EERSTE BLAD.
Zaterdag 31 September 1907.
32sle tlaargaüg N". 1278.
Ant.lv evo
Orgaan
voor de KuidhollaiiilscSie en 3Beeiiws©lie üilandeii
IN HOC SIGNO VINCES
De Troonrede.
ét®?
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ÏTÏTGETER
T. BOEKHOVEN.
Telefoon Intercom». So. 2.
Advertentie» 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote Letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zi) bcahiar.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukke» voor «Ie WetlacSie bestemd, Adverienttf'» en verdere A«jeidngstratIe frag^eo toe te aeuifeas aasi «tegs jjiia'ever.
Dinsdag vergaderden de beide Ka
mers om aan te hooren, wat H. M.
de Koningin spreken zou over den
aanstaanden arbeid, die den Kamer
leden wacht. En rijk was de schotel
voorzien; zoo rijk, dat tal van spijzen
wel onaangeroerd zullen blijven, 't
Zullen woorden blij ven wenschen op
't papiermaar wat er in '191)9 in 't
»Staatsblad« zal staan, zal onbedui
dend zijn.
In de Troonrede van 19 Sept. '05
staan punten genoemd, die nog niet
aan de Kamers zijn voorgelegd als
wetsontwerpen of nietin't»Staatsblad«
staan. In die van 18 Sept.'Oö evenzoo
en bij die oude, onafgewerkte onder
werpen worden nu weer nieuwe ge
voegd, waaronder de bekende Grond
wetsherzieningook een voordracht
betreffende den aanleg vaneengedeelle
van de afsluiting der Zuiderzee voorts
de herziening der Kinderwetten de
wijziging der wet op de rechterlijke
organisatiede instelling van een
Rijksontsmetlingsdienstde regeling-
der. kustverdediging; de wijziging
der Hinderwet; de invoering van een
algemeene vleeschkeuringwijziging
der wet op het veeartsenijkundig
Staatstoezicht.
Wat in 1905 werd genoemdde
herziening te beginnen van het in
menig opzicht verouderde Tweede
Boek van het Wetboek van Koop
handel, wordt in deze Troonrede
genoemd zoover gevorderd te zijn, dat
de herziening van ons zeerecht weldra
mag worden tegemoet gezien.
In 1905 werd aangekondigd ver
andering der Militiewetnu weer ze
is nu in voorbereiding.
In 1905 werd de Arbeidersverzeke
ring aangekondigdnu weer.
In 1906 werd van een ontwerp
gerept ter voorkoming van scheeps
rampennu zal het spoedig worden
aangeboden.
In 1906 werd aangekondigd de
voorbereiding van wettelijke bepalin
gen betreffende den arbeidsduur en
den nachtarbeid van volwassen man
nen in bepaalde bedrijvennu wordt
gezegd, dat die voorbereiding in
gevorderden staat van voorbereiding
is. Precies zoo met de in 1906 aan
gekondigde voorschriften omtrent
arbeids- en veiligheidswetten. Nu zyn
ze ook in den bedoelden «gevorderden
staat.
Wat de Kamers van zoo'n vollen
schotel zullen opmaken, is niet te
zeggen. Maar of en wat de Grond
wetherziening zal baren, is wel 't
voornaamste van alles wat genoemd
is Niet voor den werkman, die is
beter met verzekeringswetten bij ziekte,
ongevallen, ouderdom en invaliditeit
maar wat de herziening der Grondwet
zal baren voor de huidige Regeering.
We wachten er niet veel goeds van
Dat in elk geval maar hard gewerkt
en weinig gepraat wordeGeschafte
machen, zeggen onze buren. Zaken
doen 1
liuiten£ewo»e Deiiuta-
tenve.i-gatieriiig- en
onsee €essêrale.
Elke vier jaar houdt onze partij
eene vergadering, waarin afgevaar
digden van plaatselijke en Centrale
Kiesvereenigingen toegang en recht
van stem hebben. Daar worden vast
gesteld de lijnen, waarlangs men als
partij gaan zal, zoodra de Tweede-
Kamer-verkiezing in zicht komt
Eigenlijk zou er dus pas zulk een
Deputatenvergadering moeten plaats
hebben in April 1909, want dan pas
maakt iedere partij zich ten strijde
gereed. Maar we schreven boven
er zal zijn nl 17 Octop Donderdag,
te elf uur, in Amsterdam, in het
gebouw van den Werkenden Stand,
Kloveniersburgwal no. 87, een buiten
gewone vergadering.
Wat is er dan te. doen om zooveel
vroeger te vergaderen dan anders.
