'ff.
dam.
,A\I». -
Ö&NS,
AM.
Woensdag 19 Augustus 1908.
23sle Jaargang N". 1873.
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Ziiidliollandsclie en Zeenwsche Eilanden.
Si
HARNIS.
1KEN.
tS
IN HOC SIGNO VINCES
li WIT.
laasmarkt.
T. BOEKHOVEN.
ÜERDERIJ,
zeggen 21/i pCt
jaars; met drie
?eggen 8*/* pCt.
IHOCOLAAD,
en
per pond.
BESSENWIJN,
van Regen
den, Stoepen
mmelsdijk.
«gengeen
2 maal per
ir. Levering
iiekte.
Overflakkee
interc.
ARTIKELEN.
IN
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te «enden aan den Uitgever.
Het verslas van den Com
mandant uit Iodic.
II.
De Leger-commandant bespreekt
ook in zijn Rapport de geuite klacht,
dat op de schuilplaatsen en op vrou
wen en kinderen geschoten wordt
zonder sommeeren, en zegt over 't
eerste
De kwaadwillige Atjeher, aan
onze verrassingen gewend, bergt
zich zoo goed mogelijk op. De
schuilplaatsen zijn vernuftig uitge
dacht en goed bewaakt, zoodat om
singeling in den regel uitgesloten is.
Zoodra de kompeunie ontdekt is,
dus ook bij sommatie, gaat alles op
de vlucht en verdwijnt in dichtbe
groeid terrein, een ravijn als anders
zins. Het is zaak er vlug bij te zijn,
al de moeite is anders te vergeefs
geweest.
Sommatie waarop geen vlucht
volgt, doordat de mogelijkheid
daartoe ontbreekt, wordt de
ondervinding heeft dit tot onze
schade geleerd beantwoord met
schoten uit alle beschikbare vuur
wapens der bendeleden. Zaak is het
dus zelf den eersten klap te geven
door op de weerbare gewapende
mannen te schieten en daarna on
stuimig met het blanke wapen aan
te vallen en hen die niet door ons
vuur getroffen zijn af te maken,
hetzij bij het gevecht of de achter
volging, dan wel, zooals meermalen
geschied is, bij neerleggen van de
wapens hen gevangen te nemen.
Het achtervolgen en inhalen van
den vijand gaat altijd met groote
verliezen gepaard door den verra
derlijken aanval of den wanhoops-
strijd van de enkele personen, die
hieraan niet kunnen ontkomen.
Vandaar dat er patrouillecomman
danten zijn geweest die de vervolging
voorkwamen, door bij verrassing
alle weerbare mannen in de schuil
plaatsen neer te „schieten en met
het blanke wapen af te maken.
Dit lijkt wreed, maar als men
bedenkt, dat het in den regel onze
beste en voortvarendste soldaten
zijn, die bij de vervolging de meeste
kans loopen hun leven te verliezen,
en op den duur niet te vervangen
zouden zijn, dan is het beter aat
er een paar roovers en maraudeurs
meer sneuvelen.
Uit dit oordeel blijkt, dat dat be
schieten niet zoo zoetsappig er naar
toe gaat.
En wat het schieten op vrouwen
en kinderen betreft, lezen we dit
De bij de benden aanwezige
vrouwen zijn somwijlen even fana
tiek als de mannen, vallen de pa
trouille aan en verwonden hen, die
zij kunnen bereikenzij hebben
daardoor geen recht op verschoo
ning. Toch zijn er genoeg voor
beelden dat er getracht is hen
en tot ons eigen nadeel te
ontwapenen. Verkeerde menschen-
liefde
Andere onderscheiden zich niet
door hunne kleeding van de mannen,
hetgeen zich blijkens de patrouille
rapporten herhaaldelijk voordoet,
zoodat zij onwillekeurig getroffen
worden.
Ten slotte gaan bij de vlucht
mannen, vrouwen, kinderen allen
door elkander,
Zcu men dus vrouwen eu kin
deren willen sparen, dan ontsnap
pen ook de mannen, moet men de
mannen onschadelijk maken
oorlogs(pacificatie)noodzaak eischt
dit dan zullen er ook vrouwen
en kinderen vallen. Het woord
»opzet« zou hier misplaatst zijn
toch is het gebruikt in 's lands
vergaderzaal en daardoor op het
leger een onverdiende smet gewor
pen.
