Zaterdag 7 December 1907.
22sle J aargang IV'. 1300.
voor de Knidliollandbelie en Zeeuwselie Eilanden.
EERSTE BLAD.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN.
«OH.RKLVUI/H.
Jie stukken voor de Kedaeüc tiestensd, Advertentiën en verdere .%dsiaiuistratie tra-eicn toe te ventlen «sas§ «len Uitgever.
OP »HN UI r Hl JU.
Voor Slof er? glials.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij Yooruitbetaling f 4,50 per jaar.
ifzonderlijke nnmmers 5 Cent.
ÜÏTGEVEB
Telefoon Infercowm. So. 8.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaar.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nur.
De Christen-Socialisten.
En ka, de bekende propagandiste,
heeft te Rotterdam een openbare ver
gadering belegd, om voor haarchris-
telijk-socialisme een lans te breken. Ze
trachtte aan te toonen, dat christen
dom en socialisme niet met elkaar
in strijd zijn.
Maar hoe doet ze dat! Door het
zoogenaamde Marxisme van 't socia
lisme los te mdken.
Met het woordMarxisme, bedoelt
men de leer van Marx, den stichter
der socialistische partijwelke heel
het stelsel heeft in mekaar gezet en er
een wetenschappelijke en godsdienst-
boze kleur aan heeft gegeven.
Nu redeneert Enka zóó, volgens de
verslagen uit de bladen
Er is een groot getal van personen,
onder de socialisten, die het ongeloof
van het Marxisme niet hebben aanvaard
en desniettemin goede socialisten zijn.
Onder de 30 socialistische parlements
leden der onafhankelijke arbeiderspartij
in Engeland is geen enkele ongeloovige,
geen enkele Marxistische socialist.
Spreekster belijdt den Christus als haar
Heiland en voelt zich daardoor juist,
door het gebod van haar Heiland ver
plicht, voor het socialisme te werken.
Het gaat er nu om of 't christendom
zich in zijn optreden naar buiten zoo
vertoont, als door het moeilijk gebod
van Jezus wordt gevergd.
Vreemder logica of redeneering
hebben we nog nooit gehoord. De
socialistische partij noemt zich Marxis
tisch. Neen, zegt Enka, daar stoor ik
me niet aan. hoe zij zichzelf noemen
ik doe net als die en die 30 zich
noemende socialisten en ik moet van
dat ongeloovig Marxisme niets hebben.
Maar zoo kan men allen wel socia
list gaan noemen, die vijanden zijn
van het privaat bezit.
Zoo scheidt men een gedeelte, dat
men niet aanvaarden wil, van het
socialistisch stelsel af; maar dan is
men ook geen »socialist« meer.
Dan is men blootweg vijand van
de maatschappelijke verhoudingen,
zooals die zich nu openbaren, en wil
die op de wijs der socialisten verbe
teren. Wil men zich dan ook socialist
noemen goed maar dan is men toch
iets anders.
Het debat behoeft dun met juffrouw
Enka alleen te loopen over deze vragen-
le. Heelt Gods Woord het privaat
bezit als fundament van het maat
schappelijk leven ingesteld 1
'2e. Zoo neen, is dan de weg, die
de socialisten inslaan nl. omver
werping der maatschappelijke
instellingen door desnoods revo
lutie, de eenig aanwijsbare
Enka is, zegt ze, door het gebod
van den Heiland verplicht, voor het
socialisme te werken. Maar weer niet
door revolutie desnoods, zooals de
socialisten dat begeeren. Dus werkt
ze alleen maar voor haar socialisme,
dat maar een stuk is van het socialis
tische stelseldat niet is de heele
wereld- en levensbeschouwing van
die partij
Enka heeft vroeger in hare brochure
gepoogd aan te toonen, dut de ge
meenschap der goederen noodzakelijk
is, en ze daarom socialiste is geworden.
