IF
n
EEKSTE BUD.
Zaterdag 7 September 11107.
22s,c Jaargang jY'. 1874
I N HOC SIGN O VINCES
voor de Xuidhollanfllsclie en Sfieouwsclie WMmméem
1
5
A.n tir em lu Hou air
Orgaan
prabrugg-e
EL
Wil,
n 8J91,
Iditiëi).
IELSDIJS.
I IPS.
ING
in
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per poet 60 Cent.
Buitenland bij roornitbetaling f 4,50 per jaar.
afzonderlijke nummers 5 Cent.
T. BOEKHOVEN.
bOMMSSLSMUJH
ïelei««n 9oteicot»Bi. S«. 8.
i Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
l| Boekaankondiging 5 Cent per regel en */3 maal.
I Dienataanyragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
1 Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte dia z j besiaa
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- o i Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor «ie Redactie bestemd, Advertenties eis verdere Aglasiaiatratie frezuwAi toe ie y.esstleia nan gjgi^cver.
Sluiting der Hamers.
Zaterdig 14 Sept. a.s. zal de zitting
der Staten-Generaal gesloten worden,
's middags 3 uur. De Minister van
Binnenlandsche Zaken wordt gemach
tigd om"°dan naar de vergaderidg te
gaan, ten einde in eene vereenigde
vergadering der beide Kamers, de
zitting in Onzen naam te sluiten
Aldus de Staatscourant
Maar wat zal de Minister op te
sommen h°bben. Iti het stuk, dat
eiken Minister dan voorleest, staan
genoemd de voornaamste wetten, die
tot stand zijn gekomen in het ver-
loopen jaar Sept. '06 tot Sept '07.
Doch wat heeft dit Kabinet tot
stand gebracht? Het Arbeidscontract
is aangenomenen dankbaar mag
men in meer dan één opzicht zijn,
dat het er is, hoewel 'tons altijd
j toegeschenen heeft, dat het werkelijke
leven aan heel dit Contract meer een
«schijn» dan een »zijn« zal geven
dat meer dan ééne bepaling haar
waarde en beteekenis zal verliezen
door de klippen, waarop het leven
der werklieden steeds strandtat
hankelijkheid door broodsgebrek en
gedwongen werkeloosheid.
Maar wie achteruit ziet, weet zeer
wel, dat 't Arbeidscontract een werk
is van jaren terug, zoodat deze Re
geering geen andere eer er van toe
komt, dan dat ze een door anderen
volledig uitgewerkt en toegelicht
wetsvoorstel der Kamers aanbood.
Zelf heeft 't Kabinet er weinig of niets
aan gedaan
Wat dit Kabinet nu nog meer te
vertellen zal hebben op den sluidngs-
dag, is ons niet bekendwant er is
niets van eenig belang voor 't natio
nale leven gewrocht. Ja, er is een
Ministerieele werkstaking geweest om
't bagatel van 't blijvend gedeelte
waardoor zeven a acht weken nutte
loos voorbijgingen en het Kabinet tot
de ontdekking moest komen, dat het
allerdwaast gehandeld hadja, Mi
nister Staal is heengegaan; ook Mi
nister Cohen Stuart, en twee andere
titularissen zijn in hun plaatsgekomen;
maar dat alles zal de Minister in 't
sluitingsstuk natuurlijk niet meedeelen.
Hij zal we'ten en wetsontwerpen op
moeten noemen, maar helaaser is
niets; niets op niet één.terrein.
Treurig, zooals dit jaar in vruch-
f telooze bezigheid is doorgebracht. Er
is zeer zeker door dit Kabinet gewerkt,
maar waar zijn de vruchten voor den
Arbeid en den Arbeider? Voor den
middenstand, die hoelangs hoemeer
beklemd raakt Het Kabinet en ieder
zal wel met een klacht terugzien op
de onvruchtbaarheid van dit tweede
jaar. En wat zal de toekomst brengen
Met ingang van 8 Sept. is de heer
Burgemeester van S. herbenoemd. Wij
wenschen Z E A. geluk met dien dag
en hopen, dat hij in de toekomstige
jaren al zijn krachten mag blijven
wijden aan de belangen van de Ge
meente.