Men kan zulke vrouwen niet
rangschikken onder weerloozen. Zij
doen wel degelijk mede als de om
standigheden in haar voordeel zijn
en dekken de mannen met haar
lichaam.
De vrouwen weten trouwens aan
welke gevaren zij zich blootstellen
door bi] de benden te vertoeven.
Bij Europeesche legers volgende
vrouwen de mannen ook niet te
velde of in het gevecht, toelating
in de bivaks en kantonnementen is
streng verboden, alles om de vrou
wen voor gevaar te behoeden en
geen beletsel te doen zijn vooreen
noodzakelijke oorlogshandeling. Die
dan toch komen stellen zich vrij
willig aan het algemeen gevaar
bloot.
Het zal toch niemand invallen
tegenover den Inlandschen vijand
grootere humaniteit te vorderen dan
tegenover een Europeeschen 1
Daar waar vrouwen gespaard
kunnen worden is dit door onze
soldaten steeds gebeurd, zooals mij
uit tal van patrouillerapporten ge
bleken is. Ten overvloede vraagt
de Gouverneur in den regel naar
de omstandigheden waaronder het
treffen van vrouwen en kinderen
heeft plaats gehad, om door deze
controle eventueele wreedheden
tegen te gaan. Het houden van een
gestrenger onderzoek, waartoe geen
reden bestaat, zou in vele gevallen
de actie noodeloos verlammen.
Ik acht mij dan ook gerechtigd
de woorden van den afgevaardigde,
den heer graaf van Bijlandt te
onderschrijven, dat het een onrecht
is het Indische leger te beschuldigen,
dat er ook zooveel vrouwen dood
geschoten zijn. Het leger is humaan,
waar het dit kan zijn verwezen
wordt naar de andere deelen van
den archipel, waar ook oorlog ge
voerd wordt, maar waar geen
vrouwen doodgeschoten worden,
omdat zij zich niet onder de mannen
in het strijdgewoel mengen, of hen
met hun lichaam dekken en omdat
hunne kleeding zich beter van die
der mannen onderscheidt, als te
Atjeh het geval is maar het
moet ook zijn plicht doen, hoe
pijnlijk dit ook moge wezen, anders
zou het onkrijgstuchtelijk zijn.
Niels dan beloften.
Wat is er na 1905 terecht gekomen
van 't sociale leven Kuyper moest
en zou weg. En onder allerlei leugen
achtige beloften heeft men 't volk
gepaaid om toch^maar Links te stem
men.
Bezuiniging op militaire uitgaven
Er is niets van terecht gekomen.
Wat heit een dooie aan pensioen
riep den heer Roodhuizen, maar aan
stonds is 't 1909 en dan hebben de
arbeiders nog niets.
Verzoeningwas 't wachtwoord
weg met de antithese maar 't Kabi
net de Meesters toondein niets eenige
verzoening te begeerende antithese
speelde ook in dat Kabinet haar aan
grijpend spel in benoemingen en
wetsontwerpen.
Dat Kabinet had er nooit moeten
zijn.
Rustig had men 't Kuyperkabinet
moeten laten arbeiden en de gezegende
vruchten waren nu aireede gezien
Daarom is 't plicht, dat heel Flakkee
er zich goed van bewust wordt, wat
er in 1909 op 't spel staat.
In de eerste plaats de val van mr.
Patijn.
Daardoor dus ookversterking der
»Rechtsche« meerderheid.
Daardooreen nieuwe actie, een
sneller actie voor sociaal werk.
't Geestelijk en materieel leven van
Neerlands volk moet naar boven. En
een Christelijk Kabinet kan daaraan
bevorderlijk zijn.
Daden zal 't nieuwe Kabinet moeten
gevenBeloften hebben we van de
Liberalen al genoeg gehad.
Tuin- en Tand bouw.
Vraagbaak.
Antwoorden of mededeelingen
Uit de Pers.
