EERSTE BLAD.
Zaterdag 3 October 1908.
Antirevolutionair
23sle Jaargang N°. 1386.
Orgaan
vuur tie %iii(lltullaiit!*clie en Zeeuwsclie Eilanden.
KAARTVAN NEDERLAND.
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
voor slechts 75 Cent,
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de Bierfactie besteraid,
Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Een Keurige, fijn uitgevoerde en dnidelijKe
Algemeen Kiesrecht der Vrijz.
Democraten.
Een Christelijke Normaalschool.
Oe Ongevallenwet.
Ontzettende cijfers.
Een gunstiger cijfer.
OP DË.1 UITKIJK.
Deze Courant verschijnt eiken "Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
TJITGEYER
Telefoon Intereomm. Blo. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht fot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Uitsluitend voor onze lezers bieden
wij een extra koopje aan, nl.
Deze kaart, waarop voorkomen alle
gemeenten, rivieren, sporen, trammen,
stoomvaartverbindingen met het bui
tenland enz. enz., en ter grootte van
1 M. 5 cM. hoog bij 90 cM. breed,
heeft altijd 2,— gekost.
Wij bieden deze keurige kaart aan
fr. p. p. 95 ct., netjes verpakt, op hou
ten rol, zoodat ze niet kan beschadigen.
Wij twijfelen er niet aan, of velen
zullen hiervan profiteeren, waarom
we spoed aanbevelen, omdat de voor
raad niet groot meer is.
Een onzer lezers die deze kaart
reeds ontving schreef ons:
»'t Is een mooie en duidelijke
kaart en was zeer naar mijn genoegen,
voor zoo'n luttelen prijs, en aanbe
velend voor huis en school.
Zoo is het.
Een ieder haaste zich dus en zende
postzegels of postwissel waarop
„Voor de Kaart" en de toezending
volgt omgaand.
Sommelsdijk, W. BOEKHOVEN.
De motie door de Vrijz. Democraten
op 27 Sept. in hun Kiesrechtmeeting
aangenomen luidt in hoofdzaak aldus
Ze verklaart, dat een onvermoeide
en krachtige strijd voor grondwetsher
ziening om te komen tot algemeen
kiesrecht voor maDnen en vrouwen des
te dringender plicht is voor allen, die
een democratische inrichting van ons
staatswezen wenschen en van meening
zijn, dat inzonderheid een rechtvaardige
en doeltreffende sociale wetgeving
slechts kan worden tot stand gebracht
door een volksvertegenwoordiging,
mede gekozen door hen, die tot dusver
feitelijk van het kiesrecht zijn uitge
sloten roept allen, die op dit punt
geestverwanten zijn op, dien strijd met
alle wettige middelen, met kracht en
met warmte te voeren en niet te rusten,
voordat het algemeen kiesrecht zal zijn
verkregen.
Er is wel iets in deze motie, dat
afstoot nl. de krachtwoorden, die
gansch in strijd zijn met de slappe
actie, die tot heden door de Vrijz.
Democraten voor dat kiesrecht is ge
voerd.
Er zal moeten zijn een sonver-
moeidett, een »krachtige« strijd; een
gevoel van s>dringenden« plicht; een
strijd met kracht en met warmte.
leder, die op de hoogte is, weet,
dat sinds 1901, na de scheuring met
de Liberale Unie door de Vrijz. De-
mocn voor 't algemeen kiesrecht niets
is gedaan, dan een wetsontwerp inge
diend, dat geen algemeen kiesrecht voor
mannen en vrouwen inhield en waar
van de Memorie van Antwoord door
ons nog niet is gelezen.
Nu komt er dan eindelijk, althans
met woorden, wat schot in de actie
en men zal van nu voortaan onver
moeid en krachtig en warmtevol den
strijd strijden.
De krachtwoorden zijn niet in over
eenstemming met 't verleden. En we
zullen de toekomst afwachten.
In de motie trekt wel aan de erken
ning, dat een rechtvaardige en doel
treffende sociale wetgeving slechts kan
worden tot stand gebracht door een
andere volksvertegenwoordiging. Maar
men spanne zijn verwachting ih dezen
niet te hoog.
Weer voeren we het pleit voor een
Chr. Normaalsschool. Zoolang ze er
niet is, zullen we tot actie opwekken.
Een Christelijke Normaalschool is
mogelijk op hlakkee is plicht. Er zijn
thans zes Christelijke scholen, waar
aan genoeg personeel is verbonden
om zoo'n school tot stand te brengen.
Als er de wil maar is, dan komt de
daad tot stand, a.s. jaar in April.
