SUNLIGHT-
SUNLIGHT-
EERSTE BLAD.
Antirevolutionair
Orgaan
Bet Feuilleton
IN HOC SIGN O VINCES
Zaterdag'9 Maart 1907.
22sle Jaargang K°. 1222
I
voor de Zuldliollandsclie en Keeawiche Eilanden
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
i Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
I Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
,411e stukken voor De Hetiaetle tiestemd, Advertentiën en verdere Administratie traneo toe te eenden aan den Uitgever
Daar zitten we in 't
moeras.
De aap uit den mouw.
€3od regeert.
OP DËA UITKIJK.
Nationale Militie, Mting 1907.
de beste
IagEKP» is
ZUIVE
ALS GOUD
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
UITGEVER
T. BOEKHOVEN.
SOMMELSMJH.
Telefoon Intercom». Ho. 2.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
is j.l. Woensdag, gelijk onze lezers
gezien hebben, afgeloopen.
Die nu deze vellen wil laten inbin
den, voor slechts 30 Cent, zende ze
ons toe, en heeft voor dat prijsje
een keurig boekje meer in zijne
verzameling.
W. BOEKHOVEN, SOMMELSDIJK.
In ongerechtigheid is dit Kabinet
geboren
Op allerlei manier, in allerlei toon
aard heeft men 't Ministerie Kuyper
belasterd en belogen,
«In naam van de vrijheid, moet
Kuyper d'r uit«, zoo zong Jan Rap
neen, ware die 'tmaar geweest, dan
had men glimlachend de schouders
kunnen ophalenmaar zoo werd het
luid uitgeroepen door mannen, die
leiders heetten te zijn en wier plicht
het was geweest eerlijk en waar de
kiezers voor te lichten.
Leugen en bedrog; scheeve voor
stellingen verduisteren, wat in het
licht had moeten gebracht worden en
valsch verlichten, wat het daglicht
slechts noodig had om te blinken dat
was 't werk van de Liberalen en al
degenen, die met hen saamwerkten.
En hun opperofflcier, Mr. Borgesius,
onnoozel genoeg om te gelooven, dat
die tegen-Kuyperleus voldoende was
om, wat bij de stembus te hoop liep,
ook bijeen te houden, zocht een Ka
binet, dat op een onduidelijk program
de Regeering aanvaardde.
De reactie kwam. Oud-Liberalen
meenden vóór de herstemming '05,
dat het blanco van de baan was
maar ze vonden het in de Troonrede
en waren teleurgesteld. De Vrijzinnig-
Democraten hoorden de eerste rede
van Minister Staal in '05 en
ergerden zich over zijn militairisti-
schen geest en wroken zich in "06. De
Unie-Liberalen, meer taktisch dan
principieel aangelegd, juichten in de
ouderdomsverzekering. nadat de inva-
liediteitsverzek. er was afgenomen,
maar joegen daarmee weer Oud-Libe
ralen in 't harnas die dan toch be
grepen, dat een belofte bij de stembus
schuld maakte.
't Werd een onzekerheid, waarinde
Linksche Staatspartijen leeldende
eenheid bij de stembus was gebroken
en er was een verscheidenheid zonder
overeenstemming.
De Unie-Liberalen waren maar met
34 man en konden 't Kabinet niet be
waren voorden val. Het program was
geen lundamènt gebleken voor geza
menlijk regeeren en de Socialisten
met Vrijzinnig-Democraten jaagden
Minister Staal naar legerformatie, die
voor anderen veel te ver ging.
En zoo ploeterde dat daar voort
Totdat de Eerste Kamer het Kabi
net deed duikelen.
En nu zitten we 1 Niet door de stem
ming in de Eerste Kamer, maar door
de onhandigheden van 1905. Mr. Bor
gesius lijmde aan elkaar wat bij
eenigszins flinke aanraking moest
breken. Want niet alleen 't Kabinet
is getroffen, maar de Linksche partij
zelf is in den hartader geraakt. De
politieke verdeeldheid van Links is
grooter geworden dan ooit. Alleen het
blij vend gedeelte« was een aanleiding
dat de vlam uitsloeg; en de Eerste
Kamefe heeft slechts den brand wat
vroeg doen oplaaien. Maar gekomen
was hij toch 1 Wie zal 't Land nu
redden
Toen het Nederlandsche Verbond
van Vakvereenigingen werd opgericht,
kregen we uit al het geschrijf erover
door Polak c.s. den indruk, dat dit
Verbond neutraal was dat allerlei
vereenigingen zich erbij konden aan
sluiten, omdan met elkaar krachtig
te kunnen staan tegen mogelijke
aanvallen.
