DIET. EERSTE BLAD. Zaterdag 29 Juni 1907 Jaargang 1254 Antirevolutionair Orgaan voor de Znfidliollaiidsclic en ISeenwscfee Eilanden» IN HOC SIGN O VINCES mm. MADE. o T. BOEKHOVEN. EL s. Delft Sulden. rleent Cre- deposito, ecten en en prolon- werkzaam- behoorende. 30GH a Liberale Coterie. Zullen de Baden omgaan? Kiest Rechts. Reeft Dr. Knöps geen tijd OP OEA UITKIJK. SOiniWMöLSSÏBJH. Alle stukken voer «Ie Medaeiie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever. i III. SG iteit, lichte ;nig adres i 9994, liitiën. gevestigd n BRAND- iste premie. elsriijk ch 1906 942,677,76s 255,107,89s 52,545,17 OENS, Directeur, u Heer Mr. de Heer ÏIS. S~i <D g 'o P-. ÖD S O oT <3 u ai c3 g <D r— c a c3 a S-. O) <D O g t-. <D *G O <35 T3 rO G CD bfl o O g <D w g <D 03 bfi G i-H u O Q-. C/2 Cti g Leelijker woord is niet denkbaar en de dagen zijn voorbij, dat men er van sprak. Dank zij de meer politieke ontwikkeling der kiezersdank hun rooter gevoel van onafhankelijkheid; ank, niet in de laatste plaats aan de herhaalde overwinningen van Rechts, wordt tegenwoordig door 't Liberalisme niet zóó meer opgetreden als dat jaren terug 't geval was. De Oude-Regenten-geest zat er bij 't Liberalisme nog vele jaren nadat de »Oude-Regenten« van 't tooneel verdwenen waren, nog diep in. En één der zegeningen van de overwinningen van Rechts in Kamer, Staten en Raden, is wel deze geweest, dat de Liberale overheden hun dwin gende macht kwijt zijn. En zelfs zoo, dat er tal van Liberalen zijn, die zoo'n cöterie, zoo'n heerschappij van familiën, zoo'n club-regeering, nu gansch en al afkeuren Wat dat betreft, kan't Liberalisme van heden niet meer vergeleken wor den met dat van vroeger. »'t Durft niet meer«, wordt beweerd, »maar als de kans schoon is, begint het oude spelletje weer.« We nemen aan, dat op 't platteland nog ernstige toestanden daaromtrent heerschen. Maar in de steden heeft het absoluut afgedaan. We nemen aan, zeiden we, dat op 't platteland nog ernstige toestanden daaromtrent heerschen maar daar is een middel om dat tegen te gaan nl. door Rechtsche candidaten te kiezen. Een mensch is een menschen de zonde van heerschzucht en baasschap ligt op den bodem van aller hart en dan kunnen wij 't begrijpen, daarom nog niet goedkeuren, dat een liberale burgemeester met een liberale meerderheid in den Raad aan zijn zij, zich kan vergaloppeeren en in die gemeente een Liberale familieregeering ontstaat, die ontmoedigend en na ijverig en botsend werkt op en tegen de algemeene en bijzondere gemeente belangen. In zoo'n gemeente is er heel wat zelfverloochening noodig bij den burgemeester en de Liberale wet houders om niet over den schreef te gaan en om niet de voordeelen, als een te trouw vader, al te ver uit te strekken over sommige gemeente- kinderer of om 't plat te zeggener is zelfverloochening, en groote recht vaardigheidszin en gevoel van recht noodig om niet zijn invloed te ge bruiken tot bevoordeeling der vriend jes en tot bevordering hunner belangen. Maar dat _kan door Rechts belet worden Waar zóó de toestand is. waar de burgervader al te veel neigt om de vriendjes te helpen (en natuurlijk zijn de vriendjes tot wederdienst bij een stemming in de raadzaal bereid), daar moet en kan een krachtige minder heid van Rechts, en een meerderheid van Rechts kan 't nog veel beterde overheid daarin kortwieken. Zal Rechts dan anders handelen dan al te ijverige vrienden van Links? Onze overtuiging is beslist ja; omdat wij zelf vroeger de verdrukte party zjjn geweest en weten, hoe 't smaakt verongelijkt te worden en miskend en voorbijgegaan. Rechts heeft de ervarin gen opgedaan en daarom zal het na laten bij anderen te doen, waaronder het zelf zoo geleden heeft. Maar daarom ook geprobeerd om de Linksche Raden om te zetten of zoo dat niet lukt, een krachtige min derheid te krijgen, die met behulp van eerlijke liberalen, zooals ze ge noemd worden, een eind maken kan aan kwade practijken, waaraan liberale overschatting zich mocht schuldig maken. In alle gemeenten van Flakkee beijvere men zich dus om Rechtsche mannen te kiezen bij de a. s. ge meenteraadsverkiezingen. Men werke zoo hard mogelijk voor onze aftre dende of nieuwe candidaten en zijn er soms hier en daar zetels open gelaten voor een eerlijk aftredend liberaal, dan steune men ook hem met kracht. Als men maar dit doel bereikt; partijdigheid of bevoordeeling van vriendjes zij en blijve uitgeban nen uit 't gemeenteleven, en de bur gervader (met de wethouders) zij de hulp en steun van allen, regeerend in stipte rechtvaardigheid zonder aanzien des persoons. Dat dan Rechts winste moge boeken. Voorwaarts! 