Onze meening is. dat de gemeen-
schap van goederen niet leiden zal
tot het doel en dat dus Enka en 't
socialisme, zooals zij zich dat maakt,
totaal liasco zal formeeren.
Het woord van Christus blijft nog
waarZoek eerst het Koninkrijk der
hemelenen dat zoeken is bij eiken
socialist uitgesloten.
En wel toevallig.
Toen Enka té Rotterdam sprak,
zei ze
PJen socialist sprak lot mij'k Hoop
niet dat Enka tot de socialistische partij
komt, ze zou er door afschrikktn.
En toch zoekt Enka hun steun
»Het gaat er nu maar om, zegt
Enka. of het Christendom zich in zijn
optreden naar buiten zoo vertoont,
als door het moeilijk gebod van Jezus
wordt gevergd.
Natuurlijk, daar gaat alles om! Leven
ook in de maatschappij naar 'sHeilands
bevel. Maar als de Socialisten dien
Heiland niet 'erkennen; over dien
Heiland en zijn Kruis twijfelend de
schouders ophalen, dan zouden we
ons niet met den naam van Cliristen-
Socialiste willen tooien. Dat breekt de
propaganda af.
En wie in de Maatschappij naar
's Heeren bevel wil leven, zooals Enka
gedreven wordt volgens haar beweren,
moet ook eerst aantoonen, dat zo zelf
staat op een ordinantie des Heeren
en we zien nog niet in, dat de ge
meenschap der goederen als een or
dinantie Gods ons is gegeven. Het
tegendeel is voor ons meer duidelijk.
Ja, zegt Enkamet 't streven van
het socialisme om de kleinen, de
nooddruftigen op te heffen uit den
ellendepoel, wordt gehandeld naar den
wil van den Christus.
Natuurlijk maar dat streven heeft
niets socialistischdat is een dood
gewoon Christelijk streven, dat door
de Kerk des Heeren al 6000 jaar is
toegepast. Dat streven verschijnt onder
allerlei naam van Christendom, De
mocratie, Socialisme, Liefdadigheid,
enz. enz
Kleinen en Nooddruftigen ophelfen
was er al in de dagen van den Heiland,
toen de Socialisten nog niet onder
dien naam bekend stonden. Hij is er
in voorgegaan.
Opheffing der kleinen en nooddruf
tigen kan plaats hebben, al is er geen
eene Socialist meer op de wereld
mits het Christendom zich maar meer
bewust worde van de roeping, hem
opgelegd. Maar daarvoor is geen ge
meenschap van goederen noodig geen
socialiseering van grond, fabrieken,
spoorlijnen enz. Daarvoor is noodig
een meer losmaking van de koorden
der beurs, anders niemendal Daar
voor is noodig e<m zich geven van de
rijken met hun geheele hart (want 't
geld alleen lielpt niet) en hun geheele
ziel aan de armen
De armen zijn met het geld der
rijken alleen niet geholpen. Zoo blijft
de verbittering toch nog.
Maar het hart der rijken moet ge
bogen worden tot de armen en dat
van de armen tot de rijkendan
krijgt men een gezonde maatschappij
van liefde en vrede. Maar denkt Enka
dat ze er al is, als de rijken hun geld
maar overgestort hebben in de beurs
der armen Och, ochdan is de
maatschappij nog geen duimbreed
verbeterd! En 't is toch om verbetering
te doen
Werkeloosheid.
Ernstig is reeds de toestand, maar
hij schijnt dreigend te wordenin
publieke meetings worden motie's
aangenomen, om zich zeil het brood
te verschaffen, als de particulieren
en de Overheid het niet geveneen
dreiging dus van roof, geplunder en
diefstal. En ook de straatbetoogingen,
de hongeroptochten beginnen, die nu
reeds aanleiding gaven tot schermut
seling tusschen betoogers en politie.
