SUNLIGHT-
voor de Xuidhollandsclie en Keeuwsehe Eilanden.
EERSTE BLAD.
Zaterdag 16 Februari 19Ö7.
218le jaargang N". 1216.
Orgaan
A ntirevoIn tionair
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
uitgever
%Ble «tukken vossr «Ie itertiictie kestewid, Adverieeïfiëis en verdere 4«lutinisfratie franco toe te zenden aan den Uitsrever.
De Crisis.
Koninklijke stallen
Herziening; der Ta!>el.
RUSLAND.
f)af mof or u/inr r!vbvu'
ALS GOUD
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
SOMMEES»!J Mi.
Telefoon Intercomm. So.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regei en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ea Vrijdagmorgen 10 uur.
Z
ij die zich du abonneeren, ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers gra
tis
De Eerste Kamer verwierp de Oor-
logsbegrooting en Minister Staal kon
daarin zien het verlangen dier Kamer
om zijn portefeuille ter beschikking
te stellen van H. M. de Koningin.
Doch ook de andere Ministers dien
den hun ontslag in, zoodat ons Vader
land nu heeft een Crisis.
Wat de gevolgen zullen zijn of de
Koningin t ontslag zal aanvaarden,
dan wel de Ministers zal verzoeken, hun
aanvrage in te trekken, weten we, op
't oogenblik, dat we dit schrijven niet.
Zoo ja, dan is er niet veel anders
te wachten dan een Zakenkabinet,
zooals men dat noemteen Kabinet,
dat tot 1909 zal blijven doorwerken
met ontwerpen, die geheel in de neu
trale zone liggendie weinig een
beginsel raken.
Hoe ook de uitslag isons dunkt
niet de toestand gelukkig.
Van het aftredend Kabinet hebben
we nooit hooge verwachtingen gekoes
terd; dat kon niet, omdat zijn meer
derheid gering en zijn actie te zeer op
balanceeren moest zijn aangelegd
doch nu zal 't nog minder worden.
Was 't Kabinet Kuiper maar aan
gebleven, dan waren deze vier jaar
vruchtbaar geweest voor de heele
Natie en voor de werklieden niet het
minst.
Thans is 't tobben totdat weer een
krachtig Kabinet optreedt, dat met
vaste hand regeert en in 't Staatsblad
brengen zal, waarnaar door zoovelen
wordt verlangd de verzekeringswet
ten.
Want die blijven de hoofdschotel
van den politieken maaltijd.
Wachter wat is er van den nacht
Zal de Morgen komen
Ol blijft het nacht?
Wat heeft de Liberale pers niet een
beweging gemaakt van het wetsont
werp Harte, dat beoogde zes ton op
de begrooting te brengen voor de
reparatie der Koninklijke st llen
De een noemde't ongrondwettig
een ander geld verkwistend, en over 't
algemeen was die Pers tamelijk fel.
Doch dit Kabinet deed niet veel
minder.
Den 4den Februari diende het een
wetsontwerp in om tot stichting van
nieuwe gebouwen, dienende totstallen,
koetshuis, woningen voor den onder
stalmeester en het intern stalpersoneel
c.a. op het Koninklijk zomerverblijf
Het Loo op de staatsbegrooting te
zetten f 425000, waarvan n/2o komen
op dit jaar6/20 op 't jaar 1908 en
op 1909.
Zeer zeker scheelt het 2 ton maar
na de ongeloofelijke drukte, die in de
Liberale bladen gemaakt is, had men
kunnen verwachten, dat er heelemaal
geeu geld aan die stallen zou besteed
zijn nochtans het sommetj bedraagt
thans nog 425000 gulden goed geteld.
En lees nu eens de Memorie; ge
kunt je oogen haast niet gelooven.
Niet gelooven. hoe onzinnig de liberale
pers raasde en hoe onkundig ze oor
deelde maar veroordeelde, natuurlijk
om 't Kabinet Kuiper te raken. We
lezen
Zooals de ondergeteekende
(Min de Meesters) in de Memorie
van Toelichting tot het ontwerp
van wet tot vaststelling van
hoofdstuk I der Staatsbegrooting
voor het dienstjaar 1906 mede
deelde, verkeeren de stalinrichtin
gen op het Koninklijk zomerver
blijf Het Loo ten eenenmale in
onvoldoenden toestand.
Van de hoogst gebrekkige, ja
onhoudbare inrichting is hij nog
sterker overtuigd geworden, nadat
hij zich persoonlijk tot, in bijzon
derheden van de inrichting op de
hoogte heeft gesteld.
Geheel nieuwe bouw van de
stallen met daarbij behoorende
koetshuizen en bergplaatsen,
zoomede van woningen voor het
interne personeel, waarbij het
wenschelijk is gebleken het ge
huwde personeel niet boven de
stallen te doen huizen, maar in
eenvoudige afzonderlijke wonin
gen onder te brengen, is dan ook
als een onafwijsbare eisen te
beschouwen.