'tis van »vloeien.« In Sommelsdijk en Middelharnis mik ken we op 't zelfde doelop 't omgaan van den Raad. Is 'tzoo moeilijk? Neen, volstrekt niet. Als alle anti liberalen zeer trouw ter stembus komen en op niemand anders hun stem uit brengen dan op de heeren J. Born v. d Sloot en Struik, dan is de Raad om in Middelharnis. En worden in Sommelsdijk de heeren dr. Knöps en M. Born gekozen, dan is daar de Raad ook om. En is dat nu te veel gevergd? Maar laat er dan ook flink gewerkt worden. Geen kiezer van Rechts mag ons ontglippen; tot den laatsten man moeten we opkomen; tot liet laatste oögenblik de, kiezers van Rechts aan gespoord. Reken er op, de Liberalen zullen werken, zooals ze 't nog nooit gedaan hebben. Zij zullen dat niet met veel drukte doen, maar onopgemerkt; doch secuur. Maar daarom moet ook 't Bestuur onzer Kiesvereeniging den heelen dag in 't touwwezen, om te controleeren, wie er al of niet geweest is voor 12 uur. Zoo vroeg mogelijk gaan we stem men: dat vergemakkelijkt de controle, en 't is een steun voor de actie in den namiddag. Trouwe opkomst van alle Rechtsche kiezers is nu vooral plicht. Geen gemurmureer over de per sonen. Bij Links zijn 't menschen en bij Rechts zijn ze 't ook. Elke Can- didaat van elke richting heeft zijn deugden en gebreken. Maar 't moet voor ons besef vast staan, dat een Anti-Liberale Gemeente ook recht heeft op een anti-liberale meerderheid in den Raad. Goed beschouwd is 't, om er boos op te worden: voor de Prov. Staten zijn de 2 dorpen Rechts en voor de Gemeenteraden Links en deze worden bijna door dezelfde kiezers gekozen. Wat is dat nu voor halfslachtigheid P Daaromlaten we nu allen toonen eens mannen te zijn, die ook bij den Gemeenteraad schouder aan schouder staan, 't Is in heel Nederland »van vloeiencc; geen eb voor Rechts. Dat 'tzoo zij in onze dorpen! Waarom toch moeten we de Link sche aftredende leden kiezen? Er is niet één enkele aannemelijke reden voor te vinden. Wat Links kan uitvoeren, en be spreken in den Raad kan Rechts even goed. Waarom dan de meerderheid Links gelaten? Neen! mannen broedersWinzicht om te stemmen op Linksche Candi daten, waar de Rechtsche niets minder bekwaam zijn, is onjuist. Laat daar van af! We willen niet 6 Liberalen, maar slechts 5 in den Raad. De liberalen hebben recht op zetels, gewisMaar niet op zes! Zoo veel komen er ons toe! Stemt daarom als een eenig man op 't aftredend lid J. C. BORN en de can didaten V. D. SLOOT en STRUIK in Middelharnis; in Sommelsdijk dr. KNöPS en den hr. M. BORN. In Sommelsnijk maken we zwart het puntje voor den eersten en laatsten naam van het stembiljet. In Middelharnis: blokje 4, 4 en 5. We gaan eenparig op den heer J. C. Born (aftr. lid) en de heeren Van der Sloot en Struikantirevolutionairen. In Sommelsdijk op de heeren Born en Dr. Knöps. Over hen verder uit te weiden ligt niet op onzen weg. Ze verder aan te bevelen, dunkt ons onnoodig. Als trouwe leden der Kiesvereeniging stemmen we hénomdat ze in wettige vergadering onder goedkeuring van 't geheele Bestuur en al de leden gecan- dideerd zijn. Trouw aan onze belofte, om alles te doen wat we als leden verplicht zijn tot bevordering der verkiezing, stemt ieder lid der Kiesvereeniging natuurlijk de gestelde personen en geen anderen. Zoo eischt bet goede trouwDat eischt het partijleven. Daar zijn we zonen voor van 't delfde huis. Daar trekken we voor ter stembus op. Niet om her- en derwaarts