Zaterdag 23 Mei 1908.
23sle Jaargang V. 1348.
voor «le Zuiilliollanilsclie en Zeeuwichr Eilanden.
TWEE BUPEN.
2
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
Tweede Blad.
Dit nummer bestaat uit
Uil de Pers.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Coat.
Buitenland bij vooruitbetaling 4,50 per jaar.
Ifzonderlijke nummers 5 Cent.
uitgiyes
T. BOEKHOVEN.
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercom». No. 3.
Advertentlën 10 cent per regel en maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
%iie bukken vo>or «Ie atedaetie bestemd, Advertegatiëii en verdere Administratie frasaco toe te zeilden aan den Uitgever.
Officieel Gedeelte.
Kohier van den Sloofdelijken
Omslag.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Sommelsdijk maken békend dat een
afschrift van het primitief kohier van den
Hoofdelijken Omslag voor het dienstjaar^ 1908,
gedurende vijf maanden van den 18en Mei 1908
tot en met den 18en October 1908, ter Gemeen
tesecretarie voor een ieder ter lezing ligt.
Sommelsdijk, den 18en Mei 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
W. van BEEK. DE GRAAFF.
1908.
RIJkSlMUDlIEKIlRIM.ËN
in Zuid-Holland,
van
Merriën, niet ouder dan l1/, jaar.
niet ouder dan 21/, jaar.
van 3, 4 of 5 jaren.
beneden 8-jarigen leeftijd met veulen.
Hengsten, niet ouder dan 1'/, juar.
niet ouder dan 2'/, jaar.
Veulens, Hengstveulens van stamboek-onders
met de moeders.
Merrieveulens van stamboek-ouders
met de moeders.
In het District
Dordrecht, Maandag 15 Juni bij het Station, aan
vang tien uur.
Oude-Tonge, Dinsdag 16 Juni op het Erf van den
Heer L. Slis, aanvang negen uur.
Dirksland, Dinsdag 16 Juni op den Havendijk,
aanvang drie uur.
Heenvliet, Woensdag 17 Juni achter het Raad
huis, aanvang negen uur.
Rozenburg, Woensdag 17 Juni bij het Veer, aan
vang twee uur.
Gouda, Vrjjdag 19 Juni op de Markt, aanvang
elf uur.
Meerkerk, Dinsdag 23 Juni bij het Hotel Wed.
Romeijn, aanvang elf uur.
Leiden, Woensdag 24 Juni op de Eerste Binnen
vest-Grachtstraat, aanvang elf uur.
Klaaswaal, Donderdag 25 Juni voor de School,
aanvang half twaalf uur.
Rotterdam, Vrijdag 26 Juni op de Veemarkt,
aanvang tien uur.
Op de Centrale Keuring Rotterdam, Woensdag
16 Juli op de Veemarkt, aanvang tien uur.
Totaal bedrag aan prijzen f 8890,
Aangifte verplichtend. Sluiting aangifte voor
Districts-keuringen 4 Juni. Sluiting aangifte
voor Centrale keuringen 1 Juli.
Vraagt programma bjj den Secretaris der Rege-
lings-Commissie.
De Provinciale Regelings-Commissie voor
de Paardenfokkerij in Zuid-Holland.
HERMAN A. NEBBEN8 STERLING, te Rozen
burg, Voorzitter.
J. H. VAN DER TORREN Kz., te Gouda,
Secretaris.
Nationale Militie Onderzoek van
verlofgangers.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Sommelsdijk maken bekend, dat het
onderzoek van de in deze gemeente gevestigde
verlofgangers der Militie te land zal worden ge
houden te Dirksland, op Woensdag, den 10 Juni
aanstaande, des namiddags ten 1 ure.
Aan het onderzoek behoeft niet te worden
deelgenomen door hen, (zie verder aanplakbord.)
De verlofgangers worden opmerkzaam gemaakt,
dat het niet-ontvangen eener bijzondere kennis
geving hen niet ontheft van hunne verplichting
tot deelneming aan het onderzoek, maar dat
deze openbare kennisgeving eenig en alleen als
bewijs geldt, dat de verlofganger behoorlijk is
opgeroepen.
