voor lie %uidhollaiidsclie en leeuw§ehe Eilanden.
Woensdag 14 Augustus 1907.
Antirevolutionair
&28le J aargaiig JS". 1267.
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
Deze Courant verechijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar,
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/'2 maal. Reclames 20 per regel,
i Boekaankondiging 5 Cent per regel en */3 maal.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ea Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stiïfefeeïs voor «Ie fi&edactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te aesidesi aan «les» Uitgever.
Een »vrijziiinig« theoloog.
Een stem uit de openbare onderwij
zerswereld.
Antwoorden of mededeelingen
Overval op Celebes.
ISultcnlanü.
RUSLAND.
Het blijft schieten, moorden en in hech-
tenisnemen, 't belangrijkste wat er uit
Rusland te melden valt.
Zoo maken thans berichten uit St.
Petersburg meldiüg van de plotselinge
verdwijning van Oeroesof. Men veron
derstelt de mogelijkheid, dat hij in hech
tenis is genomen uit hoofde van zijne
beweringen in de Doema over de mede
plichtigheid van Russische overheids
personen aan de pogroms.
Oeroesof beweerde intertijd indeüoema
dat er geheime drukkerijeu bestonden
aan het departement van politie, onder
beheer van Komisarof, die eens zeide
„Ik kan een pogrom organiseeren overal
waar gij wiltals gij wilt voor 10, als
gij wilt ook voor 10.000 personen."
De prins was zelf ambtenaar geweest,
maar had zijn betrekking er aan gege
ven uit ergenis over de medeplichtigheid
der overheid aan de pogroms.
Een betere vangst heeft dan de politie
te Odessa gedaan. Daar zijn Donderdag
een aantal buitenlanders in hechtenis
genomen, die met de stoomboot „Rostof"
uit Macedoniën waren aangekomen. Men
vond in hun bezit veel ontplofbare stof
fen, planneu van Odessa en andere ste
den, adressen van de hoogste vertegen
woordigers van het gezag, een handlei
ding voor het straatgevecht met geregel
de troepen en voorts handleidingen voor
het bouwen van barrikaden en vervaar
diging van bommen. Onder de gearres
teerden bevinden zich Armeniërs Turken
en Perzen.
Een ander telegram uitfpdessa meldt,
dat daar vier anarohistenjuit Varna in
hechtenis zijn genomen, onder verden
king dat zij de vermoording van den
consul te Odessa in den zin hadden, om
daardoor een inmenging van de groofe
mogendheden in de Macedonische aan
gelegenheden uit te lokken.
De Peterburgsche gendarmen hebben
ook weer een ferme schietorder gekre
gen. De order was aan het korps gericbt
door zijn commandant, generaal-majoor
Taute
„Uit een aantal rapporten over bui
tengewone gevallen blijkt duidelijk, dat,
met zeer enkele uitzonderingen, de gen
darmen zeer slecht schieten. Ik gelast
u, daaraan een einde te maken en waar
schuw u, dat de chefs van de gendar
men die slecht schieten, afgezet zullen
worden, omdat zij aan hun ondergeschik
ten niet ingeprent hebben, dat het noo-
dig is flink op te treden. Aan den an
deren kant verbied ik met ongewapen
de gendarmen misdadigers gevangen te
nemen. Het bloed van onze gendarmen
is te kostbaar voor zoo'n takiiek"
Als de Petersbnrgsche gendarmen zich
nu maar niet al te veel op straat in
schieten gaan oefenen
Middeihaniis. De vorige week ontstond
bij D. B. in de keuken een begin van
brand. Hoewel men er spoedig bij was om
het te blusschen werd toch nog eenige
schade aangericht.
Den Bommel. Verleden week had A.
de Jong van hier het ongeluk, doordat zijn
hit schrikte van eenige fietsers bijna van
den dijk te tuimelen, aan zijn wagen werd
groote materieele schade berokkend terwijl
hij zelf ook nog door de wielen werd
overreden. Het is echter den rijksveldwachter
L, Korpel mogen gelukken de fietsers op
te sporen die bleken te zijn 2 jongelui
thuisbehoorende te Sommelsdijk. Naar men
verneemt is hiervan proces-verbaal opge
maakt.