In Mei rijdt de tram. Wat zou dus
de oprichting van zulk een school
nog beletten P
En dan, ais we zelf de koe bij de
horens vatten, arbeiden we in de lijn,
die ons, Chr. onderwijzers, is uitge
stippeld nl. afkeer van de neutraliteit
maar een opleiding, die Christelijken
geest ademt en de jonge lui niet over
levert aan een beginsel, dit met 't onze
botst.
Komt aan dan, laten we dezen winter
eens overleggenlaten we eens bij
elkaar komen als hoofden en als on
derwijzers en eens met elkaar praten.
Geld is er in de eerste jaren niet aan
te verdienenook in de toekomst zal
de verdienste pover zijnmaar moet
het ons altijd om geld te doen zijn
Is de zaak des Heeren ook niet veel
meer waard dan een hand vol rijks
daalders Is ons beginsel niet meer
waard dan eenige zilverlingen. Moeite
en opoffering zal ons deel zijn, indien
we zoo'n school oprichten zeer zeker,
maar moet de zaak des Heeren dan
op loome en matte wijs worden be
jegend Ze is toch meer waard, dan
een betrekkelijk makkelijk leventje en
een rustige schoolgang van 9 tot 42 en
van 2 tot 4. Komt, broeders laten we
organiseeren laten we aanpakken
't Is voor onze jongelingschap't Is
voor onze eigen scholen, voor ons be
ginsel, dat we tot arbeid roepen op
dit terrein. De tijden zijn rijp.
De opmerking van Minister Talma
bij de interpellatie-Plate over de ver
hoogde premie in het bootwerkersbe-
drijt" te Rotterdam is juist en van be-
teekenis. Sprekende over de klachten
over die wet, zei hij
Want dit doet mij zoo leed in de
discussiën, die in de laatste weken, ik
zou haast zeggen, in het laatste jaar,
over de Ongevallenwet telkens in de
pers zijn gevoerd, dat zoo menigmaal
een grief, die m. i. terecht tegen een
of andere in de Ongevallenwet voor
komende bepaling gemaakt kan wor
den, zoo wordt opgevoerd, dat zij bij
het volk den indruk moet wekken, dat
het eigenlijk wel twijfelachtig is, of
we wel wijs gedaan hebben een der
gelijke wet tot stand te brengen.
Die opmerking is ter zake.
Wie de aanmerkingen op de Onge
vallenwet leest, krijgt vaak den indruk
dat het niet in de eerste plaats om
verbetering dier wet te doen, maar
op intrekking en vernietiging.
Ze wordt dan beschouwd als een
ballast, die overboord moet worden
geworpen, in plaats van te erkennen,
dat ze is een stuurrad, hetwelk wel
eens defect is, maar dan toch een
stuurrad, dat de richting aangeeft,
waarheen het arbeidersleven zich moet
heen bewegen nl. naar voorziening
van hun nood, als ze niet werken
kunnen door onheilen of ongevallen
in dat bedrijf gekregen.
't Ondraaglijke in onze Nederland-
sche wetgeving is vooral dit, dat alles
zoo treuzelig langzaam gaat en de
fouten eener wet zoo eindeloos duren
eer er afdoende wijziging komt. 't Gaat
alles op zijn elf-en-dertigste, eer de
hand eens aan zoo'n wet wordt ge
slagen. En dat verdriet. Dat maakt
zoo'n wet vaak hatelijker dan ze in
werkelijkheid wel is.
De accijns op Binnenlandsch en
Buitenlandsch gedistilleerd wordt ge
schat op 26 millioen.
14e heele begrooting is 200 millioen.
Zoodat een achtste deel daarvan
wordt opgebracht door »den borrek.
Spreekt dit treurige cijfer, dat getal
26, niet boekdeelen
En is 't niet waar om van drank-
misbruik te spreken en te zeggen, dat
hier een nationale zonde woekert, die
knaagt aan ons volksleven en zooveel
levensgeluk verwoest,
26 Millioen gulden alleen aan accijns.
Er wordt dus veel meer uitgegeven
door de ge- en misbruikers.
En wat is de accijns op het vleesch
Zegge: 4 millioen maar.
Aldus: 26 millioen accijns komt er
binnen voor den jenever en maar 4
millioen voor het geslachte vleesch.
Is 't niet ontzettend? 't Zou net
andersom moeten wezen. Ons volk
moest minder drinken en meer vleesch
kunnen koopen.
En als er minder gedronken werd,
zou er ook meer vleesch gebruikt
kunnen worden; want wat beteekenen
voor de dorstige menschen twintig
borrels in een weeken 20 borrels is
minstens al een gulden. En een gulden
vleesch geeft reeds een uitstekend
middagmaal, dat al de huisgenooten
verkwikt.