Binnenland.
u
alen
litenl. beurzen;
|en van hypotheken
buitenl. Effecten
r billijke conditiën;
itis verkrijgbaar zijn.
POOMVE^ï«,j
1ISCHEWASSCHERIJ
f.HOEVELS,
T TERDAM
fd aanbevolen.
11 11
ii >i
,llvk!L.
penkappenLam-
iTALAGES.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij voornitbetaling f 4,50 per jaar.
ijla
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom». No. 3.
Advertentiën 10 cent per regel en i/1 maal. Reolames 20 per regel,
i Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal,
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan
1 Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Het zonder sommeeren beschieten van
schuilplaatsen, en het schieten op vrouwen
en kinderen.
Melassevoeder bij Varkens.
Aan de Proefzuivelboerderij te Hoorn zijn daar
mee proeven genomen. Echter niet met melasse
in stroopvorm. De lezers zullen weten, dat melasse
in dien vorm als stroop dus een nevenpro-
dukt is van suikerfabrieken. Melasse is een sui
kerhoudend produkt. Aan 't suikergehalte vooral
dankt ze hare waarde als voedingsmiddel. In
Dultschland bezigt men de melasse al sinds vele
jaren voor veevoeder. Bij ons te lande begint
het gebruik er van ook langzaam toe te nemen.
Vooral in drogen toestand is't als paardenvoeder
ai vrij veelvuldig in gebruik. Met melasse in
drogen toestand bedoelen we een Toederartikel,
dat de meiassestroop bevat, opgezogen door een
of andere stof. Turfmelasse en bostelmelasse zijn
een tweetal heel bekende. En met deze twee
nu werden proeven genomen bij varkens. Ze
leerden echter, dat melasse hier noch in den
eenen, noch in den anderen vorm zeer veel aan
beveling verdient. Aan het verslag over 1907
van de Proefzuivelboerderij voornoemd ontleenen
we in verband hiermee 't volgende.
Totaal is een meerdere levendgewichistoename
by de met turfmelasse bijgevoederde groepen ver
kregen van 61.7 K.G., terwijl de prijs van de
verbruikte turfmelasse bedraagt f 48.40. De prijs
van het levend gewicht stellen op f 0,46 per K..G.
is dus voor een uitgave van t 48,40 verkregen
een opbrengst van f 28.38, zoodat de turfmelasse
door de opbrengst niet is betaald geworden.
In het gunstigste der drie gevallen is voor f 22.70
aan turfmelasse verkregen ongeveer f 23.80 aan
levend gewicht, zoodat zeiis in dit geval het
voordeel nog uiterst gering is.
Uit deze proeven mag worden afgeleid, zegt het
rapport, dat bijvoedering met turfmelasse, boven
het gewone rantsoen, niet loonend is, althans niet
wanneer het gewone rantsoen uit een voldoende
hoeveelheid gerst- en maïsmeel met wei bestaat.
Ook werden nog proeven genomen met bostel
melasse om na te gaan of vervanging van de
meestal in N.-Holland voor varkensvoedering
gebruikte meelsoorten als gerste- en maïsmeel,
door een gelijke gewiehtshoeveelheid bostelme
lasse, met voordeel kan geschieden.
Uit deze proeven werd afgeleid, dat by een
prijs voor gerstemeel van f 8,— per 100 K.G.
en voor f 7,50 per 100 K.G. de gedeeltelijke ver
vanging van een mengsel van dit meel door bos
telmelasse by een prijs van f 6.60 geen voordeel
oplevert, doch eenig nadeel. Bij andere prijzen zal
dit anders kunnen uitvallen. De varkens aten
de bostelmelasse dooreengenomen goed, doch het
wil den rapporteurs toeschijnen, dat de hoeveel
heid wel niet veel meer dan ongeveer 1K.G.
per dier en per dag kan genomen worden, daar
de dieren er dan eenigen tegenzin in krijgen.
De groote meerderheid der bij deze proeven
gebruikte dieren waren jonge varkens, die een
tijd lang losgeloopen hadden op niet te ruim
voeder. Of de resultaten bij mesting van de jeugd
af anders zouden geweest zijD, moet in het midden
gelaten worden.