De toestand is dus onhoudbaar
Maar in de Liberale pers kikt nu nie
mand nu er 425000 gulden gevraagd
wordt. Toen 't Kuiperkabinet dezelfde
verbeteringen wilde maken, kreeg het
er van langs't Was immers om
Dr. Kuiper te doen.
In de wet op de personeele belasting
vindt men Nederland verdeeld in aller
lei Klassen, en al naar de klasse is,
waarin een Gemeente valt, is ook de
aanslag in de personeele belasting.
Nu is 't oorbaar en noodzakelijk, dat
op geregelde tijden die Klassen en de
Klasseverdeeling worden herzien; dor
pen kunnen inkrimpen, uitbreiden,
enz en het Rijk moet zorgen, dat er
zooveel mogelijk personeele belasting
binnen komt.
Op zich zelf beschouwd, is een ont
werp tot wijziging van een paar Klas
sen dus zeer goed te keuren.
Maar men diene toch voorzichtig te
zijn, omdat de inkomens, de inkomsten
van de onderwijzers op die Klasse
verdeeling gebaseerd, gegrond zijn.
Zooals men dat noemt: de minima-
salarissen rusten op die tabel. Een onder
wijzer, die woont in een dorp uit
Klasse A. heeft een ander minimum
salaris dan hij, die woont in een dorp
uit Klasse B.
En zoodra dus een Minister de tabel
gaat veranderen, verandert hij den
grondslag van 't salaris.
Is nu verhooging 't gevolg; uit
stekend!
Maar als 't verlaging is! Dan zijn de
Schoolbesturen en gemeenten er slecht
mee.
In de Bijlage zagen we't volgende:
Boxmeer vermindering 200 gld.
Boxtel 200
Cuik 300
Mierlo 200
Nieuw Beierland vermeerder. 200 gld.
Giesendam 300
's Gravenzande 200
Hendrik-Ido-Ambacht 300
Hillegersberg 100
We doen maar een greep, om de
veranderingen aan te toonen; en de
Gemeenten of Schoolbesturen kunnen
daar onprettig de dupe van worden.
Voorzichtigheid blijft dus steeds
aanbevolen.
mm\ uitkijk.
Mr. T. de Vries, die indertijd met den
heer Staalman de provinciën afreisde, om
propaganda te maken voor de christen
democratie, heeft in de Standaard eerlijk
de dwalingen zijns wegs beleden.
Hij was indertijd reeds halverwege blijven
staan, toen de afgevaardigde van Den Helder
doorstapte naar 't eind van den weg en
voorzitter werd van een afzonderlijke orga
nisatie. Mr. De Vries was en bleef lid van
onze kiesvereeniging in Den Haag, al waren
er tijden, dat hij van uur tot uur zijn ban
vonnis tegemoet zag.
Zelf moet hij nu toegeven, 't in die dagen
weieens wat erg gortig gemaakt te hebben,
zoodat hij verbaasd gestaan heeft over de
lankmoedigheid, waarmee de Anema's en
De Wilde's hem in ons partijverband bleven
dulden.
Beter ter halve gekeerd dan ter heele
gedwaald. Ik ben blij, dat ook mr. De
Vries nog niet te oud bleek om teleeren.
Terecht zegt hij, geen aanvechting te ge
voelen tot terugkeer in de actieve, politiek.
Daar zou op 't oogenblik stellig voor hem
geen plaats zijn. De kleerkast van de
Christen-Democraat hangt te vol met zijn
sonde plunje*, dan dat hii od 't nnjp"W;1-
met een nieuw gewaad voor 't publiek zou
kunnen komen De tijd heelt alle wonden,
maar die tijd moet er dan ook behoorlijk
overheen gaan, opdat ook de wonden die
mr. De Vries onze partij en onze voor
mannen heeft toegebracht, tot gewone lid-
teekens geworden zijn, die geen pijn doen.
En daarmee zou ik voorts over dit
schrijven kunnen zwijgen, als er niet één
zinsnede in stond, die mijn aandacht trok
en die even goed onder 't gloeilcht ge
houden moet worden, voor ze in 't ver
geetboek raakt.
Indertijd, toen de actie der christen demo
craten onze partij in beroering bracht, werd
er onder de ^vrienden* rondverteld, dat
mr. De Vriesbehalve de algemeene be
zwaren, die alle christen-democraten dulden,
ook nog persoonlijke redenen had, die hem
gram maakten.
Hij zou zich n.l. achteruit gezet gevoelen
en gemeend hebben, dat bij verschillende
benoemingen ons christelijk ministerie hem
opzettelijk passeerde.
