Woensdag 29 Mei 1907.
22s,e Jaargang N". 1245.
voor tie Znidhollandficbe en ie©uwiehe Hitlanden.
EIGHTS.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHO VEN.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland by vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
ij Advertentiën 10 cent per regel en s/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dieustaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaaD.
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- eo Vrijdagmorgen 10 uur.
Waar gaat de aanstaande strijd om?
Om het blijvend gedeelte Om de
militaire kwestie Neen, want ieder
ziet het, ieder weet het, dat over dit
punt de liberalen zijn verdeeld, ver
deeld hetzij uit conservatieve neigin
gen, uit laakbare ot soms prijzens
waardige behoudzucht, hetzij uit
onkunde met 't samenstel der Leger-
organisatie, welke onkunde aan niet-
militairen daarom nog niet kwalijk is
te nemen.
Niet over dien bovenbouwniet
over die bint of stang en ankers van
ons volkslevenniet over die ijzeren
balken van ons onafhankelijk volks
bestaan loopt de strijd in de eerste
plaats in deze dagen. Daar liep hij
vóór de crisis wel over tusschen de
Kamergroepen, maar het Nederlandsche
volk in zijn geheel koos geen partij
kon en kan over zoo'n Ingewikkelde
legerzaak geen oordeel vellenkon
en kan zich niet in twee helften ver-
deelen, vóór of tegen die technische
vraagstukken, omdat het zelf wel voelt,
dat het er niet voldoende mee op de
hoogte is.
Neen en nog eens neenniet de
militaire kwestie is de inzet van den
strijd, want dan zouden duizenden
liberalen zich van hun eigen partij
los makenze zouden öf niet mee
stemmen of staan aan de zijde van
eiken Rechtseben kiezer, die met hen
van hetzelfde gevoelen is over één of
meer militaire onderwerpen.
Maar dat juist doen de liberalen
niet! Ze gevoelen het wel, dat ze met
Rechts mee zouden kunnen gaan, om
de militaire kwestie op te lossen
maar ze gaan met ons niet meeze
laten ons alleen staan nog sterker
diezelfde liberalen, die 't met ons eens
zijn op militair terrein ze bevechten
ons met een vuur, zoo fel, of ze op dat
terrein onze heftigste tegenstanders
waren, wat zeer velen niet zijn.
Neenniet de militaire kwestie is
bron en oorzaak van den strijd.
Ze is wel voor de liberalen een stok
om ons te slaan! Zelfs ons gezinde
liberalen willen en zullen, meenens of
niet meenens, uit vijandschap tegen
ons of uit partijdiscipline, dien? stok
tegen ons gebruikenhoe
wel wij op hun hulp en steun moch
ten rekenen als we de militaire zaak
als zaak behandelen.
De liberalen maken er een politieken
stok van om ons te treffen, en toch
zyn duizenden hunner 't met ons eens.
Waarom dan slaan ze ons? Omdat
de strijd in zijn aard en wezen niet
gaat over die ankers en balken, niet
over den bovenbouw, maar over het
fundament van ons volksleven.
t Zoogaat de strijd dan niet over
't sociale leven dezer dagen
Neen de diepste grond van den
strijd is niet het militaire leven, is
niet het sociale levende bron en
oorzaak ligt dieper. In het sociale
vraagstuk zijn duizenden liberalen het
met ons volkomen eenskunnen ze
dus in dezen verkiezingsstrijd aan
onze zijde staanmaar ze staan niet
aan onze zijde, ze bevechten ons met
een vuur zoo iel, of ze op dat sociaal
terrein onze heftigste tegenstanders
waren, wat ze in vele gevallen niet
zijn.
Neennoch de militaire, noch de
sociale kwestie zijn de diepste grond
van den strijd, 't Is alles maar boven
bouw, 't zijn de fundamenten niet.
Maar vallen de liberalen ons dan
niet aan, omdat er zoo'n hemelsbreed
verschil is tusschen ons en hen in
zake 't kiesrecht,
Neen want ook op dat punt zijn
er talloos vele liberalen, die het met
ons eens zijn en toch bestrijden ze
ons met een vuur, alsof we in de
kiesrechtkwestie in elk opzicht de
grootste vijanden zijn.
