SUNLIGHT-
SUNLIGHT-
EERSTE BLAD.
Zaterdag 16 Maart
Antirevolutionair
22Mle Jaargang IV1224.
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN. 1
Administratie.
Oe Schuldigen.
ALS GOUD
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER j
SOMMELSMJH.
Telefoon Intercom*!. So.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/j maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
%i!e «tiskken voor c!e Hedticfir bMemd, %dvertentiën en verdere 4dministratie franeo toe te «emles» «tan des» Uüarever
Nogmaals herinneren we
onze lezers, bij verandering
van woonplaats, bij het nieuwe adres
ook hunne oude woonplaats
op te geven.
Weder ontvingen we eenige ver
zoeken tot veranderingen, dien we
niet konden uitvoeren.
Bij zoo vele duizenden lezers, is het
ons, als de persoon alleen zijn nieuwe
standplaats opgeeft, onmogelijk te
weten in welke gemeente hij vroeger
woonde.
De ministrieele crisis heelt de re
dactie van »Vooruit« verschrikkelijk
boos gemaakt.
Zij scheldt en raast alsof ze bij
zekere vrouwen van zekere markten
in de leer is geweest
Op wie is »Yooruit« nu boos?
Op de vrijzinnigen, die te z*aken
te machteloos zijn om het land van
de crisis te verlossen 01 wel op Mr.
Goeman Borgesius, die ons het zwakke
Ministerie-De Meester heeft bezorgd
Weineen «Vooruit® is boos, woest
boos op de christelijke partijen en
inzonderheid op de «Standaard.
Dit blad wordt door »Vooruit« ge
noemd de Farizeeër uit de Warmoes
straat, die zijn tegenpaitij len lak
wil opleggen en die met kwakzalve
rijen zijn lezers dagelijks de maag
volstopt, enz. enz.
Zou «Vooruit® nu toch niet wijzer
doen om de oorzaak van den huidigen
toestand te zoeken waar die te vinden
is, nl. bij de stembus van 1905?
De valschheid van de leuzen, de
holheid van de frasen, de ledigheid
van de toezeggingen uit de stembus-
dagen van dat jaar beginnen zich te
wreken.
Voorgesteld wordt het nu, dat door
de verwerping van de begrooting van
Minister Staal niet-democratisch is
gehandeldmaar verzuimd wordt er
op te wijzen, dat het Eerste Kamerlid
var Leeuwen precies dezelfde bezwaren
had als de zoo gesmade »clericalen«
en niemand zal toch durven be
weren, dat de burgemeester van
Amsterdam, Mr. van Leeuwen, «aarts
conservatief® is. Maar bovendien, de
afschaffing van het blijvend gedeelte
hing nog in de lucht, moest in ver
band gebracht worden met een stelsel
van leger-organisatieen van dit
stelsel wist men alleen dit. dat het
de persoonlijke lasten, niet zou ver
minderen; terwijl voorts Minister
Staal nog was aangekomen met een
zeer duur wetsontwerp tot voltooiing
van de Amsterdamsche stelling.
Doch dat alles wordt verzwegen.
En eveneens wordt verzwegen, dat
heel het Ministerie bitter tegen viel.
Rink deed niets voor het onderwijs;
Veegens had een jaar noodig om de
ziekte verzekering van Dr. Kuyper
over te schrijvende invali-
diteits-verzekering was van deouder-
doms-pensioneering gescheiden en
De Meester was gekomen met een
stel belastingontwerpen, die de tabak
duurder zouden maken en die zeer
nadeelig en zeer onbillijk zouden zijn
voor den veld-arbeider.
Ware het Ministerie-Kuyper aan
gebleven, had dit Kabinet zijn program
rustig kunnen uitvoeren dan zouden
de veldarbeiders naar alle waarschijn
lijkheid reeds nu in de Ongevallen
verzekering zijn opgenomen geweest;
dan zouden we binnen zeer korten
tijd de ziekte verzekering, de ouder-
doms-eninvaliditeitsverzekeringgehad
hebben met afschaffing van den
nacht- en Zondagsarbeid.
Daarvan komt nu niets.
De liberalen hebben het ministerie-
Kuyper onwaardig en onwaar bestre
dener werd geen werk-program
tegenover werk-program geplaatst
het waren valsche leuzen en leugen
achtige voorstellingen, waarmede dat
ministerie werd bestreden.
En nu zitten we in het moeras.
Een uiterst zwak ministerie nam
de plaats in van het werkzame
ministerie Kuyper. Er werd niets ge
daan tot groot nadeel in de eerste
plaats van de arbeiders.
