tooi* de Zuidhollandsclie en Keeuwsclie Eilanden.
Woensdag 15 April 1908.
23ste Jaargang N°. 1837.
An tirevo tionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Bnitenland bij voor uitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercomm. Ho. 3.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaaD.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor de Itedactie bestemd, Advertenties en verdere Administratie ïrasico toe te zenden aan den Uitgever.
Aan de Christen-Democraat.
Gaarne zouden we haar 2de artikel
in zijn geheel overnemen, maar voor
twee groote kolommen is waarlijk
geen plaats. Nochtans komen we ook
op dien inhoud terug, maar moeten
ons eerst deze opmerking veroorloven,
dat we 't uitgangspunt van ons eerste
artikel niet uit 'toog dienen te ver
liezen en dat zou door deze polemiek
lichtelijk kunnen gebeuren.
Wat was ons uitgangspunt? Dit:
»Ziet ge, wat in de Kamers van de
programs terecht komt, dan zou je
uitroepenverbrand ze maar't is
de kiezers maar »lekker« maken en
de menschen krijgen na al de mooie
beloften een blanco bord Dat, niet
waar, was ons betoog, waarvan voor
ons de logische gevolgtrekking was:
aat men in Vredesnaam maar wei
nig beloven, hetzij op papier, hetzij
op meetings bij Rechts of Links,
hetzij op Deputatenvergadering of
Unie-vergaderingen van Liberalen en
hun fractiesdat behoeft volstrekt
geen conservatisme te zijn, maar een
behoeden voor teleurstellingen
De Christen Democraat antwoordde
toenDe programs zijn soms sober
genoeg, maar ze worden niet nage
leefd er is dus woordbreuk, want
beloften worden niet nagekomen en
daardoor worden de kiezers moedeloos.
Wij herhaalden toener is geen
woordbreuk, maar sober of niet sober,
de programs kunnen niet nageleefd,
niet nagekomen worden, omdat aller
lei factoren daar tegen in werken.
En thans beweert de Christen Demo
craat die factoren bestaan voor ons
niet.
Hier ligt nu het onoverkomelijke
meeningsverschil tusschen haar en
ons.
Wel degelijk zijn er voor ons die.
Waarom bv scheidde Mr. Veegens
de Ouderdomspensioneering van de
Ziekteverzekering Waarom zooveel
antipathie tegen de Ongevallenwet?
Waarom de heele medische wereld
tegen 't Ziekteontwerp Waarom de
Landbouw-ongevallenwet gehaat
Waarom de Landbouworganisatie wet
bel ach en
Kort en goed hierom omdat men
sociale ontwerpen aan de orde stelde,
al jaren, jaren lang, terwijl men nota
bene nog niet eens een goeden kijk
had op de toestanden, die er door
vervormd zouden worden; of het be
drijfsleven, dat meft raakteop de
menschen, wien men de lasten oplegde.
Dfè programs moesten opgesteld wor
den de kkk der democratie luidde
door heel Europa en Nederlandsche
partijen moesten die opgaande zon
ook aanbidden, maar ze kenden het
volksleven, het maatschappelijk leven
nietnochtansvoort, voort, voort,
zet 't maar op 't program, immers
iedere partij deed het en men moest
toch concurreeren
En nu zitten we met 't hachje. De
Kabinetten weten er geen raad mee
en de Kamerleden weten er geen
raad mee. En nu, dom genoeg, nu pas
gaat er in de pers, ook in de anti
revolutionaire een stem op tot ont
waken, (en we denken hier om 't
artikel van 8 April der Hifoer- en
Vechtbodewaarin Mr. i utgers met
vette letters o. m. schrijft: »Naar
onze vaste overtuiging is er geen
vraagstuk, rd, organisatie van den
arbeid, waarover eenstemmigheid in
onze partij en in de geheele rechterzij
eerder bereikbaar is dan dit.«)
Let welEén speciaal sociale zaak,
nietwaar? de zaak, de kern der zaak
en nolens volens erkent Mr.
