3
Woensdag 21 Augustus 1907.
22sle Jaargang IV'. 1269,
huis,
\l).
egen
Jtn lirevolu tion air
Orgaan
1
UN.
1DAM.
Si R,
ESSE
If a
3nz.
verzaden.
toren
:r
IN HOC SIGN O VINCES
Het, hu-
eisjes en
r
O AM.
ions.
pparaat,
nek.
l&egen-
Sü toepen
iüVH
ASTEN,
z.
ELSDIJK.
iffl.
senvlugge,
<1
H
s 3
E.
N
g H
1 -
't*
w LL
<1 t—
tr 5.
Pj
pi o
a> p
2 K*
£l 01 pp
£f o*
fs:>§
{S
s i
Z
Cr hK-i
5*
2 3
Pj
5L, 30 cents per
te Logement
Juijck, wordt
'ijzen.
n en zuiger
>or land- en
oordigers de
ge, alwaar
aeBsdUk.
O.
xntooi
daohe Beurzen
n.
chade van Ge-
ietten en per
:en.
i#
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 tent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
T. BOEKHOVEN.
Telefoon Infcrccntm. So. 3.
Advertentiën 10 cent per regel en s/2 maal. Reolames 20 per regel,
j Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
iDienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
1 Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die aij beslaan
j Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
%Iie nIsikken voor de Hedactie bestemd, Artvertentiên en verdere Administratie franco toe te zenden aan «less Uitgever.
z
ij die zich nu abonneeren, ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers gra
tis.
Raadsleden.
Door een Wethouder, een actief
man, werd ons dezer dagen de opmer
king gemaakt, dat het baantje tegen
woordig zoo verschilt met vroeger,
want, zoo voegde hij erbijhet publiek
wordt tegenwoordig zoo veeleischend
en op 't platteland zelfs is 't niet meer
een eerepost, maar een werk, een
»dienst«, en is er studie en onderzoek
noodig.
Hij vertelde ons iets uit den ouden
tijd, hoe toen het burgemeester-, het
wethouderschap was, en wat de Raads
leden beteekenden en maakte een juiste
vergelijking met w at ze nu moeten
zijn ook op 't platteland. Maar dat
verschil is werkelijk groot.
Hij had gelijk.
Het publiek wordt veeleischend door
meerdere ontwikkeling, door den voor
uitgang, door rijkere kennis en bescha
ving, door het lezen der nieuwsbladen,
door de goedkoopere vervoermiddelen,
door 't bezoeken der steden en 't aan
schouwen der geriefelijkheden aldaar;
het publiek begint veel meer mee te
leven met de zaken hunner Gemeente
en heeft op- en aanmerkingen te
maken, die twintig jaar geleden in
niemands brein opkwamen.
Wie dacht er vroeger op 't platte
land over Gemeente-exploitatie; over
haar toepassing op een gaslabriek; op
de reiniging. Wie dacht er toen om
Waterleiding! Men keek eens naar de
lucht als 'tlang ckoog geweest was,
en zocht zijn emmer op, om hem onder
den tuit van den dakgoot te zetten,
en dreven de wolken weer weg, dan
gebruikte de goede huismoeder hem
weer om er de kousen in uit te wrin
gen.
Tegenwoordig moeten de straatstee-
nen niet al te scheef en scherp; de
wegen niet al te ongemakkelijk zijn;
te veel stof op de straat of op den weg
wordt geducht becritiseerd en van
sproeiwagens wordt gerept; de vuilnis
wagens moeten overdekt worden, en
de tjjd zal nog komen, dat de mest
wagens, en de kruiwagens in Februari,
niet naar 'tland en den tuin mogen
rijden dan als een kinderwagen, d.w.z.
met opstaande kap.
Aan 't licht der straat lantaars en
in de woonkamers mag tegenwoordig
al heel weinig mankeerenvroeger zat
men bij een tuitlampje.
Ieders oogen zijn tegenwoordig open
voor dingen, daar men vroeger niet
aan dacht.
Maar dat is dan een vingerwijzing
voor Wethouders en Raadsleden, dat
ze zelf studie maken van de zaken
Denk eens om de Woningwet, de
Ongevallenwet, de wet op de Volks
gezondheid; aan subsidies der Gemeen
ten voor Ambachtsscholen, Teeken-
scholen, Tram, Waterleiding; aan
Onteigening door de Gemeente; enz.
enz.
