voor «Ie ZuiilJiollaiiilselie en Keenwsclie Eilanden.
ïANS".
Woensdag 27 Januari 1909.
Antirevolutionair
23ste Jaargang JN°. 1419.
Orgaan
i
5UDER,
:lzet,
IN HOC SIGNO VINCES
terdam.
S iet Vergroting. -
P
0
Sommelsdijk"
orichting.
T. BOEKHOVEN.
ii Gestikte
.ens.
Artikelen.
(H.)
W f
-v.
Stoomliooten.
Westzijde.)
ID AM. 2 «93
loofden van Scho-
lossaal reductie.
straat,
M.
teeririg
EK- "tl.
PELLER
UMATIEK
JDHEDEN
OR MILUOENEN
TIEKLIJDERS
RUIKT
chen van 50 cts,75cts
ekers en Drogisten
rotterdam.
aln-Espeller In
rpakklng! 2120
i-F.x peller is verkrijg-
'RNBOS te Sommelsdijk;
harnisbij A. O. P. DB
A. L. HOBBEL te Oolt-
[NK, Drogist te Ouddorp
ian leden tegen 4'/a pCt.
3"/ioo Pct- 's jears, ook van
relijks aangevraagd worden
bestuur. 2182
m terugbetaling van gelden
dagavond van 68 uur,
i. JOPPE Cz., Sommelsdijk
naf 50 ets. met etui
Opticien.
ROTTERDAM.
ste
r de beroem-
i, is in, onze
lubel.
Mar petten,
Snoopers,
Muloer«eit en
Haardzeiief
Linoleum»
VoetzaKke/
Lachten,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEYEB
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercoms®. Se. 2.
Advertenties 10 eent per regel en 3/s maal. Reclames §0 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
ABle siMkhen voor de fttedactie bestemd, Adverteiatlëm en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitirever
V ATfC/ stee(^s tw^ en de oorzaken
daarvan.
Schaper schetste '28 Maart 1907 den
verwarden toestand in de Socialisti
sche partij; toen reeds was er open
baring van gansch verschillenden kijk
op de maatschappelijke toestanden en
de toekomst, die wenkte Die openba
ring is er nu nog; in hevige mate
barst de verdeeldheid nu andermaal
uit en weer roept men als een echo
van Schapers woord
Het kan zoo niet langer. Dat is
de overtuiging van schier iedereen
in de partij. Zoo gaat het niet
meer. Verbitterd is de stemming
vergald is de strijdlustverzwakt
is de werfkracht.
In ons vorige artikel schetsten we
den aard der Tribunegroephun
beginsel. Wat willen nu daartegenover
mr. Troelstra, Schaper, van Kol en
anderen. Laten we Schapers woord
overnemen.
De andere groep (mr Troelstra
enz.) ziet de inbezitneming der
staatsmacht door de arbeiders nog
in een verwijderd verschiet
behalve als er iets zeer bizonders,
haast wonderbaarlijks mocht ge
beuren, waarnaar men zijn taktiek
niet richten kan, al kan men er
altijd op verdacht zijn.
Zij willen met alle macht binnen
halen wat bereikbaar is om de arbei
dersklasse te helpen en tevens om zoo
de massa te winnen voor onze groote
zaak
Op een plotselinge ineenstorting der
maatschappij rekenen zij niet. Zij
willen ook in het parlement agitatie
voerendoch vooral door het krachtig
najagen van hervormingen
Zij voelen, hoeveel er nog aan
de ontwikkeling des volks ont
breekt en willen dit scholen (ont
wikkelen) voor het verkrijgen
van een arbeidersgeslacht, dat
werkelijk de leiding van zaken
kan overnemen. Zij hebben oog
voor de werkelijkheid en zijn zich
van hun verantwoordelijkheid als
medewerkers van de wetgevende
macht en als lijders van een
gezonde vakbeweging bewust
Zij vergeten het einddoel niet
richten zich ernaar om er kracht
en idealisme uit te puttenmaar
ze zijn diep doordrongen van het
idee, dat er nu geholpen en prak
tisch gestreden moet worden.
Zij willen ook gaarne de ver-
anarchiste arbeiders winnen, doch
meenen, dat dezen alleen in het
kamp der sociaaldemocratie kun
nen terugkeeren als ze eerst door
teleurstellende ervaringen met
hun taktiek zijn wijzer geworden,
zooals er zoovelen reeds wijzer
worden.