Nieuwe Tonge. 12 Augs. Door de
laagste inschrijver voor de verzwaring der
Zeedijk van de polder Battenoord is het
werk niet verricht derhalve is het opgedragen
aan de daarop volgende inschrijver P. No
tenboom Jr. voor f37.20.
Stellendam. Door een defect aan de
machine kon de Stoomboot Maasnymph,
Donderdag haar terugreis van Rotterdam
naar hier niet verrichten, en moest er een
andere boot genomen worden. Doch die
liet zich nog al wachten. Zoo werd het
's nachts 1 2 uur, voordat de boot aan de
haven kwam, doch daar raakte deze tot
overmaat van ramp nog vast, en hier ging
ook nog een poosje mee heen. Eindelijk
konden de passagiers om kwart over één
de boot verlaten. Voorwaar geen plezierige
reis.
Goedereede. De echtgenoote van den
milicien-verlofganger D. Hoek der lichting
1900, dienende bij het 6e Regt. Infanterie,
heeft zich tot den betrokken Minister ge
wend met het verzoek, aan haar gezin wel
eene geldelijke vergoeding te willen uit-
keeren,
Ouddorp. Vrijdagmiddag toen de land-
bouwknecht C. V. met een ledige wagen
door het dorp reed geraakte het 7-jarig
zoontje P. van J. v. Sp., daaronder, zoo-
dat de wielen hem over het lichaam gingen.
Onder uiting van hevige pijn werd het
knaapje door nabij zijnde toeschouwers
opgenomen en onder geneeskundige be
handeling gesteld.
UITGEVER
SOMMELSMtSJK.
Telefoon Intercom». No. 3.
I Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Uit de Pers.
Zekere ds. Riedel uit Oisterwijk, sprak
op een vergadering van moderne theologen
dezer dagen als zijn meening uit, dat elk
goed onderwezen leerling der lagere school
wel zooveel gedronken heeft van de »melk
der wetenschap,dat hij in staat is den
Bijbel te herkennen als een boek vol legen
den en fabelen.
Wat is deze domié toch achterlijk
Hij komt bepaald uit de nachtschuit.
Dat praatje deed een vijftig jaar geleden
opgeld, maar het tegenwoordig geslacht
weet toch wel beter. De wetenschap staat
heden ten dage verre boven het oppervlakkig
gepraat van ds. Riedel. Een eeht wetenschap
pelijk man erkentHoe meer wij onderzoe
ken én vindenhoe meer wij er
een besef van krijgen, dat we nog zoo heel
weinig weten
En op grond van dat kleine beetje, dat
wij menschen wetenneen op grond van
een wetenschappelijke oplossing van één
droppel der zesde decimale verduuning in
'n groote karaf water, moet nu 'n twaalfjarige
jongen, pas van school, handen in der, zak,
.sigaar in 't hoofd, over de verhalen van
Jezus' geboorte, doop, opstanding en hemel
vaart, als rechter gaan staan, en oordee
len
Dat verwacht ds. Riedel van de opleiding
ter openbare school
Dat schijnt die opleiding zeer ónwc-
tenschappelijk 1 werkelijk soms tot vrucht
te hebben.
Hoe zou de Oislerwijksche predikant
anders zoo boud kunnen spreken
Maar wellicht gaan de heeren Vrijzinnigen
door zulke uitspraken beter begrijpen,
waarom wij toch zoo rusteloos voor eigen
scholen propaganda drijven.
Met die »valschelijk genaamde weten
schap,die door haar oppervlakkigheid
niet zelden aan kwakzalverij grenst, wenschen
we de harten onzer jongens en meisjes niet
vergiftigd te zien. zOnze Courant.
In de Volksonderwijzer komt een artikel
voor onder het opschriftDe Wins te
Daarin wordt betoogd, dat de sociaal
democratische onderwijzers reden hebben
om te jubelen over den afloop der jongste
gemeenteraadsverkiezingen.
Wij lezen onder meer
Maar wij socialistische onderwijzers
zijn behalve sociaaidemokraat ook nog
volksonderwijzer. Hierin ligt voor ons
een dubbele reden tot vreugde. Al
hadden wij met de sociaal demokra-
tische principen niets uitstaande, al
waren wij slechts volksonderwijzer en
niets dan dit, we zouden ons moeten
verheugen in deze zegepraal der soc.
demokratie. Want dit weten wij, dat
met die 68 socialisten ook 68 pleit
bezorgers van volksonderwijs en volks
onderwijzers in de gemeenteraden zit
ting namen.
