SUNLIGHT-
SUNLIGHT-
Woensdag 13 Februari 1907.
21stc Jaargang N". 1215.
Antirevo lu tionair
Orgaan
voor öe Knidbollanilsche en üeeuwscbe FJlandrn.
Kiezerslijsten.
IN HOC SIGN O VINCES
■Is8e MiiSikfse voor «Ie Biertaetle tiesleind, Adverteniiën est verdere Iditiinlsfrafie franco toe fe «enden aan «less Llfsrever
In troebel water.
EE F» IS Zi
ZUIVER
ALS GOUD
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij roornitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
T. BOEKHOVEN.
Telefoon Intercomm. No. JS.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maaL
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte dia zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ea Vrijdagmorgen 10 uur.
Men denke aan de aangifte voor
de Kiezerslijsten
Vóór 15 Februari moeten alle
aangiften zijn gedaan.
Natuurlijk, dat over het groote ver
lies van Kamerzetels, zegge 36 van
de 79, in alle Bladen een enkel woord
gerept wordt.
Laten we voor den minkundigen
lezer zeggen, dat we Duitschland op
't oog hebben daar is de Kamer van
Afgevaardigden, de Tweede Kamer,
zouden we bij ons zeggen, ontbonden
en een nieuwe verkiezing uitgeschre
ven. Vóór de ontbinding bezetten de
Socialisten er 79 zetels, maar ze hebben
zoo ontzaglijke verliezen geleden, dat
ze er 36 kwijt geraakt zijner zitten
nu maar 43 Leden.
Zoo'n achteruitgang is ongekend in
de geschiedenis.
En nu begrijpt men, dat alle Bladen
daar over meepratenoorzaken en
gevolgen noemen.
Ons trok in't bijzonder wat't Volk
aanhaalde uit de Leipziger Volkszei-
tung, die schreef, dat, althans voor
een deel de oorzaak ligt »in den gun-
stigen gang van zaken in Duitschland,
die maakt, dat de arbeiders de gevolgen
van de steeds hoogere belastingen en zelfs
van den duren tijd, niet zoo sterk voelden
In den gunstigen gang van zaken Neen,
we willen nu niet opmerken, dat het
beschermend stelsel, de hooge invoerrechten
den Duitschen arbeider zoo gelukkig
makenzóó gelukkig, dat hij zelfs de
hoogere belastingen, zelfs den duren
tijd niet voelt drukkenmaar zich on
danks al die bezwaren nog een wei-
gevoed, welgekleed, welgedaan werk
man voelt
Neen we willen niet opmerken, dat
in het zoogenaamde steinreiche (zeer
rijke) Holland, in het zoogenaamde
Land van Vrijhandel de draagkracht
der arbeiders veel geringer is, want
dat ze, als je maar even van »dure«
petten en klompen fluistert, een storm
van verontwaardiging en een hoos van
tegenzin huilt, wat bewijst, dat de
arbeiders in ons Land niet koop
krachtig zijn en de handen vol hebben
om een heel eenvoudig bestaan te
kunnen handhaven.
Ook willen we niet opmerken, dat
Duitschland, de grootste protectionist
van Europa, aan duizend maal duizen
den arbeiders een ziekte-, een onge
vallen-, een invalieden-, een ouder-
domsverzekering gaf, die klinken als
een klok en wijzen op dien door het
Socialistische orgaan genoemden «gun
stigen gang van zaken® aldaar.
Neen, we wilden nu slechts opmer
ken, dat, waar 't een Land goed gaat,
voor de Socialistische beginselen het
vet van den pot ismaar dat, waar
't een Land slecht gaat, juist de oor
zaken aanwezig zijn om Socialisten
te kweeken
In troebel water kunnen de Socialis
ten het best visschen.
Daarom is een Socialist ook altijd
negatief (afbrekend) aan 't werk.
Hij wijst u altijd op de »rotheden«
in de maatschappij alle vuil en ge-
zweer der Maatschappij laat hij u in
allen vorm zien alles wat niet deugt
vormt de stof voor zijn redenen, zijn
overdenkingen, zijn propaganda.