Dit, zoo eindigt de heer Schaper
Dit is in hoofdzaak en grove
trekken het verschil. Het is tak-
tisch, maar ook min of meer prin
cipieel
In de oogen der eersten (Tri
bune dus) kunnen de laatsten (mr.
Troelstra) nu geen goed meer
doen.
Wij verstaan elkander niet meer.
Dezellde verschillen en nog andere
wordeD door Van der Goes genoemd
in zijn rede van 23 Maart 1907, waar
hij 't heeft over het verschil in de
agrarische aangelegenheden (pacht
al of niet van de netto-winst des
boers)over Troelstra's houding in
1903; over de schoolkwestie en de
Groninger motie
Ook Het Volk sprak door zijn redac
tie eenige dagen geleden zich over die
geschillen uit.
Op 3 Januari '09 schreef zij
Uitgangspunt en conclusie van
het Marxisme zijn door de geheele
Sociaal- Democratie aanvaard,
(dus klassenstrijd en afschaffing
van den privaten eigendom als
gevolg van 't historisch materia
lisme. Red. M. en S.)
Die beide hoofdpunten staan
feitelijk buiten de debatten, die
tusscheii ons wel worden gevoerd.
Maar Marx heeft meer gedaan.
Hij heeft niet alleen dat uitgangs
punt gevonden en het einddoel
aangegeven, hij heeft ook de lijnen
aangegeven, waarlangs de ontwik
keling uit het heden naar die toe
komst zich zal voltrekken. En in dat
schema zijn ongetwijfeld aanvecht
bare stellingen. Die aanvechtbare
stellingen aan te duiden en aan
te vechten, dat was de oorsprong
van wat men revisionisme noemde.
Nu zou men zeggen, dat dan
toch daaruit groote verschilpun
ten moest voortvloeien en dat
doen ze ook wel.
Over de waarde van hervormingen
van politieke rechtenvan vakbewe-
gings-veroveringen bestaat verschil.
Zoo is de strijd duidelijk genoeg
geteekend. En ze is van beteekenis
voor het Nationale leven.
(Slot volgt.)
Vergadering der Vrijz.-Demo
craten.
Was daar de vrijheid des woords
Gesmaald wordt soms op onze Depu-
tatenvergadering, waar dr, Kuyper
de lakens uitdeelt en allen, zelfs prof.
Fabius het zwijgen oplegtzoo wordt
verteld of geïnsinueerd of gescholden.
Maar hoe ging 't op die vergadering
Dit staat in 't "Verslag:
De heer Mendel (Amst.)De
eisch van democratie die spreker
wenscht te verdedigen is, dat bij
belangrijke gebeurtenissen in het
politieke leven de partij zich vol
komen uit kan spreken.
In 1905 werd daaraan niet vol
daan thans weer niet en daarte
gen protesteert spreker.
We hadden ons hier vrij moeten
kunnen uitspreken en zelfstandig
de verkiezingdeusen moeten vast
stellen dat had aan de partij en
de Kamerfractie leiding gegeven
En waarom moet men zwijgen
Omdat de leiders al aan 't onderhan
delen waren geweest met'tWerklieden
verbond, dat op denzelfden dag ver
gaderde en nu waren de leiders ge
bonden aan de overeengekomen voor
waarden en de vergadering had
hu maar te slikken, wat voorgezet
werd door spreken en amen
dementen kon de samenwerking met
dat verbond immers afgetakeld, zelfs
verbroken worden en daarom
zwijgende leiders hadden alles reeds
klaargespeeld.
Is daar vrijheid des woords? Is
daar recht om te getuigen van zijn
atwijkende gevoelens Geenszins.
Waarom dan afgegeven op onze
Dep. Vergad. en op onzen Leider,
dr. Kuyper. En deze treden
gansch anders op. Wij spreken eerst
onze meening uitdaarna hooren we
die van een andere zusterpartij. Zie
maar naar 't Huismanskiesrecht en
't daarna verschenen R. Kath. Kies
rechtrapport.
En op een andere plaats in dat
Verslag
Dordrecht protesteert er tegen,
dat hij niet mocht uitspreken.
Spreker meent evenwel rechten te
dien opzichte te kunnen doen gelden
als de groote meneeren hier in deze
vergadering.