De militaire, de sociale, de finan-
tieele, de electorale of kiesrechtkwes
tie zijn wel voorname balken en
spanten, en ankers en dwarsliggers
van 't huis, maar 't is alles bovenbouw
en iedere liberaal, iedere anti-liberaal
voelt hetde strijd gaat daar thans
niet overNederlands volk verdeelt
zich daarom alleen niet in twee even
groote helften, die elkaar zoo fel, zoo
tijdelijk bekampen.
't Is niet de bovenbouw't Gaat over
de fundamentendddrom zóó felle strijd.
Er is geen huis of 't rust op een
ondergrond. En wie die secuur legt,
heeft de bovenbouw in zijn macht.
Hebben de liberalen dan geen fun
damenten onder hun Staatkundig
gebouw? Wel terdege, maar wij be
weren, dat ze niet in staat, zijn het
Staatkundig gebouw op den duur te
dragende uitkomst leert, leert het
in alle tijden, leert het in alle landen
heeft het in ons vaderland bij den
voortduur geleerd, dat de fundamen
ten van 't liberale Staatsgebouw wrak
zijn. De Staatkundige dwaling der
liberalen, hun politieke grondfout is,
dat ze den Staat willen regeeren
huiten God om buiten Zijn Woord
ombuiten Zijn ordinantiën om.
De fundamenteele fout der liberale
politiek is deze nietdat ze pogen om
't leger tot een bende, een horde, te
maken, volgens gezaghebbende militai
ren niet, dat ze in de sociale kwestie
op een Almachtigen Staat aansturen,
van wie, volgens beweren, voor de ar
beiders alle goede leven en alle vol
maakte gifte zal afdalenniet, dat ze
in de finantieele kwestie met woorden
als »democratie« schermen,maar noch
tans de handen op hun portemonnee
houden niet, dat ze in de kiesrecht
kwestie hopeloos verdeeld zijn over
de grondslagen van dat rechtmaar
dit is de kardinale, de fundamenteele
fout, dat ze een politiek drijven, los
van God en Zijn Woord, en al zulke
politiek moet verkeerd uitkomen't
begin van zulk een 'Staatkunde is
foutief en 't eind is dus ook foutief.
Wie met Gods Woord niet rekent,
het eenige waarachtige richtsnoer voor
een door de zonde verduisterd ver
stand, moet op den duur misloopen.
Wie 't Licht schuwt, moet wandelen
in de duisternis.
Wie in 't duister wandelt, struikelt,
doolt, valt en gaat ten onder.
Is dan de Rede des menschen niet
een machtig middel voor wijs Staat
kundig beleid Zeer zeker Ook de
Rede is een machtig orgaan, door
God geschapen, om tot wijs beleid te
komen. En de mannen van Rechts
danken God, als ze met wijsheid
mogen bedeeld zijn. Maar die Rede is
een orgaan, om 't fundament te kennen. Die
rede is 't fundament zelt niet. En dat
is de Staatkundige grondfout der libe
ralen. Wat middel is, een door God
gegeven middel, om 't fundament te
zoeken, om de Gods-ordinantiën te
vinden, wordt door de liberalen als
't fundament zelve beschouwd.
En nu voelt ieder,, met wolk recht
we boven ons artikel schrevenNiet
de bovenbouw, maar wel de funda
menten.
Niet de Rede, als fundament, zoo
als de liberalen willen.
Maar de Rede als middel, als orgaan,
werktuig, in dienst gebracht tot on
derzoek wat God zegt, wat Hij wil op
Staats- en sociaal terrein.
Fundament is voor ons Gods
Woord.
Over die twee zaken loopt nu de
strijd. Zal de strijd blijven loopen,
zoolang Rechts niet afzakt van God
zoolang Links de Rede te hoog aan
slaat.
't Is een principieele strijd Geen
strijd over personen.