Ingeval ziekte ol gebreken de opkomst mochten
verhinderen, moet daarvan blijken door over
legging van eene gezegelde en gelegaliseerde ge
neeskundige verklaring. Geldt het verlofgangers,
aan wie wegens onvermogen eene ongezegelde
verklaring is afgegeven, dan kan deze aldus, ter
verzending aan wien behoort, ter Gemeente-sec
retarie worden ingeleverd. Betreft het verlof
gangers aan wie in verband met een vorig onder
zoek als hier bedoeld, door denzelfden genees
kundige reeds eene verklaring is uitgereikt, dan
aan ook voor niet-onvermogenden met eene
den6 vuflstaa f n'et"geleëa^i3eer(ie verklaring wor-
verlofganger kan op zijn daartoe aan
den Militiecommissaris van zijn district te richten
en met redenen omkleed verzoek worden vergund,
het onderzoek in een andere Gemeente des Rijks
te ondergaan. Maakt een verlofganger aan wien
een zoodanige vergunning is verleend, daarvan
geep gebruik, dan wordt deze geacht niet te zijn
verleend.
Sommelsdijk, den 15 Mei 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Wethouder, ]}e Burgemeester,
J. TIMMERMAN Mz. DE GRAAFF
Bekendmaking.
Het BESTUUR van het Waterschap de Oude
Polders loozende op de haven van Middel-
h a r n i s, maakt bekend dat de toedrachten in
het Oudeland vóór 1 October 1908 moeten zijn
verstoken.
Middelharnis, 21 Mei 1908.
De Secretaris, De Dijkgraaf,
NIJGH. J. v. d. KOOGH.
»Te wapen
Oproeping van verlofgangers in
werkelijken dienst.
De BURGEMEESTER van Ooltgensplaat
maakt bekend dat in deze gemeente gevestigde
verlofgangers wier namen hieronder zijn vermeld,
bij deze ieder het achter zijnen naam aangegeven
tijdstip, krachtenB art. 111 der Militiewet 1901,
in werkelijken dienst worden opgeroepen. Namen
en voornamen der verlofgangers, allen op 22 Juni
1908: BomGerrit, Pipping Pieter, Hokke Wouter,
Everdink van Simon, Stelt van der Gerrit Jan,
Wit de Cornelis, Dekkers Johannis Jacobus.
Zie verder aanplakbord.
Kiezerslijst.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Ooltgensplaat maken bekend dat
de op den 22 Maart 1.1. vastgestelde Kiezerslijst
voor het jaar 1908-1909, zooals deze thans luidt
van heden tot den 15 Mei..van het volgende jaar
van kracht blijft behoudens wijzigingen tenge
volge van rechterlijke uitspraak en aanteekenin-
gen omtrent schorsing. De genoemde lijst blijft
voor een ieder op de Secretarie dezer Gemeente
ter inzage nedergelegd en in afschrift of afdruk
tegen betaling der kosten verkrijgbaar gesteld, j
Ooltgensplaat, den 15 Mei 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Wethouder, De Burgemeester,
J. VAN NOORDT.Joh. VAN..PUTTEN.
De Vrije West fries] schrijft onder het
hoofdje
het volgende:
De »groote grief* tegen Dr. Kuyper
was, volgens de liberalen, dat hij >de an
tithesen: te scherp op den voorgrond stelde,
dat hij de natie) >verdeelde.«
Hoe roerend kon daarover bijv. onze
Prins Joris niet [in de Enkh. Crt. schrijven 1
Wist hij zelfs onlangs nog niet te vertellen
van een paar Noord-Hollandsche dorpen,
waar voorheen alles »pais en vree* was,
edoch de vrede, dank zij het optreden van
Dr. Kuyper, in de jaren 19011905 dreigde
verstoord te worden
Thans hebben we een Ministerie-Heems
kerk.
Wat men daarvan nu ook moge[zeggen,
dat het iets gedaan heeft, waardoor »de
landvrede dreigt verstoord te worden*, dat
het de antithese* scherp op den voorgrond
heeft gesteld, kan toch zeker niet beweerd
worden.
