SUNLIGHT-
voor de %uidhollandsc!ie en Xeenwiche Eilanden.
Woensdag 6 Februari 1907.
218le Jaargang N°. 1213
Antirevo lutionair
Orgaan
Kiezerslijsten.
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
.♦lie stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te eenden aan den Uitgever.
Verbetering door de
Socialisten
v.
Tuin- en BjandDouw.
Vraagbaak.
Uit de Pers.
Binnenland.
Buitenland.
Deze Courant verschijnt eiken "Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intereomm. Ho. 3.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en V3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan,
j Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Men denke aan de aangifte voor
de Kiezerslijsten
Vóór 15 Februari moeten alle
aangiften zijn gedaan.
Het gevaar, dat jaren dreigde, be
gint te wijken.
Welk gevaar? Dat der plattelands -
ontvolking.
Wat is dat
Het is ieder bekend, dat in de
zeventiger en tachtiger jaren Amerika's
enorme korenuitvoer een moordenden
invloed uitoefende op de marktprijzen
der graangewassen.
Was vóór tachtig het boerenbedrijf
loonend, hier en daar zelfs een rijke
broodwinning en een geldtoevoerend
bestaan, nadat Amerika zijn graan-
productie machinaal ging voeren en
in 't groot, kwam er in alle Landen
een debacle, d. i. een val, een terug
gang in prijzen, die het ergste deed
vreezen voor den boerenstand, en die
ongetwijfeld vele beurzen heeft beroofd
en veler hoofden heeft aan 't peinzen
gezet om tegenover die onhoudbare
A merikaansche toestanden een nieuwe
Landbouwontwikkeling te plaatsen.
En zonder daar nu verder op in te
gaan, mag getuigd, dat dit is gelukt
dat op dit oogenblik het Amerikaansch
gevaar wel niet geheel is geweken,
maar toch in een andere wijze van
cultiveering
stand belangena niet meer hopeloos
staat.
Kunstmeststoffen, bietenteelt, coöpe-
peratie voor aankoop van meststoffen,
machines, zaaigranen enz., landbouw-
crediet en hypotheekbanken en boe
renleenbanken zuivelcoöperatie, ont
ginningen, groen bemesting, teelt van
voedergewassen, hoogere ontwikkeling
van de vlasindustrie en dus weer van
den vlasbouw; in één woord: een
ommekeer in de Landbouweconomie
bestaan van den Landbouw, heeft
veel donkerte weggevaagd en al zijn
de prijzen der granen nog laag bij
dertig, veertig jaar geleden, het bestaan
van den boer is niet meer zóó in
gevaar, dan wanneer het geheel op
de oude landbouwtoestanden had
moeten voortsukkelen.
Doch genoeg reeds, om een kleine
inleiding te geven op wat we bedoelen
in verband met de klassenstrijdleer.
Want immers, ieder begrijpt het,
waar de landbouw achteruit ging,
ging de handel in granen vooruit.
Rotterdam profiteerde van Amerika
't teerde op den geldelijken achteruit
gang van 't platteland.
En waar nu de loonen op't platte-
and niet hoog konden zijn door de
schaarsche verdiensten van den boer,
daar trokken heel wat jonge mannen
en huisvaders naar de Handelssteden.
En anderen, die als soldaat dienden,
afkomstig van 't platteland, keerden
niet meer naar hun Heimat terug,
niet meer naar hun dorpjemaar
bleven in de stedenen ging 't niet
in Den Haag, Delft, Leiden Arnhem
enz. enz. om werk te krijgen, dan
maar naar Rotterdam, Amsterdam,
Dordrecht om daar in fabrieken en
op booten alle werk aan te pakken,
dat maar te krijgen was.
En zoo was 't door heel Nederland
er begon een ontvolking van 't platte
bebouwing, de toe-
land, er kwam een overbevolking in
de steden.
Gevolg
Dat dit niets schaadt, zoolang de
steden die plattelanders voeden kan.
Maar dat ze de werkeloosheid ver-
grooten, zoodra er stilstand komt in
industrie en handel.
En nu is de Klassenstrijdleer de
dood voor industrie, handel en verkeer.
Wat is er pas weer gebeurd inde
haven Yan Amsterdam. Om een wis-
sewassie staakten tal van bootwerkers,
en de Vennootschap ontsloeg er niet
alleen 50, maar ze nam zulke maatre
gelen, dat het losse werkvolk in de
toekomst in groot gevaar verkeert
ze besloot namelijk, om met terzijde-
steldng van hoogere uitgaven uit haar
bedrijf, onmiddellijk een paar honderd
man vaste, welwillende arbeiders aan te
nemen, en de rest dat is, de losse lui,
houdt ze voor 't allerlaatst.