Dit zit em hierin
le Moet er een lid benoemd worden
in het Centraal Comité2e. moet er
een commissie van vijf leden benoemd
worden om de Statuten te herzien
3e. moet er over het kiesrecht ge
sproken worden.
Die vergadering kan dus zeer be
langrijk worden, vooral met 't oog
op de punten 2 en 3; immers her
ziening van artikelen van een Statuut
kan tot gevolg hebben, dat iets aan
liet karakter van zulk een Centraal
Comité wordt verbeterddie herzie
ning zou kunnen beoogen, wat ook
onze Centrale^ Kiesvereeniging op
Elakkee heeft uitgesproken en aan
bet Centraal Comité te Amsterdam
zeer wel bekend is nl. om zoodanige
verandering te brengen, dat vanwege
onze partij Commissies worden be
noemd om ons voor te lichten omtrent
allerlei gewichtige vragen, die het
geestelijk en stoffelijk leven van ons
Volk betreffen.
Onze Centrale op Elakkee heeft met
eenparige stemmen aangenomen op
'17 April van dit jaar ondermeer het
volgende
de Centrale op Flakkee is van oordeel,
gelet op de vele en machtig ingrijpende
vragen bij den Socialen en Staatkundigen
toestand van onzen tijd dat meerder en
intiemer overleg der partijgenooten nood
zakelijk is geworden en wenscht daarom,
dat rnet behoud van de bekende Deputa-
tenvergadering, bovendien aan afgevaar
digden van Centr. Ant. Kiesv. gelegen
heid worde g 'geven om in een jaarlijk-
schen Landdag rapporten met resolutiên
te verkrijgen omtrent de kwestiën, die
de aandacht van alle Staatkundige par
tijen vragen, en noodigt mitsdien het
Ceatraal Comité uit om in die richting
stappen te willen doen, dat 't onder
haar leiding kome tot de organisatie
van zulk een Landdag met instelling van
een definitief bestuur door de afgevaar
digden op den Landdag zelf te kiezen.
Of nu de Statuten van het Centraal
Comité in dien zin gewijzigd zullen
worden, zal afhangen van wat de
daarvoor te benoemen Commissie zal
wenschen te wijzigenmaar onze
Centrale op Flakkee zal goed doen,
om, als op 17 October die Commissie
te Amsterdam benoemd is, zoo spoedig
mogelijk haar te herinneren, dat er
nog eene Motie Flakkee is, die ern
stige overweging en aandacht verdient.
Het Centraal Comité heeft op 18 April
1907 die Motie in haar bezit gekregen,
Zij kent die.
In elk geval is de tijd gekomen,
dat onze Centrale op Flakkee met
alle goede middelen aandringe op
onderzoek, wat er aan hare Motie
mankeert, opdat in 1908, als de ge
wone Deputatenvergadering de Rap
porten krijgt, die in 1909 zullen
behandeld worden, met hare wenschen
rekening worde gehouden
Die op 17 Oct. te Amsterdam te
benoemen Commissie moet dus de
ingekomen voorstellen onderzoeken
moet de Statuten nazien en moet ook
overwegen of't ge wenscht en geraden
is nu reeds ook een herziening van het
Program van Beginselen ter hand te
nemen. Er is dus werk aan den winkel
Maar er is te Amsterdam meer te
doen en onze- Centrale dient zich
daarover ook uit te spreken nl. over
de Kiesrechtkwestie De Regeering
heeft aangekondigd een wijziging van
het kiesrechtartikel, maar nu is het
de plicht der Antirevolutionairen, dat
ze de Regeering wijzen op wat zij
wel of niet in dat artikel ve anderd
willen zien onze Kamerleden en alle
partijgenooten en ook de Regeering
moeten weten, hoe onze Deputaten
vergadering over die kiesrechtkwestie
denkt en die voorname zaak zou ook
op 17 Oct. a. s. te Amsterdam be
handeld worden. Wie, zoo zal er
gevraagd worden, mag en moet kiezer
zijn Als die vergadering voorbij is,
hopen we den uitslag natuurlijk mee
te deelen, opdat ook op ons eiland
»onze kleine luiderut weten, hoe onze
Partij over dat kiesrecht denkt».
Het zou, dunkt ons, goed zijn, dat
ook onze Centrale op Flakkee binnen
een veertien dagen vergadere, want
vóór Zaterdag 5 Cct. moet 't Centraal
Comité te Amsterdam weten, hoe de
Kiesvereenigingen daar over denken.