En indien deze mannen dan ook
nalaten de wetten eens na te lezen en
nalaten om op de hoogte te komen
van de vraags ukken, die hoe langs
zoo meer aan de orde zijn en komen,
das was 't beter, dat ze hun functie
waar neerlegden.
Daar komt nog bij, dat de tegen
woordige kiezers voor den Gemeente
raad van een heel ander slag zijn dan
vroeger. Was vroeger iemand gekozen,
och, dan werd er door de kleinere
burgerij en de arbeiders weinig notitie
meer van zijn arbeid in den Raad
genomen; maar dat is thans zoo niet
meer. De krant geeft Raadsverslagen
en zelfs de eenvoudigste kiezer wordt
op de hoogte gehouden met wat er in
den Raad wordt behandeld en dat
prikkelt weer of dringt weer tot onder
linge gesprekken, tot be- en veroor
deeling, tot goed- en afkeuring.
De Raadsleden kunnen tegenwoordig
zoo bloo niet meer zijn als vroeger,
dan loopen ze in de kijkers. Gaat maar
van üuddorp naar de Plaat en vraagt
maar aan alle arbeiders, die eenigszins
ontwikkeld zijn: wat denkt je van dat
lid! Meesttijds krijgt je een precies
antwoord met redenen omkleed.
De Raadsleden en de uit heilege-
kozen Wethouders dienen zich hoe
langs hoe meer bewust te worden, dat
Nieuwe tijden ook eischen Nieuwe
Wegen, en dat die Nieuwe wegen vaak
nog ongebaand zijn, zoodat onderzoek
en studie noodzakelijk zijn; blijven
die uit, laat men als Raadslid alles
maar met een Jantje van Leiden langs
zijn kouwe kleeren vallen, dan moet
meri het publiek het niet kwalijk
nemen, als het zoo iemand graag weer
builen den Raad ziet.
Zoo iemand behoort in onze dagen
niet meer in den Raad. Een flink
ontwikkeld Burgemeester lacht om
zulke leden of haalt in zijn binnen
kamer meewarig de schouders op, dat
zulke onkundige, en goedwillige man
nen, zijn Raadsleden zijn, met wie hij
zaken moet doen.
Als een Burgemeester op 't platte
land te ver gaat, te machtig optreedt,
zijn daar dikwijls de zwakheid en on
kunde der Raadsleden, de eenigeschuld
van. Want uit onkunde vloeit meest
tijds zwakheid voort.
Als een Raadslid zich zelf niet
respecteert, waarom wou de Burge
meester het hem dan doen. 'tWare
dwaasheid! En ieder handige Burge
meester maakt, 't is menschkundig,
gebruik van de blooheid en onwetend
heid der Raadsleden en Wethouders.
Daarom beijvere een Raadslid zich
(en we hebben hier niemand persoon
lijk op 't oog) om studie te maken van
Gemeentezaken. Dat verheft hem in
't oog der kiezers en de Gemeente
vaart er wel bij.
Uit de Pers.
Intercommunale pretbeude.
De kermissen zijn in vollen gang en duren
tot diep in 't najaar voort. Steeds grooter
wordt het aantal van hen, die gewetenshalve
of fatsoenshalve met het kermiszwijn niet
dollen gaan
Welnu, zegt de kermisvriend, als dat zoo
is, laat dan dit vermaak zijn natuurlijken
dood sterven Als de kermisgasten er geen
droog brood aan kunnen verdienen, dan
blijven ze de een na den ander weg.
En de kermis sterft uit
Met uw verlof, wie zoo redeneert rekent
buiten den kermistrek der intercommunale
pretbende
Vroeger was het anders.
Toen hield ieder kermis ter plaatse, waar
hijzelf woonde en ging hoogstens eens elders
saan den zwier,als 't zóó dichtbij was,
dat hij 't op z'n voeten op één avond
afkon.
Maar sinds de gemeenschapsmiddelen zoo
vermenigvuldigen, versneld en in prijs ver
minderd zijn, gaat de pretbende 'n heel
kringetje rond, overal 'n avond, twee soms
van de kermis genietend. Kermis komt nu
niet meer lééns in 't jaar,« maar ettelijke
keeren.
