roor de Knidliollandsehe en Xeeuwsche Eilanden.
Woensdag 5 Februari 1008.
A n tirevo lutionair
22sle Jaargang N°. 1317.
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDÏJK.
%ïie Kfukkeas voor «ie oewtemd.
Idveslentiën em verdere %«l8iii»iistraiie franco loe le zenden aan den 1 ïl sever.
ISij «fiêikjes en beetjes
Ken Joodsche ig oog-ere
ISurgerscliool.
Twee en een half jaar.
Vratisbaak.
Antwoorden of mededeelingen
Binnenland.
muiten tand.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs pel' drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f F,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Interconim. Vo. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
üienstaauvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot. Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Het Algemeen Kiesrecht is een na
tuurlijk gevolg van de Liberale Staats
leer. De Liberalen hebben van ouds
her geleeraard, dat een Volk bestond
uit individuen; die individuen waren
allen gelijk. Was dus de een kiezer,
dan moest de ander het ook zijn.
Maar nu deed zich een moeilijkheid
voor in de praktijk Kiezers zijn nu
eenmaal menschen, die aan de Regee
ring richting en stuur geven door hun
vertegenwoordigers. L)e vraag der
Liberalen was dus: waar we liberaal
willen regeeren, welke kiezers kunnen
we dan voor ons doel gebruiken? En
't antwoord was: liberale kiezers en
liefst zulke, die al wat in de melk te
brokken hebben, want wat beteekent
het kiezer te zijn, als je te dom ben
om over regeeringszaken te kunnen
spreken. Derhalve moesten dus de
kiezers niet alleen liberaal zijn, maar
ze moesten ook wat kennis en weten
schap bezitten over Staatszaken Maar
nu kwam een nog lastiger vraag ter
tafel: hoe maken wij. Liberale Minis
ters nu uit, wie kennis en wetenschap
bezit. En 't antwoord was: kennis is
alleen die menschen eigen, welke in
de belasting flink bijdragen.
Ziezoo! nu waren de neuzen geteld!
Kiezer zou wel in theorie elk moeten
zijn, maar de praktijk bracht het niet
verder, dan dat alle rijken en gegoede
burgers het kiesrecht kregen en omdat
de antirevolutionairen weinig rijken
en gegoeden telde in die dagen, was
er dus ook waarborg, dat 't Land
liberaal bestuurd zou worden onder
den invloed van liberale volksvertegen
woordigers, gekozen door liberale
rijken, als 't grootst in aantal
En op dat de waarborg van liberaal
geregeerd te worden des te grooter
zou zijn, moest de census ol belasting
Ook zeer hoog zijn: daarmee bereikte
men het doel om dat achterlijke,
domme platteland ver van de Staats
macht te houden, en konden de steden,
waar de meeste rijken en gegoeden
zaten, het best ervan profiteeren.
De kiesrechtkwestie was dus voor
loopig na 1848 opgelost De steden
vaardigden veel Kamerleden af; 't plat
teland weinig De Steden genoten dus
van de Staatsmacht; het platteland
werd als een onmondige achtergesteld
Maar de Liberale Staatsleer werd
op zoo'n manier, dat begrepen de kop
stukken ook wel, een belacbing
Ieder individu moest kiezer worden,
zoo was de leer En de praktijk was
zoo heel anders.
Wat raad nu geschaft? Scholen
stichten; neutrale; liberale scholen;
daar konden vast jonge liberaaltjes
gekweekt worden en als ze dan mondig
waren, en vanzelf voor 't Liberale
politieke leven als geknipt, dan konden
die ook bij 't kleine kiezerstal bij ge
voegd worden. Dan bleef alles toch
op den Liberalen voet voortgezet en
bij stukjes en beetjes ontvingen dan
al de individuen hun geboorterecht.