Dan kon ook ons Fiakkeesch Statuut
behandeld worden en mitsdien noodi
gen we de bekende Commissieleden
uit werk ervan te maken, dat de zaak
marcheert Indien het Commissielid
van Stad eens opzond de redactie van
het aangevochten artikel, of indien we
a.s. Woensdag eens vergaderden te
Middelharnis dan konden we met
ons Statuut opschieten In"de volgende
vergadering der Centrale konden dan
èn de stukken uit Amsterdam èu
ons Statuut afgehandeld worden
Hoe denken de Commissieleden voor
't Statuut daarover, 't Was nog maar
te doen om de redactie van dat ééne
artikei over de stemming, ni t waar.
De rest kunnen we op de Centrale
Vergad. wel bepraten. Haast U dan,
vrienden
De Clubvergadering,
»Vooruit« zegt, dat de minderheid,
die haar overtuiging laat zwichten
voor de meerderheid, strijdt tegen
't 9de gebod. Onzes inziens zondigt
die eenling daar niet tegen maar hij
volbrengt het. Hij laat zijn overtui
ging zwichtenzwichten omdat ze
geboren is, zooals elke overtuiging, in
menschelijke onvolkomenheid, onder
allerhande factoren en omstandig
heden van onkunde, bekrompenheid,
weinig ervaring, bedeesdheid, men
schelijke vrees, afhankelijkheidsgevoel,
en tal van andere oorzaken, cüe van
iedere »overiuiging« de moeder zijn,
die haar formeeren en doen geboren
worden
Er wordt met dat woord «overtui
ging» honderdmaal gevlagd er wordt
mee gepronkt en geschetterd, maar nog
nooit, dan alleen bij den eigenwijzen
betweter, is gebleken of die «vaste»
overtuiging sluit altijd omzetting van
gedachten in en onderwerping aan
wat meerderen in kunde en ervaring
beter achten. Elke overtuiging sluit
ombuiging en verandering niet uit,
maar in.
Zoo zwicht het Raadslid voor de
meerderheidzoo spreekt hij geen
valsch getuigenis, maar zijn getuigenis
is meer waar, omdat het berust op
wat eene meerderheid van meer
ervaren personen meent.
En hij bevordert volgons zijn eed
de belangen der Gemeente, als hij zijn
overtuiging gevangen geeft aan die der
meerderheid. Want bevorderen der
belangen sluit steunen op en volgen
van een goeden gids niet uit, maar
in. Bevorderen der belangen sluit
zich terugtrekken voor een oogenblik
niet uit, maar in. Bevorderen der
belangen veronderstelt een laten varen
van eigen meening, als de waarschijn
lijkheid groot is, dat de meening van
drie menschen beter is dan van een
of twee
Zwichten laten zijn overtuiging
wat is 't anders dan handhaven de
waarheid, dat men zelf dwalen kan.
Eu wie aan eigen dwaling gelooft,
spreekt geen valsch getuigenis, als hij
die dwaling of de mogelijkheid ervan,
erkent door te luisteren naar en te
volgen hen, die meer in aantal, van
hem verschillen.
Zeker! later kan blijken, dat de
gidsen 't spoor bijster warenen
komt dat meer dan eenmaal voor,
dan keert men se den rug to3. Dan
gaat men uit de Club en volgt
zijn eigen weg? och, neen, dan wordt
men weer de volgeling van een an'dere
groep en andere gidsen: zóó is 't leven,
ert daar ook alweer volgt de minder
heid de meerderheid, totdat de man
radeloos het uitroept: 'k kan 't ner
gens meer vinden ik sluit hij niemand
me meer aan; ik word een «wilde».
Dan staat hij zelfstandig, geheel alleen
en wordt meesttijds niet meer
geteld of weggestooten als een
hinderpaal voor een gezamenlijke actie.
Wantnooit is iets tot stand te
brengen, als niet de minderheid zich
onderwerpt. Wie iets tot stand wil
brengen, moet kracht oefenen door
eendrachten je kracht is gebroken,
als je elk oogenblik vreezen moet
die of die laat me in 't critieke oogen
blik in den steek. En is die »eendracht«
soms een opoffering voor den al te
darteleze is een offer, dat men brengt
aan 't algemeen belang en dies lof
waardig.
Ons laatste woord in de zaak
v. d. Baan
Eerst een opmerking. »Vooruit«
zich verdedigend, steekt zichzelf ook
in de hoogte:
Ze nam nooit een blad voor den
mond, als ze spreken plicht achtte.
Ze wil geen advocaat zijn van kwade
zaken enz. enz.