Dit was zelfs méér dan eeD vermoeden,
want uit verschillende artikelen in de
Christen - Democraat kon men die gekrenkt
heid proeven.
Thans, in zijn brief aan de Standaard
maakt mr. De Vries dat vermoeden tot
zekerheid. Hii werd niet gebruikt ter plaatse
waar hij meende door bekwaamheid en
beginseltrouw eenig recht te hebben, in
aanmerking te komen.
Nu laat ik dat rusten. Dat zou een per
soonlijke kwestie worden, waar de niet-
volkomen-ingewijden tóch "geen zuiver oor
deel over kunnen vormen. Maar uit de
windselen van bijkomstige, persoonlijke om
standigheden neem ik de kwestie in het
algemeen en dan is er zeker 't een en
ander te zeggen over de benoemingen onder
een christelijk ministerie.
't Is goed, dat daar thans eens een
woordje van gezegd wordt, nu die kwestie
géén »brandende« is en we met elkaar in
broederlijke eendracht foeteren kunnen over
de weinige bekwaamheid en geschiktheid*
die volgens 't oordeel der Regeering weer
aan ónze zijde gevonden wordt.
De vrijzinnigheid zit op 't oogenblik in
den appelboom en eet zich 't buikje rond
aan de lekkere vruchten. Wij zijn in 't gras
onder den boom gebuiteld en moeten maar
zien, dat we ons tevreden stellen met de
enkele appels, die ze ons wel willen laten
oprapeD.
De mogelijkheid is echter niet uitge
sloten, dat wij ook de takken weer weten
te bereiken en al durven we met opgeheven
hoofde verklaren, dat we hen, die er nu
inzitten dan eerlijk laten meedeelen, we
mogen even vrijmoedig vragen, dat wijzelf
dan óók ons appeltje voor den dorst niet
misloopen.
Nu geloot ik echter, dat er voor een
minister geen moeilijker, neerdrukkender,
teleurstellingvoller werk is, dan de Koningin
adviseeren, wie in deze en gene lands
betrekking zou kunnen worden benoemd
Dat is hem een dagelijksche plaageen
staag verdriet. Als bijen naar de korf,
komen de sollicitanten aanvliegen en al
waren er tienmaal zooveel betrekkingen,
der liefhebbers zou geen einde zijn.
En al die liefhebbers zoeken hun krui
wagens. De een weet een dominé, de ander
een Statenlid, een derde zelfs een Kamerlid
die hem wel wat voorthelpen kan. Deze
heeft een grootvader van moeders zijde en
gene een oudoom van vaders kant, die
nogal invloed heeft.
't Is merkwaardig, hoeveel familiebetrek
kingen en oude vriendschapsbanden men
zich in zoo'n sollicitatie -koorts herinnert
't Is of er in Den Haag een boom met
gouden vruchten hangt, die men met allerlei
haken tracht te bemachtigen.
Ik kan me begrijpen, dat een minister er
in Januari van zweeten kan, als hij al die
kruiwagens het Binnenhof ziet opduwen.
Als er honderd liefhebbers zijn, moet hij er
toch 99 teleurstellen 't minste dat hij doen
kan, is dan toch wel, dat hij 't oor leent
aan hun sollicitatie.
't Is een troost voor hem, dat hij er niet
alléén den last van heeft Ieder, die maar
verdacht wordt éénigen invloed te hebben
op den minister of op des ministers om
geving, wordt aan de jas getrokken en zóó
goed is hij niet, of hij moet tenminste be
loven, een brief te zullen schrijven.
Merkwaardig is ook, hoeveel menschen
er zijn in zulke tijden, die óf zelf óf wier
vader, oom, broeder, vriend, een a>steun-
pilaar is van de partij.* Men gaat dan
weieens vreezen, dat de partij aan veelheid
van steunpilaren bezwijken zal. Lastiger is,
dat dezulken soms een zeker recht meenen
te hebben op een bepaalde plaats.
Ik wou, dat ik het eens voor goed kon
branden in de harten van al onze partij-
genooten, hoe vernederend het is, als men
van zijn liefde voor onze beginselen en van
zijn arbeid voor de partij een ladder tracht
te maken, om naar boven te klimmen.
Al had iemand door zijn stembusijver
een gevaarlijk district behouden al had een
ander er twee op den vijand veroverdal
had een derde door zijn arbeid de meer
derheid in de Kamer omgezet als een
goed punt bij de sollicitatie naar een lands
betrekking mogen ze dit niet laten gelden.
En moet er, als zij solliciteeien, eenige
bedeesdheid zijnschroom, dat zij soms
den schijn op zich zouden laden, zich met
Rijksgeld en door Staatspensioen te laten
verzilveren de trouw aan 't beginsel, die
zij toonden en den ijver voor de zaak, die
ons heilig is.