te dwalen, van 't Liberale wat en van 't Antirevolu tionaire watniet om half om halt te stemmen niet om den tegenstander te steunen en den medestander los te latenneen we gaan ter stembus op om alleen Rechts te stemmen tfrft doen mannen, die nog iets gevoelen van wat 't beteekentsolidair te zijn in politieke richting Er zullen afdwalers zijn er zullen er belaas wezen, die de lauwheid bezitten om half om half te stemmen. Ze moeten 't voor God ver antwoorden, die ook in 't stemloket hun arbeid aanziet. Wij durven niet. Onze vingers zouden beven, en onze herinneringen zouden wroegend zijn, als we uit 't stemlokaal moesten gaan met de gedachteWe hebben tegen onze overtuiging gekozen. Neendat bleef ons vervolgen dat knaagde aan ons geweten jaren lang. Niet om dien gekozen tegenstander zelf, maar omdat we ons eigen beginsel een kaakslag hadden gegeven. Daarom, mannen van Rechtsde Raad kan nu om en zoo hij niet om gaat, stemt gij nu zóó, dat ge geen berouw hebt en het voor God kunt verantwoorden. Er wordt van liberale zijde gezegd en men »werkt« er mee: dr. Knöps heeft een veel te drukke praktijk hij kan de Raadszittingen niet allen bij wonen Het aantal Raadszittingen bedraagt zoo ongeveer in Sommelsdijk 365, of als 't een schrikkeljaar is 366, niet waar? Lach en spot nu niet: er zijn er hoogstens 12 in een jaar, da's één in een maand. Eilievewie kan niet eens éénmaal per maand een paar uur uit zijn zaken uitstappen, om een Raadsvergadering bij te wonen, Ze duurt toch geen dubbel schoft. Ja, maar de vergaderingen zijn zoo gewichtig, niet waar en de vóór stu- die's tot goed en diep indenken der belangrijke vraagstukken moeten Jang duren en ernstig zijn, niet waar Och, ochwe wisten niet, dat er zoovele voorstudie's noodig waren, maar dat zoo zijnde, zullen sommige leden wel heel wat nachtwakens heb ben, dat gelooven we zeker. Maar 't schijnt toch met die studies en belangrijke vraagstukken niet zoo'n vaart te loopen hoe moesten deRaads leden, die toch allemaal drukke zaken hebben, het dan aanleggen Ja, maar er kunnen gewondenkomen om hulp en ouden van dagen kunnen onwel worden er. kinderen kunnen in eens kiespijn krijgen, en dan zit dokter in het Raadhuis, en Welnu, dan gaat men den dokter daar halenen dan gaat hij mee, en is 't dan één der huisgenooten der Raads leden, dan gaan ze samende dokter en 't Raadslid, 't kan niet mooier. Ge spot, wordt gezegd Ja, we spot ten, want dat praatje van »geen tijdoc moesten de Liberalen niet gebruiken. Maar we willen wat anders opmerken Wie werkelijk ernstig denkt over de belangen der gemeente kiest in den Raad een man van kennis een man, die de Gemeente in al haar belangen kentdie alle behoeften aller kringen kentallerlei lof en geklaag over Gemeentezaken aanhoort met geduld, een geneesheer eigen en ze onthoudt. In den Raad is noodig een man van ambitie en lust tot nauwkeurig onder zoek een man, die vraagt en navraagt en nog eens onderzoekt, maar zich niet door niemand iets laat voorpraten. Een man, die uit eigen oogen kijkt. En dan, zonder iets te kort te doen aan de bekwaamheden van den heer De Graaf, meenen we, dat dr. Knöps onmisbaar is in den Raad. Toen ik een schooljongen was, had ik een diepen eerbied voor de kennis van mijn ouden leermeester en inzonderheid voor zijn bekendheid met de Heilige Schrift, waarin tal van meer moderne onderwijzers voor hem moeten onderdoen, durf ik veronder stellen. Maar toch waren er een paar punten, waarmee mijn meester ik durfde 't haast niet te denken destijds een weinig tobde. Daaronder behoorde ook de- gelijkenis van den onrechtvaardigen Rentmeester. Wel werd mij uitgelegd, waarin nu eigen lijk de heer dien Rentmeester »prees,« ook kreeg ik een verklaring van dien geheim- zinnigen tekstj>Maakt. uzelf vrienden uit den onrechtvaardigen Mammon,en wat er verder volgt, maar m'n kinderlijk verstand kreeg daar toch geen vat aaD. Als knaap deed ik weinig aan exegese, maar jongeling en lid eener jongelingsver- eeniging moesten er natuurlijk de lastigste teksten eerst