23sU' Jaargang Nw. 1329.
Woensdag 18 Maart 1908.
A n tirevo lu tionair
Orgaan
Tom* de %uidliolland$«»lie en Keeuw§che Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
%lie stukken voor «Ie liedaetie bestemd, Advertentiën eis verdere Administratie franco toe te zenden aan den liljrever.
Me^eeresï zonder nume
rieke meerderheid.
Verslag der Ambachts
school over 'Ol.
Een Christelijke Hoog-ere
Burgerschool.
*t.* Verslag van het Bestuur der
Vereeniging voor Ooglijders te
Rotterdam. 1907.
v Welwillend.
Lawaai maken.
Roomsch-Katholieken en Zondags
rust.
Tui«- en lianflSioiiw.
Officieel fSedeelte.
Plaatselijk Nieuws.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercomiu. >o. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/g maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Van zelf kwam in de Tweede Kamer
weer de vraag ter sprake is regeeren
mogelijk zonder een meerderheid ach
ter zich.
Die vraag was urgent, üp 't oogen-
blik zit Rechts achter de Groene Tafel,
maar Links heeft in de Kamer 51
leden, zoodat het nieuwe Kabinet
werken moet met een coalitie van 49,
waartegenover de 51.
Mr. Heemskerk heeft in 1905 gezegd,
dat een formateur, die geen parlemen
taire meerderheid achter zich heeft,
niet beter kan doen dan terstond
onthelfing van d e opdracht aan te
vragen. Mr Lohman had dit in 1905
weersproken en betoogd, dat een Mi
nisterie niet perse terstond een nume
rieke meerd rheid achter zich behoor
de te hebben, en dat, als men dien
eisch stelde, onder de bestaande om
standigheden nooit meer een politiek
Ministerie zou kunnen optreden, waar
op mr. Heemskerk toen weer ant
woordde, dat indien de Kabinetsfor
mateur zulke moeilijkheden op den
weg vond, hij dan zoo'n numerieke
meerderheid maar moest trachten te
vormen uit 3 of 4 fracties en dat hij
dan zijn program maar pas klaar
moest maken voor zooveel groepen
als er noodig waren om een meer
derheid bijeen te krijgen Mr Borge-
sius herhaalde verleden week de door
mr. Heemskerk en mr Lohman in
1905 gesproken woorden en vroeg nu
Waar-is nu de meerderheid?
De Oud-Minister van 1897 had
©enigszins recht tot vragen Toch moei
men hier onderscheiden tusschen
wenschelijkheid en mogelijkheid. Oim-s
inziens is 't wenschelijk, dat een Kabi
net achter zich heeft een vaste, niet
al te kleine meerderheid. Treedt het
op als een principieel Kabinet, dan
is de swenschelijkheida zelfs een eisch
omdat niet mag verwachtdat bij alle
Rechtsche politiek ook de minderheid
of een deel ervan zich zal aansluiten.
Trouwens de Onderwijswetten waren
nooit in 't Staatsblad gekomen, als de
numerieke meerderheid van Rechts
in de jaren 1901 lot 1905 er niet
geweest was. En de stakingswetten
venden bij Links ook weinig steun.
Principieele Rechtsche politiek zal uit
den aard der zaak in meer dan in
één geval bedenking vinden bij Links,
omdat de rechtsche en linksche begin
selen zich niet altijd met elkaar ver
dragen. Daarom achten we een
Rechtsche meerderheid noodzakelijk,
wanneer een Kabinet de politieke,
principieele vlag laat waaien van den
mast van het schip.
V
Maar natuurlijk, als een Kabinet
met ontwerpen optreedt, die èn bij
Rechts èn bij Links ingang vinden,
dan is er bij Rechts direct geen meer
derheid noodig. Waarvoor is die noo
dig Maar dan is 't Kabinet ook aan
handen en voeten gebondengebon
den aan Links zoo goed als aan Rechts
buiten dat program kan het niet gaan,
ol het loopt mis.
Dit Kabinet bv. kan onmogelijk met
finale Grondwetsherziening optredenin
den huidigen toestand Het zai water
m den wijn moeten doen om Oud
Liberalen te behagen anders komt
van een herziening thans niemendal.
Dit Kabinet kan wel met sociale
ontwerpen optreden, want daarover
is men 't tamelijk eens enz. enz.
Derhalve een numerieke meerder
heid is wenschelijk om te kunnen
regeerenen dan pas minder noodig
als het pogrom tamelijk neutraal is
'tis wenschelijk, zelfs eisch, als men
principieele, soms »uitsluitende« poli
tiek moet voeren (onderwijs) om recht
te zetten, wat krom groeide. Maar
de mogelijkheid bestaat, dat men er
zonder die meerderheid ook komt,
mits het Kabinet dan maar besefïe.
dat het leeft bij de gratie van Links
of een deel van Links, wat een onaan
gename en ongezonde toestand is. En
waar de splijtziekte heerscht onder
de partijen, daar moeten de fractiën
't eens worden op eenzelfde program.