Het is overbodig hier iets aan toe te
voegen. »Graafschapper.«
Tui»» en liiiiKitsnuw.
„LANDBOU W-ONDERWIJS."
IX.
Tot besluit van bet „Verslag van de Proefvel
den aangelegd vanwege de Vereeniging" bespreekt
de heer Van JBijlevelt eene proefneming met
Blauw- en Witbloemvlas, genomen door gebrs.
Zeedy'k te Sommelsdijk.
Witbloemvlas werd voorbeen op ons Eiland
hoegenaamd niet uitgezaaid. Toch is het reeds
eenige jaren bekend, dat deze variëteit meer
weerstand tegen „brand" bezit dan blauwbloem.
Om het verschil in weerstandsvermogen te laten
zien, werden op lichten zavelgrond, waarop vóór
twee jaar blauwbloemvlas geheel „verbrand" was,
beide variëteiten naast elkaar gezaaid. De vlas
handelaar L. Stehouwer te Sommelsdijk bezorgde
den heer Consulent het benoodigde zaad en
gelijk gezegd de gebroeders Zeedijk stelden
een proefveld ter beschikking. 10 roeden werd
bezaaid met elke variëteit en juist op dit deel
van 'tveld, waar het vlas van voor twee jaar
totaal vernietigd was.
Begin Mei werd gezaaid. Slechts een maand
later (begin Juni) was blauwbloem reeds geheel
vernietigd. Witbloem bleek nog maar weinig
aangetast door de ziekte. Deze variëteit hield
zich ook aardig goed verder. Ongeveer 80 pCt.
bleef staan. En 't leverde een gewas, waarvan
de kwaliteit weliswaar niet best was, doch 't welk
heel goed verkocht kon worden.
Ten volle bleek uit deze proef, dat witbloem
vlas minder gevoelig voor „brand" is, dan hare
zustervariëteit „blauwbloem".
Volledigheidshalve vertelt de heer Van B(jle
vel t hier ook nog van twee andere vlasperceelen
met „witbloem" bezaaid, 't Eerst bespreekt de
Consulent dat bij den heer P. G. Jacobs te Den
Bommel en daarna dat van dsn heer G. van Loon
te Stad aan 't Haringvliet. Bij eerstgenoemden
bleef 't gewas vrij van brand, bij zijn oollega had
ook witbloem nog al te lijden van de kwaal.
Vooral op één der akkers. Niet te min wonnen
beiden een vrij aardig gewas. Bij den een bracht
het f130 per gemet op en bij den ander f113.
Op beide velden groeide 't den verkoop nog
vrij wat door. 't Gewas van den heer Jacobs ging
toen in andere handen over voor f180, terwijl de
heer Van Loon z'n gewas op dat oogenblik ook
nog wel f25 hooger schatte.
Wij ondersohrijven dan ook graag de conclusie
des heeren Van Bijlevelt. Zij luidt: „Ofschoon
op „brandvrije" gronden de teelt van blauwbloem
vlas de voorkeur verdient, op die gronden waar
de vrees voor „brand" aanwezig is, kan het wit
bloemvlas met voordeel worden uitgezaaid."
M.
Vraagbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos goplaaist.
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
87. Wat bedoelt men met ware grassen?
88. Heeft landbouwzout bemestingswaarde P
Antwoorden en mededeelingen.
85. „Wit" in de rozen is een aiekte. Ze openbaart
zich door gclijjnbaar schimmelige plekjeB op de blade
ren. Deze met bloem van zwavel bepoederen is een
middel ter bestrijding, dat vele kwekers toepassen.
86. Koekoek en sperwer verwarren? In de vlucht
ljjken de vogels veel op elkaar. Daar zal 't van komen,
dat er verwarring ontstond en sommigen zelf meenen,
dat de eerste in 't najaar in een sperwer verandert.
lïinvienlaeid.
De berichtgever van het Hbl. te Batavia
seint
Te Makassar is bericht ontvangen dat de
dekkingsgroep bij den wegaanleg in het bin
nenland te T oemboekoe, nabij de golf van
Tomori, is overvallen. De groep bestond^uit
twee officieren en 45 man.
Allen zijn gesneuveld.
De Tel. ontving hierover eveneens een
telegram, waarin wordt medegedeeld dat de
troep bestond uit 45 soldaten en dwang
arbeider.