Men zou zoo denken, dat de liberalen,
als echte beminnaars van den vrede, zich
daarover bijzonder zouden verheugen.
Maar zoo is het niet. Men wenscht
veeleer, evenals in de vorige parlementaire
periode, de antithese meer te zien opkomen
Lees slechts wat V. D. schrijft in een
hoofdartikel in de Arnhemsche Courant
Hel Kabinet HeemskerkTalma is in
zeker opzicht haast nog gevaarlijker dan
een Kuyper-ministerie. Wanneer 't hard
tegen hard gaat, kan men al zijn krachten
opbieden, tegen zacht is moeilijk vechten.
Kuyper was steil, scherp, fel. Men kon
tegen hem gelijkerwijs strijden. Heems
kerkTalma zijr, leniger, gemoedelijker.
Van waar de stoffe voor een straffe
oppositie En toch zulk een oppositie
zal niet lang mogen uitblijven.
V. D. ducht een i-gevaar*. Het gevaar
n.l., dat ons volk zich een ^gematigde*
toepassing der Christelijke beginselen zal
neerleggen.
En dat mag toch niet
Vandaar, dat hij reeds nu zijn geestver
wanten te wapen roept tegen het Kabinet.
Een 3>strafïe oppositie* mag niet lang
meer uitblijven
Laat Mr. Heemskerk maar niet denken,
dat hij door de liberalen op den duur zoo
veel vriendelijker zal bejegend worden dan
Dr. Kuyper.
Och neen Het liberalisme wil van geen
Christelijke beginselen weten, onverschillig
of Dr. Kuyper of Mr. Heemskerk ze in
toepassing tracht te brengen.
Op dit oogenblik is het in de politiek
nogal kalm.
Zoo nu en dan heeft men in de liberale
pers voor de tegenwoordige Ministers nog
wel een vriendelijk woordje.
Edoch naarmate 1909 nadert, zal het
wel anders worden.
Laat ons er al vast maar op rekenen j
Beschamende afstraffing.
Langs lijnen van geleidelijkheid is dr.
Bronsveld gekomen, waar hij nu staat.
Eens was hij anti-revolutionair.
»Groeniaan< in zijn eerste optreden.
Medestander van de ^Standaard*.
Ijverig lid van ^Christelijk-Nationaal*.
Dat is alles allang over. En nu is hij
in de politiek heel gewoon oud liberaal,
met een bitteren afkeer bezield tegen dr.
Kuyper en Rome.
Zóó groot is die afkeer, dat hij nu reeds
tegen 1909 al zijn geestverwanten oproept
ten strijde tegen Rechts en voor Links. Ze
moeten dan Links zooveel mogelijk oud-
liberalen in de Kamer brengen.
Daarover word hij op z'n vingers getikt
door de Nieuwe Couranthet
hooldorgaan der oud-liberalen zelf!
Dominee vraagt die krant en als
Links dan wint, wat zullen we d'r dan mee
Dan hebben we alle kans op 'n radikaal
Kabinet, dat bij de gratie der sociaal-demo
craten zee houdt hoor es, daar
willen wij ten minste eerst nogeens een
maand of wat over denken, of dit middel
niet erger is dan de lcwaal.
Welk een beschamende afstraffiing 1
Dr. Bronsveld, die nü zijn mannen al
oproept tégen Rechts.
En de oud-liberalen, die hem bij de
mouw van z'n toga grijpen en zeggen
j-Niet te haastig, dominee'n Radikaal
kon weieens érger zijn dan 'n »clericaal«
(„Onze Courant.*)
Minister van Onderwijs.
De Standaard had dezej dagen verzekerd,
dat, wint rechts het bij de verkiezingen
van het volgend jaar, het tegenwoordige
ministerie natuurlijk aanblijft.
En als geen nader betoog behoevend,
voegde zij er bij, »dat zelfs de toetreding
van een nieuw Minister niet noodzakelijk
het aftreden van de tegenwoordige na zich
zou slepen,*
De Arnh'. Crt. die nadere opheldering
niet overbodig oordeelt, vraagt, of soms
de droom van een Nederlandsch Kanse
lierschap voor verwezenlijking vatbaar wordt
geacht.