Zouden die loftuitingen niet meer
beteekenis hebben, als ze door een
ander gezegd werden. Zich zelf een
brevet van bekwaamheid, van moed,
van durf, van plichtsgevoel geven is
nooit voorzichtig; maar de tijd is ook
allang voor hij, dat eigen lofliederen
van »Vooruit« nog eenigen schamelen
indruk zouden maken; door de veelheid
luistert men er niet meer naar; weegt
ten slotte die woorden hij 't pond;
beziet ze door zijn eigen bril, en ieder
denkt er 't zijne van.
Nu de zaak v. d. Baan,
Praten we diens houding góed? Om
I dat .die houding in ons oog absoluut
goed is, behoeven we ze nietgoed te pra
ten. De heer v.d. B. is liberaalaccoord.
Maar "wanneer "dan een liberaal tot de
overtuiging kornt, dat in zekere geval-
len het noodzakelijk is om Rechts te
steunen, dan prijzen we dien man ais
hij die overtuiging in de praktijk laat
zienze openbaart.
Daarmee is die man geen politieke
weerhaan geworden daarmee toont
hij slechts de belangen der Gemeente
evenzoo te willen behartigen, zooals
Rechts dit, in zijn oosl op hem aan
gename wijze doet
Want »Vooruit« haspelt de zaken
door mekaar. Ze praat maar over
Liberaal, Liberaal! doch ze weet toch
wel, dat Liberale politiek nog wat
anders is dan Liberale Gemeente politiek.
Liberaal te zij», zooals «Vooruit» dat
opvat, in de gewone'beteekenis van
't woord, sluit nog volstrekt niet in
voorstander van wat eenige liberale heeren
in een Gemeente ah liberaal gelieven te
betitelen.
Neen, iemand kan een warm liberaal
zijn, die alt ijhij de Provinciale en
Tweede Kamerverkiezingen Links
stemt, en toch, eenmaal geroepen om
als Raadslid tc arbeiden, zijn steun
niet hij Links, maar bij Rechts
zoekt, Dat hangt helemaal af van de
verhoudingen in die Gemeente. Zoo
lang de persoonlijke invloed van Van
der- Baan als kiezer voor Staten en
Kamer slechts de invloed is van één
stem, blijft hij liberaal in den gewonen
zin des woords; maar gansch anders
wordt die toestand als die invloed ook
over 't/ïe meen tel ijk leven gaat strijken.
Dan is de vraag b v. omtrent liet be
doelde Wethouderschap: «is het voor
de Gemeente gewenscht, dat een wet
houder, hoewel in politieken zin één
met mij, nog langer als Wethouder
fungeert.« En 't antwoord is dan niet
te geven met een beroep op: «hij is
toch ook Liberaal», maar dat ant
woordt hangt af van den kijk, dien
ik heb, niet op den politieken wethouder
niet op zijn politieke belangen of de
mijne, of van een kiesvereeniging maar
op wat die afgestemde Wethouder is
voor de Gemeente m wat deze in samen
werking met anderen zijner vrienden
bevordert of tegenhoudt.
Juist dat is bet volbrengen van den eed.
Ondanks zijn politieke, liberale begin
selen toch afstemmen zijn eigen partij
genoot, als men de overtuiging bezit:
zijn liberaliteit is der Gemeente geen
nut.
De heer v. d. Baan behoefde niet
mee te werken om de liberale partij
tenminste één wethouderszetel te doen
bezetten. Want een wethouder is een
man, die de belangen der Gemeente
behartigt in allereerste instantie. Niet
als lid der liberale kiesv. is de beer
Kolff verworpen; niet als liberaal,
politiek manmaar de heer v. d. B.
beschouwde hem als oen Wethouder.
En de politieke richting liet hem koud.
Dat was eisch ook van den eed.
«Als de heer Korvink eens dezelfde
gedragslijn volgde, dan zou de M. en
Scheldebode geen woorden genoeg
weten te vinden om zoo n gedrag te
laken En terecht v, zegt Voor
uit». Da's mis gekeken. We denken er
net andersom over. Als de heer Kor
vink, antirevolutionair, ziet. dat zijn
mederaadsleden den verkeerden weg
opgaan en de liberalen den zijns inziens
goeden weg, dan prijzen we den lieer
Korvink als hij zijn eigen vrienden in
den steek laat en de liberalen steunt.
Dan moge hij zelfs hun clubvergade
ringen bijwonen.
'i Is de Maas en Scheldebode niet
te doen om politiek partij spel te voeren
in een Gemeentre of waar ook; maar
om de welvaart en rechtsbetrachting
der gemeente en 'tis onze innige over
tuiging, dat Rechts beter in staat is om
recht te oelenen dan Links en 't doen