Wanneer zal ons volk ophouden
van drank een dienaar te zijn?
In 1898 was de accijns op suiker
ruim 12 millioen.
Nu, 10 jaar later, wordt ze geschat
op 22 millioen, dat is dus een vooruit
gang van 10 millioen.
Dat cijfer ziet er blijder uit dan dat
van den jeneveraccijns.
Suiker is een voedingsmiddel en een
genotmiddel tevens en gaat daarvan
het bedrag aan accijns omhoog, dan
is dat toe te juichen.
Suikeraccijnsverlaging, die door den
Minister in 't verschiet is gesteld, zal
nog meer bevorderlijk zijn aan het
toenemend gebruik, evenals de verhoo
ging van den jenever accijns van f63
tot f 90 ook voordeelig zal zijn om
het jenevergebruik tegen te gaan.
Het jenevergebruik moet afnemen.
En sterk ook.
Vleesch- en suikeraccijns moeten
toenemen.
Dan krijgt men betere levensstoe-
standen.
En de sociale kwestie nadert
haar oplossing, als des drankduivels
kwaden invloed gebroken wordt.
Het was een ontroerend betoog.
't Moet geschreven zijn door een Oosten-
rijksch sociaal-democraat en ik las er een
uittreksel van in het j>Het Volk«.
De schijver teekende in korte maar scherpe
trekken, hoe onder den invloed der sociaal
democratie en van den klassenstrijd de massa
der arbeiders afvalt van haar voorvaderlijk
geloof.
Dat woord geloof natuurlijk in een be
paalde beteekenis genomen. Niemand zal
de schapen Christi uit Zijne hand rukken
ook Marx nietnoch een zijner profeten
En het is onmogelijk, dat wie eenmaal door
een waarachtig geloof Christus ingeplant is,
door de theoriën van Marx of door de
praktijken zijner volgers, als rank uit den
goeden wijnstok zou kunnen weggerukt wor
den.
Het zaligmakend geloof, eenmaal geschon
ken, is Gode zij dank 1 onaantastbaar.
Geloof wordt hier in anderen zin gebruikt.
Tien eeuwen van christelijke beschaving
zijn niet over Europa heengegaan, zonder
diepe indrukken in het volksleven, het volks
gemoed, de volksverbeelding.
In alles komt dat uit.
Tot ver buiten den kring der ware geloo-
vigen, kent men God, den Schepper en
Onderhouder en Jezus Christus, den Man
van Smarte. Men hoopt er op een hemel
en siddert er voor de hel. Men gelooft
er aan duivelen en engelen men brengt er
zijn kind ter doopmen gaat er min of
meer geregeld ter kerkmen stelt eenige
prijs op een godsdienstige vorming der jeugd;
men eert er min of meer Gods Woord
en hecht nog waarde aan Gods gebod.
Voor het eeuwige leven beslist dit alles
nog niets.
Menigeen is in zulk een omgeving gebo
ren, leefde in zulk een christelijke atmosfeer
en stierf toch weg zonder dat ooit zalig
makende genade aan zijn ziel verheerlijkt is.
Toch stellen wij dien christelijken gods
dienstzin der schare op hoogen prijs.
Onze God is wel vrijmachtig.
Hij roept zijn verkorenen tot het leven,
geheel naar zijn welbehagen, zonder zich
aan eenige conditie van tijd of plaatst, ge
slacht of gedrag te binden.
Uit het heidensche Syrië nam de Heere
een Naaman, om hem te stellen tot een
toonbeeld zijner genade maar vergeten
we niet, hoe dit hooge uitzondering was en
hij als regel zijn kinderen verwekte uit Israël.
Daarom stellen wij zoozeer prijs op het
2>geloof der natie*, waar reeds Groen van
Prinsterer zich zoo telkens op beriep. En
daarom ook ontroerde het ons zoo, toen
die Oostenrijksche socialist ons precies voor-
teekende het hellend vlak, waarlangs de
massa afglijdt, als ze onder socialistische
bearbeiding komt en waarop ze haar »geloof«
geleidelijk verliest.
De man windt er geen doekjes om.
Hij doet duidelijk uitkomen, dat een
sociaal-democraat nergens meer moeite heeft
om zielen te winnen dan bij de massa der
kleine burgers, boeren en veldarbeiders, waar
het geloof nog het sterkst reageert.