Uitwassen van dit, zwendel van dat
rotheid yan 't eene, viezigheid van 't
andersteeds teekent hij narigheid en
donkerheid en roept dan tenslotte
triomfantelijk uitAlles duisternis,
maar wij, wij Socialisten schenken licht
en leven Kom tot ons over, want wij
beloven u geluk in den heilstaat, die
wis en zeker komt.
Zóó is de Socialist.
Maar dat wij er over kunnen spre
ken, zegt de Socialistdat wij kunnen
wijzen op allerlei ellende, is een bewijs,
dat ze er werkelijk is.
Alsof iemand de aanwezigheid van
onvolmaakte toestanden ontkennen
zouNeen, zoo dwaas is er niet een
of hij ziet wel, waar em de schoen
wringt; hij weet wel, dat er op deze
wereld ontzaglijk veel vuils, onmetelijk
veel onredelijks is; maar de partijen
die hervormen willen, de burgerlijke
partijen, doen wat ze kunnen ze her
vormen werkelijk en de LeipzigerZeitung
voelt dat zeer goed, waar hij schrijft,
dat er zoo'n gunstige gang van zaken
is in de Duitsche arbeiderswereld,doch
de Socialistische partij tiert het best,
waar ellende is de ontevredenheid is
de beste bodem waar 't socialisme op
groeit; en hoe meer ontevredenheid
men zaaien kan, des te meer zieltjes
kunnen de Socialisten winnen.
En daarmee is tevens bevestigd, wat
we in onze vorige artikelen over de
Socialisten schreven. Ze is geen Her
vormingspartij ze is een partij van
negaties (af breken) en moet ze willens
en onwillens aan Hervormingen mee
doen, dan probeert ze de burgerlijke
partijen met allerlei ingediende wen-
schen te overbluffenwenschen die
voorloopig onvervulbaar zijn.
En eischen stellen is wel makkelijk
't Lokt ook de goedgeloovige menigte
aan
Maar een volk heeft daden noodig
en al gaat 't langzaam van stap tot
stap als 't maar gaat. Voorwaarts
zij de leus.
In troebel water vischt graag een
Socialist, maar bij een gunstigen gang
van zaken wordt er niet gevangen
Taaiai- en Landbouw.
WEDSTRIJD VAN KUN8TMESTSTROOIJERS.
Door 't Instituut voor Landbouwwerktuigen en
-gebouwen is een „Onderzoek van Kunstmeststroo
iers" uitgevoerd. En het „Verslag" daarvan ver
scheen onlangs. Dit is „Voor landbouwers, land-
bouwvereenigingen en belanghebbenden gratis
verkrijgbaar aan bedoeld Instituut te Wagenin-
gen. De boeren moeten niet verzuimen er kennis
mee te maken. De conclusies aan 't slot van ge
noemd verslag luiden
„De werktuigen uit de eerste groep, „Wester-
woldia" en „Buiskool," kunnen, als ze goed
geconstrueerd zijn, voldoende nauwkeurig kaïniet
en slakkenmeel, strooien droge superphosphaat
gaat nog even, doch voor vochtige messtoffen
zijn ze ongeschikt. Ze bevelen zich aan dooreen-
voudighe id, gemakkelijk bedienen en schoonma
ken en door hun goedkoopte.
Bij de werktuigen uit de tweede groep „Vos",
„Pony" en „Succes" geschiedt het uitstrooien van
vochtigen mest wat beter; een bezwaar vormt de
as met uitsteeksel, waaraan zich de mest vastzet.
Ze zijn vrij eenvoudig en gemakkelijk te bedienen.
Enkele onderdeelen konden iets sterker zijn. De
prijzen loopen nog al uiteen. De nettere afwer
king van de „Vos" kan den hoogeren prijs mo-
tiveeren, dooh de „Pony" en „Success" zijn byria-
volkomen gelijk, terwijl het prijsverschil aan
zienlijk is.