Ja, ja de sprekers protesteeren
maar ze zullen toch zwijgen
Dat heet nu democratie
Is 't niet 't oud-liberaleWat de
heeren wijzen, moeten de gekken
prijzen
Of heet dat nu partij-discipline
Maar deze draagt een gansch ander
karakter. Bij deze berust men, na
gesproken te hebben
Tuin- en Landbouw.
OM ZE OP GANG TE HELPEN.
Dat alle planten voor haren groei stikstof be
hoeven, is van algemeene bekendheid. Dat bijna
alle planten die stikstof moeten kunnen vinden
in den boden, weet ook wel iedere boer, die zoo
nu en dan de krant ter hand neemt. Maar dat
de planten de stikstof in een bepaalden vorm,
(in den vorm van salpeterzure zouten nl.) believen,
dat schijnt nog niet zoo algemeen bekend. Indien
dit wel 't geval ware, zoo zou immers de ehili-
salpeter nog veel meer in den gunst staan, of
liever nog veel meer algemeen in den gunst staan
bij de landlui. Dan zouden ze weten, dat die
meststof de stikstof bevat in terstond opneem
baren vorm en dat aan dit feit alleen het snelle
werken er van moet worden toegeschreven.
Waarom blijft in 't voorjaar op vele korenakkers
'tjonge graan zoo lang geel? Waarom begint't pas
ferm door te zetten, als de grond wat warm wordt?
Omdat in de vroege voorjaarsdagen gebrek is
aan salpeterzurestikstof in den bodem. De aan
wezige stikstofvoorraden moeten nog veranderen,
voor de plant er iets aan heeft. Bij dat veranderen
spelen zekere bacteriën een belangrijke rol. Doch
deze bacteriën werken niet, zoolang de grond nog
te koud blijft.
Wie in die dagen z'n graanplanten wat op gang
wil helpen, die taste in den chilizak. Ben enkel
baaltje op 'n bunder doet reeds prachtig werk.
Op stikstofarmen grond mag men gerust 2 baaltjes
nemen. Maar geen te kort aan phosphorzuur,
kali of kalk. Dat spreekt.
BEVRUCHTEND POEDER.
Aldus 't opschrift van een opstelletje in „De
Veldbode" van verschenen Zaterdag, waarin A.
v. L(eeuwen) waarschuwt tegen een won derpoeder,
't welk door een drogist in de buurt van Volkel
in den handel werd gebracht en dat de eigen
schap zou bezitten, de bevruchting van koeien te
bevorderen.
Dit poeder werd door een der abonne's op de
„Veldbode" ter onderzoeking opgezonden aan de
Rijksseruminrichting te Rotterdam, 't Resultaat
van 't onderzoek was„het poeder bestaat in hoofd
zaak uit een mengsel van gember en gentiaan
poeder, waaraan een weinig koolzuur is toege
voegd."
Bedoelde abonné vroeg nu aan de Veldbode
redactie naar de werking van de genoemde stoffen.
De eindconclusie van den heer A. v. L. luidt
„Op de bevruchting kunnen zij in de verste
verte geen invloed uitoefenen.
Omtrent de prijs ad f 0,50 per pakje zegt de
sehrii ver
„Als de drogist bij elk pakje poeder 5 goede
lijnkoeken geeft, is het niet te duur en wensehen
we hem een goede clandisie."
Wij kunnen 't er, dunkt ons, gerust voor houden,
dat hier een kwakzalver is ontmaskerd.
Zegt het voort.
IETS OVER DEN INVLOED VAN DE ELEC-
TRICITEIT OP DEN PLANTENGROEI.
Reeds verschillende jaren geleden werd er door
een Fiusch geleerde met name Lemström op
gewezen, dat de eleotrieiteit van invloed was op
den plantengroei. Het heeft echter vele jaren
geduurd vóór deze ontdekking voor den landbouw
tot een praktisch resultaat heeft geleid. De ont
dekkingen van Breslauer, Gaszner en anderen
echter zijn thans van dien aard, dat eleotrieiteit
met voordeel voor den land- en tuinbouw in
toepassing kan wordeD gebracht. Men heeft resul
taten gekregen, die wijzen op een verhoogde op
brengst van 25 tot 120 °/0 in vergelijking met de
uitkomsten van een naast het proefveld gelegen
veld, waarop geen „eleetrocuituur" werd toege
past. Vooral in Duitsehland en in Engeland heb
ben verschillende grondeigenaren reeds terrein
beschikbaar gesteld, om meer in het groot proeven
te nemen en het doet ons veel genoegen, dat
thans ook in ons land en wel in de Haarlemmer
meer on hoeve „Mentz" uitgebreide proeven zullen
werden genomen.