Het eenige, waardoor het ministerie-
De Meester uit onderscheidde, was
het partijdige in de benoemingen.
Geen enkel voorstander van het
bijzonder onderwijs kon Schoolop
ziener wordenen nu onlangs nog
werden in drie anti revolutionaire
gemeenten van ons eiland liberalen
benoemd tot burgemeesters.
Als «Vooruit® boos wil zijn, laat
het blad dan boos zijn op de liberalen
en op zich zelf want zij hebben
óns in het moeras gebracht, ze zijn
de schuldigen, aan wie de stilstand
op wetgevend gebied is te wijten.
Onzerzijds is dat in 1905 voor
speld maar de liberalen hebben niet
naar onze waarschuwing geluisterd.
Nu zien ze 't met eigen oogen, dat
een beginsellooze politiek nadeelig is
voor land en volk.
H. DE WILDE.
iWog' in 'C moeras.
Duizenden kiezers zullen wel zoo
veel spijt hebben van hun stem op
den Liberaal, als er sterren aan de
lucht staan.
Want wat beleven we toch
In 1905 is 't Ministerie Kuyper
«weg® gestemd.
Kuyper d'er onder!
Goed, 't Kuyperkabinet moest wij
ken 't werd wel geen groote meer
derheid, maar 't was er toch een
met 52 man zou een nieuw liberaal
kabinet de regeering aanvaarden,
zooals men dat gewoonlijk zegt.
Groote verwachtingen had niemand.
Staats ieden was er niet een in 't
Kabinet
En dan tegenover zich de oppositie
van 48, nu 49 leden.
Wat is er tot stand gebracht?
Het Arbeidscontract, Ziekteverze
kering, enz., 't was de erfenis van 't
Kabinet, Kuyper. Eigen werk is er
nog niemandal geleverd dan belastings
ontwerpen die in de liberale
pers zelf ernstige bestrijding hebben
gevonden.
Democratisch was 't Kabinet in niet
een ontwerpbij de inkomstenbelas
ting is de progressie te laagde
tabaksbelasting is geen hapje voor de
pijp van den werkman de jenever
accijns zal den borrel niet verkleinen
maar verknoeien, enz., enz.
En nu .nu zitten we al eenige
weken met een zuster Annaziet ge
nog niets komen.
Doodsche rust heerscht in de de
partementen, want de ministers heb
ben ontslag aangevraagd.
De sociale wetgeving ligt op haar
uiterste en als het jaar om is, zijn de
arbeiders en de middenstand geen
stap vooruitgekomen.
Wie zou toch geen wrevel gevoelen
om zijn domheid die verleidde om te
stemmen op een liberaal.
Waarlijk als de leus moest zijn
Democraat of Conservatief, behoeft
men voor dit doodgewone Kabi net
geen goed woord te spreken Men kan
alleen nog voor zulk een Kabinet en
voor 't Liberaal gedoe in 1905 respect
hebben, als men totaal verliberali-
seerd is.
Tien uren dag*.
U.
Zich lichamelijk en geestelijk te
ontwikkelendaarvoor tijd vinden
zie, dat is de bedoeling van den tien
uren-dag en we meenden in 't alge
meen genomen, met deze wensch te
kunnen meegaan. En we juichten toe
vastlegging van dien werktijd in de
wet met strafbepalingen. Maar geheel
kunnen we onderschrijven de tweede
motie
«overwegende, dat een der eerste
eischen moet zijn het verkrijgen van
waarborgen, dat ten behoeve der
productie van hetgeen voor de samen
leving noodzakelijk is. noch ten bate
van de winzicht van het kapitalisme,
noch door verkeerde gewoonten,
schade worde toegebracht aan leven,
gezondheid of zedelijkheid der arbei
ders en hunne gezinnen
overwegende, dat de nachtarbeid
voor personen van beiderlei geslacht
en van eiken leeflijd nadeelig is voor
de gezondheid vernietigend voor het
gezinsleven bevorderlijk aan de onze
delijkheid. sch delijk '-oor de organi
satie der arbeiders, welker beschaven
de invloed daardoor wordt tegenge
werkt. en dat hij bovenal is al te
keuren voor de vrouw, als moeder van
het toekomstig geslacht
overtuigd, dat in de meeste bedrij
ven de nachtarbeid kan worden afge
schaft, terwijl di in den regel bij de
wet moet geschieden
van oordeel, dat in die bedrijven,
waarin nachtarbeid ontbeerlijk is, deze
belangrijk dient te worden beperkt
noodigt de regeering uit, wettelijke
bepalingen in het leven te roepen
waarbij als algemeene regel de arbeid
tusschen 10 uur des avonds en 6 uur
des morhens voor mannen, vrouwen
en jeugdige personen wordt verboden,
terwijl als uitzondering de nachtarbeid
uitsluitend wordt toegestaan aan vol
wassen mannen en slechts voor die
beroepen, waarin hij beslist onont
beerlijk is, zooals voor personeel op
spoor- en tramwegen en schepen,
nachtstokers op fabrieken, nachtwer
kers, gemeentereinigers, personeel der
posterijen en dergelijke, met dien ver
stande, dat voor deze uitzonderingen
de arbeid nimmer meer zal mogen
bedragen dan 8 uren per etmaal;
en wekt de arbeiders voortdurend
en krachtig op te agiteeren, totdat
deze eischen zijn ingewilligd.®
Nachtarbeid is onzes inziens de
schadelijkste arbeid, die geschieden
kan. Zooals de motie terecht zegt, is
bij dat werk leven, gezondheid en
zedelijkheid ;der arbeiders in 't spel
en worden de gezinnen de slachtoffers
daarvan.
