KAART II NEDERLAND.
W oensdag 30 Septem ber1908.
ER,
iektoor,
Antirevolutionair
23ste Jaargang N°. 1385.
Orgaan
voor de Kufidhollandnebe eis ZeenwscSie Eilanden.
I
IN HOC SIGNO VINCES
HIS,
T. BOEKHOVEN.
Een Keurige, fijn [fcoerde en Mdelule
voor slechts 75 Cent,
V
SOMMELSDIJK.
,%ISe stukken voor «ie B$edactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te ®enden aan den Uitgever.
Tuin» ess Sjandboiaw.
Vraagbaak.
Woor Muis en Hof
Uit de Pers.
:lf 1
II
ASTEN,
z.
I
te Logement
'uijck, wordt
ijzen.
If* AN,
binnen- en
Lander
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland hij voornitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom». Ho. 2.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel,
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
jDienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Uitsluitend voor onze lezers bieden
wij een extra koopje aan, nl.
Deze kaart, waarop voorkomen alle
gemeenten, rivieren, sporen, trammen,
stoomvaartverbindingen met het bui
tenland enz. enz., en ter grootte van
1 M. 5 cM. hoog bij 90 cM. breed,
heeft altijd 2,gekost.
Wij bieden deze keurige kaart aan
fr. p. p. 95 ct., netjes verpakt, op hou
ten rol, zoodat ze niet kan beschadigen.
Wij twijfelen er niet aan, of velen
zullen hiervan profiteeren, waarom
we spoed aanbevelen, omdat de voor
raad niet groot meer is.
Een onzer lezers die deze kaart
reeds ontving schreef ons:
»'t Is een mooie en duidelijke
kaart en was zeer naar mijn genoegen,
voor zoo'n luttelen prijs, en aanbe
velend voor huis en school.
Zoo is het.
Een ieder haaste zich dus en zende
postzegels of postwissel waarop
„Voor de Kaart" en de toezending
volgt omgaand.
SoMMELsniJK, W. BOEKHOVEN.
Graanrechten.
Daar lezen we zoo waar in een libe
raal Blad, dat tegen Invoerrechten
zich verklaart, een heel relaas over
Graanrechten.
Zooals de lezer weet, is dit Kabinet
.als het in 1909 blijft van
plan om de invoerrechten te gaan ver-
hoogen, zooals minister Sprenger van
Eyk dit deed, en zooals minister Pier-
son, beide liberale Ministers, dit deden
in Nederland en zooals, indien we ons
niet vergissen Minister Fock deed,
ook een liberaal, voor onze Oost Indië.
Verhooging van Invoerrechten is
dus niet specifieks antirevolutionair
net is een liberale gewoonte, om, als
er geld noodig is, het vooral uit die
rechten te halen.
En ze hebben gelijk.
Maar wie praat er nu over Graan
rechten
Niet één partij in Nederland heeft
ze op haar progfam.
Niet één partij zal ze er op zetten,
omdat de nieuwe banen, die de Land
bouw insloeg door kunstmestgebruik,
door credietbanken en boerenleenban
ken enz. enz. kunstmatige verhooging
der prijzen onnoodig maken.
Niemand denkt om Graanrechten.
Maar duizenden, ook liberalen, en zij
niet 't minst, hopen op verhoogfng,
om dat ze voor hun industrie een
levenskwestie is. Matige verhooging
kan en zal nimmer voor inlandsche
goederen nadeelig zijn. Doch, nog eens
wie bazelt er nu over graanrechten
Immers niemand.
Scheuring
Elke partij, doorleeft soms ernstige
momenten of oogenblikken. Ze zijn
er dan, wanneer er een gisting van
vele of weinige jaren naar buiten
bruist; wanneer de denkbeelden in
eigen organisatie botsende doeleinden
gaan verschillen en de drijfveeren
soms ganschelijk worden gewijzigd.
