voor de Xuidliollandsclie en üSeeuwiehe Eilanden.
Woensdag 2 October 1007.
Antirevo tionair
22sle Jaargang JV'. 1281.
Orgaan
aOMMEL&MPSJH
IN HOC SIGN O VINCE S
T. BOEKHOVEN.
Alle stukken voor «Ie Kedactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te gemier aan «leei Uilgever.
lOde LIJST
*3* Het vroegere Strooibiljet van
Sommelsdijk.
Vervolgcursus der Ambachts
scholen.
Nog eens Sommelsdijk
Onderwijzersvergadering te Mid
delharnis.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Ifzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Interccntnt. So. a.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten wórden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ei Vrijdagmorgen 10 nur.
van de 29ste Jaarcollecte voor de Scholen
met den Bijbel.
Transport
Bierum
Onitwedde
Veendam
Bergum met Burgumerheide
f 23.464.54
97.-
292.80
137 65
74.27
5 Ulll mse -
Burgwtrd met Hichtum, Hard werd,
Oldeklooster en Ugeklooster 73.29
Oudega (Small) 83.88
Oudemirdum met Nijemirdum en
Sondel134.17
Veenwondsterrral met Hardegarijp,
Eijperkerk en Veenwoude 91.25
Sleen met Erm38.50
Ltmele met Lemelerveld (G. K.) 2.50
Nieuw-I.eusen met Den Hulst 52.54
Ambt-Vollenhove I met Kwadoelen,
Barsbeek, St. Jansklooster en De
Belt71.85
Tiel met Zoelen. Ophemert, Echteld,
ZenriWwijnen en Lienden 64.47
Voorst (G. K.)12.27
Zetten met Loenen, Herveld, Andelst,
Randwijk, Heteren, Hemmen en
Indoornik621,58
Wilnis met Ocdhuizen en Westveen 73 68
Enkbuizen met Boven-Carspel 303.66
Monnikendam met Overleek, Kat-
woude en Zette38.93
Dubbeldam64.87
Gorinchem met Arkel, Arkelscbe Dam
en Spijk16213'/,
Schoonhoven met Willige-Langerak 143 78'/,
Woubrugge met Rijnsaterwoude 92 83'/,
Bruinisse113 35
Schoondijke (G. K.)127.15
Aalburg met Heesbeen 13.25
Totaal van 250 Locale Comités f 26.426.21
Waar niets staat aangegeven is de Collecte aan
de huizen gehouden.
De Unie-Collecte bedroeg te Oudemirdum f 40.47
ta Nijemirdum f 69.05 en te Sondel f 34.65.
Behalve de Unie-collecte is te Ambt-Vollen
hove nog f120aan maandelijksche schoolcollecten
in de Kerk ontvangen.
De Unie-collecte te Monnikendam is wederom
gehouden door de leden der Meiajesvereeniging.
Een voorbeeld ter navolging I
Op de 12e lyst worden ook denagiften vermeld.
De penningmeester wacht op de bijdragen om
ze in te boeken.
De secretaris wacht op de circulaires om de
opbrengt der Unie-collecte aan te teekenen.
De belangstellenden verlangen naar een vol
gende lijst.
R. DERKSEN,
Secretaris der Unie.
In het strooibiljet van Woensdag
3 Juli door zoogenaamd »vele kiezers»
onderteekend, toen de strijd ging
tusschen dr. Knöps en den heer De
Graaft, werden de verdiensten van
dezen aftredenden candidaat opgesomd.
Het waren er drie a. hij was sinds
1882 Raadslidb. hij was voor een
zuinig beheerc. hij hield ervan om
de zaken goed te onderhouden.
Beginnen we nu met punt c. De
schoolkinderen zitten al jaar en dag
op een steenen vloer de gasverlichting
is daar altijd door het onophoudelijk
flikkeren slecht geweest. Herhaalde
malen is daarover geklaagd, en als er
nu verandering komt, heeft de heer
De Graaff niet de eer er ooit toe
meegewerkt te hebben, toen zelfs in
den Raad daarover gesproken is. Maar
•de heer De Graaff, die om de kinderen
•der Gemeente zich totaal niet bekom
mert en de onderwijzers laat protes
teeren, zorgt wel voor het onderhoud
van zijn eigen bekleede kamer, on
heeft in zijn huis gasgloeilicht. Da's
bescherming en onderhoud van zich
zelf, maar verwaarloozing van de be
langen van een ander.
Hij hield ervan som de zaken goed
te onderhouden« ja welmaar dan
dacht hij toch meer om zichzelf dan
om de jeugdde onderwijzers en de
school.