Die Vennootschap in de Amsterdam-
sche haven waagt er liever eenige dui
zenden aan, dan dat ze nog langer
van zulke staak-maar-raak-arbeiders
gediend wil zijn.
En daar loopen ze nu, weer 50 man,
langs 's heeren straten; vergrooten de
werkeloosheid, vermeerderen de onrust
in zoo'n stad steken anderen aan tot
ontevredenheid enz. en leven van de
kruimkens der Diaconie, »van de Stad,«
of van den eenen of anderen tak van
Armenzorg.
Maar zoo'n strijd, zoo'n stakingsma-
nie=lust tot staken, brengt scheep
vaart en handel en fabriek in gevaar
de van het platteland verhuisden heb
ben geen genoegzame zekerheid van
bestaan meer in de stadze lijden
honger en gebrek en bestaat deze al
te zeer, dan komen ze weer terug naar
't platteland en maken hier de toestan
den ongunstiger.
Het platteland heeft niet alleen
direct ol onmiddellijk scha van den
klassenstrijd, door den revolutionairen
geest, die er onder Boeren en Arbeiders
komtdoor den geest van onverschil
ligheid, die bij beide categorieën
soorten, bij werkgever en werknemer
gaat heerschen; maar ook indirect, om
dat ze de naar de stad verhuisden weer
terugbrengt naar 't platteland, want
't is nu eenmaal waar, wat een arbei
der eens tot ons zeiAls 'k dan toch
gebrek mot lijden, dan doe'k dat maar
liever op 't durp, dan in de stad.
Zeer zekerDe ontvolking van 't
platteland komt tot stilstaanmaar
dat is niet te danken aan de waarschu
wingen der Socialisten om toch vooral
den Klassestrijd niet te voeren, want ze
voeren dien, eiken dag, in alle bedrijf,
maar is alleen te danken aan de mil
de landbouwtoestanden en aan't open
oog, dat vele landbouwers reeds heb
ben voor de maatschappelijke stroo
ming onzer dagen, die hoofdzakelijk
bruist om hooger loon.
En als de boeren dan ook behoorlijke
loonen geven, bereiken zé twee schoo-
ne doeleinden. Eerstens ze houden het
platteland bevolkt met rustige burgers,
afkeerig van revolutie en stakingsku-
ren ze brengen rust en tevredenheid
in de gemoederen hunner werklieden
bevorderen huiselijke welvaart en
gelukmaar ookze behoeden de
steden voor een steeds toenemend
armoedig proletariaat.
Zoo w ordt het platteland zelfs een
zegen voor de steden, een zegen, die
niet telaag mag en moet geschat wor
den.
f Wordt vervolgd.)
OP 'T ER RENDEERDE?
Op Rozenburg lag nog een tweede proefveld,
waar 't werk van chili speciaal zou worden nage
gaan. 't Was een stuk hooiland van den heer
N. Barendregt. De akkers hadden alle phosphor-
zuur ontvangen. En één ervan, bunder groot),
kreeg nu in 't voorjaar, toen het gras begon te
groeien, een halve baal salpeter. Dus 50 Kilogram.
Gerekend per H.A. gaf men alzoo 150 K.G., ver
tegenwoordigende eene waarde van plm. f 21.
Doch daarvoor werd een aardig vrachtje hooi
meer naar de schuur gebracht. Want van het
perceel, dat chili had gehad, oogstte de heer N.
Barendregt (gerekend per H.A.) 7360 K.G. hooi
en van 't andere 5780 K.G. Door 150 K.G. chili-
salpeter was op dit hooiland dus een oogstver-
meerdering teweeg gebracht van 1580 K.G. hooi,
welks waarde stellig vrij wat hooger mag ge
rekend worden dan de prijs, die men besteedde
voor 't salpeter. Vooral ook hierom, wijl de
kwaliteit er vrij wat beter was. Van met en zonder
chili toch is een hooimonster opgestuurd naar
't Rijkslandbouwproefstation te Hoorn. En het
onderzoek bracht aan het licht, dat chili heel
uitstekend had gewerkt op kwaliteit. „Met chili"
bleek aan droge stof te bevatten 83,7 aan ei
witachtige stoffen 7,9 aan vetachtige stoffen
1,9 en aan minerale bestanddeelen 8,5 Voor
't hooi, gegroeid op de perceelen, die geen chili
kregen, waren de desbetreffende cijfers 83,5
5,9 1,6 "I, en 7,9 Alzoo met chili 2 eiwit
meer, 0,3 vet en 0,6 minerale bestanddeelen.
