SUNLIGHT-
Woensdag 18 Maart 1907
228le Jaargang 1238
Antirevolutionair
Orgaan
voor lie %HifihollaH<l8elie en üeeuwseite ^llanileiB.
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
DE BESTE
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 €ent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en i/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Aiie stukken voor de Medaetie kestesnd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te «enden aan deai Uitgever.
Oemocralisch.
In Vooruit van 31 Jan. 11. komt een
zonderling stukje voor
Onder het opschrift»Clericale
manieren®en welk stukje op het
volgende neerkomt.
In het Staten-district Sliedrecht
hebben de liberalen twee candidaten
gesteld tegenover onze twee anti
revolutionaire aftredende leden. Die
liberale candidaten zijn mannen van
het woord, staan bekend als kundig
en bekwaam.
Het zijn de heeren Mr. Zaaijer van
Rotterdam en Loopuit van Schiedam.
Nu is in onze a r. Rotter/tammer een
loopje genomen met een bericht, dat
die twee candidaten niet in het open
baar maar in een onder-onsje zich te
Alblasserdam aan de kiezers hebben
voorgesteld.
Mijn inziens heeft de Rotterdammer
dat volkomen naar recht gedaan.
Immers, als zulke candidaten heele-
maal buiten het district komen om
zetels te veroveren, behooren ze in
het openbaar, in publieke vergade
ring, met de kiezers kennis te maken.
En anders moeten ze zich niet laten
candideeren,
Dat is democratischen daarom
heeft onze Rotterdammer volkomen juist
met dat liberaal onder onsje den draak
gestoken. En daaraan nu heeft Vooruit,
tot mijn groote verbazing, zich geër
gerd.
Ik was langen tijd van meening
dat de redactie van Vooruit het alles
behalve aangenaam en eervol voor de
liberale partij vo- d, dat de liberale
kopstukken op Flakkee nimmer het
voor hun partij opnemen, wanneer
schrijver dezes of een ander antire
volutionair op één der dorpen in Flak
kee in het openbaar optreedt. Maar
het schijnt, dat Vooruit dit mooi gaat
vinden.
Zelfs de heer De Jong één der
liberale kopstukken immers op Flak
kee, met wien ik jaren geleden met
genoegen mocht debatteeren ont
breekt in den laatsten tijd ook al op
de kampplaats, wanneer daar onzer
zijds een politiek duel wordt aange
boden.
Indien Vooruit nbg democratisch is,
wordt het noodig, dat ze den heer De
Jong eens onder handen neemtwant
hij schijnt, niet in zijn voordeel, door
de aarts-conservatieve zwijg-manieren
van de liberalen op Flakkee veran
derd te zijn.
Weldra hoop ik nu ik door Gods
goedheid van het ziekbed ben opge
richt in Nieuwe Tonge en Dirks-
land in openbare vergadering de
politiek en de beginselen van onze
a.r. partij te verdedigen en die van
de lioeralen te bestrijden Misschien
wil de redactie van Vooruit dan wel
aan den heer De Jong mededeelen, dat
het mij aangenaam zal zijn, wanneer
de heer De Jong het voor de politiek
van Links tegenover mij zal opnemen.
Dan zal 't best getoond worden, dat
nog niet alle liberalen op I lakkee
voorstanders zijn van onderonsjes,
waaraan ik voor mij, krachlens mijn
democratische opvattingen, een ver-
schrikkelijken alkeer heb.
H. DE WILDE
Tien uren dag-.
Zaken doen kan met beginselont-
vouwing uitstekend gepaard gaan. Om
iets tot stand te brengen behoeft men
weg doezeling van beginselen niet op
den voorgrond te plaatsen; integen
deel: zij, die niet van plan zijn iets
voor 't volksleven te doen; dat leven
vooruit te brengen, juist zij zijn ver
plicht, vaak schaamteshalve hun leven
doodend beginsel wat op den achter
grond te zetten om met een gezicht
vol ernst te betoogen, dat ze vooruit,
vooruit willen.