Wij gelooven, dat de ArnhCrt. het
te ver gaat zoeken.
De Standaard doelt blijkbaar op de
schepping van een nieuw departement, ver
moedelijk dan een departement van Onder
wijs.
Zulk een departement ware geen weelde,
en eeu bekwamer titularis, daarvoor dan
dr. Kuyper zou bezwaarlijk zijn aan te
wijzen.
In dezen gedachtengang zou mr. Heems
kerk, minister van Binnenlandsche Zaken
blijven en dr. Kuyper minister van Onderwijs
worden.
Van rechts zou hiertegen, gelooven wij,
geen bezwaar kunnen bestaan en dr. Kuyper
zou gelegenheid hebben, ons land een nieuwe
onderwijswetgeving te schenken.
Het Huisgezin.
De kermis op haar laatste beenen.
Nu ook Rotterdam omgaat, mag wel
aangenomen, dat de kermis op haar laatste
beenen loopt, en dat dit overblijfsel uit
verouderde tijden, uit ons vaderlandsch
leven verdwijnen gaat
Daartoe moest het komen.
Zulk een kermis had eertijds reden van
bestaan in de gelegenheid die ze bood, om
uitstalling en venting van min gewone waren
te concentreeren maar sinds onze maga
zijnen en winkels in veel meerder keus
aanbieden wat de kramers op de kermis
uitstalden, verloor de kermis haar reden
van bestaan.
Wat nu bleef, was niet de wezenlijke
kermis, maar alleen het wilde spektakel dat
bij een kermis bijkwam.
Toch komt hiermee de vraag aan de
orde, of men, na afschaffing van de kermis,
niet op andere wijze enkele vrije feestdagen
voor het volk zal moeten invoeren, zooals
men in Engeland de Bankholidays heeft.
Onthoudt men die aan het volk, dan
neemt dit er den Zondag voor, en wil men
de Zondagsviering bevorderen, dan zal het
goed zijn enkele vrije dagen af te zonderen,
af te zonderen ook voor allerlei samen
komsten en vergaderingen, die anders de
rust op Paschen of Pinksteren komen storen.
De breede klasse van het volk heeft een
eentonig leven Van den vroegen morgen
tot den laten avond altoos door eenzelfde
eenerlei, en onze menschelijke natuur heeft,
na lange inspanning behoefte aan ontspan
ning en uitspanning, en die kan het volk
niet vinden, of er moet rust van den arbeid
en ontslag van drukte zijn.
Vandaar de reeds zoo dikwijls ter sprake
gebrachte behoefte, om een twee-, drietal
dagen van het jaar af te zonderen, waarop
alle arbeid stil staat, en een ieder vrijaf
heelt.
Liefst in de lente, in den zomer en in
den herfst. In d© lente niet te vroeg en
in den herfst niet te laat, en midden in
den zomer. Maar dan wettelijk geregeld,
zoodat allen er het profijt van hebben.
Wie op reis kan gaan en zijn arbeid
opschorten, als 't hem goed dunkt, heeft
zulke dagen niet noodig.
Maar het volk heeft er behoefte aan,
en in die behoefte moet worden voorzien
Standaard.)
Samensmelting.
Bedriegen de berichten niet, dan zullen
we binnenkort slechts één christelijk-
historische partij hebben overgehouden in
ons vaderland.
De gewone en de friesch-Chr. Histori-
schen zullen dan zijn samengesmolten.
Daarover verheugen we ons.
Onze eigen partij blijft, wat ze is.
Er zwerven niet veel figuren meer aan
onze uiterste grens, die door zulk een
samensmelting zouden worden aangetrokken.
En onder de Chr. Historischen ziin er
niet velen, die meer naar ons neigen,
omdat nu ook de Friezen erbij zijn.
Maar verder dan de belangen onzer
eigen partij, reiken die des ganschen lands.
En dan is alle krachtsverbrokkeling kracht
verspilling, terwijl concentratie van krach
ten de sterkte ter Rechterzijde verhoogt,
wat door ons geacht wordt te zijn in
's Lands belang.