Van de Gemeente! zeggen we met
opzet
Want er kunnen verkeerde toe
standen insluipen. Een burgemeester
kan te veel posljes krijgen, waardoor
hij zich aan de Gemeente niet meer
geven kan, zooals hij dat wellicht zelf
wel wenschte.
Maar waarom bedankt een burge
meester dan niet voor enkele baantjes,
als hij toch zelf gevoelt, dat het hem
te druk wordt en hij door allerlei
bezigheden buiten zijn burgemeesters
betrekking, 5f uit de Gemeente is, öf
aan werk bezig, dat met 't Gemeente
leven niets heeft te maken.
Dat zit em in de verdiensten.
Maar daarom hebben we ook na
deze opmerkingen eene andere nl. Men
geve den Burgemeesters een flink
traktement Onder de menschen hoor
je zoo wel eens praten van: «die en
die zijn toch zulke geldwolven« maar
waarlijk, een Burgemeester, die daar
al een heele f 800 verdient, hoeft toch
heusch geen geldwolf genoemd te
worden. Dat is geen loon voor iemand,
met zoo groote verantwoordelijkheid.
Een burgemeester van een flinke
plattelandsgemeente moest niet min
der hebben dan 1500 tot 2000 gld.
En een traktement, dat daaronder
blijft, is te luttelvooral als zulk een
burgemeester zelf geen kapitaal bezit.
We zullen op dit punt niet verder
ingaanmaar wil men de burgemees
ters verzoeken verschillende winst
gevende postjes te laten varen, dan
beginne men met een flink salaris uit
te keeren, waarvan zij in hun hoogere
positie dan gewoon burger behoorlijk
naar hun stand kunnen leven. En dan
is 1500 gld. niets te veel.
Op Dinsdag 2 Sept. vergaderde de
Raad te Middelharnis tot benoeming
van een Wethouder, noodzakelijk ge
worden door -het herkiezen van den
Wethouder Kolff als Raadslid.
Bij siemming bleek, dat de heer
Born 6 en de heer Kolff 5 stemmen
had, zoodat gekozen is de heer Born,
die de benoeming aannam.
We wenschen den gekozene har
telijk geluk en spreken den wensch
uit, dat hij met den heer Burgemeester
en den heer Korvink mag saamwerken
in zulk een eensgezindheid, die de
belangen der gemeente bevordert en
het geestelijke en het stoffelijke leven
der burgerij in hooge mate in 't oog
houdt.
We verheugen ons, dat deantirev.
Raadsleden zich zoo eenparig van hun
juiste taak kweten, om als één man
den heer Born te kiezen. Zeker, we
hebben meege voeld de bezwaren om den
heer Kolff niet te kiezen de vrienden
erkenden de verdiensten van den heer
Kolffze waardeerden zijn steun, dien
hij soms aan onze mannen verleende.
Maar zooals terecht is begrepen een
antirev. meerderheid in den Raad
moet ook antirev. Wethouders hebben,
('aar van zelf de liberalen in den Bur
gemeester toch in dat College zijn
vertegenwoordigd. En dan dienen per
soonlijke sympathiën te wijken. Ons
beginsel trede dan op den voorgrond.
En 'tis ons een reden van blijdschap,
dat onze antirev. Raadsleden, zoo één
van zin, zich van hun roeping in deze,
met voorbijzien van personen, hebben
gekweten. De Raad is om en dat »om«
moet blijken in feiten, benoemingen
en keuzen.
Zulk eene saamstemming, zulk een
accoord belooft ook voor de toekomst
vrucht voor het antirev. beginsel in
en buiten den Raad. Moge de beer
Ko'ff voorts blijven voortgaan om als
Raadslid de gemeente met zijn gaven
te dienen
't Is eene uitstekende gedachte van
onze Kiesvereeniging om alle corpo
raties tot deelneming op te wekken
om de kermis afgeschaft te krijgen.
