.
De Socialist beschouwt dus Vrij
handel en Protectie als twee begin
selen. die in de praktijk op hetzelfde
neerkomen En hij heeft gelijk.
De Vrijhandelaar haalt met alle
genoegen de Protectie in top, als 't
maar in zijn kraam te pas komt.
Minister Roell haalde 4 millioen
meer uit de invoerrechten.
Minister Pierson trachtte er nog een
paar millioen meer uit te halen.
Minister Fok gaf geld uit de schat
kist om in Suriname de bacove-cultuur
er bovenop te brengen.
Dezelfde Minister, en hij werd door
allerlei Liberalen gesteund, gaf geld
uit de schatkist om een ontredderde
sStoomvaartmaatschappij op Braziliëa
te helpen.
Dezelfde Minister diende hoogere
invoerrechten in voor Indië.
Ergo: De Vrijhandelaars sollen met
het woord Vrijhandelmaar ze ver-
hoogen de invoerrechten of nemen
geld uit 's Lands schatkist om anderen
te beschermen in hun Landbouw of
Scheepvaart.
Toils- ess ILia58«IS>oaiw.
CYCLAMEN NA DEN BLOEI.
Krul at de bloei geëindigd is, begint de cyclamen
te rusten. Hoewel de kweeker meestal de uitge
bloeide planten, als ze wat oud worden, wegwerpt
en de oude knollen niet meer waard aclit verder
te kweeken, kunnen de liefhebbers ze verscheidene
jaren bewaren en tot bloei brengen. Om dit te
bereiken moet men ze op de volgende wijze
behandelen. De uitgebloeide cyclamens worden
langzamerhand minder begoten, waardoor ze
gaandeweg afsterven. In Juni zijn de knollen
ontbladerd en men doet het best ze dan op een
beschaduwde piek in den tuin te zetten. Hier
laat men ze rustig staan; doch, wijl de wortels
niet geheel afsterven, maar in leven blijven,
moet men ze af en toe een weinig begieten ten
einde te voorkomen dat de aarde geheel uitdroogt.
Tegen het begiu van den regentijd, in Sep
tember, beginnen- de knollen weder teekenen
van ieven te gevenzij worden dan voor den
dag gebaald en in een mengsel van gelijke
deelen broei- en blad- of heideaarde, goed met
zand vermengd, opgeplant, voor een venster met
morgenzon gezet en gelijkmatig begoten.
Ziedaar, wat ons het Handboek tot het kweeken
van Planten in de Kamer door E. Th. Witte
vertelt inzake de gestelde vraag.
BESPUIT UWE VRUCHTBOOMEN MET
BORDEAUXSCHE PAP
Dit roept Prof. J. Ritsema Bos te Wagenlngen
onze oofboomkweekers en vruchtenteelers tbans
weer toe. Ongeveer 14 dagen voor de knoppen
van appel- en pereboomen in 't voorjaar open
gaan, moet de bespuiting plaats hebben. De
bespuiting is een uitnemende voorzorgmaatregel.
Bordeauxsche pap is wel geen middel tegen alle
kwalen. Maar toch helpt 't zeer de schurftziekte
bestrijden en monillia-ziekte en sommige blad-
ziekten.
Denkt er dus aan en komt niet te laat.
Twee weken vóór 't opengnan der knoppen is
de beste tijd.
Vraagbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst
Antwoorden of mededeelingen
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt ais de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
277. Wanneer moet men vruchtboomen met
Bordeauxscbe pap bespuiten 7
278. Heeft bloed bemestingswaarde
279. Is bet schadelijk voor gehalte, Chilisal-
peter lang (bv. 2 maanden) te bewaren.
280. Kan Amm. Super, nu reeds worden gezaaid
op land voor suikerbieten.
Antwoorden en medede,dingen.
273. Vroeg gezaaide tarwe meer last van vorst
dan iaat gezaaide. Ja. Da's de laatste winters al
meer gebeurd. Of 'trast opgaat, weet ik Diet.
274. Grondnoten Dat zijn olienoten of ape-
noten. Ze heeten grondnaion, omdat ae peulen,
waarin ze groeien, zich bij 't rijpen in den grond
buigen.
275. Uitgebloeide cyclamen behandelen? Zie
opstelletje.
276. Wanneer aardbeiplanten afsnijden We
zulien daaromtrent eens iets gewaar zien te worden
en dan 't antwoord geven in 't volgend nummer.
S3 EDIXX' I.RIXCö
aan de voorschriften der wet, betrekkelijk het
vieren der Zon- en Feestdagen.