Ons antirevolutionair, christen
democratisch beginsel is op zaken
doen, aangelegd. Het wil vooruit bren
gen het leven; wegsnijden de dorre
takken; snoeien hier, en de takken
leiden, daar.
Het wil den hof des vaderlands be
waren, onderhouden en aan 't nage
slacht in betere condities overgeven.
De Christelijke Kabinetten, die er
geweest zijn, hebben dat in afdoende
mate getoond; en ieder weet, hoe
't Kabinet Kuyper een legio wetsont
werpen heeft klaargemaakt, die nu
reeds in 't Staatsblad hadden kunnen
staan, indien niet een opgezweepte
massa den val had bewerkt en ons
nu in 't moeras gestopt.
Zaken doen, ligt op de lijn van
't antirevolutionair beginsel. En aan-
nemenlijke, redelijke voorstellen kun
nen steeds op den steun van anti
revolutionairen rekenen.
Zoo met den Tien-uren-dag.
Over 't platteland wenschen we
voorloopig te zwijgen. Er zijn tijden,
dat '10 uur werkens best kan inge
voerd worden; maar er zullen uit
zonderingen en afwijkingen blijven
bestaan, die van zelf door »weer en
wind« geboden worden.
De Landbouw is niet met de Nijver
heid te vergelijken; op't Land werken
omstandigheden, die de menschen
volstrekt niet in hun hand hebben en
daar moet rekening mee gehouden.
Maar overigens zien we niet in, dat
op 't platte Land ook niet kan worden
ingevoerd de tien uren-dag, waar deze
van 5 tot 5 toch met schaften en thuis
komen inbegrepen; 12 uur duurt.
En korter werktijd geeft nooit
minder productie
Een arbeider, mag en moet wat
meer van 't leven hebben, dan
's ochtends naar 't land gaan, 's avonds
naar »'t hoofie« en dan naar bed, om
al weer 's ochtends naar 't land te
gaan en 's avonds naar 't hoofie en
dan naar bed.
Een arbeider moet zich ook geeste
lijk kunnen ontwikkelen, en daarvoor
heeft hij, zoo goed als ieder mensch,
tijd noodig.
Maar, zooals we zeiden: er dient
op 't platteland met omstandigheden
gerekend.
Doch voor de industrie kan de 10
urendag in 't algemeen onvoorwaarde
lijk worden doorgevoerd en we zijn
't geheel eens met de motie, die dezer
dagen op het Landelijk Propaganda
Congres werd aangenomen en aldus
luidde:
Het Congres, overwegende
dat voor de arbeiders het hoofddoel
der sociale hervormingen is, de gelegen
heid te verkrijgen, zich lichamelijk en
geestelijk te ontwikkelen en den strijd
voor de verheffing hunner klasse zoo
krachtig mogelijk te voeren.
dat een eerste voorwaarde daartoe
is de verkorting van den arbeidsdag,
die voor 't overgroote deel der Neder-
Jandsche arbeiders zoo lang is. dat hij
hunne ontwikkeling en verheffing in
den weg staat; ja in vele gevallen
hunnen liehamelijken en geestelijken
achteruitgang tengevolge heeft;
dat deze verkorting, wil ze algemeen
worden doorgevoerd en gehandhaafd,
niet alleen door de vakbeweging moet
worden nagestreefd, maar ook in de
wetgeving moet worden vastgelegd,
dat, voorzoover al enkele regeerin
gen in ons Land voorstellen in zake
den arbeidsduur hadden ontworpen,
deze tengevolge van vertraagde in
diening of behandeling niet tot een
resultaat hebben geleid, terwijl ze
bovendien niet krachtig ingrepen in
de bestaande wanverhondingenf
»dat toch een wettelijke regeling
van den arbeidsdag voor volwassen
mannen, wel zij eenigszins rekening
houden met de billijke eischen der
arbeiders, minstens genomen, behoort
uit te gaan van het beginsel, dat in
geen geval de arbeidsdag langer mag
zijn dan tien uren met een wekelijk-
schen rusttijd van 36 achtereenvol
gende uren,
Verlangt, dat de Regeering en de
Volksvertegenwoordiging hare nalatig
heid in deze, voor de ekonomische en
zedelijke kracht van ons volk zoo
belangrijke zaak, eindelijk eens laten
varen en een wettelijke regeling op
den grondslag van dat beginsel tot
stand brengen.