De Kerkeraad der Ned. Herv. Kerk
zal wel niet nalaten zijn adhesie te
betuigen, waar zijn Voorz., ds. Westrik,
vroeger reeds, heel flink, pogingen
in 't werk heeft gesteld, om dat onding,
wat men kermis noemt, weg te krijgen
Aan ds. Westrik komt de eer toe,
jaren geleden, daarvoor reeds gewerkt
te hebben, toen de tijden ongunsiig
waren. Maar nu zijn ze gunstig. De
Raad is om en er mogen nu ook anti
revolutionaire daden verwacht worden.
Het Bestuur der Zondagschool met
zijn wakkeren Voorzitter zal ook hier
beslist steunen en al de leden zullen
gewisselijk daCheidensch feest tegen
werken.
De Kerkeraad der Geref. Kerk te
Middelharnis, die zijn arbeid over
verschillende Geref. lidmaten uitstrekt
in Sommelsdijk, mag ook hier niet
achterwege blijven. In Somme sdijk
wonen een Ouderling en twee Diake
nen der Gerei. Kerk te Middelharnis.
En zoo geadresseerd, zoo met den
steun van allerlei mannen en vrouwen,
van welke religie ook, kan de kermis
afgeschaft worden.
Wat eischt het Christelijk, het zede
lijk beginsel Dat gebroken worde
met een feest, waarop de zonden
uitbreken in menigte"*; dat honderden
guldens de Gemeente uitbrengt; dat,
menschen verlaagt en met de dieren
gelijk maakt; dat wanorde en beroe
ring brengt in de gezinnen, zoo niet
nog erger. Alle man helpe hier tot
eere van Son nielsdijk
Heeren Gedeputeerde Staten hebben
het raadsbesluit tot afschaffing der
kermis in Stad aan 't Haringvliet
goedgekeurd.
We wenschen den Raad geluk met
dat besluit, dat natuurlijk verwacht
werdmaar brengen hem en niet 't
minst den Edel Achtbaren Heer Sterk
onzen innigen dank, dat dit wange
dracht der »verlichte« eeuw uit Stad
verwijderd is.
Maar nu nog een vraag: Worden
.de herbergen op Zondag gesloten Ook
dat punt zal zeker reeds lang de
aandacht van den Raad hebben bezig
gehouden daaraan valt niet te twij
felen. Misschien hooien we daar wel
spoedig wat van. Even nieuwsgierig
als we er naar zijn, of ook in andere
plaats n van Flakkee, waar de meer
derheid der Raadsleden antirevolutio
nair is, zulks zal plaats hebben. Wat.
ons spijt is dit, dat we wel kaartjes
ontvangen hebben uit andere dorpen
om te komen tot stichting van een
Vereeniging van Flakkeesche Anti-Liberale
Raadsledenmaar dat uit Stad er ons
nog geen gewerd.
We willen nog eens herhalen, wat
we in ons vorig artikel daarvan schre
ven We wenschten eene Vereeniging
van Antirevolutionaire Raadsleden en
ook Roomsche, als ze onze medestan
ders zijn in de Gemeentepolitiek, om
eens of tweemaal per jaar bijeen te
komen, om daar den onderlingen band
te versterken elkaar wenken tegeven
eikaars lief en leed te hoorenvan
eikaars ervaring practisch nut te
trekkenom daar te laten optreden
een spreker, die een of andere «Ge
meentezaak» flink uiteen zet om daar
door de kennis der Raadsleden te ver
rijken.
Wat hooren de Raadsleden van
Flakkee nu eigenlijk voor .wetens
waardig 't Is over een ditje en een
datjemaar flinke onderwerpen hoort
men niet bespreken.