Rutgers, dat er nog eenstemmigheid
bereikt moet worden. Ze is dus nog
zoek.
En toch ondanks die absentie van
kennis zelfs aangaande een noodzake
lijke, Christelijke bedrijfsorganisatie, is
ook onze partij mee gaan doen aan het
in mekaarzetten van verzekeringsont-
werpen Hoe Dr. Kuyper heeft het
tegen Prof. Fabius in het bekende
eerste artikel beleden Ik moest het
Duitsche stelsel nemen, want met de
Kamers van Arbeid (de redactie zal
onze korte uitdrukking wel begrijpen)
liet men mij alleen staan.
Zoo hort dat nu als een boerenkar
op een grintweg.
Veel zou hierover nog te schrijven
zijn, maar onze ruimte laat dit niet
toe. We hopen, dat we de Redactie
hebben kunnen overtuigen, dat we niet
bezitten een ^opzettelijke oogverblin
ding®, dat we »voor rede vatbaar®
zijndat we 't niet nanders weten,
dan we schrijven«hebben kunnen
overtuigen, dat de fout in eerste
instantie ligt in de ongezonde demo
cratie daardoor werden de programs
ongenietbaar, hetzij sober of niet
sober daardoor onwaardaardoor de
kiezers moedeloos het Kabinet rade
loos de Kamerleden radeloos en de
arbeidende stand voorloopig reddeloos
overgeleverd aan machtelooze leuzen.
Jaren geleden hebben we de Antirev.
partij toegeroepen in ons Blad maakt
studie van het sociale leven en komt
dan met wetsontwerpen, als ge tot
regeeren geroepen wordtmaar men
heeft naar ons, geisoleerd en van
mindere kracht, niet geluisterden
de programs zijn er, maar ze zijn ons
geen scheurpapier waard. Neen, de
Chr. politici zijn geen mannen, die de
kiezers als speelballen gebruikten
wat graag zouden ze de programs
uitvoeren, (want ook zij staan ten
spot en in beklag, dat ze niets pre-
steeren), maar ze kunnen niet, omdat
ze zoo weinig van 't leven afweten.
En dat heeft weer andere oorzaken
en gevolgen, wat echter onze polemiek
niet raaktdie gaat alleen over
woordbreuk of onmacht.
Neen 't is geen woordbreukmaar
een wrange vrucht eener ongezonde
en machtelooze democratie.
En ten slotte, als de Chr. Democr.
ons naar 't sobere program van 1901
verwijst en daar spreekt van de hoofd
taak van 't Kabinet, dan erkennen we,
dat daarvan alleen de Vrijmaking van
't Onderwijs in 't Staatsblad is aan
geland, en van de Pensioneering enz.
niet veel is terecht gekomenmaar
waar we in deze opmerking van
't Blad de echo beluisteren van de
rede van den heer Staalman op 7 Dec.
'04 (Handl 2e K. bldz. 473), daar
verzoeken wij de Redactie ook nog eens
op te slaan de rede van dr. Kuiper
op 10 Decwaarmee we accoord
gaan.
Moties van wantrouwen!
De Amersfoortsche Propagandaclub
nam een motie aan tegen de Rotter
dammer en Prof. Fabius
De Antirev. Kiesv. te Bolnes-Slik
kerveer ook.
De Centrale Kiesv. van Ridderkerk
idem.
Die van Zoetermeer idem.
In de Standaard stond het uitste
kende ingezonden stuk van ds. v. d.
Brink en Plantinga tegen de Rotte -
dammer.
In de Stichtsche was het net eender;
een kranig stuk.
Er zullen erwel meer volgen.
Wat we verleden week schreven
blijkt hoe langs zoo meer: ons antirev.
volk ontwaakt niet zoo heel gauw;
het bluft toezien, soms wel te lang,
hoe men iemand vertrapt en in een
hoekje duwtmaar ten laatste barst
de bom.
Dan is 't uit.
Voor goed uit.