Hij was voor een zuinig beheer
nu, dat is prijzenswaard maar 't blijft
altijd een open vraag of een »zuinig«
mensch een anders beurs of zijn eigen
op t oog heeftof beiden. En als
men de laatste veronderstelling maakt,
die we aan den heer De Graaff graag
adresseeren willen, dan zij toch ge
vraagd, of de heer Kieviet niet even
zuinig zal zijn, mits de zuinigheid de
wijsheid maar niet bedriegt.
De heer De Graaff is sinds 1882
Raadslid. Nu voelen we voor dat
argument niets. Andere tijden eischen
andere personen. En waar Sommels
dijk hoe langs zoo meer in recht-
streeksche betrekking komt te staan
tot Menneerse, nu door de Gasfabriek
aanstonds wellicht door een waterleiding
misschien later weer door gezamenlijke
Gemeentereiniging door een gemeenschap
pelijk Ziekenhuis, waarvoor de fondsen
toch reeds als klein begin bestaan
door Groene Kruisdoor de Haven tn
de Scheepvaartdaar achten we het
noodig, dat zoo weinig mogelijk fami
lierelaties ontstaan tusschen Burge
meesters en Raadsleden, zoo in Som
melsdijk als in Menneerse.
li-
Niet alleen van Links, maar ook van
Rechts zouden we die familiebanden
in de Gemeenteraden afkeuren. En
al is dus de heer De Graaff al 25
jaar Raadslid, nu Sommelsdijk een
andere toekomst ingaat, moeten de
kiezers hem niet meer aanvaarden.
Daar steekt gevaar in voor de zelf
standigheid van het dorp Sommelsdijk.
Als dit dorp geen krachtige, zelfstandige
Raadsleden bezit, zien we in de toe
komst nog het oogenblijk gekomen,
dat Sommelsdijk berouw zal hebben
van den eersten stap, nu reeds op den
weg van samenwerking gezet door de
gezamenlijke Gasfabriek.
Er moet een gascommissie zijn. De
Burgemeesters hadden er oorspron
kelijk geen zitting innu ten allen
tijde, ambtshalve. Van Middelharnis
zullen er twee leden inzitten en van
Sommelsdijk ook twee. Maar denken
de kiezers, dat de heer De Graaff als
hij Raadslid wordt ooit zijn stem zal
uitbrengen op dr. Knöps bijv.of op
den heer Bijtöveltstel, dat die namen
eens genoemd zullen worden in den
Raad. Neen! als 'taan hem ligt dan
blijven die twee hoogst bekwame
mannen uit de Gascommissie, dat is
onze vaste overtuiging. En daarom
met 'toog op dejloekomst vanJSommels-
dijk, met 'toog op de samenwerking
tusschen de twee dorpen, die hoe
langs hoe grooter afmetingen zal gaan
aannemen met 't oog op de Gascom
missie en dus de Gasfabriek, die toch
een hoogst belangrijke en ingrijpende
zaak is in de huishouding der Gemeen
ten, dringen we er bij alle kiezers
ernstig op aan Kiest den heer De
Graaff niet, al had hij al 40 jaar ge
zeten, in plaats van 25. Laten de
kiezers de zelfstandigheid, de onaf
hankelijkheid, de kracht en 't eigen
leven hunner Gemeente in 't oog
houdenmaar dan moet ook niet één
Sommelsdieker zijn stem uitbrengen
op den heer De Graaff, die in ons
oog mist alle eigenschappen om zich
van familiebanden los te gevoelen en
zijn eigen weg te gaan.
Het lust ons niet om aan praatjes
't oor te leenenmaar wat »men«
vertelt, hoort men willens of onwillens.
Nu moet de directeur der Gasfabriek
gezegd hebben »'k heb maar één chef,
dat is de burgem. van Menneerse«
we hebben het geloof, dat dit praatje
een absolute leugen is; grooter dom
heid en misslag zou niet te begaan
zijn, als de directeur zoo iets publiek
zeidenken mag hij het en al vergist
hij zich, goed maar zoo iets zeggen
gaat niet aan en heeft hij ons bedun
kens niet gedaan ook. In Sommelsdijk
wordt het echter verteld met nog een
kleinigheidje erbij.
Maar kijkdaar zijn meer van die
vastliggende ideeën, dat namelijk Som
melsdijk bij samenwerking aan 't korte
eind zal trekken. En die ideeën en
gesprekken typeeren. teekenen de
vrees der Sommelsdijkers. dat 't op
den duur nog eens vastloopt en dan
misloopt. Welnu, geen beter middel
om die vrees beschaamd te zien, is
een onafhandelijk Rechts Raadslid kie
zen, die met geen enkele hand aan
Menneerse vast zitde Uechtsche
meerderheid versterken, opdat, als
er eens één van ons zwenkt, toch nog
de seinen op veilig staan en geen
déraillement volge.