Zoo'n gisting kan lang durenzoo'n
proces soms jaren aanhouden. Alleen
■vrees voor uiteenspatting van wat zoo
lang bij elkaar en naast elkaar zich
bewoogalleen vrees om oude vrienden
te moeten verliezen alleen vrees, dat
breuke in eigen gelederen, den tegen
stander gewis ten goede komtja
allerlei oorzaken van nationaal en
partij- en persoonlijk belang geven
den doorslag om zoolang mogelijk te
wachten. Om de breuk open en bloot
te leggen en aan pijnlijke gedachten
voedsel te geven voor langen tijd of
om aan tegenstanders gelegenheid te
geven hetzij in stilte, hetzij meer
publiek uiting te geven aan zijn onver
holen blijdschap en zijn gunstige stem
ming.
De Antirev. partij heeft zulke dagen
gekend. 'tWas in 1894. Door de kies
rechtkwestie.
De Liberale partij, de Een-en On
deelbare, heelt ze ook doorleefden
de weer uit haar geformeerde Liberale
Unie heeft ze in 1901 ook doorstaan
en de Socialistische partij ervoer zulke
pijnlijke oogenblikken ook, toen de
Socialistenbond uiteensprong en de '12
Apostelen optraden.
En nu weer is die partij aan zulk
een crisis onderworpen.
Getuige Duitschland, waarvan het
Zuiden vóór de begrooting stemde,
terwijl het Noorden zich te vuur en
te zwaar verzet heeft.
Scheuring een naar, akelig woord.
Ze kan soms tot zuivering lijden,
als van 't goede iets slechts wordt afge
scheurd. Die wonden heelen van
weerszijden.
Maar meestal is de operatie lijdens
vol in haar gevolgen tot in lange,
lange jaren, omdat meesttijds in beide
afgescheurde deelen iets edels zat.
BEER.
In aansluiting met ons opstelletje daarover in
een vorig nommer geven we, mede ter aanvul
ling, hieronder nog enkele beschouwingen uit
het boekje over Bemesting van den heer H. W.
Roes, adviseur van den Boerenbond te Deurne.
Beer is eigenlijk privaatmest, die weinig kali,
wat meer phosphorzuur, maar veel stikstof bevat,
't Is evenruin ais gier een volledige meststof.
Wanneer men met „beer" mest, moet men daaraan
kali toevoegen, en daarenboven afzonderlijk, liefst
een tijd te voren, phosphorzuur en kalk uitstrooien
De aangehaalde schrijver zegt verder: Ik zou
beslist afraden „beer" te koopen, tenzij hjj al
heel goedkoop en goed zij.
Hij is meestal te veel met wasch-en spoelwater
vermengd. Men weet ook niet, of men waar voor
zijn geld heeft.
Zeker zijn allen, die een beetje verstand heb
ben van bemestingsleer, 't in deze volmaakt eens
met den schrijver. De door ons in een vorig
opstel aangehaalde analyses toonen immers ook
duidelijk aan, hoe uiteenloopend de samenstel
ling zijn kan. Wel hebben de woorden: Men
weet ook niet, of men waar voor zijn geld heeft"
recht van bestaan.
't Zelfde geldt van Amsterdamsehe compost
en soortgelijke meststoffen. Er wordt niet gega
randeerd en 't onderzoek is lastig.
Geheel anders is dit met z.g. kunstmeststoffen.
Althans als men samen koopt en op garantie.
Dan weet men precies, wat men koopt en ook
hoeveel men van 1 KG. stikstof, phosphorzuur
of kali betaalt. M.
Vragen en Antwoorden worden hostéloos geplaatst»
Antwoorden of mededeelingen
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
221. Hebben afgevallen bladeren bemestings-
waarde
222. Wanneer is 't de meestgeschikte tijd voor
,t draaineeren van bouwland?
Antwoorden en mededeelingen.
218. Tegen wit in rozen? Bordeauische pap
hoorde we als een uitnemend bestrijdingsmiddel
roemen.
219. Nu bloembollen planten? Poten, bedoelt
de geachte vrager zeker. Ja. Daarvoor is 't nu den
meest gescbikten tijd.
220. Wormen en insecten zijn twee verschil
lende diergroepen. De laatste hebben een in leden
verdeeld lichaam als ook in leden verdeelde
pooten.