Dan schaart men zich vol eendracht
om het voorwerp zijner hoogachting,
die ons gebracht heeft, waar we zijn;
gemaakt en gefundeerd heeft tot wat
we presteeren als politieke partij,
Meeningsverscbillen mógen en kun
nen er zijn.
Wij zijn geen marionetten en pop
pen.
Maar 't gaat hier om wat anders
Er is een toeleg om af te breken
zonder beteren opbouw.
Getheoretiseer, daar je ziek van
wordt.
Een aanwijzing van fundamenten,
waarop je na jaren nog geen steen
van boven den grond ziet rijzen.
En onder die schijnbaar mooie leus
van »beginselen-opbouw«, laat men
de arbeiders in de kou staan en
ondermijnt men 't leiderschap.
Zóó is tegenwoordig de tegenstand
tegen dr. Kuiper.
En dat wordt men nu eens moe
in onze organisatie.
Onze vingers jeuken om onze Centrale
op Flakkee ook tot een motie uit te
noodigen want ook wij zijn het beu,
al wat we nu al maanden en maanden
in de Rotterdammer ontwaren.
Zwakke kinderen.
De Vereeniging »Vacantie Buiten®
schrijft:
Gaarne zouden wij een oogenblik
uwe aandacht vragen.
Het betreft eene zaak van algemeen
Christelijk belang Het welslagen van
ons plan hangt af van uwe zeer ge
waardeerde medewerking.
Zooals in bijgaand uittreksel uit de
Statuten en het huish. Reglement
nader wordt ontwikkeld, beoogt de
Vereeniging eVacantie buiten® kin
deren der Christelijke volksscholen
uit de steden in de gelegenheid te
stellen, zoo mogelijk kosteloos de
zomervacantie buiten door te brengen
in Christelijke gezinnen.
Het is een welbekend feit, dat tal
van kinderen op onze Christelijke
scholen, vooral in onze groote steden,
zelden in de gelegenheid zijn, van het
gezonde buitenleven te genieten. Vele
gegoede Christenen, die zelf een gezin
hebben, kunnen uit de ervaring ge
tuigen, welk eene gunstige uitwerking
een verblijf buiten gedurende de
zomervacantie, voor hunne kinderen
hebben kan.
De Vereeniging »Vacaniie buiten®
wenscht steun te bieden aan de minder
gegoede mede-Christenen, om ook
hunne kinderen in dit heerlijke voor
recht te doen deelen.
Hiervoor komen in aanmerking, niet
de zieke kinderen, welke beter in
Vacantie Kolonies verpleging kunnen
ontvangen, maar de gezonde, en wel
in de eerste plaats die onder hen,
welke hieraan 't meest behoefte heb
ben.
Wij meenen, dat wanneer alle in
vloedrijke Christenen, predikanten,
onderwijzers en anderen in dezen met
ons willen samenwerken, er een groot
en goed werk kon worden tot stand
gebracht.
Het voornaamste van alles is, dat
min of meer gegoede Christenen te
platten lande in de gezonde streken
hunne woningen zoo mogelijk koste
loos openstellen out een of meer der
uit te zenden kinderen te ontvangen.
Wij willen duidelijk laten uitkomen,
dat er geen sprake is van verpleging
van zieke maar van het opnemen van
gezonde, doch zwakke kinderen, om
dezen in de vacantie van het buiten
leven te doen genieten, tot versterking
van hunne gezondheid. Ook vestigen
wij er de aandacht oo, dat wij de kin
deren zooveel mogelijk geplaatst wen-
schen te zien in gezinnen van gelijke
geloofsovertuiging als die hunner
ouders.
Uit den aard der zaak is het in
vacantie-kolonies onmogelijk, dit groote
Godsdienstig en opvoedkundig belang
in het oog te houden.
Dat dergelijke bereidwilligheid tot
opneming van vreemde kinderen niet
behoort tot het terrein der vrome
wenschen, heelt Denemarken bewe
zen. Tal van kinderen gaan daar in
den zomer naar buiten en worden
in de gezinnen te platten lande gast
vrij ontvangen.