In de Gascommissie zouden die be
kwame mannen: dr. Knöps en Bijlevelt,
op hun post zijn en willen de kiezers
die er graag in zien zitting nemen, dan
hun stem uitgebracht op den heer
KIEVIET.
Dr. Knöps kon niet in den Raad
afgeloopen; maar hij kan wel in die
Commissie. En allen, die hun stem
uitgebracht hebben op hem als Raads
lid, zijn nu dan ook aan hem verplicht
om hem een plaats te bezorgen in de
Gascommissie. Dat doel zal schitterend
bereikt worden, als de heer Kieviet
gekozen wordt; want de Raad kiest
die Commissie, en Rechts heeft dan
het heft in handen; volkomen.
Welaan dan, kiezers Op ten strijde
voor de toekomst van Uw dorp voor
Uw Sommelsdijk voor haar zelfstan
digheid en macht!
Op, ten strijde! Als de namen van
dr. Knöps en den heer Bijlevelt eens
genoemd worden voor leden van de
Gascommissie, dat dan den heer De
Graaff buiten den Raad zij, want zijn
stem krijgen de twee genoemde heeren
nooit.
Dr. Knöps blijft buiten den Raad
'twas een juichtoon voor den heer
De Graaffmaar de heer De Graaff
blijft er ook uit de juichtoon
van alle kiezers, die hun Sommelsdijk
liefhebben en tevens hun bekwame
burgers
Minister Rink zet in de Mem. van
Toelichting op de Staatsbegrooting
voor Hfdst 5 zijn plannen uiteen aan-
faande de Middelbare Technische
chool, n.l reorganisatie der Machi-
nistenschool door onder meer de leer
lingen te trekken uit verschillende
kringen der maatschappij en aan te
sluiten aan eene dikwij s zeer uiteen-
loopende vooropleiding.
Daarom zal aan die Technische
School ingericht worden een werk
meester-cursus, bestemd tot opleiding
van de lagerstaande opzichters. En
dan zegt de Minister
Deze cursus zal op het onderwijs
der ambachtsschool hebben voort te
bouwen en het zal allicht ter voor
ziening in verschillende plaatsen des
lands in deze behoefte, gewenscht
blijken ook aan eenige centraal gele
gen ambachtsscholenvervolgcursussen
tot bekwaming van het hierbedoeld
personeel te verbinden
Ook aan de Middelbare Technische
School heeft echter zoodanige cursus
reden van bestaan, vooreerst als model
voor die vervolgcursussenderambachts-
scholen, daarnaast echter om over
gang naar de groep der hoogerslaande
opzichters te vergemakkelijken. De
vorming van die hoogerslaande soort
van technici blijft intusschen voor de
Middelbare Technische Schoolhoofd
zaak.
Uitbreiding der Machinistenschool
echter ook in dit opzicht, dat niet
slechts over de hoogere burgerschool
met drie-jarigen cursus de weg zal
leiden naar de Middelbare Technische
School, maar eveneens over de Am
bachtsschool en de praktijk met burger
avondschool.
Het komt ons voor, dat deze reor
ganisatie rijke vruchten kan dragen.
Op 3 Oct. zal beslist worden, wie
lid van den Raad zal zijn, de heer
KIEVIET of de heer DE GRAAFF.
Over geen der Candidaten een
woord. Maar aan onze kiezers en
medestanders richten we het hoogst
dringend verzoek
Blijft niet thuis, maar komt trouw op.
Ja, 't is zoo: 'tis druk, maar laat
dit nu geen reden worden, dat een
Linksche Candidaat gekozen wordt en
de jRechtsche valt.
Hier staan twee beginselen lijnrecht
tegenoveren voor onze mannen
moet een gang naar de stembus om
het antirevolutionair beginsel te doen
triomfeeren, niet te zwaar zijn
Dat ieder dus doe, wat hij kan, om
den heer KIEVIET er te brengen.
Over den persoon heengezien, maar
alleen gelet, dat hij de vertegenwoor
diger, de belijder is van het hoog
heerlijke beginsel, dat er onder den
hemel geen betere Naam gegeven is
dan dien van Jezus Christus, uit Wien,
door Wien en tot Wien alle dingen
zijn dat de zegen der gemeente en der
gemeentenaren gelegen isin een wandelen
naar de ordinantiën Godsmaar ook
dat het oordeel over een gemeente en
haar leden niet uitblijft, als 's Heeren
geboden veronachtzaamd worden.