Maar dan ook de Christelijke Scholen
tegengewerkt! Want die leerlingen
waren in de toekomst voor de liberale
politi'k niet te vertrouwen. Neen!
uitbreiding van kiesrecht was goed,
maar dan moest de aanwinst beslist
voor de Liberale partij zijr.;: zoo was
de hoop en 't vurig verlangen
Voorwaarts dan! Openbare Scholen
gebouwd! En de jeugd zou eenmaal
als mannen de Liberale partij steunen.
Maar de Christelijke levensbeschou
wing baande zich ondanks alle tegen
werking. baan. De ontwikkeling van
't heele Nederlandsche volk steeg De
ontevredenheid over 't beperkte kies
recht nam toe. De »mannen van de
nachtschuiU, het »niet denkend deel
der Natie® wou ook kiezer worden.
De aandrang der »duis.terlingen« werd
hoe langs hoe grooter. Het platteland
ontwaakte. En weer werd het
kiesrecht uitgebreid.
En nu, nu schijnen alle individuen
rijp Het Algemeen Kiesrecht staat
voor de deur en klopt. De theorie zal
nu voldragen vrucht leveren. Bij stuk
jes en beetjes zijn de mannen tot de
stembus toegelaten. Aanstonds de
vrouwen.
Zal het waarlijk zoo zijn? Er is nog
een ander Algemeen Kiesrechthet
Christelijke. Dat vraagt niet naar
individuenmaar roept de gezins
hoofden op, overtuigd als het is, dat
een Volk niet uit »persoonlingen«,
maar uit gezinnen bestaat.
Daarover zal dan ook aanstonds de
strijd loopen; Wil men Liberaal-
Algemeen Kiesrecht of Christelijk-
Algemeen-Kiesrecht. En dan kiest
ieder, die de Natie beschouwt als een
verzameling van gezinnen, voor 't
Christelijk Algemeen Kiesrecht.
Te Amsterdam zal worden gesticht
een Hoogere B. S., uitsluitend toegan
kelijk voor Israëlietische leerlingen.
Het initiatief daartoe is genomen door
de üpperrabijnen, de heeren Wage
naar, dr. Ritter, Van Loen, Hirsch,
Monasch, Palache, dr. Rodrigues Pe-
iura en Heertjes. Op de vergadering
presideerde de heer Wagenaar en
verschillende Israëlietische notabelen
waren eveneens tegenwoordig. Het
was noodzakelijk, zei de Voorzitter,
een school te stichten op streng Israë-
lietischen grondslag.
Tot zoover het bericht.
Maar blijkt dan het onderwijs, het
netvraal onderwijs, ook het neutrale
ouderwijs op Rijks Hoogere Burger
scholen niet een gevaar Als zelfs
de Israëlieten hun kinderen niet langer
aan zulke scholen durven toevertrou
wen, zouden dan Antirevolutionairen
en Roomsch Kalholieken steun aan
zuo'n inrichting verleenen
De Liberalen op Flakkee vragen
aan onze mannen steun voor hun
school, die door Israëlieten wordt
gemijd, adres aan Amsterdam.
Alle godsdienst gaat op een Hoogere
Burgerschool in donkere schaduw
onder. Heel die neutraliteit is het
grootste bedrog, dat ooit gepleegd
wordt En toch zijn er Christenen
op Flakkee, die voor die Neutraliteit
een kniebuiging makenvoor die.
Neutraliteit, waar de Israëlieten-voor
hun geloof vreeze voor koesteren
De Israëlieten zullen hier onze ge
tuigen zijn Eu Christenen tot bescha
ming! In hun strijd tegen de zoo-'
genaamde Neutraliteit.
Toen Minister Kraus 6 maanden na
zijn optreden naar Chili trok ('t was
nog even voor de Zecuwsche over-
stroomirigwerd er in en buiten de
Kamer rechtmatige aanmerking ge
maakt. dat een dienaar der Nederland
sche kroon in dienst ging van den
President der Chileenscbe Republiek.
Bij de aanmerkingen voegde zich
soms bijtende spot. De Kabinetsforma
teur van 1905, de heer Borgesius zoo
verluidde de pers, moest toen gezegd
hebben Wie had kunnen denken, dat
't Kabinet nog 6 maanden leven zou
't Was bijtende spot met de zwak
heid van 't toen opgetreden Kabinet.