Te gelegener tijd zullen de proeven met melasse
worden voortgezet en daarbij zal men o. a. ook
nog eens trachten enkele melasse als stroop te
voederen, wat zeker wel de goedkoopste vorm is
om dit afvalprodukt onzer nijverheid aan te wen
den voor het hier beoogde doel.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
z{jn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
206. Wat is meeldauw?
207. Welke zijn de voordeelen van draineeren
Antwoorden en mededeelingen.
204. Voorplanting slak? De slak plant zich
voort door eieren. Slakkeneitjes lijken wel paar-
len. Zöó mooi doorschijnend zijn ze. Ze zitten
vaak als paarlen van een snoer ook aan elkaar.
205. Eendenkroos goed voor kippen Uitste
kend I 't Groen is in de eerste plaats best en de
slakjes er aan hebben natuurlijk waarde als dier
lijk voedsel.
Het eenige antwoord.
De vraag, of er niets aan te doen is,
om te maken, dat geheele kringen van ons
volk, die nu de openbare school bezoeken,
jjok met de Heilige Schrift worden bekend
gemaakt, is ongetwijfeld zeer belangrijk.
Die vraag is trouwens niet pas in 1907
aan de orde gesteld, maar ze is sedert een
halve eeuw aan de orde.
En niet alleen was ze aan de orde, maar
ze is ook beantwoord.
En hoe luide dan 't antwoord P
Niets anders dan: steeds meer Christelijke
scholen bouwen.
Welnu, dit antwoord blijft het eenige dat
goed is.
Steeds meer scholen En in verband daar
mee zorgen voor steeds meer Christelijke
onderwijzers.
En zegt men, dat het stichten en onder
houden van Christelijke scholen nog altijd
moeilijk is door de flnancieele ongelijkheid
van openbaar en bijzonder onderwijs, dan
volgt daaruit, dat die financieele ongelijkheid
geheel verdwijnen moet.
Steeds meer scholen, steeds meer Chris
telijke onderwijzers Steeds ijveriger propa
ganda voor het vrije Christelijk onderwijs
Ieder ander antwoord op de gestelde vraag
is verkeerd
Staat dan in de vrijheid, waarmede Chris
tus ons heeft vrijgemaakt. En wordt niet
wederom met het juk der dienstbaarheid
bevangen. (Stichtsche Ct.)
Het nieuwe postwetje.
In de St.-Ct. wordt afgekondigd de wet
van den 23sten Juli 1908, houdende wijzi
ging en aanvulling der wet van den 15 den
April 1891, tot regeling der brievenposterij,
gewijzigd en aangevuld bij de wet van den
3isten December 1906,
Art. 1 van dit wetje bepaalt wat onder
gedrukte stukken, nieuwsbladen, bijvoegsels
en monsters verstaan wordt.
Art. 2 zegt: >Het port der brieven be
draagt, bij vooruitbetaling, voor elke brief
kaart 2V2 ct.
voor eiken anderen brief
van een gewicht van niet meer dan
20 gram 5 ct.
boven 20 tot en met 200 gram 10
boven 200 tot en met 500 gram 15
en voorts voor elk meerder gewicht van
500 gram of een gedeelte van 500 gram,
S cent daarboven behoudens dat het port
van een brief van een gewicht van niet meer
dan 200 gram, te bestellen binnen den kring
van het post- of hulppostkantoor, waar die
ter post is bezorgd, bedraagt, bij vooruit
betaling, voor elke briefkaart 1 l/4 centvoor
eiken anderen brief
van niet meer dan 20 gram 3 cent,
boven 20 tot en met 200 gram 5
Art. 3. Het eerste lid van artikel 5 van
voormelde wet wordt gelezen als volgt
»Het port der gedrukte stukken bedraagt
Voor gewicht tot en met 500 gram 1
cent per 50 gram of gedeelte van 50 gram
boven 500 tot en met 750 gram i2l/2 ct
boven 750 tot en met 1000 gram 15 ct.,
en voorts voor elk meerder gewicht van
1000 gram of gedeelte van 1000 gram
2j/2 cent, daarboven.