Op 1 Aug. 1905 zei Polak, de
voorzitter «Elementen van de meest
uiteenloopende levensbeschouwing en
richting en zonder levensbeschouwing
en richting, moeten worden bijeen
gehouden door het eene doel, waar
voor zij bijeenkomen.
Wat was dat »ééne doek Art. 2
der Statuten zegt
Het verbond heeft ten doel het
bijeenbrengen van vakbonden en ver
eenigingen tot behartiging en bevorde
ring van die industrieele en sociale
belangen, welke zij niet elkander
gemeen hébben en die het best door
hun blijvende en georganiseerde samen
werking bevorderd kunnen worden.
Wie kan daar nu iets anders uit
lezen, dan dat de Bond van Vakver
eenigingen neutraal moet zijn, en zal
zijn. Alleen de gemeenschappelijke be
langen, zoo industrieel als sociaal
zouden door hem voor alle toegetreden
leden behartigd worden.
Maar wat schrijft »de Vakbeweging»
het orgaan van den Bond verleden
week
Wij (dat is dus de Bond) hebben
onze eigen beginselen, onze eigen taktiek,
maar de klassenstrijd is ons uitgangs
punt en daarom is de Sociaal De
mocratische Arbeiderspartij de partij
in de oogen van de vakbeweging.
Daar komt nu de aap uit den mouw.
De Bond is dus niet, wat in de
Statuten ervan gezegd wordt.
Hij staat op den grondslag van den
klassenstrijd.
De Socialistische partij is in zijn
oog de partij, die de vakbeweging moet
voortstuwen.
Geen fraaie ervaring voor die Ver
eenigingen en Afdeelingen, die reeds
bij den Bond zijn aangesloten.
Men dénkt met een hond te doen
te hebben, die van zich afbijten zal
en ge hebt den wolf als uw gids
gekregen door het moeilijke pad van
ae vakorganisatie.
Wie dus lid van 't Vakverbond
wordt, zit aan de Socialisten en de
Socialistische Vakbeweging vast.
Een ieder zij dus tegen toetreding
ernstig gewaarschuwd.
De Bond deed zich neutraal voor
maar is tot het Socialisme vol
komen overgegaan
De schoolkwestie te Bergentheim in
Overijsel is reeds door ons vermeld.
Hoe de rentmeester, de heer Van der
Sande eemge arbeiders wegjoeg, om
dat ze hunne kinderen naar de daar
opterichten Christelijke school wilden
zenden. Hoe deze arbeiders in een
adres deze handelwijze van den rent
meester aan H. M. de Koningin in
hebben bekend gemaakt.
Heel Nederland kent de treurige
historie, hoe men daar van liberale
zijde consciëntiedwang toepaste.
Maar wat niet iedereen weet is dit
en 't wordt ons door Patrimoniums
weekblad meegedeeld. De Christelijke
werklieden wisten dat v. d. Sande
raasde, maar dat er een God is, die
regeert. Toen de school aanbesteed
was en de aannemer een tijd van afle
ring aangenomen had. geraakte hij
spoedig in eenigemoeilijkheid. Destand
van het water werd zoo laag, dat hem
de gekochte steen voor de school, in
de buurt van Arnhem, niet kon worden
gebracht. Ten einde raad gaat de aan
nemer naar Zwolle en vraagt bij een
scheepsbevrachter of het deze ook
bekend is, dat er nog steenen in den
omtrek van Zwolle te koop zijn.
De aannemer ontvangt een adres en
komt terecht aan de steenfabriek
van den heer mr. v Rooyen, denzelf
den heer, voor wien v. d. Sande rent
meester is te Bergentheim.
De baas van de steenfabriek des
heeren van Rooyen verkoopt aan den
aannemer de steenen, waarna het
contract geteekend wordt
De aannemer, blij, dat hy nu voor
de school te Bergentheim steenen heeft
waar de Rijnsteen niet te vervoeren
was door 't lage water, vervoegt zich
weer bij denzelfden scheepsbevrachter
en vraagt hem of hij niet een schipper
weet, om de Zwolsche steen naar
Bergentheim te varen. Ook dat gelukt.
De aannemer sluit dat contract
evenzeer en zoo reist hij opgewekt
naar 't dorpje om mee te deelen, dat
de steen in aantocht is.
Maar
Twee dagen later ontvangt de aan
nemer een telegram uit Zwolle, dat
de steenen niet mochten geladen
worden. Waarom niet? vroeg deze
tevergeefs. Hij begreep het nog niet.
Maar spoedig werd hij op de hoogte
gebracht, dat, omdat die steenen voor
de «fijne schook wasze daarom niet
werden afgeleverd.