Zou 't wel, 6 maanden na den val 't
Kuyperkabinet nog bestaan
En toch 't heeft waarlijk nog lan
ger geleefd. Geen 6 maanden, maar
"2 en een half jaar
Wie treurt er P Geen enkele liberaal,
geen enkele vrijzinnige democraat
geen enkele socialistniet één van
Rechts? 't Heele Nederlandsche volk
is buitengewoon kalm en trekt zich
van 't lot van 't Kabinet totaal niets
aan.
Niemand vraagt, dat 't Kabinet op
zijn besluit zal terugkomen niemand
verlangtdat één der negen heeren
in een ander Kabinet overga.
Er is absolute onverschilligheid over
het weggegane Kabinet. Zoo is nog
nooit een Kabinet met den rug aange-
kt-ken.
Trouwenswat aanlokkelijks bood
het van zijn eerste optreden ook aan.
Wat heeft het voor ons volk nu toch
gepresteerd,
Begrootingsarbeid, is er opgemerkt,
was het eenige, dat dit Kabinet ver
richtte.
We willen de maat ruimer nemen.
Arbeidscontract en Tiendwet zijn ook
afgeleverd; de laatste band is door dit
Kabinet er aangelegd
Maar eigen werkjadan was de
begrootingsarbeid het eenige
Het ruste dan, ook van dien arbeid.
Een Rechtsch Kabinet moet 't dan
ook allerslechtst doen, wil zijn actie
niet meer beleekenen, dan van 't afge
treden Kabinet
181
**88 S.c§H<S*H»MW.
OM SLAKKEN TE VERNIELEN.
Onder de middelen om slakken te vernielen,
noemt Prof. Dr. Ritzema Bos onder meer: „alle
stoffen, die snel water tot zich trekken". Deze
dooden de slakken. Zij onttrekken n.l. het be
doelde water aan de lichaampjes der slakken,
welke tengevolge daarvan uitdrogen en sterven.
Ongetwijfeld moest dan ook kalk ongebluschte
of bijtende kalk op het lijstje vijn de bestrij
dingsmiddelen een plaatsje hebben. Maar ook
versch gebluschte kalk zegt prof Dr. R. B
ontneemt water aan de slakken en veroorzaakt
aldus haren dood. Per H.A. heeft men 9 k 11 H L.
noodig. Men strooie de stof liefst zoo vroeg moge
lijk in den morgen en alleen bij droog weer.
Slakken, die met de kalk in aanraking komen,
zonderen zeer groote massa's slijm af en trachten
zoo te ontkomen aan een bijna wissen dood. Aan
de meeste dieren gelukt dit echter niet; doch
eenige zijn gelukkiger Om nu volkomen zeker te
zijn van 't resultaat van 't bestrijdingsmiddel is
'tzeer aan te bevelen na de eerste kalkstrooiing
nog een tweede toe te passen. Mochten enkele
snuiiers den dans ontsprongen zijn, zoo „vallen"
ze vrij stellig bij den tweeden aanval. De kalk,
welke men bezigde, doet behalve als verdelgster
van slakken ook nog dienst uit anderen hoofde.
Zij is bemestingsmateriaal in zekeren zin. De proef
met kalk ter bestrijding van slakken kan alzoo
zeer aanbevolen worden. Want al lukt ze aan den
eenen kant minder goed, zoo zal men er toch aan
de andere zijde voordeel van hebben. M.
"ragen en Antwoorden wol-don kosteloos geplaatst.
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
143. Wat verstaat men door eipekel?
144. Super gaat in den grond terug. Wat be
doelt men daarmee?
Antwoorden en mededeelingen.
141. Kalk 'n middel tegen slakken? Lees ons
opstel van beden.