De twee machines uit de derde groep „West-
falia" en „vereenvoudigde Schlör" strooien de
verschillende meststoffen zeer gelijkmatig, ver-
eiachen echter een zorgvuldige behandeling en
zijn door de vele onderdeelen niet goedkoop, ze
zijn gemakkelijk schoon te maken. Zoolang men
bij laatst genoemde machine niet de zekerheid
heeft, dat de pallen steeds behoorlijk werken,is
het niet raadzaam deze constructie aan te schaf
fen.
De „Ideal" uit de vierde groep strooit zeer on
gelijkmatig en is daarom voor kleinere geheel
onbruikbaar. Deze machine is gemakkelijk te be
dienen en schoon te maken, zij is echter niet
goedkoop.
De „Gloria" uit de laatste groep kan, mits nog
iets nauwkeuriger afgewerkt, een zeer goed werk
tuig genoemd worden voor het geven van kleine
hoeveelheden Chilisalpetervooral in het voor
jaar als men nog niet met paarden op het be
zaaide land kan komen, kan het goede diensten
bewyzen. Werd de inrichting zoo gemaakt, dat
vier rijen tegeljjk bemest konden worden, dan
zou men met het werktuig in denzeliden tijd de
dubbele oppervlakte kunnen bestrooien, waardoor
het nog in waarde zou opstijgen."
M.
Vraagbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst»
Antwoorden of mededeelingen
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als devrageD
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
27. Hindert het niet, superphosphaat uit te
zaaien op met sneeuw bedekten grond?
28. Waarom heet kalk eene indirecte mestztof
Antwoorden en mededeelingen.
26. Zakt superphosphaat niet met 't oplos
sende water weg? Neen, want als 't phOBphaat
is opgelost en dus in opgelosten toestand zich
met 't bodemwater in de bovenlagen van den
grond verdeelt, dan vindt het daar licht zóóveel
kalk, dat het weder overgaat in eene phosphor-
zure kalkverbinding, die niet meer oplosbaar is
in water en dus neerslaat.
20. Superphosphaatgips is bewaringsmiddel
van mest Bedoeld gips bevat vrij phosphorzuur.
En dit vrije zuur pakt als 't ware dan ammoniak
vast en vormt er phosphorzure ammoniak mee.
Zóó workt superphosphaatgips 't verlies aan am
moniak tegen. En dan vertraagt 'took de ver
rotting. Want in een zure omgeving tieren de
rottingsbacteriën slecht. Zoo blijft er van de
humusvormende bestanddeelen ook meer over.
Lil de Pers.
Opgepast
Belasting-kiezers, die ten vorigen jare
verhuisden, mogen wel oppassen. Ze zijn
zoo gewoon, vanzélf op de kiezerslijst te
komen en als ze hun belasting nog niet
voldeden, daaraan herinnerd te worden, dat
ze de zaken allicht op haar beloop laten.
Maar dan zouden ze bedrogen uitkomen.
Zij, die verhuisden (ui. naar een mndere
gemeentemoeten tusschen i en 15 Febr,
met hun voor voldaan geteekend biljet naar
't Raadhuis, om daardoor te bewijzen, dat
ze recht hebben op de lijst geplaatst te
worden.
Laten ze daar dus aan denken
Na 15 Febr. is het te laat.
Een bekentenis.
Wij lezen in de roomsche Maasbode:
Een zekere Urbain Gohier, Fransch
socialist en vrijdenker, schreef onlangs
een artikel over de verwording der
Parijsche zeden.
V an de zachtste beschrijvingen zijn
de volgende
>Concertzalen en theaters zijn open
lijke plaatsen van ontucht.*
»In boekwinkels, kiosken, stations
bibliotheken waar geen plaats is voor
de fatsoenlijke krant en het eerbaar
boek ziet men de ombeschaamdheden
uitgestald, de veel-zeggende titels, ver
lokkende bladversieringen, de walgelijke
briefkaarten*
Een weinig verder vraagt hij
»Welke fatsoenlijke vrouw durft op
zekere uren van den dag van het
Palais-Royal naar la Trinité te wande
len of de wachtkamer binnen te gaan
van de omnibussen
»Bezoek 's avonds eens de concert
zaal men hoort er niet meer het
dubbelzinnige woord of de gekruide*
aardigheid, maar de platte, brutale
vuilheid, het onbeschaamde woord,
men ziet er de oneerbare daad
Die getuigenis van Urbain Gohier is
niet nieuw, maar zij is belangrijk, want
een vrijzinnige die de zedelijke verwor
ding van zijn land beschrijft, noem ik
een schuldige die schuld bekent.