Maar een meerderheid moet er in
normale omstandigheden zijn. We
zullen dus afwachten 1909. Dan kan
't verkeeren, zoo, dat Links afbrokkelt
en Rechts aanwint. Voorwaarts dan
Op bladz. 20 staat»Aan het eind
van dit verslag is het ons aangenaam
onze tevredenheid te kunnen uitspre
ken over den toestand van de Am
bachtsschool. Meer en meer blijkt zij
in een behoefte te voorzien. Wij zien
door de tram een tijdperk van bloei
in het verschiet en gaan met ver
trouwen de toekomst tegemoet.*
Dat vertrouwen koesteren we ook.
Nochtans is bladz; 4 niet erg moed
gevend Op 31 Dec. '06 waren 133
leden, op 31 Dec. '07 22 minder. In
'06 waren er 90 begunstigers, in '07
98. Vanzelf zal ook dat wel verbeteren,
als de tram er iswant aanzien doet
gedenken en wat voor een politieke
partij wel, maar voor een Ambachts
school nooit geldt is in ons isolement
ligt onze kracht. Neen, voor een School
ligt in de afsluiting juist scha en
zwakte. En de tram zal de afstanden
doen krimpen, maar de belangstelling
doen uitdijen daaraan is geen twijfel.
Nog een jaartje en het ijzeren ros
hijgt en rent ook ten voordeele der
School.
Zullen we nu al de cijfers gaan
memoreeren uit dat Verslag? Korte-
lijk. Ontvangsten 10516 gld.uitgaven
10486batig slot 30 gld. Aantal
Gemeenten, die subsidieeren 8.
Leerlingen in 't timmervak16.
In 't smidsvak 9, In 't schildersvak
11. Leerlingen der Avondschool: 33.
Besluiten we met de mededeeling
uit 't Verslag, dat het onderwijzend
Personeel en de Concierge zich uit
nemend van hun taak kweten, dan
hebben we genoeg belangstelling ge
wekt om de lezers eens aan te raden
zulk een Verslag aan te vragen.
De Centrale Kiesvereeniging heeft
vergaderd op 11 Maart, waar de
hoofdbesprekingen gewijd waren aan
een Christelijke Hoogere Burgerschool
Als resultaat nam ze de volgende
motie aan
De Centrale Antirev. Kiesv
gelet op de pogingen, die thans
in 't werk worden gesteld om op
Goeree en Overflakkee te vestigen
een H B. S. besluit als haar
meening uit te spreken, dat de
pogingen daartoe, van antir. zijde
niet kunnen worden gesteund.
Voorts eene commissie te be
noemen van 5 personen om de
mogelijkheid te overwegen der
oprichting van een H. B. S. op
Christelijken grondslag.
Daarmee is de zaak dus op de
baan.
Op de lange of op de korte baan?
Commissie's schreven we een en
andermaal, kunnen soms uitstekend
als doofpot dienst doen om 't zaakje
onder de asch te begravenzij kun
nen spijkers of kapstokken zijn om
er een ongewilde zaak jarenlang aan
te hangen.
Deze benoeming mag in geen geval
te lang uitgesteld worden. Op de
Centrale was de tijd kort en om per
sonen te vinden, die zich de zaak
aantrekken, moet men eerst eens
overleg gepleegd hebben. Want hier
hangt alles van de personen at IJver
en toewijding en tijd zijn onmisbaar.
Propaganda mag en kan niet ontbre
ken. Geld is noodig. Inzicht in de
zaken mag geëischt. Samenwerking
is plicht over heel Flakkee.
We wachten dus, tot er een Com
missie is geformeerd.
Leden en Begunstigers 202 Hun
bijdragen 1250 gld. De Prov Staten
verhoogden de subsidie met 900gld;
de Gemeente met 1500. Aan gif en
462 gld. Te kort met dat van verleden
jaar 2224 gld
Ingeschreven patiënten 3628. Ad
viezen 15472. Voorgeschreven 1418
brillen.
Aantal verpleegden 295. Verpleeg-
dagen 4508. Operaties 205. Genees
heer-directeur dr Moll Eerste genees
heer dr. van den Burgh. Uit Acht
huizen kwamen er 2 m. en 3 vr. pa
tiënten. Uit den Bommel 3—3uit
Dirksland 52; uit Goere 21; uit
Middelharnis 35 uit Nieuwe Tonge
51; uit Ooitgensplaat 23- uit
Ouddorp 60 uit Oude Tonge 6—5
uit Sommelsdijk 1—3; uit Stad 2—4;
uit Stellendam 11.