Laat er zooveel geproduceerd wor
den als men wil, maar het moet
mogelijk gemaakt worden dat de
huisvaders 's avonds op behoorlijken
tijd thuis zijn. De verhoudingen in
't gezin eischen dat. Het moet onmo
gelijk gemaakt worden, dat de nachte
lijke arbeid de gezondheid en't leven
der werklieden ondermijnt.
Geldt dit voor den man, in nog
meerdere mate ook voor de vrouw.
Ons toekomstig geslacht moet «weer
baar® zijn in zijn maatschappelijk
optreden, en afbeulen van de vrouw
kan niet anders dan een hoogst na-
deeligen invloed oefenen op het leven
der moeder, wat zich in het zwakke
nakroost wreekt.
En is het noodzakelijk, zooals bij
de haringspeetsters te Huizen, dat
vrouwen dien arbeid 's nachts eenige
uren moeten verrichten, afhankelijk
als men is van weer en wind en getij,
dan moet toch door de belanghebben
den en desnoods doorde wet een scherp
toezicht gehouden worden op dien ar
beid en alle uitstekende voorzorgs
maatregelen genomen om het «nood
zakelijke kwaad® tot de kleinste af
metingen terug te brengen.
Wat moet, en niets anders kan
zal ook door niet één wet verholpen
worden maar men diene het uiterste
te doen om den nachtarbeid tegen te
gaan en hem dan nog zoo goed mo
gelijk te maken.
't Moeten uitzonderingen gaan wor-
worden, als er nog nachtarbeid is
uitzonderingen, die zelden worden
herhaald.
En waar nachtarbeid volstrekt nood
zakelijk is, daar diene hij te worden
beperkt.
Waar een wil is, is een weg.
Maar dan moet ook door heel de
Maatschap het idee beleden worden
nachtarbeid is afkeuringswaardig.
Dat idee moet allerwege gepropa
geerd worden. Want thans, en we
denken slechts aan den nachtarbeid der
bakkers, die geschiedt om 's ochtends
versch brood te kunnen hebben, thans
overdrijft men en eischt men uit ge
makzucht van bakkers dien arbeid,
die best kon afgeschaft worden.
Daar zal een mensch niet van sterven,
als hij 's ochtends geen versche cadet
ten heeft.
't Kan wel met minder toe en dan
is 't ook goed.
Maar zoolang die verwende men-
schen er geen oog voor hebben, dat
die versche broodjes in den nacht
gebakken zijn door werklieden, huis
vaders, die thuis] behoorden te zijn,
zoolang zal een net niet veel baten
Wat is er over die nachtarbeid voor
de bakkers al niet gesproken en ge
schreven. Concurentie verijdelde alle
goede poging Maar die concurrentie
is dood, als het publiek van niemand
meer in den vroegen ochtend versch
brood eischt. Daaromhet publiek
wakker schudden, opdat de werk
man 's echts kan slapen!
OP OiSfl 11 «11 IJ 14.
«Hoewel ik God ni«t vreeee en geen
mensch ontzie .«de uitspraak van
den onrechtvaardigen rechter is bekend ge
noeg.