142 Rijp ook kwaad gedaan aan vruchtboo-
men? Dat valt nu nog moeilijk te zeggen. We
gelooven echter, dat de vruchtboomen 't niet zoo
kwaad zullen hebben gehad als vele andere. De
vruchtboomen toch hebben in den regel veel
kortere en dikkere twijgen, welke beslist beter
den iast konden dragen dan de langere en dunnere
van andere loofuoomen. Intusscben lieten de
laatst# ook beter 't buigen toe.
Het Provinciaal Comité van A -R.
Kicsvereeiiigingeii in Gelderland
vergaderde Woensdag te Arnhem onder
voorzitterschap van den heer Baron van der
Borch van Verwolde.
Nadat de vergadering met gebed geopend
was, werd op voorstel van den Voorzitter,
besloten, twee telegrammen te verzenden,
en wel aan Dr. A. Kuyper en aan Mr.
Th. Heemskerk. De inhoud dier telegram
men luidde als volgt:
ie. Aan Dr. A. Kuyper, Haag.
Het Provinciaal Comité van Gelderland,
te Arnhem vergaderd, brengt u zijne
hulde met de verzekering zijner oprechte
trouw en liefde. Geve de Heere God,
dat u nog lang de eminente leidjr der,
onder Zijn zegen, door u georganiseerde
paitij moge blijven. Schenke Hij u Zijn
zegen.
2e. Mr. Th. Heemskerk, Lid der Tweede
Kamer, Twee Steden, Haag,
Het Provinciaal Comité, te Arnhem,
vergaderd, bidt u 's Heeren hulpe en
wijsheid toe bij de vervulling der moei
lijke taak, u op de schouders gelegd,
en hoopt van harte, dat u in uwe
pegingen zult slagen. Dankbaar voor de
groote opoffering uwerzijds, zal ons anti
revolutionaire volk, des Heeren zegen
op uw werk afsmeeken.
De Voorzitter verzocht uitdrukkelijk de
pers, deze telegrammen te vermelden, daar
er mede bedoeld wordt, te toonen, dat er
geen wig is gedrongen in onze partij, zooals
door de liberale pers, en vooral door de
kleine bladen, zoo gaarne beweerd wordt.
Spr. zette uiteen dat Dr. Kuyper nóch
Kabinets formateur zijn wil, noch ook zit
ting zou willen nemen in een Kabinet als
gewoon Minister, en wees er op, dat Mr.
Heemskerk niet bedoelt te sturen in andere
richting dan door Dr. Kuyper gestuurd is
De Voorzitter achtte het een eer voor de
Antirevolutionaire partij in Gelderland, dat
zoo vaak van lauwheid op politiek gebied
beschuldigd wordt, hier nu eens te kunnen
toonen, dat van scheiding of scheuring in
de partij geen sprake is.
Dr. Kuyper en de Coalitie.
Er is beweerd, dat aan dr. Kuyper de
Kamerzetel voor Shedrecht die thans
door mr. Heemskerk wordt bezet gehouden
zou zijn aangeboden.
»De Telegraafverneemt thans van wel
ingelichte zijde, dat dit inderdaad het geval is
geweest, maar .dat dr. Kuyper heeft
bedankt
De oud- minister wenschte nl. dit aanbod
niet te aanvaarden, wanneer hij niet de
zekerheid had, straks de candidaat te zullen
zijn van de drie kerkelijke partijen, de
coalitie candidaat dus.
Een zóódanige verkiezing achtte dr. Kuy
per eisch, omdat zijn wederoptreden in de
Kamer moet zijn een optreden als leider
der coalitie en niet als leider der antirevo
lutionaire Kamerfractie, gelijk mr. Heemskerk
was
ITALIË.
Er is te Bologna een proces in gang,
dat merkwaardige kijkjes geeft op toe
standen in de Italiaansche arbeiders-
wereld.