Aan Godes zegen over een gemeente is
alles gelegenmaar die is niet af te
smeeken, als de Baüls nog opgericht
staan, waarvoor men knielt. »Tot de
Wet en tot de Getuigenis« geldt voor
onze Raadsleden, onze burgerij, onze
arbeiders, »en zoo zij daarnaar niet
hooren, zij zullen geen dageraad zien,«
zegt de Schrift, die Goddank in Som
melsdijk nog bijna van huis tot huis
gelezen wordt. En vijanden van dat
Gods-Woord zien wij met vreeze en
beven een Raadszetel innemen. Nooit
zouden we als belijder der Heilige
Schrift onze stem geven aan iemand
die het kerkelijke leven volkomen
miskent tegenover iemand, die de
innerlijke waarde er van steeds erkent.
Broeders en vrienden 3 October
is een zeer gewichtige dag.
Toont den ernst er van te begrijpen,
waar de tegenstanders zich met groote
kracht hebben aangegord om het Li
beralisme in zijn egoistischen doch
daarom af keuringswaardigen vorm de
zege te schenken Stemt dan trouw,
opdat onze Candidaat er kome.
Aan alle Onderwijzers en Onder
wijzeressen in 't arrond. Middelharnis
is eene uitnoodiging gezonden tot. het
bijwonen eeiier vergadering op
Woensdag 9 October. Eenmaal was
ze te Hellevoetsluis, en daarna te
Sommelsdijk maar deze laatste was
niet best bezocht. Veel animo schijnt
er niet voor te wezen en daar zijn
redenen voor ten eerste de afstanden
en dus ook de onkosten tweedens de
vogels van diverse pluimage derdens,
adres aan 't debat in Hellevoet over
de Natuurkunde, toen de inleider uit
Zwartewaal daarover eenige beschou
wingen leverde en een vergiftige Herfst-
styloos uit zijn keurige Liliaceeën te
voorschijn haalde, wat bij de Bijzondere
Onderwijzers verontwaardiging wekte,
of zonder beeldspraak toen hij op uit
stekende wijze het vak Natuurkunde
op de Lagere School behandelde, er
gloed en poëzie over spreidde, ver
kwikkende warmte voor dat vak op
wekte, maar verklaarde, dat wie aan
wonderen geloofde geen les in Natuur
kunde geven kon. De inleider heeft
die uitdrukking getracht goed te
praten, maar de gegronde vrees, die
de Bijzondere Onderwijzerskoesterden,
dat het moeilijk zal gaan Inleidingen
te geven en ze volkomen Neutraal te
behandelen, bleek reeds bij de eerste
vergadering de beste, gegrond. Er zijn
nog meer oorzaken, dat de vergade
ringen het gewenschte gevolg niet
zullen hebben, die we niet nader be
hoeven te kwalificeeren, maar èn
lusteloosheid soms bij het corps, èn
het feit, dat zulk een vergadering door
autoriteiten wordt belegd, door In
specteur, Districts- en Arrondisse-
ments-Schoolopziener, door Burge
meester en Wethouders wordt geleid
of bezocht, wat aan zoo'n vergadering
iets stroef-deftigs, iets gedrongens, een
niet-erg op zijn-gemak-idee geeft; enz.
enz. maken, dat die Schoolvergade
ringen het oorspronkelijke schoone
ideaal van den vroegeren Schoolopz
den heer Lisman, absoluut niet be
reiken. Ongedwongenheid is een eerste
eisch van vergaderingen. En die is er
niet.
Veel beter was het dan ook, dat die
vergaderingen niet van de Autoriteiten
uitgingen, maar dat er was een per
manente Commissie uit de Hoofden en de
Onderwijzers fessendie zelf zoo'n ver
gadering uitschrijft. De Autoriteiten
moeten in die vergaderingen niet de
leidersmaar slechts de belangstellende
toehoorders zijn, die het debat in 't
goede spoor houden en daaraan geest
en leven inblazen, wat hun ervaring
dan ook mogelijk maakt.
De vergaderingen moeten uit en door
de onderwijzers opkomenhet Bijzonder
en het Openbaar Onderwijs moet
proportioneel in die Commissie tot
Belegging van Schoolvergaderingen ver
tegenwoordigd zijnhet eigen initiatief
kome naar voren en dat der Auto
riteiten als leiders naar achteren zij
komen alleen naar voren door hun
advies, hun betoog, hun debat, hun
vingerwijzing en trekken zich daarna
als gewoon belangstellende, weer terug.
Hun steun is een moreeleniets meer
en niets minders.
En als dan twee maal per jaar uit
en door de Onderwijzers zulk een ver
gadering opkomt; dan wachten we
van die vergaderingen meer dan nu.
Nochtans! we hopen, dat de zaal vol
zal zijn, waat belangrijk is in elk ge
val het onderwijs in de nuttige hand
werken, mits de Inleidster niet al te
technisch afdaalt, want dan hebben de
mannelijke toehoorders er niet veel
aan. Doch zij zal die klip wel ont
zeilen, vermoeden we. Dat dan alles
uitstekend van stapel loope