Deze motie kan door ieder onder
schreven worden.
Maar, wanneer zal in de Nijverheid
deze tienurendag allerwege zijn.
En in den Handel?
In winkels en op vaartuigen?
SJIf «Ie Pers.
Vrijzinnigen en vrijzinnigheid.
Tuin- en Landbouw.
Vraagbaak.
Antwoorden of mededeelingen
Buitenland.
DU1TSCHLAND.
UITGEVER
SOMMELSigffJH.
Telefoon Intercomm. No. 3.
Wordt vervolgd).
Meermalen werd reeds in ons blad be
toogd, dat de gansche politieke strijd gaat
tusschen de Christelijke en de ongeloovige
levensbeschouwing.
Maar, zoo wordt gevraagd, staan dan,
volgens u, alle politieke tegenstanders te
genover den Christus? Zijn allen ongeloo-
vigen
Er dient hier onderscheiden te worden.
De groote politieke worsteling, gelijk die
in bijna alle landen wordt gevoerd, gaat
metterdaad tusschen geloof en ongeloof,
tusschen de Christelijke en de moderne
wereldbeschouwing.
Wie dus God den Heere belijdt als den
Schepper van hemel en aarde, wie buigen
wil voor Zijne ordinantiën, wie Zijn heilig
Woord aanvaardt als het richtsnoer voor
heel zijn leven, staat rechts.
De vrijzinnigheid daarentegen kent en
erkent God in het staatsbeleid niet.
Zeker niet allen spreken het zoo beslist
uit als het Eerste Kamerlid Mr. van Houten
er is geen God, edoch in de practijk der
staatkunde wenschen onze tegenstanders
met Gods wil en wet geen rekening te
houden.
Hetgeen wij hier neerschrijven, is geen
laster, neen, hel is door de eminentie tolken
van het liberalisme uitgesproken, dat zij niet
de openbaring Gods, maar de rede. hun
verstand, als richtsnoer aanvaarden.
De oud-Minister Mr. Cort v. d. Linden
schreef in zijn Richting en beleid der li
berale partij, dat, terwijl >clericalen« zijn,
wie bij de beoordeeling van het publiek
belang zich beroepen op den geopenbaarden
wil van God, de liberalen bij de rege
ling der Staatszaken qeen gezag erkennen
buiten en. boven den mensch.
Ziet, van een Schepper, die alles in 't
aanzijn riep en krachtens Scheppingsrecht
de bevoegdheid bezit om over alle ding te
gebieden, weet de vrijzinnigheid niet.
En evenmin rekent men links met de
Heilige Schriftuur, met den Christus Gods,
het middelpunt der gansche Godsopenba
ring
Maar dit alles wil nog niet zeggen, dat
alle vrijzinnigen, hoofd voor hoold, vijanden
van den Christus zijn.
Neen. Immers ook allen, die de rech
terzijde steunen, zijn geen ware belijders.
Er zijn menscheD, die, tengevolge van
allerlei vooroordeel of misleiding, het rechte
verband der dingen niet inzien.
Mr. Groen van Prinsterer, en in zijn
voetspoor de gansche antirevolutionaire
partij, heeft er steeds op gewezen, dat elk
Christen óók op politiek terrein zijn roeping
behoorde te betrachten, dat hij in de
worsteling van dezen tijd ook dtór de vaan
der Christelijke beginselen moest ontrollen.