Het rooken van vleesch is een goed en van ouds
toegepast middel ter verduurzaming. Voedzame
stoffen worden er niet door ontrokken, wel water,
zoodat het vleesch indroogt en door de inwerking
van bederfroerende dampen, als creosoot, ver
duurzaamd wordt. Het zouten gaat vooraf, neemt
men het vleesch uit de pekel, dan late men het
een paar dagen in de lucht drogen. Eerst dan kan
de rooking aanvangen. Deze kan geschieden in de
schoorsteen, zooals bij vele boeren gedaan wordt,
maar dit zai alleen d&ür gaan, waar geregeld door
wordt gestookt, en dan nog heeft het rooken daar
deze schaduwzij, dat de trek te scherp is en het
vleesch niet zelden door regen nat en vuil wordt.
Beter gaat het in een daartoe expresselijk aan
gebracht zijkamertje, verbonden met den schoor
steen, zoodat de aan- en afvoer van den rook ge
regeld kan worden.
Ais brandhout gebruikt men eiken-of beuken
spaanders; dennen of lorkenhout is niet geschikt,
de harsen daarvan deelen hun geur aan 't vleesch
mee. In de zandstreken, waarop de hei de jene-
versstruik groeit, bezigt men het hout hiervan het
allerlietst.
Na een uur of 5, 6 staakt men het rooken eens.
Het vleeschrooken vereischt zorg en oplettend
heid, wil men het vleesch mooi en lekker krijgen.
Met het weer heeft men zelfs rekening te houden.
Is dit nat, regenachtig, zoodat te veel rook zich
in 't vuur ontwikkelt, dan moet men dit goed
onderhouden, het flink doen trekken. Bij helder
weer daarentegen zal het noodig zijn wat krullen
op te werpen om meer rook te krijgen en daartoe
ook de schuif zooveel mogelijk te sluiten.
Men wake tegen te lang drogen, waardoor het
vleesch te hard en te droog wordt. Met papier
of gaas omhullen is gewenscht om zwart worden
te voorkomen. Na de rooking volgt de droging
gedurende enkele dagen op een luchtige, droge
plaats.
Ook langs den z.g. natten weg kan men vleesch,
ham, enz. converseeren. Dan wordt het met hout-
azijn afgewasschen, en daarin in die vloeistof ge
dompeld hierop volgt weer droging als hiervoor
genoemd en deze bewerking herhaalt men tot
het vleesch hard en droog is. Men passé op voor
bevriezen. Deze methode is wel- aan te bevelen,
zij is eenvoudig, goepkoop en doelmatig. Ook legt
men het] vleesch wel geruimen tijd in azijn om
het dan snel te laten opdrogen; een zekere tijd
moet hierbij natuurlijk in acht worden genomen,
die niet altoos gelijk is kleine worsten blijven
er in uur, bloedworst 3/4 uur, eervelaat-
worst 7„—1 uur, spek 6—8 uur, ham zelfs 12—18
uur.
Wij noemen hier een paar zeer goede middelen
om brandwonden te helen en de pijn te verzach
ten is het vel niet of weinig beschadigd, dan is
er geen beter middel dan keukenzout, waardoor
binnen een half uur de brand uittrekt. Zegt het
voort I Is de wond open, dan neme men zalf van
het volgende mengsel2 gram aluinpoeder en 2
eiwitten, en dit weer vermengd met een of ander
vet (schapen-, runder-, of varkensvet.) De zalf
doet men op een linnen lap en vernieuwt men
dagelijks. De pijn wordt direct gestild en de wond
heelt prachtig. Onhoud het!
OBSERVATOR.
Onder het opschrift >Grof« schrijft het
^Huisgezin*
De vorige gouverneur van Suriname de
heer Idenburg, thans minister van Koloniën,
heeft indertijd een circulaire uitgevaardigd
op, d. w. z. tegen het concubinaat.
Deze circulaire is op een soirée van de
Nederlandsch Portugeesch-Israelietische Ge
meente te Paramaribo in een voorgedragen
spotdicht belachelijk gemaakt.
De nieuwe gouverneur van Suriname,
Mr. hock, die de soirée bijwoonde, stond
toen het fraais gezongen werd, op en verliet
de zaal.
Dit protest eert den heer Fock.