Deze proefvelden, die te zamen een oppervlakte
van 5 H.A. beslaan, worden voor de helft met
haver en voor de andere helft met suikerbieten
bezaaid. De electrisehe installatie zal worden
gemaakt door de firma Boeke Huidekoper te
Groningen en Haarlem, die haar Ingenieur, den
Heer R. Harkema, een studiereis naar Duitsehland
liet ondernemen, om de electro-cultuur in oogen-
sehouw te nemen en te bestudeereD.
Wij wensehen deze firma met deze onderneming
zeer veel geluk. Als het mocht blijken in de prak
tijk, dat de resultaten van electro-cultuur werke
lijk zulke verhoogde opbrengsten kunnen geven,
is deze uitvinding van het allergrootste belang,
vooral ook voor den tuinbouw, daar d-tijd, die
de planten noodig hebben, om tot rijpheid te
komen, door de eleetrocuituur zeer wordt verkort.
Mochten er meer land- of tuinbouwers zijD, die
proeven wensehen te nemen, ot hieromtrent na
dere inlichtingen zouden wensehendan is de Heer
R. Harkema, beheerder van het filiaal der firma
te Haarlem, steeds bereid hun alle inlichtingen
te verschaffen.
W raafteak,
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst
Antwoorden ot mededeelingen
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
259. Wat bedoelt men met de kruimelstuktuur
van den grond
260. Is paardemest rijk aan ammoniak?
261. Uit 't verband, waarin ik 't woord ont
moette, kon ik opmaken, dat men met calorie
een zekere portie warmte bedoelt, Hoeveel echter
Antwoorden en mededeelingen.
257. Katoenmeel? Dat is meel van katoenzaad.
De vrucht van de katoenplant bevat, in een wollig
pluis, hare zaden. Het meel is groenachtig-geel
van kleur. Als 't voldoende zuiverheid bezit, is
'teen goed voer. Vele veehouders, die't eenmaal
gebruikten iu hunne stallen moeten 't weer heb
ben.
258. Guano op suikerbieten. Wij zagen 3 A 4
baaltjes gebruiken met succes. Doch neem eens
een proef met inper en chili!
«Jdficieel
Invordering 's Rijks Directe
Belastingen.
De BURGEMEESTER der Gemeente Som
melsdijk maakt bekend, dat het kohier der
Grondbelasting over het dienstjaar 1909, invor
derbaar verklaar op den 'lo Januari 1909, aan
den Ontvanger ter invordering is ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende belas
tingschuldige verplicht is zijnen aanslag, op
den bij de wet bepaalden voet, te voldoen.
Sommelsdijk, den 22 Januari 1909.
De Burgemeester,
DE GRAAFF.
Invordering 's Rijks Directe
Belastingen,
De BURGEMEESTER der gemeente M i d-
delharnis maakt bekenddat het kohier
der grondbelasting over het dienstjaar 1909
invorderbaar verklaard op den 20 Jan. 1909,
aan den Ontvanger ter invordering is ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende belas
tingschuldige verplicht is zijnen aanslag, op
den bij de wet bepaalden voet, te voldoen.
Middelharnis, 22 Jan. 1909.
De Burgemeester,
ULBO J. MIJS.
Invordering 's Rijks Directe
Betastingen.
De BURGEMEESTER der gemeente M i d-
d el h a r n i s maakt bekenddat het kohier
der belasting op bedrijfs-en andere inkomsten
no. 3 over het dienstjaar 1908/09 invorderbaar
verklaard op den 21 Jan. 1909, aan den Ont
vanger ter invordering is ter hand gesteld en
ieder daarop voorkomende belastingschuldige
verplicht is zijnen aanslag op den bij de wet
bepaalden voet te voldoen.
Middelharnis, den 23 Jan. 1909.
De Burgemeester,
ULBO J. MIJS.
Plaatselijk JüTleuws.
Soimnelsdijk. Het aantal te leveren
manschappen voor de lichting 1909 be
draagt uit deze Gemeente 11 'waarvan 8
voor de volledige en 3 voor de korte
oefening.