Nimmer heeft hij evenwel neergeschreven
of gezegd dat alle liberalen, ongeloovigen
waren.
Ook Dr. Kuyper heeft zich in dien zin
nooit uitgelaten.
Uit Groen's bekende uitspraak >in be
ginsel is elk Christen antirevolutionair
alleen wanneer hij op politiek terrein zich in
den aard en de verhouding der partijen
vergist, kan de Christen aan het liberalisme
de hand reiken,« valt reeds iets anders af
te leiden.
Immers spreekt de groote staatsman hier
van Christenen, die zich vergissen.
Er zijn nog heden ten dage Christenen,
die meenen, dat zij gerust het liberalisme
op politiek terrein mogen en kunnen steunen.
Maar dit feit doet nog niets af van de
onomstootelijke waarheid, dat de groote
strijd in het staatkundige leven gaat tusschen
geloof en ongeloof.
Trouwens, gelijk wij zeiden, dit is zelfs
een Mr. van Houten en een Mr. Cort v.
d. Linden met ons eens.
Het liberalisme, de liberalen in het al
gemeen, de vrijzinnige richtingen weigeren
te buigen voor Hem, Wien alle macht is
gegeven in hemel en op aarde.
Maar allen, die links stemmen, hoofd
voor hoofd, verketteren als ongeloovigen
of »paganisten,« werd onzerzijds nimmer
gedaan.
Wij gelooven zelfs, dat er óók in onze
omgeving, nog heel wat Christenen diva
len en metterdaad verdwaald zijn in de
gelederen onzer tegenstanders.
Dezulken roepen wij toegij vergist u
»in den aard en de verhouding der staat
kundige partijen.
Ge doorgrondt niet, het heilloos beginsel,
waaruit de vrijzinnigheid leeft.
Ge zijt het u niet bewust dat, naar de
zeer juiste uitspraak van Ernst en Vrede,
het vroegere bekende tijdschrift, de strekking
van het liberalisme in Staat en Kerk is
gericht tegen den persoon des Heeren.
Wij wenschen allerminst te oordeelen
over iemands persoonlijke verhouding tot
den Zaligmaker.
Dit oordeel komt stellig aan geen men-
schenkind toe.
Wij manen slechts, juist met een beroep
op hetgeen én hen én ons dierbaar is,
deze Christenen af van een pad, dat naar
onze innige overtuiging, uitloopt op een
voor volk en vaderland verderfelijk einde.
Graafschapper
OVER 'T AANVRAAG VAN RECHTSPER
SOONLIJKHEID.
Toen wij den vrager antwoord wilden geven,
kwam ons jtiiet onder de oogen, 't opstel in „De
Boer" daarover. "Wij meenen goed te doen dit hier
in z'n geheel te laten volgen, 'tls leerzaam wis
voor velen ook niet-Boeren kunnen er wel iet»
uit medenemen. M.
Rechtspersoonlijkheid.
Zoo langzamerhand wordt het aantal onzer
afdeelingen, wat rechtspersoonlijkheid aanvraagt,
grooter, en zeker zouden meerdere afdeelingen
volgen, wanneer niet opgezien werd tegen moei
lijkheden en kosten. Van verschillende zijnden
werd ons om inlichtingen gevraagd. We hebben
daarom besloten in ons orgaan duidelijk te maken
op welke wijze de Koninklijke goedkeuring kan
worden verkregen.
Iedere afdeeling heeft hare statuten en mocht
dit niet het geval zijn, dan zijn aan het kantoor
van den Bond model-statuten te bekomen, die,
zooals wij bij ondervinding weten, in Den Haag
zullen worden goedgekeurd.
Het spreekt van zelf, dat eene Algemeene Ver
gadering moet gehouden worden, waarin de
statuten, zooals ze zijn gesteld worden aange
nomen. Wel kan ons model hier of daar gewijzigd
worden, maar dan is men niet meer zeker van
de goedkeuring, en aanvullingen kunnen steeds
in een huishoudelijk reglement geschieden, dat
geen Koninklijke goedkeuring behoeft.