Binnenkort vergaderen de Burge
meesters en Secretarissen van Zuid-
Holand en daar zullen twee belang
rijke zaken behandeld worden op
Gemeentelijk gebied. Maar daar hebben
de Raadsleden ook belangbij. Nochtans
ze zullen er (en beetje van te weten
komen en niet anders dan uit een
verslag, dat de bladen wellicht zullen
geven, 't Loopt over de besmettelijke
ziekten in verband met een Koninklijk
besluit en over den Legger der wegen
en voetpaden
Mannen 1 blijft niet achter, maar
verstaat ook uw tijd.
ff
T
Indelsraerk
'jallegooij.
Poots.
lestoren.
Ijer
|liteit, lichte
enig adres
IS.
UITGEVER
7>e burgemeester van Sommelsdijk
herbenoemd.
De heer J. C. Bom Wethouder
te Middelhar nis.
Afschaffing der kermis in Som
melsdijk.
De kermis afgeschaft in. Stad
en nog wed.
Hel was Koninginne-dag.
Id de plaats mijDer inwoning maakt men
daar nog al werk van en reeds dagen te
voren, spelen alom de kinkerkens 2>op-
tochtje«, versieren er elkander met groen
en bloemen, steken 's avonds lampions aan,
slaan op een trommel en zingen hun zou-
leloozen deun ^Oranje bóven 1 leve
met een hartige wensch voor de J>socialen«
aan 't slot.
Ik mag dat vreugdbetoon wel van oud
en jong, a! is het waar, dat in meer dan
een plaats het feestcomités met de afijnens,
met hun gevoelens, gebruiken enz al heel
weinig rekening houdt.
Het was dan Koninginne-dag
Daar werd aan m'n huisbus gemorreld
gebeld en ik vond, door onbekende hand
mij toebedeeld, een traktaatje, met het
ondubbelzinnige opschrift: ïWeg met de
Oranje-furie.
't Was mij direct duidelijk, uit wat boek
dit aangewaaid kwam. De sociaal-democraten
zijn daar onschuldig aan. Ook zij voelen
voor het Koningschap Diets, zoomin als
voor het Oranjehuis. Dat kan men in hun
bladen wel meiken! Maar zij zijn zoo wijs,
om beide links te laten liggen. Zij onder
graven met taai geduld de grondslagen onzer
maatschappij. Als die ineenstort, dan ver
brijzelt het Koningschap zichzelf en dan
wordt het Oranjehuis een gewoon geslacht,
dat evenveel of even weinig waard is, als
b.v. het geslacht-Troelstra.
De rechtsteeksche aanvallen op het koning
schap en onze Oranjevorsten komen uit
den anarchistischen hoek. Bij ons heeft men
ook een groepje >vtijen«, van de soort,
zooals ze de vorige week in Amsterdam
hun herrie-congres hielden.
Het zijn de lui, die nooit tevreden zullen
zijn, \oor elk hunner zijn eigen eilandje
gekiegeu heeft, waar hij gansch alleen wonen
kan en ongestoord z'n eigen individueel
leven kan uitvoeren.
Van hen kwam mijn traktaatje,
rik kreeg er elk jaar een; telkens weer
zulk een anti-Oranje-pamflet. Nu geloof ik
niet, dat die vodden vtel kwaad doen. De
Oranje liefde zit er bij ons volk diep in en
kan een stootje velen.
'k Zou er dan ook niet aan gedacht heb
ben, het schendprul hier aan te halen, ais
de schrijver ditmaal niet de drang zijns
harten had gevierd, om niet slechts de tegen
woordige Draagster der Kroon, maar ook
haar voorvaderen door 't slijk te sleuren.
Ln dat, doet meer kwaad!
Dank zij de openbare school, die al vele
jaren de geschiedenis van ons vaderland op
't voetenbankje zitten liet, weet een groot
deel van ons volk een bedroeid beetje van
wat ons volk, dank zij de goede hand onzes
Gods over ons, aan de Oranje's te danken
heeft.
Menigeen weet er niet veel meer van,
dan dat ze ons vrijgevochten hebben van
Spanje en naderhand van de Franschen.