Een openbare vergadering van den
Raad is belegd tegen Woensdag 27 Jan,
a.s. des 's nam. ten 7 uur.
Donderdag j.l. viel het 6 jarig zoontje
van Jb. kievit Jz uit het bed op den vloer
met het ongelukkig gevolg dat het zijn arm
brak.
Naar aanleiding van een tot den
Burgemeester gericht schrijven van het
Provinciaal Comité dat zich heeft gevormd
met het doel aan Hare Majesteit onze
geliefde Koningin, naar aanleiding van de
te verwachten heugelijke gebeurtenis, een
geschenk aan te bieden, hebben zich op
zijn verzoek alhier eenige dames bereid
verklaart om bij de ingezetenen rond te
gaan tot het verkrijgen van eenige gelden
die in hoofdzaak zullen worden bestemd
voor een of ander liefdadig doel, later met
goedvinden van Hare Majesteit aan te wijzen.
Bovenbedoelde dames zullen bij elk der
ingezetenen om eemge gelden aankloppen,
doch verwachten, dat ook ieder zal bijdragen
hoe gering ook, zelfs het penningske der
weduwe zal welkom zijn.
De rondgang zal met 1 Februari een
aanvang nemen.
We lezen in j-Het Oosten«
Op het onverwachts werd de familie van
Ds. Wielhouwer Zondagmorgen in diepen
rouw gedompeld. De oude moeder, welke
reeds zeven weken ziek was, doch de laatste
drie weken zoo als het scheen weer wat
sterker begon te worden, bleef op het
onverwachts dood. Zij ontsliep zacht en
kalm. Haar leven was Christi, haarsterven
gewin. Dit is een groote troost voor de
familie. Woensdag 13 Januari had de begra
fenis plaats van uit de kerk aan Gray st.
waarbij Ds. Smit een troostwoord sprak.
Middelharnis. Zaterdagmorgen ging
van den landbouwer J. C. B., doordat de
koppelketting brak een span paarden op
hol. Op den hoek van den Achterweg
kwam de draaiboom in de ruiten terecht
bij den smit A, Nieuwland, alwaar de paar
den tevens tot staan werden gebrachteen
en ander liep met eenige materiëele schade af.
Zondagmorgen ontstond er een begin
van brand bij J. N. in de Brandsteeg.
Door spoedig hulp in te roepen had men het
vuur weldra gebluscht.
Door A. Witvliet zijn 2 postduiven
gevangen die gemerkt zijn T 265, 169,06
en A C 203, 08, 179 welke terug te
bekomen zijn,
Naar men ons meedeelt is Dinsdag
morgen de stoomboot ^Middelharnis*: in 't
Spui aan de grond gevaren, zoodat hij de
reis naar Rotterdam schuldig moest blijven.
Er zal nog al moeite aan verbonden zijn
om vlot te kemen.
Den Bommel. G. L,, die zich Zaterdag
op het ijs waagde, zakte er door. Gelukkig
kwam hij er met den schrik en een nat
pak af.
Het kohier no. 4 der belasting op
bedrijfs- en andere inkomsten is aan den
Ontvanger ter invordering gezonden.
Ooltgensplaat. Den heer G. van Kassei
te Middelharnis werd dezer dagen aannemer
van het tweejarig onderhoud van den Haven-
dam alhier voor de som van f 2075
Oude Tonge. Zij, die in een andere
provincie mochten zijn aangeslagen in de
Rijks directebelastingeD, worden uitgenoodigd
daarvan, tot het opmaken der lijst voor
hoogstaangeslagen, vóór 15 Maart a.s. te
doen blijken aan Ged. Staten.
Van H. H. Ged. Staten is de door
de Kroon goedgekeurde heffing van Haven,
baken en kaaigeld goedgekeurd terugont
vangen.
Zij, die aan de daarvoor gestelde
eischen voldoen, zijn uitgenoodigd teneinde
op de kiezerslijst te worden geplaatst zich
daartoe voor 15 Febr. a.s. ter secretarie
aan te melden.
Dirksland. Over eenige dagen sloeg
(door joligheid) een paard van P. V. alhier
over de strengen, wat aanleiding gaf. dat
het met een kameraad en den wagen waar
voor zij gespannen waren, op hol sloegen
waardoor nog al materieele schade veroor
zaakt werd.
.1
T1