Wat de Lamennias sprak tot zijn
ongeloovigen vriend aan het strand der
zee»Gij aanschouwt wat ik aanschouw,
maar gij ziet niet wat ik zie* dat
zou hij - ook aan dezen vrijzinnige kun
nen zeggen bij den aanblik \an het
zedenbederf dat als een zee van ver
rotting door de wereld golft»tu
regardes ce que je regarde, mais tu
ne vois pas ce que je vois.«
Beiden, de geloovige en de onge-
loovige staan met angst dien vernielen
den pestvloed aan te staren, zij ziet
met ontzetting dien zwarten kanker
steeds dieper invreten in het weer-
standlooze lichaam der maatschappij,
maar de geloovige voelt de tochten
welke dien vloed doen aanstroomen
en hij gelooft in het middel om ze te
keeren hij kent de ziektestof en weet
het tegengif.
Het ongeloof staat hier machteloos-
Twee jaren er bij
Vóór de verkiezingen van 1905 zond
Mr. Van Houten geregeld zijn bekende
Staatkundige brieven de wereld in.
In een daarvan kon men lezen, dat de
Leerplichtwet behoorde gewijzigd te worden
of liever afgeschaft. En, zei Mr. Van
Houten, het schijnt daartoe onder het
Ministerie-Kuyper niet te komen. Maar geen
nood, ook daarvoor móést z. i.het eerst
volgend liberaal Kabinet* zorgen.
Mede door de anti-clericale actie van
Mr. Van Houten's geestverwanten werd het
Ministerie-Kuyper tot aftreden genoopt.
En zal thans de Leerplichtwet grondig
worden herzien Zal het land verlost
worden van deze on-Nederlandsche dwang-
wet
Leest hetgeen de tegenwoordige Minister
van Binnenlandsche Zaken neerschrijft in
zijn antwoord op het Voorloopig Verslag*
der Eerste Kamer
»Eene uitbreiding van de leerplich
tigheid tot het 14e jaar, acht ook de
Minister wenschelijk.*
Dat klinkt anders.
Kreeg deze Minister zijn zin, dan werd
de leerplichtigheid uitgebreid tot het 14e
jaar; dïn kwamen er twee jaar bij.
Het »eerstvolgend liberaal Kabinet* wil
alzoo geheel anders doen dan Mr. Van
Houten vóór de verkiezingen verkondigde.
Maar de Minister weet, dat hij
voor zoo'n voorstel in de overwegend-
rechtsche Eerste Kamer, geen meerderheid
kan vinden.
Daarom is, uit verzoeningsgezindheid*
natuurlijk, van dit Kabinet vooralsnog geen
ontwerp in dezen geest te wachten,
Maar, wanneer het in Juni gelukt de
Staten van Zuid-Holland »om« te zetten,
dan kan de Minister, door ontbinding der
Eerste Kamer best eene meerderheid ver
krijgen, die in zake de Leerplicht, met hem
medegaat.
Inderdaad, we danken Minister Rink,
voor zijne bekentenis. We weten het nu
Wie geen uitbreiding van den leerdwa g
wil, moet in Juni stemmen op de candidaten
der Christelijke partijen.
Ja, wie geen twee jaren er bij wil hebben,
denke in deze dagen om de kiezerslijst 1
Merwebode.
Een familie-professor.
Het verzoeningsgezinde ministerie gaat
eigenaardig te werk bij zijn benoemingen.
Dat is genoegzaam gebleken.
Maar tot dusver hadden alleen de christe
lijke partijen zich te dien opzichte te be
klagen.
Thans kunnen evenwel ook de vrijzinnigen
in betrekking lot de benoemingen een
woordje van critiek meespreken.