De Tel.-man voegt daaraan toe:
De oorzaak is onbekend. Officieel wordt
gezwegen. Vermoedelijk is de bevolking
getergd of verraad gepleegd door het hoofd
Marandao.
Volgens bij het Ministerie van Koloniën
ontvangen telegram over deze overvalling
van patrouilles in Tomori (Ternataansch
gedeelte van Oost-Celebes) zijn gesneuveld
twee officieren, negen Europeesche en 22
inlandscbe militairen beneden den rang van
officier.
Plaatselijk ISieuws.
Sonunefsilijk. Werd er een paar we
ken geleden melding gemaakt dat bij W.
Blok van 20 roeden land 9 mud aardap
pelen gedolven werd, thans kan gemeld
worden, dat uit 7 roeden tuinland van den
heer van Dorsser niet minder dan 6 mud
groote aardappelen (parelen van Engeland)
gedolven werd.
Tegen een inwoner dezer gemeente
is proces verbaal opgemaakt wegens het
werpen van papier op den openbaren ge
meentegrond.
Zondagavond werd A. d. W.
wegens openbare dronkenschap door de
politie opgepakt en voor dien nacht in het
cachot gebracht, waaruit hij Maandagmor
gen weer werd vrijgelaten. Twaalf uur dien
morgen was hij opnieuw met nog een ka
meraad in abnormalen toestand. Dat van
een en ander proces-verbaal zal zijn op
gemaakt is ongetwijfeld.
Terwijl Maandagmorgen het zoontje
van den heer H. L. uit Rotterdam, die
alhier bij familie gelogeerd is, in de Nieuw-
straat naar een paard stond te kijken kreeg
hij onverwachts een slag van het dier,
waardoor hij tegen den muur opvloog en
zijn been zoodanig bezeerde dat hij bijna
niet meer in staat was zich huiswaarts te
begeven.
De milicien-verlofgangers der lichting
1900, A. Driesse, J. Peeman en A. v. d.
Velde zijn tegen 7 Oct. a.s. voor herha
lingsoefeningen in werkelijken dienst opge
roepen.
Vrijdag j 1. had het zoontje van W.
D. Wolfert het ongeluk in de kaai te vallen,
spoedig echter werd hij weder op den wal
gebracht, waarna hij zich met zijn nat pak
uit de voeten maakte.
Zaterdagmiddag is er (zooals zij het
verste bekend staat) bij Alida de Gast brand
ontstaan. Met het aanmaken der haard was
vermoedelijk het roet in brand geraakt
zoodat de schoorsteen, balk, voorplank
en lijst, voor een deel verbrand is. Door
spoedig optreden was men het gauw meester.
De miliciens-verlofgangers A. Zee
dijk en G Kievit dezer gemeente, dienende
bij het 4e Regt. Vesting-Artillerie, zijn
tegen 7 October a.s. naar hunne garnizoens
plaats Hellevoetsluis in werkelijken dienst
opgeroepen.
Volgens publicatie is de Rekening
dezer gemeente over het dienstjaar 1906
den Raad aangeboden en van 10 tot 24
Augustus a s. ter Gemeente-Secretarie ter
inzage nedergelegd.
Door de bemanning van den blazer
S L 20, bevaren door schipper A. Moerkerke
alhier, is in zee een lijk van een onbekend
manspersoon met zwemgordel om het lijf
ontdekt. Gelegenheid, om het lijk aan boord
te halen, bestond echter niet.
Tegen Maandag, den 16 Septem
ber a.s. is de milicien-verlofganger Jan
Keijzer van de lichting 1902, dienende bij
het Korps Pontonniers, garnizoensplaats
Dordrecht, opgeroepen tot het houden van
herhalingsoefeningen.
Bij beschikking van den Minister van
Marine is de milicien-verlofganger Gerbrand
van den Houten der lichting 1902 uit den
dienst der Zee-militie ontslagen.
De Gemeente-rekening van inkomsten
eu. uitgaven over 1906 is gedurende 14
dagen, van 10 tot en met 23 Augustus
a s. ter Gemeente-secretarie ter visie neder
gelegd,
Bij publicatie worden belanghebben
den, die bezwaren tegen het onttrekken van
gemeente grond aan den publieken dienst,
gelegen aan de Groenmarkt, verzocht, hunne
bezwaren in te dienen vóór den 18 Augus
tus a. s.