Een zeer nuttige inrichting, die
steun verdientwelke verleend kan
worden aan den Heer Henrikes de
Castro, Oostzeedijk te Rotterdam
(Penningmeester,)
ze succes, volgens »Het Volk« Overal
aandachtig gehoor enz. enz
En de uitslag nu van die Barnum-
achtige drukte en dat Socialistisch
kabaal
Glad verlorenZe haalden een 33
stemmetjes meer dan in '05.
Och arme
Veel geschreeuw, maar weinig wol.
Het Kabinet is met welwillendheid
door Links ontvangen. Steun op som
mige ontwerpen is toegezegd. Overi
gens zal men afwachten.
Die welwillendheid behoort trouwens
bij den politieken toestand van »vos«
en »zure druiven«.
Het liberale beginsel en de liberale
partij zinken in.
En bij inzinking past deemoed. Bij
deemoed welwillendheid en goedge
zindheid om niet af te stooten.
Dat die deemoed nog een reeks van
jaren de overmoed van eertijds moge
blijve vervangen.
Daar zal 'vc Vaderland wel bij varen.
In 't district van ds. Talma was
verkiezing, omdat de dominee minis
ter is geworden.
De Socialisten maakten daar een
lawaai, een verkiezingskabaai, dat
hooren en zien verging. Je ergerde
je aan den humbug. Overal hadden
Het is bekend, dat er Roomsch-
Katholieken zijn, die op Zondag win
kelen En enkele Protestanten op Flak
kee koopen ook op Zondag hun sigaren
in de winkels der Israëlieten,
't Trof ons daarom, wat we in het
»Wageningsch Nieuwsblad* lazen uit
Arnhem't Was een Manifest
Katholieke Geloofsgeiioote».
Op katholieke mannen en vrouwen,
schudt af het stof der gewoonte strijdt
met ons den strijd, die wij hebben op
genomen tegen het winkelen
op Zondag, komt met ons op voor
Zondagsheiliging.
Laat ons katholiek zijn, met alleen
met te gaan naar de kerk en ons in de
beste kleeren te steken, neen, laat ons
overtuigd katholiek zijn in merg en been,
laten wij begrijpen dat het derde der
Tien Geboden Gods>Wees ge
dachtig dat gij den Sab-
bathdag heilig t« geen ijdel ge
bod is laten wij bedenken, dat dit een
der geboden is waarop de geheele
wereldorde rust. Daarom noodigen wij
u uit, met ons te strijden voor alge-
heele winkelsluiting op
Zondag.
Op dus Mannen en Vrouwen en besluit
met ons
ten iste. Om niet te koopen, noch te
doen koopen, noch te laten leveren op
Zondag.
ten ade. Die winkels, te beroordeelen
die des Zondags gesloten zijn of voortaan
sluiten.
ten 3de. Elkander aan te sporen de
Zondagsrust te bevorderen.
In de hoop en met de overtuiging, dat
U ons in dezen strijd zult steunen, tee
kenen wij
Het Bestuur van het Gilde
St. Vicentius h Paulo
Onderafdeeling Arnh. R.-K. Volkshond.
't Stuk spreekt voor zichzelf.
Winkelsluiting en.herbergsluiting
op Zondag worden door Christelijke
beginselen geëischt
En de Israëlietische kooplui konden
hun winkel ook wel sluiten, als er
geen Protestanten om sigaren kwamen.
Ook de herbergsluiting komt in
Middelharnis zeer spoedig aan de orde.
Met succes, hopen we, van ganscher
harte. Moge Protestant en Roomsch
mede helpen, om die in te voeren,
natuurlijk met wettelijken termijn
van opening van enkele uren.
Ter Waarschuwing
schrijft de Directeur van het Rijkstand bouwproef-
station te Hoorn, Dr. Van der Zande het volgende
opstel over
POKDER VOOR BORDEAUXSOHE PAP.
Het gebruik van poeder voor Bordeauxsche
pap schijnt toe te nemen en daarom acht ik het
wel gewenscht er de aandacht op te vestigen,
dat de bereiding van zulk poeder verschillende
moeilijkheden oplevert, en dat er artikelen van
dezen aard in den handel komen, die voor het
doel waarvoor ze gekocht worden niet geschikt
zijn. Verleden jaarontvingen we zulk een poeder
ter onderzoek, dat in water gebracht, geen pap
vormde, doch als zand in het water bezonk.
En dezer dagen kwam ons weder zulk een
monster in handen. Beiden waren met kalk
bereid, en dit blijkt dus niet te kunnen. Een
mengsel van poeder van kopervitriool tn kalk
ondergaat blijkbaar reeds in drogen toestand de
omzetting die bedoeld wordt te zullen optreden,
wanneer het poeder met water gemengd wordt.
Of zulks zoowel bij een mengsel van koper
vitriool en ongebluschte kalk als kopervitriool
met gebluschte kalk gebeurt heb ik niet beproefd.