Gods Woord als[ fundament van alle
Staatkundig beleid. Dat wil Rechts.
De Rede 't fundamentdat wil
Links.
En ieder der twee begeert zijn
bovenbouw te volmaken naar aard en
samenstel van 't gelegde fundament.
In bovenbouw zien Links en Rechts
er in menig opzicht net eender uit.
Maar de fundamenten verschillen
reusachtig in hechtheid van cement.
Wat kiest ge We dringen er bij u
op aan Steun op 't Linksche funda
ment nooit
Wat ons aangaat
fundament van
We kiezen 't
Een voorspel.
Antwoorden of mededeelingen
GEMEENTERAADSVERGADERING
Sonunelsdijk. Een kermisreiziger die
als tweede man achter op een stoomfiets
had plaats genomen en de Krak alhier
kwam insnorren, spreng onder het rijden
van de fiets, maar o wee, een kennis
making met de straatsteenen kon niet uit
blijven en ontvingen hem zoo lief dat hij
met zwaar gekneusde handen en een verwond
gelaat kon heengaan.
Afzonderlijke nummers 5 CeHt.
UITGEVER
Telelooss Intercontm. So. 3.
ABie stukken veor tie Mtedacfie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te aenden ctati gleis jJifgrever-
IViei de boven Stouw, maar
de fundamenten.
de Pers.
't Wordt langer hoe meer duidelijk,
schrijft ^de Merwebode,^ dat 't weer de
haat is tegen de Chr. partijen, die de vrij
zinnigen als een man tegen ons doet op
trekken.
De bekende vrijzinnig-democratische
schrijver, V. D., die de pers van deze
richting geregeld van artikelen voorziet,
zei, dat de Juni-verkiezing het voorspel
moet wezen van een reusachtige overwin
ning op de Chr. partijen.
Evenals Dr van Raalte, van Dordtecht,
betoogt hij, dat 't in ons vaderland eerst
dan pais en vree zal zijn, dat eerst dan
de politieke atmosfeer zal gezuiverd wezen,
als de Chr. groepen geheel ten onder zijn
gebracht.
Het moet, zegt hij, aan die groepen
straks bij de stembus goed duidelijk ge
maakt worden, »dal er in Nederland geen
kans meer i3 om ook door middel van
het Staatkundig leven propaganda te ma
ken voor de eere Gods.«
Aan alle verwachtingen in dit opzicht
van a-kerkelijke zijdes gekoesterd, moet »de
bodem ingeslagen worden.
In Nederland geen kans meer om eene
politiek te voeren, bedoelend de eere van
Hem, die schiep den hemel en de aarde.
Christenvolk van Nederland niag het in
dit land, zoo helder met het licht van het
eeuwig Evangelie bestraald, zoover ko
men?
Mag er worden aangestuurd op den
God-loozen Staat
Mag het zoover komen, dat in bestuur
en wetgeving ganschelijk niet meer wordt
gerekend met Gods heilige ordinantiën
Wij zijn er van overtuigd, dat gij allen
daarop neen 1 antwoorden zult,
Welnu dan, laat van dit oogenblik af
geen uur meer werkeloos voorbijsnellen.
De verkiezingen naderen. Nog slechts
enkele weken resten ons.
In alle districten moeten de Chr. par
tijen in stemmencijfer vooruit gaan.
V. D. en zijne vrijzinnige medestanders
zullen dan' zien, dat de overgroote meer
derheid van het Nederlandsche Volk nog
prijs stelt op besliste handhaving der
christelijke grondslagen, waarop ons
Staatsgebouw is gegrond.
Metterdaad ligt de groote beteekenis van
deze Statenverkiezing hierin, dat zij is een
»voorspel« van den strijd, die in 1909
of misschien reeds vroeger, zal gevoerd
worden.
Moge het, door de gunste van den Heere
onzen God, een gelukkig voorspel zijn
Een voorspel van het overwinningslied.
des geloofs over de macht van ongeloof
en revolutie.
Terwille van de politiek.