Art. 4. Het eerste lid van artikel 6 van
voormelde wet wordt gelezen als volgt
»Het port van nieuwsbladen, met of zon
der bijvoegsels bedraagt per nommer of
exemplaar voor een gewicht van niet meer
dan ss grami/2 cent>
boven 55 tot en met 150 gram 1
en voorts voor elk meerder gewicht van
50 gram of van een gedeelte van 50 gram
i/2 cent daarboven.
Deze wet treedt in werking op een nader
te bepalen dag.
Nederland en Venezuela.
De Londensche Globe verneemt uit New
York, dat te Washington nog steeds (het
telegram is van den i4en) besprekingen
gaande zijn tusschen het Departement van
Staat (buitenlandsche zaken) en den Neder-
landschen vertegenwoordiger. De Ameri-
kaansche regeering zoo beweert de
berichtgever van 'het Engelsche blad te
New York op gezag van een collega te
Washington zou geen bezwaar hebben
geopperd tegen eventueele dwangmaatre
gelen, door Nederland toe te passen op
Venezuela.
- Te Washington acht men het feit, dat
"de Nederlandsche regeering het Amerikaan-
sche gouvernement van te voren in de zaak
heeft gekend, een streelend bewijs voor de
praktische waarde van de Monroe-leer.
De correspondent van de Globe gaat dan
voort
»Op het oogenblik is er niets dat er op
-wijst, dat er iets bloedigers zal gaan geschie
den dan het blokkeeren der Venezolaansche
kust door de Nederlandsche marine, een
dwangmiddel waarmee president Castro altijd
heeft gespot.
f dingen van ernstiger aard zullen
volgen hangt af van president Castro en
zijn regeering. Men beweert, dat Castro
moet hebben verklaard, dat mocht een
Nederlandsch erkader overgaan tot een
blokkade hij aan Nederland den oorlog
zal verklaren. Dat plan schijnt belachelijk
maar lieden hier, die Castro kennen, houden
hem tot elke krankzinnigheid in staat. Hij
heeft een belachelijken dunk van de gevechts-
waarde van zijn rivier-kanonneerbooten en
van de macht zijner troepen om elke troepen
macht, die een inval doet, terug te drijven.
Het feit, dat een van Castro's oorlogsschepen
op het eind van de vorige week aan het
kruisen was ter hoogte van het Nederland
sche eiland Aruba, wekt het vermoeden,
dat een landing van Venezolaansche troepen
op dat eiland wordt beoogd, voor het geval
dat de Nederlandsche oorlogsschepen tot
een vijandig optreden mochten overgaan.
Zoo'n overval is volkomen uitvoerbaar
maar ook is het zeker, dat in een dergelijk
geval slechts weinig aanvallers ooit Vene
zuela zouden terugzien. Het eiland heeft
geen versterkingen maar de bevolking heeft
onlangs van Curasao wapenen en minutie
ontvangen, en een kruiser zal dicht in de
buurt worden gereed gehouden zoolang de
toestand kritiek blijft.
n>Er bestaan verschillende aanwijzingen
voor, dat in Venezuela de vijanden van
Castro aan het werk zijnen het is waar
schijnlijk dat eer een algemeene opstand
zal uitbreken, nog vóór de Nederlanders
tot handelen zullen zijn overgegaan*.
Nederland'» vloot tegen Venezuela.
Van de capiciteiten der oorlogsbodems
in en bestemd voor West-Indië geeft
onderstaand lijstje een overzicht
Gelderlandpantserdekschip, gebouwd
1898, 4033 ton, 28 kanonnen, 4 torpedo
inrichtingen, 343 koppen.
Heemskerck, pantserschip, gebouwd 1907,
5000 ton, 22 kanonnen, 2 torpedo-inrich
tingen, 34s koppen.
Friesland, pantserdekschip,gebouwd 1896,
3900 ton, 28 kanonnen, 4 torpedo-inrich
tingen, 343 koppen.
Hollandpantserdekschip, gebouwd 1896,
390° ton, 28 kanonnen, 4 torpedo-inrich-
tingen, 343 koppen.
Utrecht, pantserdekschip, gebouwd 1898,
4033 ton, 28 kanonnen,, 4 torpedo-inrich
tingen, 343 koppen.
•K 1
i.
r\