En zoo blijft het zaakje op de been.
Door de heen en-weer zwierende pret
bende, die hals-aan-hals onder de Suzanna-
marsch van spoor en boot komende de stad
innemen. En zoo houden de intercommu
nale »sjappie's« plus de gore straatslijpers
en totebellen uit eigen achterbuurt hoofd
zakelijk de kermis in stand.
En toch wil men zulk een onzinnigheid
maar niet afschaffen
Onze Courant.
Een recordjaar.
Het boekjaar i Juli 1906 tot 30 Juni
1907 is voor Amerika het finantieel record
jaar. De jaarlijksche rekening had een batig
slot van 87 millioen dollar, het grootste,
dat er ooit geweest is. Ook het getal
immigranten was grooter dan ooit tevoren.
Dit bedroeg thans 1.285.349 personen tegen
232000 in 1897/98. De meeste immigranten
komen uit Italië, in 1906/7 267000, de
minste percentsgewijze uit Duitschland,
31000, dit is slechts 2.8 °/8 van de geheele
immigratie.
Hebben [ook deze cijfers geen veelzeg
gende beduidenisp Amerika en Duitschland
zijn de landen van de protectie bij uit
nemendheid, en juist in die landen heerscht
de grootste welvaart. Toch blijven de libe
ralen stokstijf volhouden, dat de protec
tionistische politiek nadeelig is voor de
volkswelvaart, en zelfs door de sterkst-
sprekende feiten laten zij zich niet van het
tegendeel overtuigen. R.
Rotterdammer
Ttiiss- esi JLandbouw.
„LANDBOUW-ONDERWIJS."
X.
Wij zijn met onze besprekingen",thans genaderd
tot het
Verslag van den Wedstrijd
in het uitvoeren van Proefnemingen door Oud
leerlingen van de landbouwcursussen.
De animo scheen niet bijzonder groot. Slechts
vier leerlingen namen aan bedoelden wedstrijd
deel. Het waren A. van den Tol te Stad aan 't
Haringvliet, J. C. Lodder te Goedereede, J. G.
Born te Stad aan 't Haringvliet en A. Koese te
Stellendam. De oud-leerling A. van den Tol zond
niet minder dan 6 verslagen tegelijk in, de andere
heeren elk één. Negen verslagen bereikten alzoo
de commissie. Wij zullen ze hier alle even de
revue laten passeeren en daarbij de volgorde
bewaren, welke er door de Commissie van beoor
deeling bestaande uit de heeren Van Bijlevelt,
Van Schouwen en Pen aan gegeven werd.
No. 1.
Cultuurproef met. erwten.
Proetnemer: A. VAN DEN TOL te Stad aan't
Haringvliet.
Het proefveld was gelegen in den polder Oude-
Stad en bestond uit goeden kleigrond.
Vergelegen werden:
I. Schokkers, afkomstig van Dijkstra en Postma
te Groningen;
II. Kortstroo groene erwten van eigen teelteen
Hl. Kroonerwten, afkomstig van J. W. Romeyn
uit Zeeland.
Hoewel no. I 't eerst boven kwam, groeiden
toch alle variëteiten geregeld door en kwamen
er gedurende het geheele groeitijdperk geen on
heilen voor.
De opbrengsten waren als volgt
per H.A. 38HL.
II* n 51
III. 30'/,
De Schokkers werden verkocht f 11,de
Groene erwten hadden niet meer dan f 8,kunnen
halen en de Kroonerwten golden slechts f4,
No. 2.
Bemestingsproef op aardappelen.
Dezelfde proefnemer.
Bedoeld was om na te gaan welke wijze van
aanwending van ammoniak-superphosphaat bij
aardappelen de beste was.
Het hieronder volgende tabelletje behoeft geen
nadere toelichting.
Perc.
Wijze van -
aanwending.
Opbrengst per gemet.
I.
H.
III.
IV.
overgezaaid.
bij den poter,
op het gat.
onbemest.
Aardappelen. Poters.
112'/, HL. 20 HL.