Het Centrum namelijk vermeldde dit
bericht
Naar men ons van geachte zijde
mededeelt is de nieuwe hoogleeraar-
hygienist dr. Klein, schoonzoon van
minister Van Raalte, te Groningen
benoemd buiten de voordracht van de
faculteit om.
Indien het waar is, dat als no. 1
door de faculteit te Groningen was
voorgedragen, dr. Ali Cohen, hoofd
inspecteur van de Volksgezondheid,
mag men zich afvragen, welk »zwaar-
wichtig* motief den minister mag
bewogen hebben, van de voordracht
der faculteit af te wijken.
Zeet zeker, hier is opheldering niet onge-
wenscht.
Immers van de voordracht der faculteit
werd afgeweken en een familie professor werd
benoemd.
Mooi gevalletje voor een vrijzinnig man,
om op een Vrijdagmiddag eens bij den
minister naar het ^zwaarwichtig motief* te
informeeren. Rotterdammer
tgfnsaefil&iicS.
De Begrooting van den Minister van
Oorlog is door de Eerste Kamer met 27
tegen 17 stemmen verworpen.
Na afloop van deze vergadering zijn de
Ministers uiteen gegaan om heden (Maandag)
2 uur namiddag in buitengewone vergade
ring bijeen te komen.
Het Haagsche Correspondentiebureau
meldt aan de >N. R, Ct.« van die ver
gadering
Hedenavond, na afloop van den buiten
gewonen ministerraad, verluide 't, dat de
ministers zouden zijn overeengekomen
collectief hunne portefeuilles ter beschikking
van H. M. te stellen.
Dit gerucht werd in desbevoegde kringen
niet bepaald tegengesproken.
Zeker is 't thans, dat van de beslissing,
heden door 't Kabinet genomen, morgen
door de regeering aan de Tweede Kamer
mededeeling zal worden gedaan.
Officieel tiaedeelle.
Bekendmaking.
DIJKGRAAF en GEZWORENS van
de Polders »Het Oudeland en Everdina*
onder Sommelsdijk, maken bekend
dat de 'rekeningen dier polders over het
afgeloopen dienstjaar 1906 en de Staten
van Begrooting over den loopenden dienst
1907, gedurende veertien dagen van des
morgens 1012 en van des middags 24
ure op den Doele te Sommelsdijk ter visie
zijn nedergelegd.
Sommelsdijk, 11 Februari 1907.
Dijkgraaf en Gezworens voornoemd,
De Secretaris, De Dijkgraaf,
A. J. DE GRAAFF.' K. DE GRAAFF Cz.
Plaatselijk (Wieuws.
Sommelsdijk. Zaterdagmiddag werd
de arbeider C. Troost alhier, welke op het
ijs der Vliegers liep te wandelen door een
drietal woeste schaatsenrijders aangereden,
waarvan het gevolg was, dat de man zoodanig
viel, dat het bloed hem uit den neus gutste
en niet te stelpen was. Bij geneeskundig
onderzoek bleek dat de man zijn neusbeen
gebroken had.
Naar men zegt is door de politie een
onderzoek naar dit ongeval ingesteld.
Voor de lichting 1908 hebben zich
alhier 30 jongelingen aangemeld.
Dliddelharnis. Een aardig lokmiddel.
Door J. K., die de vorige week met
een tent op de Vliegers stond, was Vrijdag
middag een hoeveelheid poters gepoft, die
hij aan ieder, die daarvan wilde profiteeren,
gratis verstrekte. Mem begrijpt dat zooiets
vele schaatsenrijders naar zijn tent lokte, die
dan vervolgens ook allicht iets gebruikten,
wat niet gratis te bekomen was.
Tengevolge van de vorst en het daar
door ontstane ijs, is, èn door de stoomboot
»Middelharnis« èn de stoomboot ïOnder-
neming* sinds Zaterdag de dienst gestaakt.
De stoomboot »Padang XII* maakte echter
Maandag en ook heden (Dinsdag) zooals
gewoonlijk nog de reis.