De aannemer stak natuurlijk het
contract in den zak met den vracht
brief, gaat er mee naar een advocaat
en .de steenen moeten komen, en
komen ook.
Doch toen kreeg de schipper moeite,
want v. d. Sande had hypotheek op
dat schipnochtans de vrachtbrief
was in orde, dus onze schipper moest
varen en v. d. Sande, kon toekijken.
Slot: de schipper heeft de steenen
te Bergentheim gebracht en de geschie
denis is nu deze, dat de «fijne schook
gebouwd is met steenen van den
heer mr. v. Royenen welke steenen
vervoerd zijn met een schip, waarop
geld geleend was door v. d. Sande.
Zoo werkten deze twee vijanden mede
tot de stichting eener door hen gehate
school, een school, die reeds met 80
kinderen begint.
Ja, voorzeker de mensch wikt, maar
God beschikt.
«Radikalen wat zijn dat vroeg me
onlangs een der mijnen, onvolgroeid bak-
vischje mij, maar die ook al 't zit in
de lucht of in 't bloed, dat weet ik niet
op haar eigen houtje «aan de politiek
doet.*
Ik leunde antwoord-wikkend wat achter
over.
«Wat je goed weet, kun je goed zeggen
ook,« zei mijn oude leeraaraltijd, metschool-
meesterlijke securiteit. Maar hij kon dat
ik niet.
Er werd echter op antwoord gewacht.
Want ze zijn lastig de knapen en meiskens
op dien leeftijd. Met een kind kom je
allicht klaar. Die gelooft in je als in een
orakel. «Mijn pa heeft het gezegd,* - dat
is voor die snaken en deerntjes het einde
van alle tegenspreken, en wie tegen d&t
argument zich nog verweren durft, wordt
door den knaap met felle vuiststooten en
door het meisken met snibbige snibbeprikken
van de onaantastbaarheid der vaderlijke uit
spraak overtuigd.
Maar als ze wat ouder worden Als
de knobbel der critiek groeien gaat, dan is
't oppassen. Dan weten ze 't kluitje wat
handig weg te trappen, waarmee ge hen in
't riet sturen wilt!
«Radikalen
«Ja, kind dat kan ik zoo met een
paar woorden niet zeggen. Daartoe behooren
allerlei soorten van menschen. Je hebt ze
nogal onder de jongelui, die veel ledigen
tijd en weinig geld op zak hebben. Die
passeeren van kind tot man drie tijdvakken,
waarin ze eerst dol zijn op sigaren en siga
retten, vervolgens op allerlei soort van sport
en eindelijk op de politiek.
Als ze zich de beenen murw getrapt
hebben met voetballen en 'n ander
lichaamsdeel zéér gezeten hebben op de
fiets, na eenige jaren met de biljartkeu hun
vingers te hebben bevijld en koning van de
kegelbaan geweest te zijn, ontwaakt niet
zelden op meer gevorderdenjongelingsleeftijd
bij zulke lieden het besef, dat ze toch tot
dingen van hoogere orde geroepen zijn, dan
de oefening des lichaams alleen.
En zoo werpen ze zich op de politiek,
met den wellust, waarmee de echte zwem
mer in 't water springt. Gelijk hij, maken
ze met armen en beenen veel beweging,
doen het politieke schuim opspatten om
zich heen, duiken, liggen op hun rug, ja
weten dra alle standen aan te nemen en alle
bewegingen uit te voeren, die in het politieke
badwater gebruikelijk zijn.
Hen hoorende, noemt men het jammer,
dat zij de wereld niet geregeerd hebben,
totdusverre, want er is ongeveer niets dat
deugt. Tusschen twee potjes bier kun
nen ze critiseeren, dat de vlokken eraf
vliegen. Ze staan nergens voor. Zelfs de
schitterendste rede van een beroemd staats
man, weten ze uit elkaar te halen, zooals
ze met hun zakmes 'n noot pellen.
Met schoppen en stooten moet de wereld
vooruitgebracht worden. De gansche wetge
ving, de rechtspraak, het leger, alles moet
«hervormd* worden. Inzake het hoe kan
men bij hen gratis consult krijgen.
De historie is voor hen 'n oude-wijven-
sproobjesboek. Voor historische rechten en
vrijheden en verplichtingen voelen ze Diets
die stooten ze weg, gelijk ze met den neus
van hun laars steentjes wegschoppen.
De «ouden* waren zotte pruikenzij
wandelen in 't nieuwe licht.
Op den godsdienst hebben ze het niet
begrependat is wel mee 't hinderlijkste
struikelblok op den weg der vooruitgang.