Dat een christelijk ministerie op 't punt
van benoemingen het gelijkheid van
rechten óók voor ons 1* van Groen in
toepassing brengt, is uitnemend. Maar nooit
mag één der partijgenooten zich achteruit
gezet achten, ook al werd hij twintigmaal
gepasseerd,
Nu zeggen we dit waarlijk niet tot de
antirevol. partij in 't bizonder. Men hoort
op dit punt uit 't kamp der vrijzinnigheid
soms zeer stichtelijke verhalen. En ik kan
persoonlijk mannen, die onder 't vorige
ministerie bitter teleurgesteld werden en in
1905 weer te zien waren in 't heetst van
den strijd.
Maar wij blijven menschen.
En den beste ODder ons gaat na een
overwinning de gedachte vroeg of laat be
kruipen Nu kon er voor mij ook weieens
wat overschieten
Och, onbillijkheid blijft er. Ook de minis
ters zijn menschen En als men dan ziet,
hoe menschen voorgetrokken worden, die
ge »in uw zak kunt steken*, wat hun be
kwaamheid aangaat en die voor de partij
nooit iets deden, dan 'n paar jaar lang hun
contributie betalen, terwijl gezelf de hitte
des daags gedragen hebt dan kan
't een oogenblik wel eens rumoerig worden
daar van binnen.
Maar een goed anti-revolutionair legt zich
dan de hand op den mond. Als er van
j-loon* sprake mag zijn voor zijn arbeid,
dan wordt dat voor hem bewaard in de
hemelen. Wie dat bedenkt, blijft altijd
»vol goeden moed.* UITKIJK.
Huitenland.
De Russische minister van binnenland-
sche zaken heeft den uitslag der verkiezin
gen bekend gemaakt zooals hem die door
de gouverneurs der provinciën is medege
deeld. Volgens deze cijfers behooren van
de 3353 benoemde kiezers er IJ 57 tot de
rechterzijde, 652 zijn gematigden, 959
behooren tot de linkerzijde, 377 zijn onaf
hankelijk en van 251 is de politieke kleur
niet bekend.
kwaad niet uitmaar wat sommige cou
ranten over den uitslag der verkiezingen
mededeelen, is met de ambtelijke opgaven
tamelijk vierkant in strijd. De //Retsj,//
een oppositie-blad, bijv. beweert, dat op
2560 verkozenen er al 1402 tot de oppo
sitie behooren, 820 tot de behoudende
partijen, terwijl er 368 neutraal zijn..Daaruit
zou dus volgen dat de oppositie in de
meerderheid is.
Enfin, wat hiervan zij, zal straks wel
blijken. Maar voorhands gelooven we nog,
dat de regeering wel voor een gewillige
meerderheid in de Doema zorgen zal.
De Petersbnrgsche correspondent van het
//Berl. Tagebl.// is pessimist, en houdt het
er voor dat de regeering bezig is zich zelf
en de buitenwereld een rad voor de oogen te
draaien. In een zijner brieven schrijft deze
liberale journalist:
//Uit mij ter beschikking gestelde verkie-
zingsberichteu van 't ministerie van bin-
nenlandsche zaken, welke natuurlijk niet
openbaar gemaakt worden, blijkt, dat het
oppositie-element onder de gedelegeerden
en kiesmannen veel meer overweegt dan
verleden jaar. Bijzonder duidelijk treedt
dit bij de verkiezingsresultaten in de steden
aan het licht, waar omstreeks drie vierden
tot de oppositiepartijen behooren. De grond
bezitters hebben nog conservatiever gekozen
dan bij de eerste Doema-verkiezingen de
uitslag der boerenverkiezing is reeds hierom
moeilijk op te maken, wijl de meeste boeren
vreemd staan tegenover alle partijen of
zeer weinig hun partij aangeven. De door
de regeering ingevoerde rubriek //partijloos//
zegt niets of bevestigt slechts het feit, dat
de boer zichzelf niet gaarne bij een partij
indeelt, uit vrees dadelijk in de gevangenis
gestopt te worden. Volgens particuliere
berichten aan de liberale pers zijn bijna
7 9 percent der boeren-gedelegeerden voor-
uitstrevenden en bij de oppositie in te dee-
len.
Zal dus het oude spel met de Doema
worden herhaald Of zullen de volksverte
genwoordigers, ze mogen dan in hun meer
derheid bij de oppositie hooren, toonen
geleerd te hebben en een strijd op leven
en dood met de regeering vermijden.
Zaterdag heeft te Petersburg andermaal
een aanslag op een wagen met staatsfondsen
plaats gehad. In de Kolomenskaja-straat
overvielen een troep terroristen of wat het
waren den wagen, maar politie in burger-
kleeding snelde toe en Dam 4 der aanval
lers gevangen. Zij droegen allen revolvers.
Die vond men ook met bommen in een
in de buurt staand, in beslag genomen huur-