Maar wat zegt men van de aanleggers
der soirée
Geven deze heeren niet blijk, we zeggen
niet van gebrek aan fatsoen, maar aan tact
En wat men zegt van het Surinaamsche
blad »Onze West*, dat veronderstelt, dat
indien de heer Fock langer gouverneur
ware geweest, hij van de ^onschuldige bedoe
ling der zaak overtuigd geweest zou zijn
en »van harte met het lachend publiek zou
hebben ingestemd.
Wat is nu het grofst
Een circulaire tegen een zonde, door
ieder fatsoenlijk mensch verafschuwd, be
lachelijk maken in een spotdicht en dit
in tegenwoordigheid van tien gouverneur
laten voordragen
Of van den gouverneur veronderstellen,
dat hij, als hij maar langer in Suriname
ware, ook wel alle begrip van fatsoen zou
hebben afgelegd
Het zijn wel fraaie manieren, die men
er te Paramaribo op na houdt
En de »Zeeuw* schrijft hierover
Gouverneur Fock te Paramaribo heeft
dezer dagen een brutalen moppertapper
aldaar eens gevoelig op zijn plaats gezet.
Het was op een soirée variée* van de
2>Ned. Portug. Israel. Gemeenten, dat een
zanger, zekere heer Kruisland optrad om
het is 't vrijzinnig blad »Onze West*
die het vertelt door zijn kostelijken
humor ons (te doen) schudden van het
lachen*.
Maar de man had de vrijmoedigheid om
een spotdicht te gaan staan zingen waarin
de circulaire van den vorigen gouverneur,
thans minister, Idenburg, op het concubinaat
(verbod van ongehuwd saamleven van amb
tenaren met dames en de Zondagsverorde
ning, insgelijks van den heer Idenburg, het
moesten ontgelden.
De gouverneur Fock stond op en verliet
de zaal.
Dat was een gevoelige les voor den
spotpoëet, om niet zoo brutaal te spotten
met 't Gezag, met de Godsdienstige over
tuiging van andersdenkenden, en met de
pogingen der Regeering tot verheffing van
het zedelijk peil der bevolking en van de
ambtenaren.
Dat een blad als »Onze West* den
gouverneur over dit »bruusk« heeDgaan
de les leest en »de onschuldige bedoeling
der zaak* in bescherming neemt doet aan
het kranige van het feit niets af, en andere
vrijzinnige persorganen in Suriname zullen
den gouverneur bijvallen. Wij hebben hier
in Nederland ook zoo'n type als die Kruis
land zijn naam is Speenhoff.
Ook hij heeft menig schimpdicht gezongen
op Minister Kuyper, tijdens deze aan het
bewind was, op de Drankwet en het Chr.
ministerie. En uit duizenden vrijzinnige
kelen werd hij toegeschaterd, wanneer hij
zong van den treurigen tijd dat de kellner
u brengt een bijbel als men om de spijs
kaart vraagt.*
De kleine Christelijke Pers.
Hoe ter wereld is het toch mogelijk,
dat de locale christelijk-politieke pers van
Nederland door onze geestverwanten, door
ons eigen volk nog zoo dikwijls met onver
schilligheid wordt voorbijgegaan
Is het, omdat er te weinig in wordt ver
meld van moorden, dolle honden en razende
vrouwen?
Het is een van die droeve raadselen, die
ik niet begrijp!
De pers is het orgaan, waarmee wij in
het openbaar optreden. We spreken ons
uit in dat orgaan; we stellen de kolom
men open voor onze partijgenootenwe
strijden naar onze krachten en gaven voor
de eeuwige beginselen van Gods Woord;
we trachten er voor te waken, dat de
ordinantiën Gods niet worden gelasterd
maar geëerd in het openbare leven hoe
komt het dan toch, vraag ik, dat Christenen
zoo dikwijls met het gelaat van een Lao-
dieëer aan die pers voorbijgaan.
De zendelingen in de Heidenwereld heb
ben een zwaren strijd. Die strijd is bekend
hij wordt wer'eldkundg. Maar de strijd, dien
zoo menige Redacteur en Uitgever der
christelijk-politieke pers heeft te strijden, is
gemeenlijk onbekend. En vele Christenen
zouden vreemd staan te kijken, als zij eens
een blik konden slaan in de sombere blad
zijden van het dagboek, door zulke mede
werkers geschreven.