Het blijft tegen dit Ministerie en tegen
de Linkerzijde een zeer ernstigen brief, dat
ze van de zaak onzer landsverdediging een
politieke kwestie gemaakt hebben.
Doch daarbij blijft het niet
Volgens door Het Centrum ontvangen
inlichtingen wordt nu ook het wets-ont-
werp tot verdere afwerking van de stelling.
Amsterdam, dat in het regeerinspogram
van 1905 was opgenomen en dat voor
openbare behandeling gereed ligt, niet be
handeld uit politiek.
Niet alleen de Socialisten, maar ook de
Vrijz. democraten zijn tegen dat ontwerp.
Werd het nu vóór de Statenverkiezingen
behandeld, dan zou uitkomen, hoe ook in
zake dit gewichtig defensie-belang de Lin
kerzijde verdeeld is. Dit kon schadelijk
werken op de verkiezingen. Dus uitstellen
maar. Zoo worden tegenwoordig de lands
belangen behartigd. Het politiek voordeel
der Linkerzijde gaat voor alles.
De Arnh. Cour. heeft den treurigen
moed om deze regeeringstactiek »verstan-
dig« te noemen en te verontschuldigen
met de opmerking, dat tijdens het Ministerie-
Kuyper ook de uitvoering van sommige
artikelen van 't regeeringsprogam op den
achtergrond werden gehouden bijv. Zondags
rust, inperking van den vaccinedwang en
afschaffing der staatsloterij.
Hiermee wordt dus de mededeeling van
het Centrum als juist erkend.
En wat het blad van 't Ministerie-
Kuyper zegt, weet het niet, dat de
minister Kuyper zich tegen 't op de lange
baan schuiven van 't wetsontwerp tot in
perking van den vaccinedwang met kracht
verzet heeft Eu het wetsontwerp op de
Zondagsrust is niet eens ingediend.
Wil het blad een vergelijking geven die
iets zegt, dan moet het aantoonen. dat er
vóór 1905 een wetsontwerp dat op't re-
geerinqsprogram stond, voor openbare be
handeling gereed was en toch uit politieke
berekening niet behandeld werd.
Dit zal de Arnh. echter onmogelijk
zijn. Stichtsche Courant.)
Tuin», en liandbouw.
„IS DE GUANO EEN VOLSLAGEN MEST T"
Aldus werd mij gevraagd. Eu hoewel 't ant
woord (maar de vrager heeft de sohuld) wel wat
te laat komt, om er nu nog van te profiteeren,
meen ik tocli dat, 't geen hieronder volgt, wel
waarde heeft voor later.
Wanneer men deze of gene mest beoordeelt
naar wat hij bevat aan plantenvoedsel, dan dient
men dit steeds goed te weten, dat stikstof, phos-
phorzuur en kali in de eerste plaats voorplanten
noodig zijn. Of beter nog, dat men, wat aangaat
het genoemde drietal, aanvulling van den bodem-
voorraad steeds betrachten moet. Want öf van
stikstof, óf van phosphorzuur, öf wel van kali,
óf van twee, soms zelfs van alle drie komt onze
bouw voor vast te kort voor 't leveren van een
goeden oogst, als we niet steeds bedacht zijn op
't aanvullen van den voorraad. Waar 't stikstof
geldt, kan dit geschieden door middel van chili-
salpeter of zwavelzuren ammoniak b.v. phosphor
zuur brengt men in den grond met „super" en
met thomasslakkenkali verstrekt men door
kaïniet te bezigen, chloorkalium, patentkali enz.
Maar geen der opgenoemde hulpmeststoffen is
dan ook volledig. Want alle leveren slechts één
soort plantenvoedsel aan den grond. Dus noemt
men ze éénzijdig. Wil men ze met-succes gebrui
ken, niet enkel nu, doch ook in het vervolg, zoo
dient de eene naast de andere te komen. Door
proeven in 't klein kan het-de landman leeren,
waar zijn bodem stikstof vraagt, waar phosphor-
zunr, waar kali, waar er behoefte is aan twee,
of wel aan alle drie. En wien 't dan gaat als
vrager, wie dus van alles wat wil geven, die&aw
guano nemen. Doch hij vergete niet, dat daarin
naar verhouding maar heel weinig kali zit.