Zou dit dan in ons Vaderland, dat
steeds bekend was om zijne gastvrij
heid, onmogelijk zijn? Demogelijkheid
hiertoe wordt echter eerst geopend
door uwe medewerking en steun. Zeer
aangenaam zal het ons daarom zijn,
wanneer u door het toetreden als lid
of begunstiger onzer Vereeniging in
stemming betuigt met ons streven.
Van hooger belang echter nog zou
het zijn, als u ons de namen en adres
sen zoudt kunnen verschaffen van
personen, die bereid en geschikt zou
den zijn, om de kinderen voor den
vacantietijd in hun huis op te nemen
en van hen, die ons misschien zedelijk
en financieel willen steunen.
Voor het geven van verdere inlich
tingen verklaren wij ons gaarne bereid.
Het Bestuur
J. Th. R. SCHREUDER, Voorzitter.
F. LETTINGA, Vice Vcorz.
G. MUIJS, le Secretaris.
J. v. d. SLUIJS,
K v. d. BERG,
J. KLOPPER,
H. A. SCHOLTZ.
Maruixkade SI.
2e Secretaris,
le Penningm.
2e Penningm.
Algeni. Adjunct.
Tïll«- ©83 !<a9idSH>«W.
Door het Hoofdbestuur van de Hollandseho j
Maatsch. van Landbou ,v is de volgende circulaire
verzonden
I
Aan de Afdeelingen der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw.
Volgens de Tiendwet zal op 1 Januari 1909
alle tiendpliohtigheid vervallen zijn.
Deze bepaling is kort en duidelijk.
Intussoheii zal de uitvoering dier bepaling,
do regeling van bare gevolgen, ongetwijfeld veel
moeilijkbeden niet zich brengen.
Do vroeger tiendpliohiige peroeelen worden
ten behoeve van den Staat, die aan de tiend-
heffers de hun toekomende schadeloosstelling
heeft uit to keeren, belast met eene tiendrente,
die gedurende 30 jaar moet worden gekweten.
Tiendoommissies zullen worden benoemd om
deze zaken te regelen, onder bijstand van
sehattingeoommissies, aan welko in bet bijzonder
de schatting der schadeloosstelling is opgedragen.
Hoe die schatting zal uitvallen, is vooraf
niet te zeggen. De wet heeft zich onthouden
van het geven van voorschriften aan de sobat-
terS: zij bepaalt alleeD, dat de jaariijkeohe
zuivere tiendopbrenget, (die gekapitaliseerd tegen
penning '>0 de grondslag der schadeloosstelling
vormt), wordt verkregen door schatting der
onzuivere tiendopbrengst, welke van hot porceel,
bij het niet-vorvnllen der tiendpliohtigheid, ge
middeld jaarlijks ware te verwachten, ouder
aftrek der kosten aan de tiendheffiog verbonden.
Het is dus niet een cijfer, dat naar vaststaande,
aan het verleden ontleende, gegevens te be
rekenen is, zooals in de wet van 1872 tot
afkoopbaarstelling der tiendende onzuivere
tiendopbrengst zal moeten worden begroot ook
met het oog op de toekomst.
Wij herhalen, dat niemand te voren kan
zeggen, hoe deze eohattingen zullen uitvallen.
Die onzekeiheid, waarvan zooveel tiendheffers
als tiendpiichtige het slachtoffer kan worden,
beeft de aandacht doen vestigen op die bepa
lingen der Tiendwet, waarbij de minnelijke
afkoop der tienden voor 1 Januari 1909 wordt
begunstigd de heffer krijgt van Staatswege eene
'premie van 4 pCt. over de afkoopsom en de
plichtige, die kan vorderen dat van Rijkswege
do afkoopsom wordeyoldaan, betaalt eene lagere
tieudrente dan anders.