Predikanten worden geëerd om huns
werks wilonderwijzers mogen rekenen op
een hartelijke waardeering, maar de redac
teuren onzer kleine christelijke pers zijn over
het algemeen als de paria's, die men on
verschillig voorbijgaat.
Er zijn uitzonderingen. Daar zijn van die
eenlingen, die de waarde onzer pers ver
staan, en wat zij er voor doen, zal de
allerhoogste Koning in zijn gedenkboek
opschrijven.
Doch het zijn eenlingen; van een alge-
meene sympathie is nog geen sprake; en
weenend wordt het zaad in de voren ge
worpen.
Het behoorde alzoo niet te zijn. En de
Christenen, die door Gods genade op de
eeuwige zaligheid hopen, hebben wel toe
te zien, dat zij hun roeping tegenover de
Christelijke pers niet verzaken.
Zijn de redacteuren aan onze christelijke
pers minder bekwaam dan die aan de
neutrate of vijandelijke pers Wie durft dat
beweren
Maar het is een feit, dat onze redacteuren
dikwijls met een ter neer geslagen gemoed
hun arbeid moeten verrichten. O, als zij
werden gesteund en geholpen hoe helder
zou de zon hun pad bestralenEr zou
nieuwe veerkracht komen in hun spieren;
hooger zou de vlucht gaan hunner ge
dachten; van geest en leven zoude hun
arbeid bruischen, en vlammende geestdrift
voor de hun heilige beginselen zou opspatten
uit hun pen(De Veluwe.)
Het bidden in de Kazerne.
Regelen en wetten alleen baten nietop
de uitvoering er van komt het mede aan.
Dat wordt ook weer ondervonden in zake
het bidden en danken bij de maaltijden in
de kazerne.
Een verhaal van het gebeurde in eene
niet genoemde garnizoensplaats, dat dezer
dagen de ronde doet, geeft daarvan een
klaar bewijs.
Om beurt hadden twee luitenants dienst.
Den éénen dag was het er een, die eerbied
had voor de gegeven orders maar die toonde
ook eerbied te hebben voor het gebed zelf.
Den anderen dag was het er een, in
wien verachting woonde voor het vragen
van eenen zegen over de spijze en die
daarnaar zijn gedragslijn regelde.
Men juiche dus niet te vroeg.
Men wane niet, dat 't alreeds verkregen is.
Zoolang er een zeker beslag werkt, gaat
het goed maar zij zijn er nog, die eigen
lijk grammoedig staan tegenover de erken
ning van het recht der geloovigen.
Zoodra maar even weer de kans schoon
is, geven zij lucht aan de vijandschap van
hun hart.
Niettegenstaande gegeven bevelen, en des
noods tegen de bevelen in, zoekt men terug
te nemen wat verleend was geworden.
De tegenstelling tusschen geloof en onge
loof is geene kunstmatig verwekte.
Zij is er, en blijft, en zal blijven aldoor.
Alle wegdoezeling van de lijnen, waarin
zij geteekend wordt, zal niet baten.
Worde er mede gerekend, overal en ten
allen tijde.
Als schapen in het midden der wolven,
is het oude beeld door den Heere zelf
geteekend. (Amsterd. Kerkb.)
Herhaling van 1903?
De sociaal democraten hebben Zondï.g
hun jaarlijksche wapenschouwing in den
Haag gehouden ten gunste van het algemeen
stemrecht.
Het bleek bij die gelegenheid, dat de
roode heeren over hun ^misdadige woeling*
van 1903, de bekende spoorwegstaking,
nog alles behalve berouw gevoelen.
Integendeel, een herhaling van het »anar-
chistisch avontuur* schijnt den heeren weer
beginnen toe te lachen.
Er klonken Zondag reeds ernstige dreige
menten.
Men wilde »daden«, zoo de ^kapitalisten*
niet aan hunne eischen, het algemeen stem
recht voor mannen en vrouwen, voldoen.
De arbeiders moeten met geweld het
kiesrecht afdwingen meende de heer Polak.
»Kon het niet goedschiks, dan may
t Wé
.i li
Si