BURGEMEE3TER en WETHOUDERS der Ge
meente Sommelsdijk herinneren de ingeze
tenen aan de Wet van den laten Maart 1815
Staatsblad No. 21, die van den volgenden inhoud
is
Wjj WILLEM, bij de gratie Gods, Prins van
Oranje Nassau, Souverein Vorst der Vereeuigde
Nederlanden enz., eDz., enz.
Aan alle degene, die deze zullen zien of hooren
lezen, salutdoen te weten
Alzoo Wij in overweging genomen hebben de
noodzakelijkheid om, op het voetspoor onzer
godsdienstige voorvaderen, die daarop steeds den
hoogsten prijs stelden, de plichtmatige viering
van den dag des Heeren andere dagen den open
bare Cristelijke godsdienst toegewijd, door een
parige en voor de geheele uitgestrektheid der
Vereenigde Nederlanden, algemeen werkende
maatregelen te verzekeren
Zoo is het, dat Wij den Raad van State ge
hoord en met gemeen overleg der Staten Generaal
dezer landen, hebben goedgevonden en verstaan,
gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze:
le. Dat op Zondagen en op zoodanige gods
dienstige feestdagen, als door de kerkgenootschap
pen van den Christelijke godsdienst dezer landen
algemeen erkend en gevierd worden, niet alleen
geane beroepsbezigheden zullen mogen verricht
worden, welke den godsdienst zouden kuunen
storen, maar dat in het algemeen geen openbare
arbeid zal mogen plaats hebben, dan ingeval van
noodzakelijkheid, als wanneer de Plaatselijke
Regeeriug daartoe schriftelijke toestemming zal
geven.
2e. Dat op deze dagen, met uitzondering van
geringe eetwaren, geoue koopwaren hoegenaamd
op de marken, straten ot openbare plaatsen, zul
len mogen worden uitgestald of verkocht, en dat
kooplieden en winkeliers hunne waren niet. zullen
mogen uitstallen noch met opene deuren ver-
koopen.
3e. Dat gedurende den tijd, voor de openbare
godsdienstoefening bestemd, de deuren der her
bergen en andere plaatsen, alwaar drank verkocht
wordt, voor zooverre dezeive binnen den besloten
kriDg der gebouwen liggende zijn, zullen gesloten
zijn, en dat ook, gedurende dienzelfden iyd,
geeuerbande spelen, hetzij kolven, balslaan of
dergelijke mogen plaats hebben.
4e. Dat geene openbare vermakelijkheden,
zooals schouwburgen, publieke danspartijen, con-
cerien en harddraverijen, op de Zondagen en
algeineene feestdagen zullen gedoogd worden;
zullende het aan de plaalselijke besturen worden
vrijgelaten hieromtrent een uitzondering toe te
staan, mils niet dan na het volkomen eindigen
van alle godsdienstoefeningen.
5e. Dat de plaatselijke politie zorg zal dragen,
ten einde alle hinderlijke beweging en gerucht
in de nabijheid der gebouwen tot den openbare
eeredienst bestemd en in het algemeen alles wat
denzelven zoude kunnen hinderlijk zijn, voor te
komen of te doen ophouden.
Ge. Dat de overtredingen tegen de bepalingen
van dit besluit, naar gelang van persoon en om
standigheden, zullen gestraft worden met eene
boete van ten hoogste vijf en twintig guldenof
met eene hechtenis van ten hoogste drie dagen
voor de overtreding die buiten staat mochten
zijn deze boete te betalen.
7e. Dat bij een tweede overtreding de boete
of strat zal verdubbeld worden, en wijders alle
de te koop gelegde of uitgestalde goederen ver
beurd verklaard en de herberge of andere publieke
plaatsen voor óéne maand gesloten.
En dat door deze algemeene verordeningen, alle
daarmede niet overeenkomstige Provinciale of
Plaatselijke reglement en inrichtingen zullen wor
den gehouden voor vervallen.
Lasten en bevelen, dat deze in het Staatsblad
zal worden geïsereerd, en dat een genoegzaam
aantal exemplaren gedrukt en aan de Staten in
de onderscheidene Provinciën of Landschappen
ingevolge art. 86 der Grondwet, ter uitvoering
zal worden gezonden, met last om dezelfde alomme
te doen publiceeren affigeereD, en van de predik
stoelen der onderscheide Christlijke kerkgenoot
schappen te doen aflezer.