De twee, die samenwerking straks brengt
tot samensmelting, kunnen op elkander een
nuttigen invloed uitoefenen.
De heeren Lokman en De Visser zullen
de Friezen langzamerhand wel leeren, dat
ze hun zéér eenzijdige ideeën inzake de
verhouding van Kerk en Staat wat wijzigen
moeten.
Die zijn trouwens in de praktijk des
levens al heel wat gewijzigd
En de Friezen op hun beurt zullen den
Hollanders wat meer ijver inblazen voor
een goede organisatie.
Tenminste, dat hopen we.
Dat is zoo broodnoodig.
Het is een verdrietig werk, als ge weet
Die mannen zijn er en ge wilt met hen
handelen en onderhandelen, maar gij kunt
ze niet te pakken krijgen en als ge ze
hebt, dan binden de afspraken hun grooten
nasleep van ongeorganiseerde geestverwan
ten niet.
In Friesland nu heeft men tenminste van
Chr Historische zijde getoond te begrij
pen, wat een organisatie is en waartoe ze
dient.
Terwijl de verkiezingen telkens toonden,
dat men er ook op elkanders organisatie
rekenen kon,
't Is daarom, dat we hopen, de aan
staande ineensmeltiDg ten goede te zien
komen ook van de samenwerking met de
antirevolutionairen, die niets liever wen-ichen
dan met een degelijke organisatie onder
billijke voorwaarden een vast akkoord aan
te gaan.
En dat allereerst met de Christelijk
Historische Partij. Onze Courant.
linneeiland.
Tot lid der Provinciale Staten van Zee
land is gekozen de heer P. v. Houte (lib.),
burgemeester van Schoondijke.
De heer R. B. van den Bergh te Nieuw-
Beijerland, lid van het Bureau van Advies
der Vrijzinnige Kiesvereenigingen in het
district Brielle, heeft als zoodanig ontslag
genomen.
Tweede Kamer.
Dinsdag heeft de Tw. K. aangenomen
de subsidie-verhooging voor twee Neder-
landsche stoomvaartlijnen, die van hier naar
Java stoomen.
De ^Nederland* en de »Rott. Lloyd*.
Zij krijgen thans f 5600 per reis naar
de Oost en dat wordt f 6000 als ze de
reis nog 24 uren gauwer kunnen doen.
Daarvoor moeten ze dan echter de mail
vervoeren. Trouwens, 't is 'n droppel aan
den emmer, want de heer Van Vuuren
rekende bv. uit, dat de kosten van één
reis pl.m. 250.000 gulden bedragen. Dat
deden onze vaderen minder snel, maar ook
minder duur
't Ging er maar net door Met 34 tegen
30 stemmen, Daarna werden enkele klei
nere ontwerpen behandeld en heden begon
de Kamer met frisschen moed aan de
debatten over staatsexploitatie van spoor
wegen.
Plaatselijk Aieuws.
Middelharnis. De lotelingen, welke
Maandag naar Dordrecht zijn vertrokken,
zijn als volgt ingedeeld G. Zoon, Infanterie
Bergen op ZoomG van Groningen en
H. Redeker, Infanterie BredaJ. van
Sliedrecht, Infanterie Geertruidenberg en
M, Onderdelinde, Vesting 's Hage.
Dinsdag viel het kind van M. de
Leeuw van den trap, waardoor het 't
schouderbeen brak en aan beide armen
werd gekwetst.
Dinsdagmorgen in de vroegte hebben
beesten, welke op de boot gebracht zijn,
op het Water wegje nog al aardig huis ge
houden, daar zij aan de achterkant der
woningen op het erf verschillende planken
en heiningen hebben stuk getrapt.
De zittingen welke gehouden zullen
worden voor den herijk van malen en
gewichten zullen plaats hebben op Dinsdag
ió, Woensdag 17, Donderdag x8 en
Vrijdag 19 Juni van des voormiddags 912
en 's namiddags 14 uur in de bewaar
school.
De verkiezing voor een lid van den
gemeenteraad ter voorziening in de vacature
van den heer Kruithoff, die in 1909 aan
de beurt van aftreding was, zal plaats
hebben op 9 Juni 1908.