aan gelooven, daar men op dien leeftijd ik voor mij tenminste soms meent, dat de meer s. gewone* zoo geen stof tot bespreking kunnen geven. Hoe het zij, we hebben een uur en langer zitten redeneeren, hadden geloof ik, drie gezichtskringen en vier standpunten, maar kwamen weinig verder. Later heb ik er meer dan een schriftuit legger over nageslagen en tweemaal over die gelijkenis hooren preeken en ben nu zoover dat ik op mijn Zondagschool klasse blij ben, als ik de gelijkenis van den onrechtvaardigen Rentmeester op een dra gelijke wijze behandeld heb. De Staten verkiezingen deden mij ook weer denken aan den Rentmeester en den onrechtvaardigen Mammon. En ik vond, dat er steeds bij de stembus een streven is, bewust of onbewust, om zich uit dien Mammon vrienden te maken en zoo stemmen te winnen voor een bepaalde partij. Het staat nu eenmaal zoo, met een groote menigte van onze mannen-kiezers, dat ze voor beginselen wel niet gansch onverschillig zijn, maar dat ze dan pas goed in beweging komen, als hun portemonnaie in 't gedrang komt. Dat is wel geen groote eer, maar 't is de waarheid, En we kunnen er bijvoegen, dat dat verschijnsel zich niet slechts in Nederland voordoet, maar beslist internationaal is. Het is zelfs niet van Onzen tijd, die terecht in zeer bizonderen zin Mammonnis- tisch wordt geheeten, maar 't is alle eeuwen door zoo geweest. Vader Willem* heeft het op de meest pijnlijke wijze ondervonden en hij heeft het den Nederlanders meer dan eens gezegd ook. Toen hij in 1568 al wat hij had op offerde, en met het in Duitschland aan geworven leger over de Maas trok, om de geloofsvervolging te doen ophouden en 's lands vrijheden te redden van tusschen de vingeren des geweldenaars, die ze trachtte te vermalen tot stof toen was er hier niemand, die een vim voor hem verroerde. Geen stad opende hem haar poorten; geen leeftocht werd hem gezonden geen geld versterkte zijn krijgskas. En dat, niet tegenstaande hem allerlei schoor,e beloften waren gedaan. De mannen van beginsel meer dan 100,000 uit het gansche land zwierven als ballingen in 't buitenland of zwalkten als Watergeuzen op zee. Zij deden wat ze konden. Maar de talrijke middenstof* liet zich door de hooge idealen van den Prins niet bekoren en bleef echt vaderiandsch de kat uit den boom zitten kijken Maar toen, een goed jaar later de Prins zonder geld en zonder vrienden zat, zich verbergen moest voor zijn schuldeischers, toen de zaak der gereformeerden, zoowel in Frankrijk als in de Nederlanden hopeloos verloren scheen toen geraakten de lieden in beweging en begonnen ze uit zichzelf, in alle stilte, die omvangrijke or ganisatie te vormen, waardoor in 1572 de opstand ineens zoo groote afmetingen kou aannemen. Toen kwam er toewijding en offervaar digheid. Maar vergeet dan ook niet, dat tusschan 1568 en 1570 Alva's vordering van een tienden penning ligt. Daar hebt ge den sleutel ter oplossing. Of dan zij gelijk hebben, die meenen, dat onze opstand tegen Spanje enkel ging om stoffelijke redenen AllerminstZonder de geestkracht, de taaie volharding en den geloofsmoed der Calvinistische volkskern, wie de geestelijke goederen boven alles dierbaar waren, zou ons volk in dien bangen krijg nooit de overwinning hebben behaald. Daarover zijn alle geschiedschrijvers het eens. Maar indien Alva de Nederlanders niet tevens in hun stoffelijke welvaart had aange tast, dan zou de kern niet de ^middenstof* uit dien tijd zóó in beweging hebben kunnen brengen, dat ze een bruikbaar element werd in den strijd tegen Spanje. Ik keer nu voor goed tot den Mammon en de Stembus terug. In 1905 werd het van de daken gepre- Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent. Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar. Wonderlijke nummers 5 Cent. UTfQ-EYER Telefoon Infercomm. So. 3. Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel. j Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ea Vrijdagmorgen 10 uur. 1' IV I L

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1907 | | pagina 1