Ik werd er onlangs aan herrinnerd, toen
de «Standaard* uit een Belgisch liberaal
blad een staaltje meededeelde van de ze
delijke ontaarding van het Fransche volk,
die blijkbaar ook reeds de rechtspraak heeft
aangetast. Ambtenaren van het Openbaar
Ministerie, die een misdrijf niet durven
vervolgen, omdat een machtig Kamerlid
of eenig ander invloedrijk persoon zich
daardoor op de teenen getrapt zou voelen.
En een minister van Justitie, die als zoo
bange rechtsverkrachting in de volksverte
genwoordiging ter sprake is gebracht, ten
aanhoore der geheele wereld niet anders
weet te zeggen dan dat hij zich schaamt
te moeten erkennen dat het wel waarlijk
zoo is.
Erger kan het al niet
Een eerlijke onafhankelijke rechtspraak
is wel mee de schoonste gave, die God
in Zijne «gemeene gratie* aan het geval
len menschdom schonk.
Dat doet ons rustig en tevreden leven,
te weten dat er rechters zijn aan wie we
met vol vertrouwen kunnen overlaten, het
onrecht te wreken in het recht te herstel
len, zoover dit menschen mogelijk is
Een volk dat het vertrouwen in zijn
rechters verloor, is den ontbinding en den
ondergang nabijEn het is een der grootste
grieven, die wij hebben tegen het socialisme
dat het door zijn schimpen op de «klasse-
justitie-c maar aldoor twijfel en wantrouwen
zaait in 't hart des volks.
Als het vertrouwen op de rechtspraak
ons gaat begeven, dan beeft en wankelt
de grond onder onze voeten, Dan worden
we voortgeschoven naar den afgrond der
anarchie. Dan gaan we dien ondergang
tegemoet I
Zoo was het onder Israel en vooral ook
in Juda, de laatste jaren, eer het volk in
ballingschap boette voor hun nationale
zonden.
Hoor, hoe Jeremia die euveldaden tee
kent «Gelijk een kouw vol is van gevo
gelte, alzoo zijn hunne huizen vol van be
drog, daarom zijn zij groot en rijk gewor
den, zij zijn vet, zij zijn glad, zelfs de da
den der boozen gaan ze te boven de
rechtzaken richten zij niet, zelfs de recht
zaken der weezen, nochtans zijn zij voor
spoedig ook oordeelen zij het recht der
nooddruftigen niet Zou ik over zulke din
gen geen bezoeking doen spreekt de Heere
zou mijne ziel zich niet wreken aan zulk
een volk als dit is
Die krenking van het recht was het
•veneens die het oude Koningschap in
Frankrijk vallen deed en de Revolutie deed
zegepralen.
Men kent de manieren van het «ancien
régime.* Blanko volmachten stelden ge-
wetenlooze hovelingen, ijdele lichtzinnige
nietsnutters, in stoat, ieder die hun in weg den
stond in de staatsgevangenis te werpen,
waar hij, zonder proces of vonnis, maan
den, jaren wegkwijnde indien hem het
leven nog gelaten werd.
En bestorming der Bastilie, 't begin der
revolutie van-de daad, was ja een woeste
ontketening van menschelijke driften, maar
er was toch ook iets in van den smarte-
kreet des volks, omdat het recht verkracht
werd en het meest booze onrecht schuiling
vond in de plooien van den Koningsman
tel omdat het «recht der nooddruftigen*
lachend werd vertrapt.
Ontroerende ironie der historie.
Uit datzelfde Frankrijk waar de lelievaan
voorgoed is neergehaaldwaar de Keizer
lijke adelaar, de vlerken geknot, schuw-
angstig zich schuil houdt in de overblijfse
len van zijn nestwaar Madame la Revo
lution, als koninginne gekroond, haar
luchtigen sluier terugwierp eu lachend het
volk toelonkt dat zich om haar troon ver
dringt en wierook brandt in haar offer
schaal uit datzelfde Frankrijk
komt wederom de bange klacht, dat het
recht er struikelt op de straten en dat de
misdaad ongestraft bedreven wordt, door
wie zich dekken kan achter dè machtheb
bers van den dag.
«Wie afvalt van den hoogen God, moet
vallen* zong Beets, en de historie van den
dag bewijst het.
Nergens heeft de Revolutie schooner
kans gehad om te bewijzen wat ze kon,
dan juist in Frankrijk. Met de poederprui
ken en de torenkapsels heeft zij wegge
vaagd al wat aan vroeger tijdperk herrin-
nerde en op de puinhoopen der oude
maatschappij haar eigen bouw opgetrokken.
Om alle pogingen van het oude regime
om het verlorene terrein te herwinnen,
wist ït te zegevieren en in onzen tijd is