Lasten en bevelen voorts, dat Onze ministeri-
eele departementen en andere autoriteiten, justi-
cicren en officieren, wien zulk aangaat, aan de
nauwkeurige uitvoering de hand zullen houden
zonder eenige conniventie of dissimulatie.
Gegeven te '3-GRAVENHAGE, den lsten Maart
des jaars 1815, het tweede van Onze Re
geering.
(Geteekeud) WILLEM,
Ter ordonnantie van Zijne Koninklijke
Hoogheid,
(Geteekend) A. R. FALCK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS voor
noemd vertrouwen, dat ieder ingezetene zal me
dewerken tot de naleving van de voorschreven
wetsbepaling, en daardoor de handhaving zal ver
gemakkelijken.
Sommelsdijk, den 11 Maart 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
J. TIMMERMAN Mz. DE GRAAFF.
Bekendmaking.
Het bestuur van den polder „Het Oudeland
van Middelharnis" maakt bekend dat de rekening
voor 1908 en de begrooting voor 1909 gedurende
14 dagen vanaf 15 dezer ter inzage van ingelanden
zijn nedergelegd ten kantore van den Secretaris.
Middelharnis, 13 Maart 1909.
De Voorzitter, De Secretaris,
J. C. VAN OOSTENDE. NIJGH.
SgiiïïciiSami
SERVIË.
De pessimisten zijn met de officieele
Servische nota nog allerminst in een hoek
gedrongen
Zoo verneemt de Berlijnsche Post uit
Pelersburg, dat de leger-administratie
met koortsachtige haast aan het werk is
voor oorlogs-toebereideelen, en dat men
ook aan de Oostenrjjkseh-Rnssisehe grens
toebereidselen maakt tot den oorlog.
En dan wordt uit Weenen weer bericht,
dat er in de laa'ste dagen druk is gecon
fereerd, over de Balkan crisis. Aartsher
tog Frans Ferdinand heeft twee uur lang
met Aehrenthal gesproken, en op het
ministerie van oorlog heeft een conferentie
plaats gehad van alle commandeerende
generaals.
Na zegt dat als het al waar is
nog niet veel, maar toch, ook te Belgrado
ziet men, ondanks de vredelievende ver
klaringen der Servische regeering, niet
met vertrouwen de toekomst tegen, maar
rekent nog altijd op de mogelijkheid van
een oorlog. Ook houdt men een opstand
voor niet onmogelijk, als de regeering
daar niet spoedig maatregelen tegen neemr.
Alles saamgenomen, is het gevaar voor
een conflict nog allerminst afgewend.
Oostenrijk wil, dat Servië rechtstreeks
te Weenen een atdoend antwoord geeft
en niet de zaak overlaat aan de Mogend
heden, die er niets meer mee te maken
hebben.
PlaatselUK Jtfleutrs.
Sommelsdijk. Door de Gebroeders
Gouswaart alhier zijn uit deze gemeente
niet minder dan 70 arbeiders aangenomen
tot het planten van riet op de Stellendam-
sche slikken, terwijl aan de tramlijn ook
weder tieu arbeiders zijn aangenomen. Zeker
een goeden uitkomst in deze schralen tijd.
Middelharnis. Den heer A. v. Zielst
is benoemd tot onbezoldigd Rijksveldwach
ter.
Door J, Wijnhof is onderhands ge
kocht het huis van P. Boeter op het
Vingerling om dit in te richten voor woon
huis met timmermanswinkel.
Door de Centr, Antirev. Kiesvereeniging
is tot Candidaat van dit district gesteld
ons statenlid de heer H. C. Vegtel te
's-Hage.
Dat er armoede geleden word met
deze langdurigen winter diene als bewijs dat er
j.l. Zaterdag een oude man een korsje brood
opraapte van de straat afveegde en opat.
Een voorbijganger dit ziende vroeg waarom
hij dit deed en kreeg ten antwoord, dat
hij en zijn vrouw in geen twee dagen niets
hadden gehad. Met medelijden vervuld gaf
de persoon de man f 2.50 om eien te
koopen. Moge degene die rijkelijk met aard
sche goederen bedeeld zijn de nood van
behoeftigen helpen leénigen.
Stad aan 't Haringvliet. In de op
Donderdag 11 Maart 1909 gehouden ver
gadering der Antir. Kiesvereeniging »Nederl.
en Oranje® is tot afgevaardigde naar de
Deputaten vergadering op 22 April te Ut
recht te houden benoemd den heer C. J,
Sterk en tot secundus de heer L Keijzer Sr.