Voor het gerecht hebben zich hier te
verantwoorden eenige leiders van de
laudarbeiderabeweging in Noord-I,alië,
die in de provinciën Bologna en Ferrara
tot stichiing eener organisa'ie heeft ge
voerd. Opmerkelijk is, hoezeer deze met
krasse middelen optreedt tegen niet-
aangeslotenen, die hier met een Afri-
kaansch woord „Krumirs" worden ge
noemd. Vele werkgevers hebben zich al
moeten laten dwingen om slechts geor
ganiseerde werklieden aan te nemen.
Waar dit niet is geschied, worden de
werkgevers geboycot, evenals de niet
aangesloten werklieden.
De arbeiders hebben onderling geheel
nieuwe buiten-wettige rechtsregelen ge
maakt. Wanneer er geen werk genoeg
is voor allen, moeten zij, die werk
hebben, om beurten hun plaats ruimen
voor anderen. Als een „Krumir" tot de
organisatie wil toetreden, moet hij be
ginnen met een paar weken werkeloos
te zijn. Een paar meisjes, die buiten
haar dorp werk wilden zoeken, werden
met geweld teruggehaald, en als boete
werd haar een lange werkeloosheid
opgelegd, gedurende welke zij vreeselijk
gebrek leden. De minnaars van „Krumir"-
meisjes worden zelfs gedwongen om de
meisjes in den steek te laten.
Een boer, die werklieden had aange
nomen, doch hen op het land van een
geboycotten grondbezitter bleek te bren
gen, zag de mannen wegloopen. Dezen
verkregen schadevergoeding van de or
ganisatie, die op haar beurt 80 lire boete
oplegde aan den boer Een ander,
die druivenstelende kinderen bij de
carabinieri, de rijkspolitie, aangaf, kreeg
van de arbeidersrechtbank 12 lire boete.
Zij verklaarde het stelen niet in be
scherming te nemen, doch de aangifte
bij de rijkspolitie moest gestraft worden.
De boycot tegen een bakker en een
apotheker deed al hun klanten wegloopen;
de weinigen, die nog kwamen, moesten
het ter sluiks doen,
Geen voerman wilde hun meer goede
ren brengen, geen barbier hen scheren,
geen sohoenmaker voor hen werken.
Natuurlijk werden do carabinieri zelf
ook geboycot. In geen herberg konden
zij meer iets te eten of te drinken krijgen.
De organisatie is een volledige staat in
den Staat geworden met eigen politie
en justitie. Het openbaar Ministerie heeft
eindelijk gemeend, vat te kunnen krijgen
op e:n 29-tal der leiders, die op de voor
aden geldende wet inbreuk hebben ge
maakt. Het is een belangwekkend proces,
waarvan we nog wel het een en ander
zullen hooren.
PORTUGAL.
Het rommelde wel onheilspellend in Por
tugal den laatsten tijd, en men hoorde van
complotten en aanslagen; maar dat een
gruwelijke Koningsmoord beraamd werd
èn uitgevoerd zou worden, had misschien
niemand verwacht.
En toch, daartoe is het gekomen, Zater
dagnamiddag. En niet alleen de Koning
werd vermoord, doodgeschoten, maar ook
de Kroonprins die met hem in 't zelfde
rijtuig zat.
Geven we eerst de bijzonderheden, voor
zoover de telegrammen van Zondag ze ons
brachten.
't Was even na vijf ure, toen Koning
Carlos en de leden der koninklijke familie
naar Lissabon terugkwamen van hun ver
blijf op de Villa Vicosa. Op het oogenblik
dat het hofrijtuig van het Handelsplein de
Arsenaalstraat zou inrijden, loste een troep
mannen, met karabijnen gewapend, eenige
schoten op den Koning en den Kroonprins.
Beiden werden stervend het Marine-arsenaal
binnengedragen, waar zij weldra den geest
gaven.
Met Ivoning Carlos, en den Kroonprins
zaten ook Koningin Amelie en de infant
Manuel in hetzelfde rijtuig. De Koningin
stond op, om den Kroonprins met haar
lichaam te beschermen, maar hij viel door
drie kogels getroffen, evenals de Koning.
De infant Manuel werd licht gewond; de
Koningin zelve bleef ongedeerd.