Het is eene gelukkige gedachte van de Di
rectie van den Landbouw geweest om in een
vlugi-chrift de voordooien van zoodanigen min
nelijken afkoop uiteen te zetten en de uitvoe-
ringsvoorschriften toe te lichten.
Naar onze meening ligt het op den weg onzer
Maatschappij om dezen minnelijken afkoop te
bevorderen.
De belangen van tiendheffer en tiendpiiohtige
zijn uit den aard der zaak tegenstrijdig, in zoo
ver dat het bedrag van de afkoopsom door den
een liefst zoo groo! mogelijk, door den ander
liefst zoo klein mogelijk zal worden gowenBoht.
Deze omstandigheid is allicht een beletsel,
dat de eene partij de andere zal opzoeken om
tot eene transactie te komen.
Doch beiden hebben daarnevens dezelfde be
langen, in zoover dat het voor beiden gewensoht
is om aan de boven geschetste onzekerheid te
ontkomen en om gebruik te maken van de
voordeelen die de Tieudwet n dit opzioht biedt.
Wij nemon de vrijheid aan de AfdesliDgs-
besturen in overweging te geven om eene poging
aan te wenden de onderscheidene belangheb
benden, tiendheffers en tiendpliohtigen, tot
elkander te breugen.
Waar het oliiohr te voorzien is, dat het
initiatief tot ontmoeting niet van eene der
partijen zelve zal ui gaun, daar kan hot Af-
doeliugebestuur een nuttige daad verrichten
door hen, wier gemeenschappelijk belang bij
minnelijke regeling tastbaar is, te wijzen op de
wensehelijkheid en de voo: deelen van een
minuelijken afkoop der tienden vóór 1 Januari
1909.
Wij meenen met deze korte ontwikkeling van
ons denkbeeld te kunnen volstaan. Breedvoerig-
hoid zoude allicht aan de duidelijkheid schade
doen.
Wij bevelou het denkbeeld bij de afdeelings-
besturen aan en verklaren ons gaarne bereid
om, moohten zioh bij da onderhandelingen
moeilijkheden voordoen, nadere inlichtingen te
verstrekken. Van den andoren kant zullen wij
het op hoogen prijs stellen, wanneer die Besturen,
welke deze zaken met goed govolg hebben
aangevat, ons van hunne werkzaamheid verslag
willen doen.
Het Hoofdbestuur der Hollandsohe
Maatschappij van Landbouw,
C. F. ZAAIJER, Voorzitter.
A. KORTEWEG, Secretaris.
Wij achtten het in 't be'ang van vele onzer
lezers van den inhoud van 't bovenstaande
keunis to nemen. Daarom lieten we 't bedoelde
schrijven hier in z'n geheel afdrukken.
M.
Vraagbaak,
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst
Antwoorden of mededeelingen
zjja met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
165. Is Klein-Hoefblad een onkruid, dat
zich ook door zaad vermenigvuldigt
66. 'k Zag nu al bladluizen op m'n pas
ontluikende rozenknoppen. Hoe kan dat Wat
er aan te doen
167. Hoe warm mag het zijn in een broei
kast voor aardbeien en wat is de beste be
mesting
Antwoorden en mededeelingen.
163. Baggerbonte koeien noemt men zulke
dieren, die gekenmerkt zijn door allerlei kleine
zwarte vlekjes op de huid. Soms ziet men ze
vooral op de beenen. Doch ook op het lijf
treft men ze herhaaldelijk aan. Met stieren
die ze hebben, kan men in 't vervolg wel van
de keuringen wegblijven. AI zijn die, wat hun
vormen aangaat ook nog zoo mooi, voor be
kroningen komen ze niet meer in aanmerking-
164. Warmte arbeidsvermogen? Ja zeker-
Met warmte kan immers arbeid verricht wor
den Of is de stoommachine daarvan nie£
een mooi bewijs De warmte van de verbran"
dende kolen doet het water in stoom veran"
deren en in dien warmen stoom huist een
kracht, een arbeidsvermogen, waarvan wij
soms duizelen.