Zijn de statuten in eene Algemeene Vergadering
aangenomen, dan moeten naar Den Haag worden
verzonden drie exemplaren der statuten, één
gezegeld, twee ongezegeld. Deze exemplaren moeten
door het geheele bestuur worden onderteekend.
Verder dient te worden opgezonden een uit
treksel uit de notulen der Algemeene Vergadering
met opgaaf van datum, waarop die is gehouden,
onderteekend voor gelijkluidend afschrift door
Voorzitter en Secretaris.
De drie exemplaren der statuten en het uit
treksel uit de notulen, worden vergezeld van een
request, in één enveloppe opgezonden aan H. M.
de Koningin, eil wel ongefraukeerd.
Model request
Aan Hare Majesteit de Koningin.
Mevrouw,
De ondergeteekenden
Voorzitter en
Secretaris van den Boerenbond gevestigd te
nemen met den diep-
sten eerbied de vrijheid Uwe Majesteit te ver
zoeken, hoogstderzelver goedkeuring te willen
verleenen aan de hierbij 'n triplo gevoegde
statuten der Vereeniging, genaamd Boerenbond,
gevestigd te .-tot het
aanvragen van welke goedkeuring de leden der
vereeniging in hunne Algemeene Vergadering van
den hebben besloten, zooals
blijkt uit het bijgaande uittreksel der notulen.
Van Uwe Majesteit
de gehoorzame dienaren,
De Voorzitter
De Secretaris
Gedaan teden
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Antwoorden en mededeelingen.
33. Over 't aanvragen van Rechtspersoonlijk
heid? Zie ons uitknipsel uit „De Boer."
34. Over grasland? Een werkje van J. Z. ten
Rodengate Marissen. Uitgave van Wolters in
Groningen.
35. Naveleinde van een aardappel Dat is het
einde, waarmee de knol aan de moederplant ver
bonden was.
86. Nu nog superphosphaat op aardappelland
en hoeveel Dat kan nog wel. Geef tegen 400
K.G. per H.A. En strooi dan (als de spruiten net
komen kijken) bovendien nog 150 K.G. ohili. U
kunt ook ammoniak-superphosphaat nemen.
Donderdag heeft, in de begrootings-
commissie uit den Rijksdag de staats
secretaris Von Tschirschky een en ander
losgelaten over Duitschlands houding op
de komende Vredesconferentie. De Russi
sche Staatsraad De Martens, die de voor
bereidende maatregelen treft, vertoeft thans
in Berlijn, en ook daarom is het niet zoo
vreemd, dat de regeering thans met een
korte verklaring kwam.
De uitnoodiging tot deelneming aan de
Haagsche vredesconferentie zoo sprak
dan Von Tschirschky is door Rusland
gedaan op grond van een uitvoerig pro
gram. Duitschlaud zal elk voorstel der
conferentie ernstig overwegen en op wel
willende wijze medewerken. Over verschil
lende quaesties wordt bij de departementen
nog overleg gepleegd. Intusschen, het
vraagstuk betreffende de vermindering der
krijgstoerustingen staat niet op het
program
Dus maakt het ook geen punl van
beraadslaging uit? Dat moet nog blijken.
Men weet, dat Engeland het aan de orde
wil brengen maar als er van geen sym
pathie blijkt bij andere groote mogendheden,
zal de Britsche regtenng allicht wel van
haar voornemen afzien.
Het "Weener blad Die Zeit, verneemt
van goed-ingeüchte zijde, dat De Martens
in Oostenrijk een zeer gunstig en sym
pathiek onthaal heeft gevonden. Men
wenscht te Weenen, dat de tweede Haagsche
Vredesconferentie zoo gunstig mogelijke
resultaten zal afwerpen vooral verlangt