Door den Rentmeester der Am
bachtsheerlijkheid is vergunning verleend om
een huis te laten bouwen door D. Vroeg-
indeweij aan den Molendijk, en wel op het
sluk dijk-weiland tusschen den molen en
de woning van A. Braber Jz.
In de vergadering van de Commissie
tot wering van Schoolverzuim zijn tot
Voorzitter en Secretaris benoemd de heeren
W. v. Ettinger en Joh. v. d. Sterre.
Terwijl de werkman H. v. d. Gijze
aan den arbeid was, had hij het ongeluk
zijn arm zoodanig te bezeeren dat genees-
I
kundige hulp moest worden ingeroepen.
Aan een 5 tal personen is bereids kennis
gegeven dat zij voorloopig niet voor
plaatsing op de kiezerslijst 1909/1910 in
aanmerking komen.
Den Bommel. Ter algemeene kennis
is gebracht dat de verlofgangers van de
verschillende lichtingen voor herhalings
oefeningen onder de wapenen moeten komen.
Uit deze gemeente zullen er eenige
personen naar Amerika vertrekken tot ver
betering hunner positie.
De visscherij in de binnenwateren,
waaronder ook zijn begrepen wateren door
sluizen afgesloten, zal zijn gesloten van 3 x
Maart a s. tot 31 Mei daaraanvolgende.
Zondag isdoor eenige jongens bij
W. v. N., die afwezig was, een ruit met
sneeuwballen ingeworpen. Daarna is men
door het gat aan 't gooien gegaan, waardoor
spoedig eene groote hoeveelheid sneeuw in
het huis aanwezig was.
Door bakker Van Nierop is ter ge
meente-secretarie ken nis gegeven dat hij een
valsch geldstuk had ontvangen. Naar men
verneemt zijn er hier verscheidene valsche
geldstukjes in omloop.
De loteling der lichting 1909 L. Wes-
dijk, die te Dordrecht voor de Zeemilitie
werd afgekeurd, zal zich naar 's Gravenhage
moeten begeven, teneinde voor Gedepu
teerde Staten gekeurd te worden.
Oude Tonge. Het huis van de erven
de wed. L. Groenendijk alhier is afgeslagen
door dhr. J. A. Vreeswijk voor de som
van f 3750.
De milicien S. C. de Haas van
Dorsser is in zijn garnizoen ongeschikt ver
klaard voor den dienst.
De zeemilicien J. v. d. Vliet is tegen
27 April a.s. opgeroepen voor herhalings
oefeningen.
Ter algemeene kennis is gebracht
dat de visscherij in de binnenwateren, waar
onder ook worden verstaan rivieren door
sluizen afgesloten, zal zijn gesloten van 31
Maart a.s. tot en met 31 Mei a.s.
Dirksland. Voor de nuttige handwerken
te 's Gravenhage zijn van hier geslaagd de
dames M. J. Penning en J. de Groot.
Een vrachtrijder van elders had Maan
dag door het schrikken van het paard, het
ongeluk, dat hij met wagen en paard omver
viel. Gelukkig liep het zonder materieële
schade voor den voerman af.
Ilerkingen. Heden Dinsdag 16 Maart
is de loteling L, Bruggeman van hier naar
's-Gravenhage vertrokken ten einde eene
herkeuring te ondergaan.
Het kohier No 1 der Personeele
Belasting is den 8sten Maart j.l. den
Rijksontvanger te Middelharnis ter invor
dering ter hand gesteld.
Stellendam.** De milicien B. van de
Ree der lichting 1908 is voor de Nat.
Militie afgekeurd.
De miliciens H. Brinkman en M.
Kooijman dezer gemeente der lichting 1909
zijn bij de Zeemilitie ingedeeld.
«üoedereede. Tengevolge van de onge
schiktheid voor den militairen dienst van
den loteling L. Troost is aan de beurt tot
nadere oproeping de loteling Jan van der
Laan.
Door enkele landbouwers alhier zijn
op eigen risico door middel van de motor
schuit op Rotterdam eene partij ajuin
scheeps gedaan naar die gemeente.
Ouddorp De milicien H. van Hoven
der lichting 1909, welke in dienst is af
gekeurd, is tot nader onderzoek voor HH.
Ged. Staten opgeroepen.
Aan de oproeping tot deelname
aan de Schietoefeningen tot verhooging
van 's Lands weerkracht hebben zich alhier
een 15 tal personen aangemeld.
rp
J-v-.-J¥- -r—1 - - - 'ijl V-_