Ze beginnen dan ook, de socialisten, met
in zulke kringen droppeisgewijs de idee van
den ^klassenstrijd* in te spuiten. Heel
voorzichtig wordt het den menschen telkens
weer voorgepreekt, dat er twee klassen van
menschen zijn, wier belangen onverzoenlijk
zijn en die daarom niet anders kunnen doen,
dan er om vechten, wie wel de sterkste is.
Van godsdienst wordt niet gerept.
Ja 't kan geen kwaad, in dit stadium te
laten doorschemeren, dat Jezus eigenlijk in
dien klassenstrijd óók partij gekozen heeft
vóór de armen, tegen de bezitters en de
kapitalisten. Dat maakt voor de schare
den overgang tot het Socialisme te gemak
kelijker.
Men krijgt dan dézen toestand, dat de
massa ijverig deelneemt aan den klassenstrijd
en zich naarstig schikt onder de banier der
S. D. A P., maar dat ze toch nog niet
los is van haar Christelijken godsdienst.
Dat geschiedt dan, zegt onze Oosten
rijker, die blijkbaar een goeden kijk heeft
op menschen en toestanden, tijdens en na
de een of andere geweldige crisis, die de
arbeiders-massa in gisting en beroering
brengt, zoodat ze zich in slagorde schaart
tegen de ^bourgeoisie*.
Een reuzen-staking b.v.een geweldige
uitsluiting of een staatkundige woeling ter
verkrijging van algemeen stemrecht of iets
dergelijks.
Zoo iets als wij in 1903 beleefden.
Die arbeiders zijn dan al zoo ver heen,
dat ze, wat er ook gebeure, naast en bij
hun ïklasse* blijven, onverschillig of die
klasse gelijk of ongelijk heeft. En dan zien
ze, dat al wat den godsdienst eertal wie
den godsdienst belijdt en predikt, zich tegen
hen kant.
Dat is voor hen de kentering.
Het omwerpen van hun levensroer.
En dan gaat het hun gelijk dien geilen
zoon van David de haat, waarmee ze dan,
na zoo'n schok den godsdienst haten gaan,
is gróóter dan de liefde, waarmee ze hem
eerst lief hadden.
Dat is dan de reactie.
Net als toen Jezus voor Pilatus stond.
Hoe kwam het, dat daar niet slechts de
oversten, maar ook het volk Jezus' dood
eischte en hem krijschend zijn haat in 't oor
spuwde
Het is zielkundig te verklaren.
Onder die schare waren er velen, die
gemeend, gehóópt hadden dat Jezus van
Nazareth de man zou zijn, die Israel ver
lossen zou. Verlossen nl. van de macht
der Romeinen. En stel u dan de ontnuch
tering voor, toen deze mannen dienzelfden
Jezus, weerloos, gebonden en bespogen in
de macht dezer Romeinen zagen overge
geven
Ze hadden zich in Hem bedrogen en die
gedachte prikkelde hun haat.
Zóó gaat het ook met de massa, die
afdoolde naar de vlakte der sociaal-demo
cratie. Lang had ze 't nog van den Gods
dienst verwacht. Niet haar eeuwig heil,
waar ze niet aan dacht, maar aardsche
weldaden.
Ze zag haar hoop verijdeld.
Ze had zich vergist, schromelijk vergist,
onbegrijpelijk vergist, ja in de dienaren
van den godsdienst, maar meer nog
in den godsdienst zélf die geen betere
dienstknechten wist te vormen en te bezielen.
En de lauwe liefde van voorheen slaat
om in heftigen haat
Tot zoover de Oostenrijksche socialist.
Veel hebben we hier ditmaal niet aan
toe te voegen, dan alléén dit ééne, met
gebogen hoofd zij 't gezegd, dat deze dingen
alzoo zijn en dat hierin niet weinig is, om
ons 't aangezicht te doen bedekken van
schaamte.
Wat doen wij, om die schare, vóór ze
over 't beslissende punt heen is eu uitberst
in haat tegen den Christus voor
zoover in ónze macht is .te brengen
tot het geloof?
O, ziende op de duizenden schapen, die
daar ronddolen zónder herderdie steeds
verder afschuiven en de groote grens reeds
naderen wat zijn dan toch de ver
schillen lusschen de christenen onderling
nietig Verschillen, waarin ze een goed
deel van hun kracht verteren 1
Dat er toch een edele wedijver en uiter
ste inspanning zij, om het afgedrevene
terecht te brengenIn vele gevallen kan
het nog. Die acrisis*, waarvan die Oosten
rijker spreekt, hebben nog maar betrekkelijk
weinigen doorgemaakt. E$ is nog zooveel
te redden
Niet het minst door de Christelijke