Maar van hun groote daden, hun groote
opofferingen, hun groot geloof
wat weet men er eigenlijk van?
Een onkundig mensch kan men van alles
wijsmaken. Op die onkunde der groote
menigte heeft blijkbaar deze pamflettist ge
rekend. Hoe zou hij anders den moed heb
ben, om dingen te schrijven, als ik hier
volgen laat:
»(Prins Willem I) maakte gebruik
van den cpstar d der Nederlanders
tegen Spanje, om er bovenop te
komen Teen hij zag, door dien
opstand te kunnen worden, de man
van gezag, keerde hij zijn rok, werd
protestant cn stelde zich aan het hoofd
der opstandelingen! Het was dus eigen
eer en voordeel, wat Willem van
Oranje op bet oog had
En op dezelfde manier worden dan al de
Oranje's met verachting in etn hoek getrapt.
Voorzeker dat is dorr dat is ge
schiedkundige gtkkepraat; d t schrijft een
historicus met ezelsooren en een narremuts;
daarvoor heeft de oordeelkundige lezer niet
anders over dar, een medelijdenden glim
lach maar ik wil vragen, wat indruk
zulke lastertaal, telkens herhaald op de
onontwikkelde massa maken moet, die op
de openbare school veel zware, geschied
kundige steenen te verduren kreeg en weinig,
voedzaam, historisch brood zich zag toe
bereid
Wat weten ze eigenlijk van »Vader Wil
lem En gelooven ze nitl reeds al te licht
den kwaadspreker van de levenden, bij wie
navraag kan gedaan wordeD? Hoeveel temeer
hem, die de doodeu lasten?
Speculatie op de onkunde der menigte
dat is het!
Want de leugens liggen er bovenop, dik,
als suiker op een kermis koek.
Wat: Willem 1 de man, die eigen voor
deel zocht?
Maar dan is hij, het woord zij me ver
geven! de grootste kruk geweest uit de
zeventien Nederlanden: Dan was er van de
Eems tot de Maas niemand me meer be
perkte geestvermogens Dan zou men hem,
die 't met een handvol Geuzen en 'n paar
dozijn Hollandsche steden tegen Spanje's
wereldmacht durfde opnemen, wel den
»dolien« Oranje mogen noemen!
Als Willem eigen eer en voordeel ge
zocht had, dan zou hij zich na zijn mislukte
tocht uit '68 met den Keizer hebban moeten
verzoenen; dart zou hij in '70, toen hij 't
pausdom Oranje herkrteg voorgoed daar
hebben moeten vestigen; dan zou hij in
'75, teen men te Geertruidenberg van vrede
handelde, de schitterende aanbiedingen van
I' flips, waarvoor de Keizer zelve borg wou
blijven, hebben moeten aannemen
Dan zou hij met tot 't eind van z'n leven
»Kaal .en ealvmischc gebleven zijn, maar
hij zelf schertste en zouden zijn weduwe en
broeder niet voor de moeilijke vraag gestaan
hebben, hoe ze de opvoeding zijner kinderen
zouden rnceien bekostigen!
Wie Oranje wil leeren kennen, leze zijn
intieme briefwisseling, die ons zijn gansche
hart openlegt. Als zijn tweede vrouw, Anna
van Saksen, 1 a zijn terugkeer uit Frankrijk,
in '69, toen de rijkste edelman uit de Neder
landen zich voor zijn schuleischers van stad
tot stad verbergen moesttoen zij zijn druk
verzwaarde door haar onhebbelijk gedrag,
ja zelfs een smeekbrief aan Alva schreef,
om een geldelijke toelage te mogen hebben,
zond de Prins haar een aandoenlijk
schrijv en, om haar terug te roepen tot haar
pliciq.
En in dien intiemen brief, waarvan hij
zeker nooit vermoeden kon, dat er open
baarheid aan zou worden gegeven; waarin
hij zich dus geeft, zooals hij is, zonder
A
m