Tenminste wat betreft het ouderwetsche
Christendom, waar zij, voor zich, overigens
aan ontgroeid zijn.
Het zijn de echte politieke levenmakers.
Geen vergadering slaan ze over hun krant
houden ze bij en hun mond roeren ze,
waar ze «r ook maar een vinden, die naar
hen luisteren wil.
Deze menschensoort is voorts nog hier
door merkwaardig, dat ze, zeer enkele
exemplaren uitgezonderd, op later leeftijd
een eigenaardige gedaanteverwisseling onder
gaat. Eigenaardig, omdat er uit de ingepopte
larven twee zeer verschillende vlindersoorten
te voorschijn komenhel-roode en bleek-
grauwe, die ook zeer verschillende eigen
schappen toonen.
Die van de eerste soort, als ze na een
jaar of wat zien, dat er van dat hervor
men* toch weinig terecht komt, tenminste
naar hun zin, gaan twijfelen of ze totdusver
de kwaal ook soms in de takken gezocht
hebbenterwijl die toch in den wortel te
vinden is.
Ze worden dan wat stiller, spinnen zich
'n poosje in, tot ze op 'n mooien dag uit
de cocon kruipen als een roode vlinder,
met een mooie letterteekéning op de vleuge
len S. D. A. P.
Die van de tweede soort worden met de
jaren wat kalmer, óf 't gaat hun best in de
zaken, of ze trouwen een rijk meisje, of ook
ze krijgen wat meer gezond verstand en
dikwijls komt hun nu het spreekwoord voor,
dat men toch geeD ijzer met haDden breken
kan.
Ook zij worden een poosje wat stiller,
ook zij spinnen zich in en op 'n goeden dag
ontpoppen zij zich, als 'n dood-gewoon,
nuchter, liberaal vlindertje dat niet hooger
gaat dan de boonenstaken, en niet verder
vliegt dan de koolblaadjes in eigen tuin.
Tenslotte heb je der ook, die al hun
leven blijven, wat ze zijn Alles wat hun
niet naar den zin is, schuiven ze op den
rug der «conservatieven,* zij zijn en blijven
mannen van den vluggen vooruitgang; zoodra
hun tochtgenooten achterblijven, roepen ze
kregel, dat er geen tijd te verliezen is en
wie niet hard genoeg meedraaft, die krijgt
een smeer uit den conservatieven verfpot
over zijn kleeren.
Groot in aantal zijn dus die radikalen
niet, maar ze zijn toch lastig.
De meeste menschen in ons vaderland
houden niet erg van de politiek, en daar
maken zij gebruik van. Een brutaal mensch
heeft de halve wereld denken zij. 't Gaat
er net mee, als wanneer een boer de kalvers
voert, dan drinkt de permantigste, zich den
buik het meest dik.
Drijven, drijven dat is hun parool.
De kiesvereeniging drijven ze, omdat de
thuisblijvers er vele zijn. Daardoor drijven
ze bij de stembus en brengen hun mannen
in de Kamer. Daar drijven ze al wederom
door groote woorden te gebruiken en de
meer bedachtzamen bang te maken voor
het «volk
Dat volk is niet radikaal, maar dat volk
is wat vadsig. Niet in eigen zaken, maar
wel waar het de zaken des lands betreft.
Het ziet tegen de moeite op, om die
radikale snuiters eens flink op hun neus te
tikken. Men laat hen maar betobben, ho
pende, dat ze 't niet al te gortig zullen
maken. Alleen als ze te mal met de dub-
beltjes gaan omspringen of de goede órde
in gevaar brengen, dan wordt het volk eens
voor 'n korte poos goed wakker, gaat es
op z'n andere zij liggen en schudt daarmee
al die roode op-den nek-zitters van zich af.
Maar op die andere zijde slaapt het weer
iD en de roode politikers kruipen weer tegen
den lobbes op, om feest te houden op z'n
rug en in z'n pruik.
Ze zijn lastig, die radikalen, want uit
vrees voor hun buitensporigheden worden
de christenen niet zelden te conservatief en
durven zich soms aan een gezonden voor
uitgang, Daar goede beginselen, niet wagen.
Vreezende voor het radicale spook.
Begrepen
«Ja,* knikte 't kind, maar heur hoofd
wipte verdacht-snel opwaarts en 't knippen
van haar dodderige oogen streelde mijn
eigenliefde, die zich nogal kittelt met den
naam van welbespraakt te zijn, nu juist niet
UITKIJK.
Aan de Ouders
«Bidt en werkt Is dat uw levensspreuk
Wilt er dan ook om denken als aanstonds
uw zoon weggaat naar de kazerne of het