113 18'/,
101,9 23
87,7 20,7
De hoeveelheid ammoniak-superphosphaat be
droeg 200 KG. per Gemet.
No. 3.
Cultuurproef met Uienvariëteiten voor zaad win
ning.
Proefnemer: als bij no. 1 en 2.
Op goeden kleigrond werden in dezen vergele
ken Rynsburgsche en Plakkeesche.
Wat de opbrengst betrof wonnen het de laatste.
Ze gaven 39 KG. zaad (per 29'/a roede) waar de
Rynsburgsche slechts 26 KG. opleverden. Maar
het zaad van Rynsburgsche werd verkocht a f 1,70
per KG. terwijl Plakkeesche slechts f 0,70 en f0,40
kon opbrengen. (Slot volgt.)
M.
Ara a g baak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
Antwoorden of mededeelingen
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen
89. Wat is zwavelkoolstof?
90. Lijkt honigklaver wel op lucerne
91. Is tongblaar en mond- en klauwzeer het
zelfde
Antwoorden en mededeelingen.
87. Wat ware grassen zijn
De „trouwe" lezer, zal zich herinneren, hoe we
onlangs iets schreven over z.g. zure grassen en
zeggrassen. De laatste hebben steeds een driekan
ten stengel. Deze is niet hol en bevat merg. De
ware grassen nu hebben een in leden verdeelden,
hollen stengel, zonder merg. De plaatsen waar
de stengelleden in elkaar overgaan, geven stevige
knoopen te zien.
88. Landbouwzout bemestingswaarde Neen,
even min als keukenzout.
BiisnenBand.
UIT ONZE KOLONIËN.
Een mislukte aanslag.
Een snood plan was het eind van de
vorige maand beraamd door een Atjesche,
bende n 1. om de tram tusschen Lho Soe
koen en Ide te doen derailleeren het werd
echter, zoo schrijft een correspondent van de
Sum. Post, door de tegenwoordigheid van
geest van het machinepersoneel verijdeld.
Ditmaal betrof het een houttrein. Met
de gewone snelheid loopende, zag de ma
chinist op 2eker punt van de baan een
pisangboom op de rails liggen. Met groote
zekerheid kon hij aannemen, dat zich ver
derop een tweede hindernis zou bevinden
en dat weldra eenige Atjehers te voorschijn
zoude springen om, gebruik makende van
de verwarring door een eventueel déraille
ment ontstaan, hun slag te slaan. Dit had
de ervaring hem geleerdalles kwam dan
ook uit, zooals hij vermoedde.
De eerste hindernis werd gelukkig over
wonnen, doordat de pisangboom uit de
rails gelicht werd, waarop de machinist, om
een voorsprong te krijgen, den trein een
zeer snelle vaart deed aannemen. Dat zulks
noodig was, bleek weldra, toen men de
tweede hindernis bereikte, bestaande uit een
tweetal boomen. Hier was halt houden
noodig om de hindernis van de rails te
verwijderen. En men was nauwelijks in de
vaart, toen de Atjehers de plaats der hin
dernis bereikten.
Een Amokmaker neergeveld.
Een Kling-koeli, die aan het werk was
aan de Tandjong Pagardokken, maakte den
5 Juli plotseling amok. De sterke kerel had
een ijzeren koevoet in zijn knuisten en sloeg
er al dadelijk twee zijner landgenooten te
gen den grond. Daarop rende hij een na-
bijzijnd vertrek binnen, en velde daar twee
Maleische vrouwen neer. Toen hij, met het
bebloede stuk ijzer in de rechtervuist ge
klemd, weer buiten kwam en met rood
beloopen oogen en gillend geschreeuw
vooruitstoof om nieuwe slachtoffers te zoe
ken, vluchten al wie in de buurt waren,
zoo snel hun beenen hen dragen konden.
Alleen één man hield stand, Het was
een Maleischen politieoppasser, een klein,
kranig kerelte die niets bij zich had dan
zijn korte, zwart houten knuppel, met een
leertje om den rechterpols bevestigd.
Op het plankier aan den zeeoever wachte
hij kalm den woesteling af, die zich geen
oogenblik bedacht en met een gil op zijn
nieuw slachtoffer afvloog. Hoog zwaaide.hij
den koevoet in de lucht de oppasser
bewoog zich niet.