Bij den timtoerman A. v. K. ontstond
omstreeks denzelfden tijd begin van brand
door het omvallen van een petroleumstel.
Door het vastberadend optreden van toe
gesnelde buren wist men den brand bijtijds
te dooven,
Door den molenaarsknecht Ant. Pape
is de vorige week een postduif gevangen.
Het beestje was gemerkt20840
anvers.
Begin van den laten oogst! Als een
niet allejaavsch geval kan worden mede
gedeeld, dat den landbouwer M. W. van
»rogge« gegroeid op i-haigemete-r ruim
50 mud per H.A. heeft gedorschen.
J. A. had verleden week het ongeluk
met een voer rogge om ver te vallen
bovendien ontving hij van het paard nog
een trap tot een gevoelig aandenken.
H. T. had verleden week het ongeluk
om in de schuur van een ladder te vallen,
waardoor hij op den dorschvloer terecht
is gekomen. Doordat de val esnigzins werd
gebroken op een daar juist staande snij
machine is hij er betrekkelijk goed afge
komen.
^emeeitteraaü.
VERSLAG
vm het verhandelde in de 'Openbare Ver
gadering van den Raad der gemeente
Sommelsdijk gehouden op Vrij
dag 9 Aug. jl. 's avends 7 uur.
Afwezig den heer K. de Graaff, een vacature.
De vergadering door den Voorz. geopend zijnde
worden de notulen voorgelezen en onveranderd
goedgekeurd.
1. De Voorz. brengt verslag uit van de opname
der Kas en Boeken der Gemeente Ontvanger waar
alles in orde bevonden was. Er bleek in kas te
zijn 2712,70'/2 wat voor kennisgeving wordt aan
genomen.
2. Onderzoek der geloofsbrieven van de nieuw
benoemde Raadsleden M. Born en S. Knöpa, tot
oommissie van onderzoek worden belast de H.H.
A. P. van Dorsser, W. v. Beek en M. Peekstok
de vergadering wordt tijdens dit onderzoek ge
schorst na afloop van het onderzoek wordt de
vergadering geopend en brengt voornoemde Com
missie verslag uit harer bevinding en adviseerd
bij monde van den heer Van Dorsser tot toelating
van den heer M. Bom maar tot niet toelating
van den heer 8. Knöpa op grond dat hij is be
zoldigde gemeente-ambtenaar en dit onvereenig-
baar is met het lidmaatschap van den Raad. Bij
de gehoudene dlscusien hierover werd opgemerkt
dat wel Art. 23 der Gemeentewet dit verbood,
maar dat in de naburige Gemeente Middelharnia
eenige jaren geleden ook een geneesheer tot Ge
meenteraadslid werd benoemd en deze toch zitting
nam als zoodanig, waarop door den Voorz. werd
gezegd dat dit dan toch was eene onwettige daad.
Door den Voorz. werden eenige uitspraken van
Ged. Staten in verschillende Gemeentensin soort
gelijke gevallen voorgelezen ook nog een Konink
lijke beslissing hieromtrent welker uitspraken en
beslissing allen wezen op niet toelating. Naar
aanleiding hiervan werd door den Raad tot niet
toelating besloten en zullen de betrokken per
sonen met de beslissing in kennis worden gesteld.
3. Wordt verslag uitgebracht van de Commissie
benoemd inzake onderzoek der Rekeningen van
het Burgerlijk Armbestuur dienst 1906, bfj monde
van den heer Peekstok welke na nog eenige
inlichtingen van den Voorz, gevraagd en ver
kregen^ te hebben adviseert tot goedkeuring dier
Rekening en wordt alzeo besloten.
4. Regeling en vaststelling der onderwijzer-
sa.arissen, wordt besloten om het aanvang salaris
van f 500,op f 550,te brengen.
5. Benoeming van een onderwijzer aan de O. L.
School, er had zich voor deze vacature maar één
sollicitant aangemeld en wel de heer A. Roetman
van Sliedrecht, welke met algemeene stemmen
werd benoemd en zoo spoedig mogelijk in Junctie
zal treden.
6. Wordt machtiging gevraagd en verkregen tot
af- en overschrijving van een post op de begrooting
1907 in zake het reisje der schoolkinderen naar
Rotterdam groot f 7,25.