Wat is in dezen toestand te doen
Herhaalde malen is 't al gevraagd,
maar niemand weet 't antwoord Want
wat baat het of men roeptdie wer
keloosheid is de vloek van 't kapita
lisme afgedacht van het feit, dat
onzes inziens ook in het stelsel der
Socialisten werkeloosheid zal zijn,
omdat een alpassing naar iemands
behoeften tot de onmogelijkheden be
hoort en dus toch steeds een rijkdom
naast armoe zich zal ontwikkelen
wat baat het of men al op dat Kapi
talisme schimptdaarmee zijn de
magen niet gevuld.
Een economische crisis is uitge
broken nog te zwaarder gedrukt door
de ontzettende geldelijke verliezen der
laatste maanden, die beurzen heeft
geplat, het crediet geschondende
ondernemingsgeest geknakt.
liet verschijnsel der werkeloosheid
is internationaal, d.w.z. overal
Maar hoe deze nu in Nederland wal
in haar allertreurigste gevolgen te
verzachten.
Wij zien geen anderen weg, dan de
oprichting van een Nationaal Fonds.
Laat men in alle steden en dorpen
collecten organiseeren en die overdra
gen aan de bekende Commissie, die
voor de verdeeling wel zorgen zal
Zooveel levensleed is door één stad
of meer niet te dragen. En ook die
werkeloozen in Amsterdam en Den
Haag zijn onze naasten.
Wie hier vlug helpt, voorkomt aller
lei ellende en bevordert orde en rust.
Wat is een z>onderkruiper«
Niet zoo'n ongepaste vraag voor een
examen, dunkt me Men kan aan de ant
woorden ten eerste zien, of de candidaat
z'n gedachten gebruiken kan, ten tweede,
of hij die gedachten in goed Huliandsch
weet neer te schrijven en ten derde of hij
wat kennis heeft van sociale toestanden.
De hedendaagsche vak-organisatie heeft
geen genialer uitvinding gedaan, dan die
van den modernen ^onderkruiper.Die
uitvinding deed haar mèèr goed, dan een
paar duizend gulden in de >weerstandskas.«
De >onderkruiper« strijdt tegen de idee
der saamhoorigheid of solidariteit. En om
nu niet uit te glibberen op de gladde keien
van afgetrokken beschouwingen zal ik maar
dadelijk met voorbeelden uit de praktijk
des levens aantoonen, hoe machtig die idee
zijn kan.
Een bekend advokaat uit de hoofdstad
heeft kort geleden een interessant boek ge
schreven Uit de misdadigerswereld, waarin
hij uit zijn rijke ervaringen heel wat mee
deelt Geheel alleen is hij bv. in de be
ruchte herberg van Lammetje Zondag
geweest en zoo al meer.
Maar, daar wou ik op wijzen, frappante
staaltjes geeft hij, om te laten zien, dat
de boeven elkaar zelden of nooit erin
laten draaien Ze laten zich heel gemoede
reerd een paar jaren meer geven, die ze
niet verdienen en die er zeer zeker af zou
den gaan, als ze 't aandeel hunner kame
raden aan bepaalde misdaden openbaar
den en toch doen ze dat niet.
Dat wordt in die boevenwereld als de
grootste van alle misdaden beschouwd, dat
een boef 'n boef verklaptHet komt daar
vandaan, dat ze goed begrijpen, hoe de
zelfde belangen de geheele boevenklasse
vereenigen en, zonder het te weten, han
delen ze naar 't Woord der Schrift. Een
huis, dat tegen zichzelf verdeeld is, kan
niet bestaan.
Van een boef naar 'n kostschoolmeisje
is 'n heele sprong.
Maar er is overeenkomst
Wee de élève van het Instituut voor
jonge dames, die »klikken« durft en uit
brengt, wie aan de kostschoolboeverijtjes
schuldig staan
Zelfs, waar er geen sprake meer zijn
kan van verraderlijk aanbrengen maar waar
't niet anders zijn zou, dan een verplicht
geluigenis geven ten behoeve der waarheid
daar zwijgen ze koppig; lippen op
elkaar.