Juist zou de slag neerdalen, toen de
Maleier als een kat ter zijde sprongde
koevoet beukte op het plankier. Maar op
hetzelfde oogenblik zat ook de aangevallene
op den nek van den amokmaker die, door
zijn wapen meegesleept, struikelde.
Er ontstond een hevige worsteling de
Maleier zat als een tijger op den naakten
rug van den Kling vastgeklemd, en liet
onverpoosd zijn houten knuppel op diens
hoofd en rechter bovenarm neerdalen. Een
laatste slag op den rechterslaap deed den
woesteling neerstorten, die daarop door
denzelfden oppasser stevig gebonden werd
weggevoerd.
IPi&aCseiijli JWIeuws.
Sommelsdijk. Aangesteld tot agent
van politie te Rotterdam G. Razenberg
alhier.
Bliddelharnis.** Op Vrijdag 23 Aug.
a.s. zal alhier vergadering gehouden worden
van de vereeniging van Burgemeesters en
Secretarissen op dit eiland, waarin o.a. zal
behandeld worden het adres van den ge
meenteraad van Ouddorp tot het houden
der loting en inspectie in de respectieve
woonplaatsen, hetwelk aan de gemeente
besturen op dit eiland ter adhaesiebetuiging
is toegezonden.
Zaterdagmiddag werd door den schil
dersleerling M. Dubbeld, die bezig was om
verfpotten uit te spoelen in de Kaai, een
snoek die hij in zijn nabijheid zag opduiken,
gevangen, welke een gewicht had vaniuim
7 pond. Daar hij het dier juist in den bek
greep, werd hem daarbij nog een kleine
verwonding toegebracht.
Vrijdagavond had de dochter van
P. Mans het ongeluk van den zolder te
vallen met het hoofd naar omlaag. Hier
mede kwam zij terecht tegen de deur,
waarmede de toegang tot den zolder afge
sloten was, met zulk een kracht, dat een
paneel der deur werd verbrijzeld en zij
zelf bewusteloos werd opgenomen, in welke
toestand zij ruim een uur verkeerde. Dat
geneeskundige hulp moest worden inge
roepen zal ieder begrijpen.
Gastvrij. Zaterdag, laat in den avond,
bevond zich op de Westdijk nog een vrouw,
een weduwe van elders, die naar deze
gemeente overgekomen was om haar familie
te bezoeken, door wie haar echter nacht
verblijf werd ontzegd. Door een weduwe
uit deze gemeente, die voorbij komende
dit hoorende, werd de vrouw die nu niet
wist waarheen, medegenomen en in haar
woning gehuisvest.
Oude Toif^e. Woensdag j.l. is voor de
eerste maal vee op de markt aangevoerd.
Door den heer Comm. der Koningin
zijn twee rijbewijzen voor motortweewielers
verleend nl, een aan den heer P. Stehouwer,
Gemeenteveearts en èèn aan den heer J.
A. Vreeswijk, veearts.
Zaterdag jl. arriveerden alhier uit
Texel wegens aimoede, 2 arbeiders gezinnen,
die eenige weken geleden ter verbetering
van positie daarheen waren vertrokken.
Daarom alle lof aan hun leider in deze!
De milicien-verlofganger L. A. van
Es is tegen 7 Oct. a.s. voor herhalings
oefeningen onder de wapenen geroepen.
Dirksland. Vrijdag trof A. v. E. alhier,
een niet alledaagsch ongeluk. Bezig zijnde
aan 't wegrijden van vlas, kwam hij onder
weg tot de ontdekking dat het vlas in brand
stond. Gelukkig wist men de paarden te
ontspannen en hoewel het haar der paarden
reeds op plaatsen verzengd was, mag het
een wonder heeten dat zij intijds tot staan
werden gebracht. Nochthans kon niet ver
hoed worden, dat het vlas en gedeeltelijk
de wagen niet verbrandde. Gelukkig bekwam
v. E. zelf slechts enkele brandwonden.
Doordat C. Knöps (een oude doove
man,) voor eenige kinderen op zijde wilde
gaan, werd hij op de Straatdijk door een
V
IP
I
'li! tl
1
4k.K^Ï