Slechts 2 ten honderd. Wanneer men daarbij nu
bedenkt, dat tal van planten heel wat kali noo
dig hebben 'k heb hier vooral het oog op
aardappelen, op welke men nog al heel vaak
guano bezigt in veel streken dan zal ruen in
zien, waarom ik wel een klein beetje huiverig
ben, guano een „volslagen" mest te noemen. Wel
is 't een feit, dat het de drie voorname stoffeD,
die men met den mest den planten geeft, bevat,
doch van de kali naar verhouding vast te min.
Vooral op kaliarmen grond dient naast guano
wel een enkel baaltje kalimest te komen.
De vrager die vertelde ook van kalimest op
zijne bieten aardig resultaat te zien, zal onge
twijfeld op zulk land guano niet volledig mogen
achten. Daarvoor bevat het wis te weinig kali.
'k Zou dus hen, die guano graag gebruiken
wel in overweging geveD, een volgend jaar een
proef te nemen in den zin van 't bovenstaande.
Ze bemesten dan hun land op de gewone wijze
met guano, doch (laat ons zeggen 10 are) krijgt
vooraf, liefst maar wat vroeg, 100 E.G. kaïniet,
wanneer het bieten en 50 K.G. patentkali, wan
neer het aardappelen geldt.
Te gelegener tijd hoop ik aan 't bovenstaande
nog wel even te herinneren. M.
iraiigiiaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
zyn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
59. Wat zijn emelten
80. Wat zijn kruisbloemige gewassen 7
Antwoorden en mededeelingen.
57. Welke de beste legkippen zijn, Minorca of
Leghorns 7 Beide hoorden we steeds zeer roemen.
Toch schijnen sommigen aan Leghorns de voor
keur tej geven nl. als legsters. Om de mooi glan
zende zwarte veeren houden anderen liever mi
norea's.
58. Of Aspidistra nooit bloeit 7 Stellig wel. Maar
de bloemen springen weinig in 't Oog. 't Lijken
wel sterren die op den grond liggen.
Officieel Gedeelte.
1 De BURGEMEESTER der gemeente Ooltgens-
plaat maakt bekend, dat een openbare vergade
ring van den Raad is belegd tegen Vrijdag 31
Mei 1907 des namiddags 1.30 ure.
Afgekondigd en aangeplakt te Ooltgensplaat den
25 Mei 1907.
De Burgemeester,
JOH. VAN PUTTEN.
Plaatselijk Afeuws.
Zaterdagnacht om i z ure barstte een
hevig onweder, gepaard met zwaren regen,
boven ons dorp los. Velen leden waterschade
aan beddegoed en meubelair door verstop
ping van dak- en kielgoot.
Middelharnis. Het kohier der belasting
op bedrijfs- en andere inkomsten No. 4
over het dienstjaar 1906-1907 is ter in
vordering aan den ontvanger ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende
belastingschuldige is verplicht zijn aanslag
op den bij de wet bepaalden voet te vol
doen.
Aan C. Jordaan is t 0.40 vergoeding
per dag toegekend gedurende den tijd dat
zijn zoon onder de wapenen zal worden ge
houden.
Bij publicatie wordt ter algemeene
kennis gebracht, dat de lijst van inkwar
tiering gedurende 14 dagen ter visie ligt
op het secretarie terwijl zij tevens is aan
geplakt.
Tijdens het onweder dat ook boven
onze gemeente woedde, werden aan den
Oudendijk 6 telefoonpalen getroffen en den
draad stukgeslagen. Aan den havendijk
werd mede een paal getroffen.
Ook op het telefoonkantoor werd alles
dooreengesmeten en vele aaneenschakelingen
gesmolten. Dank zij de activiteit van den
heer Directeur heeft, niettegenstaande de
choas in de draden, geen stoornis in de
dienst plaats gegrepen.