't Brandmerk van ^klikspaan? duchten
ze meer, dan iets anders.
Want dan krijgen ze de gansche klasse,
waartoe ze behooren, tegen zich.
En de klikvrees is daii ook vaak de
wanhoop der onderwijzeressen, waar toch
één rotte appel vele gave aansteken kan,
zonder ontdekt te worden, omdat de gave
zijn rotheid verbergen, vanwege een zieke
lijke overdrijving van wat men pleegt te
noemt n, >solidariteit.«
Zoo is 't nu ook met de onderkruipers.
De vakbeweging heeft het zoo ver
weten te brengeD, dat het de heerschende
publieke meening is in de gansche arbei
dende klasse. De onderkruiper vergrijpt
zich aan zijn gansche klasse.
Weet wel, wat dit zeggen wil.
Dat ie drinktdat ie z'n vrouw slaat
dat ie met 'n dansmeid looptdat ie gapt
desnoods dat en veel meer kan hem
vergeven worden, nadat er de noodige
hartige woorden over gevallen zijn.
Maar dat hij »onderkruipt« is iets heel
aparts
Dat is als bij de Batavieren de laf
aards, die voor een \ijand vluchtte.
Bij de Joden de besnïd me, die christen
wordt.
Dat is de vijand van zijn eigen klasse.
Dat is 'n rotte stee, 'n melaatsche plek.
De ^onderkruipers
De bisschoppen in de middeneeuwen
beschikten over den banvloek en maakten
er gebruik van ook de moderne
vakbewegiug heeft voor haar banvloek de
veroordeeling als onderkruiper.
Nu moet ik dan ook zeggen, dat ik in
de meeste gevallen den 011 lerkruiper een
zeen onsympathiek schepsel vind, maar ik
voeg erbij, dat hij ook een held zijn kan
De vieze slijmslak van de arbeiders
beweging kan hij zijn, de man die 't slag
veld van den vakooriog afloopt en de ge
vallenen plun 'ert.
Hij moet in zrn hart erkennen, dat de
arbeiders gelijk hebben in hare twistzaak
met de werkgevers. Maar hij voor zich
persoonlijk heeft er voordeel van, te blijven
arbeiden en om dat voordeeltje onder
kruipt hij. Met tartenden blik gaat hij
tusschen de agenten door naar 't weik
laat s Zaterdags de verdiende Judaspen
ningen rammelen in z'n broekzak.
Dat is de hyena van do vakbeweging
Als dan bovendien zulke »onderkruipers«
blijken te zijn een dolle horde zoo als voor
een week of wat uit Duitschland naar Rot
terdam werd gevoerd, dan, ja dan behoort
er meer dan gewone wilskracht toe, om
de knuisten in den zak te houden, als zoo'n
individu je in den weg komt.
Doch er zija ook andere typen
Daar is die huisvader, die zijn groot
gezin, naar zijn meening aan de onzekere
kansen van een staking niet wagen mag.
Daar is de gemoedelijke christen, die zijn
geweten bezwaard voelt, als hij 't werk
neerlegt.
Daar zijn de plattelanders, die in hun
dorpen zonder werk en brood zitten, gaarne
op de vermaarde voorwaarden der stakers
aan 't werk willen gaan en er behoorlijk
van kunnen beslaan ook.
Dat zijn toch heele andere catagoriën
van meDschen
Voeg er bij hen, die tegen een staking
op zichzelf geen bezwaren hebben, maar
een of andere bepaalde staking niet kun
nen goedkeuren.
Maar de vakorganisatie staat gereed,
't Gloeiend ijzer in de hand.
Onderscheid wordt niet gemaakt.
Allen zijn ze precies eender.