Het meest gewone pappoeder is een mengsel,
van fijngemalen kopervitriool en gecalcineerde
(watervrije) soda. Naar ik van bevoegde zijde ver
neem geeft het maken van dit mengsel ook nog
technische moeieüjkheden het kan zonder voor
zorgen klonterig worden en hard en is dan niet
aangenaam in het gebruik.
Doel dezer regelen is nu de belanghebbenden
opmerkzaam er op te maken dat bij de bereiding
van pappoeder voetangels en klemmen liggen, en
er op te wijzen dat het noodig is behalve op de
goede hoe veelheid kopervitriool ook op de geschikt
heid voor de bereiding van Bordeauxsche pap te letten,
wat door de proefstations bij het onderzoek ook
gedaan wordt, en waarmede ten zeerste rekening
gehouden wordtimmers een artikel dat niet
bruikbaar is om er door eenvoudige aanmenging
met water Bordeauxsche pap van te maken is
geen poeder voor Bordeauxsche pap.
De waar moet bij behandeling met water na
flink roeren een lichtblauwe vlokkige dunne brij
geven die geruimen tijd zwevende blijft, en
waarin ook g»»n afzonderlijke korrels kopervi
triool voorkomen die slechts langzaam oplossen.
Na bezinking moet de heldere vloeistoflaag niet
of bijna niet meer blauw gekleurd zijn.
Dat het poeder verder de gegarandeerde hoe-
voelheld koper moet bevatten (gewoonlijk 17,5
pCt.) spreekt van zelf Zoowel koopers als fabri
kanten en handelaars zullen goed doen hunne
aandacht op deze zaak te vestigen om moeielfjk-
heden bij levering en gebruik te voorkomen.
Het zal onze lezers niet verwonderen, dat we
hier graag het artikel van Dr. V. d. Z. een plaatsje
gaven. Zulke kwesties dienen door een zoo groot
mogelijk aantal personen onder de oogen gezien
te worden, vooral ook door hen, die er in de
eerste plaats belang bij hebben. En dat zy'n onge
twijfeld zij, die Bordeauxsche pap gebruiken.
M.
Vnsaïliuak,
Vragen en Antwoorden worden hosteloos geplaatst.
Antwoorden of raededee ingen
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
156. Hebben op glas getrokken hyacinthen-
bollen nog waarde
157. Is superphosphaat een goede kunstmest
voor aardbeziën?
158. Hoe komt het, dat bremraap zulk een
groots schade in klavervelden aanricht?
Antwoorden en mededeelingen.
154. Uit dezelfden emmer twee zoo verschil
lende monsters? O, ja, da's heel wel mogelijk.
Als 't eene monster aan de oppervlakte gestoken
wordt en 't andere wat dieper weg, dan zal 't
eerste immers veel vetter zijn Dat kwam toch
uit de roomlaag Het door den geachten vrager
bedoelde feit is een vingerwijzing om toch vooral
de melk goed door te roeren, vóór men een
monster steekt.
155. Om uit vetgehalte en soortelijk gewicht
de droge stof van melk te berekenen Dat doet
men met de zoogenaamde formule van Fleisch-
man. Die luidt
d. is 1,2 maal v. plus 2,665 3- 100
s.
Hierin beduidt d. de droge stof, v. het vetge
halte en s. het soortelijk gewicht.
Waarschuwing
tegen het lokken van Nederlandsche
werklieden naar Duitschland.
De BURGEMEESTER der gemeente Som-
m e 1 s d ij k waarschuwt legen de berichten in
de Nieuwsbladen of daartoe uitgezonden agenten,
die soms met verstrekking van reisgeld voor de
heenreis, ten behoeve van industrieele onder
nemingen, Nederlandsche werklieden naar
Duitschland lokken. Bij hunne aankomst te dier
plaatse toch is herhaaldelijk gebleken, dat zij
daar niet gebruikt kunnen worden.
Het is daarom geraden, dat die werklieden,
alvorens op zulke berichten en voorspiegelingen
der agenten af te gaan, öf zelf öf door tusschen-
komst van den Burgemeester hunner woonplaats,
zich tot den Nederlandschen Consul in de streek,
waar die ondernemingen zich bevinden, om in
lichtingen wenden, omtrent de vooruitzichten
in het bekomen van werk, de loonen en de
huurprijzen der woningen aldaar.
Wie dit nalaat, stelt zich bloot aan groots
teleurstelling en schade.
Sommelsdijk, 13 Maart 1908.
De Burgemeester voornoemd,
DE GRAAFF.
Sommelsdijk. Door den gemeente
veldwachter alhier is proces-verbaal opge
maakt tegen Jb W. alhier, wegens belee-
diging.
Middelharnis, Vrijdag ontstond er ten