Onderkruiper^ wordt hun tot eeuwige
schande op 't voorhoofd gebrand.
Ik zeg, dat er in sommige gevallen hel
denmoed toe behoort om te blijven door
werken, als de stakingswind waait.
Wees eens altijd op uw hoede
'n Stuk ijzer, dat verkeerd valt'n por
in een nau ve steeggereedschap dat uit-
s;hiet en wondt 't is in de arbei
derswereld nu eenmaal zoo je moet met
elkaar verkeeren, en wee den arme, op
wien de anderen »de pik« hebben.
W. t bij dit alles maar jammer is
Dat onze christelijke organisaties nog
zoo weinig beteekenen.
In Rotterdam ook weer. Met de chris
telijke bootwerkers werd niet gerekend. Als
de christelijke arbeiders kwamen tot eigen
vakorganisatie, dan had ods christeli-k
publiek behoorlijk houvast en dan hadden
onze christen arbeiders den zedelijken steun
tenminste van een deel van het publiek
Dat publiek zou dan tevens leereD onder
scheiden, ware en vermeende onderkruipers
kunnen ontwarren.
Wat soms hoog noodig blijkt
UITKIJK.
Asch en roet worden dikwijls als waardeloos
weggeworpen, toch hebben deze als meststoffen
vaak vrij wat waarde. Van de aschsoorten is
houtasch het beste, zij bevat gemiddeld van
8 tot 12 pCt. kali, van 3 tot 10 pCt. phos-
phorzuur en 30 pCt. of meer kalk. Vooral is
ze dus rijk aan kalk en kali en heeft daardoor
bij sommige gewassen, die van deze stoffen
veel behoeven, een voortreffelijke werking.
Dit is het geval bij de z.g. vlinderbloemige
gewassenerwten en boonen, tuinboonen en
klaver. Houtasch, aangewend op klaver- of
grasland, werkt z'chtbaar. Maar ook bij de
verschillende koolsoorten kan ze uitnemend
werken kool 'behalve n.l. in haar asch ook
een groote hoeveelheid kalk en deze is, zoo
we zagen, wel voor een derde of meer in
houtasch aanwezig. Wie in den winter zijn
asch bewaart of op zijn koolland tegelmatig
uitstrooit, zal er veel pleizier van hebben.
Daar houtasch ook rijk is aan kali, kan ze
inzonderheid op kali armen bodem, dus op
het zand, van nut zijn, en wegens haar kalk-
gehalte is ze niet minder dienstig op natten
zuren grond, die door haar dan ontzuurd'
wordt. Een vroegtijdige aanwending is
wenschelijk. Turf- en steenkolenasch zijn niet
met houtasch op één lijn te steilen. Turfasch
bevat slechts 1—4 pCt. kali, 6-40 pCt. kalk
en 2 6 pCt. phosphorzuurmen zou haar dus
ook onder de phosphorzuurhóudende meststoffen
kunnen rekenen. Steenkolenasch is nog veel
armer aan plantenvoedsel1 pCt. kali en
7a—2 pCt. phosphorzuur, bemestingswaarde
heeft ze derhalve zeer weinig, alleen kan ze
dienen om stijve kleigronden wat losser te
maken. Wanneer men ze aanwendt, moet ze
eerst woiden gezeefd: de groote slakachtige
stukken bevatten zwavelcuicuim, een vergiftige
stof voor de planten, en men doet daarom
goed deze uit te houden en te gehruiken voor
verbetering van wegen of paden.
Roet is een stikstof mestafkomstig van
hout en turf, bevat ze 3 k 4 pCt. steenkolenroet
minder. Met water vermengd al roerende
kleine hoeveelheden tegelijk werkt ze
uitstekend, als giermest, bij bladgroenten, a's
sla, spinazie, raapstelen, ook bij koolals
extra bemesting is roet ook zeer loonend bij
aardbeiplanten, die dan vele en groote vruchten
geven.