De vraag, hierboven afgedrukt, mag dus, dunkt
mij, gerust met „ja" beantwoord worden. Want
niet alleen de kwantiteit (hoeveelheid) hooi was
vrij wat toegenomen, doch ook de kwaliteit bleek
aardig beter.
G. VAN DER MOLEN,
Land bou wonder w(j zer.
Vlaardlngen, Jan. 1907.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
Antwoorden of mededeelingen
zjjn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
25. Als superphosphaat oplosbaar is, zakt het
dan niet met 't regenwater naar de diepte?
26. Waarop berust de werking van superphos-
phaat-gips als bewaringsmiddel van mest.
Antwoorden en mededeelingen,
23. Uit krijt kalk verkrijgbaar? Zeker. Krijt is
eene verbinding van kalk met koolzuur evenals
schelpen. Door „branden" kan 'l koolzuur uitge
dreven worden. En dan blijft kalk over.
24. Beniestingswaarde van kaf Volgens bekende
tabellen bevat kaf 0,72 stikstof, 0,4 phos-
phorzuur en 0,84 kali.
De vieze slak.
De heeren van het Nieuw-Maltusianisme,
van den viezen slak, zegt de Graafschapper
die ook helaasonder ons volk, ook
in ons eiland, dank zij de vrijzinnige pers
voortkruipt hebben Maandag i feest
gevierd*.
Het ïfeesU van hun 25-jarig bestaan.
Men had natuurlijk ook een »feestrede-
naar*; de puur vrijzinnige oftewel liberale
heer Van Houten, lid van de Eerste Kamer,
vroeger Minister van Binnenlandsche Zaken,
hield de feestrede*.
Zij werd luide, let wel luide toegejuicht,
hoewel zij een aaneenschakeling was van
spotternij.
Van spotternij met onze Christelijke
zedelijkheidsbegrippen, van spotternij met
de kerk, maar ook van spotternij met Gods
Woord. In het verslag leest men daarvan:
Hij gaat evenwel Genesis, waarop de vro
men zich beroepen, nog eens zelf nuchter na
en komt tot de slotsom, dat daaruit volstrekt
niets tegen de beperking van het aantal ge
boorten is af te leidenwèl zegt God„gaat
heen vermenigvuldigt u," maar Hij verdelgt
het menschendom toch ook nu en dan.
En zulk een spottaal vindt toejuiching
en bewondering in ^beschaafden* kring,
en den kring van »hoog ontwikkelde* lieden.
Zoo blijkt bij vernieuwing, dat deze bond,
die den viezen slak aan het Nieuw-Maltu-
sianismc onder ons volk laat rondkruipen,
zijn kracht zoekt in den aanval tegen alles
wat den Christen heilig is.
Ons volk zij voor het Nieuw-Maltusia
nisme, dat door onderscheidene vrijzinnige
heeren met allerlei schoonschijnende redenen
wordt aanbevolen, niet weinig op zijn hoede.
Het is in den grond der zaak niet anders
dan een moord van de nog ongeborene
vrucht.
Houdt uw kruit droog.
In Z.-Holland is men druk in de weer
voor de a.s. Statenverkiezing ja, men ver
deelt den huid van den beer reeds, al is
het beest nog niet geschoten. Alles wordt
op haren en snaren gezetDe 1 e Kamer
moet om en dan vliegt ook alle
verzoeningsgezindheid de deur uit. Nu moet
men wel een beetje naar Rechts, maar dan
begint het linksregime weer. En de libe
ralen van thans zijn geen haar beter dan
hunne voorgangers.
Houdt uw kruit droog
Dat geldt ook voor ons district.
We willen niet vooruitloopen, daar nie
mand zich nog uitsprak, maar dit kunnen
wij gerust zeggenSpant alle krachten
niet, opdat de vijand u niet overrompele.
Er zijn zooveel lauwen, zooveel tragen,
zooveel onverschilligen
Deze moeten aangevuurd worden voor
den komenden strijd.
Ons volk moet het zien, dat het in
1905 schandelijk bedrogen is door de
vrijzinnigen, dat veel beloven geen kunst
is, maar geven de zaak is.
Wat een geschetter was dat in 1905.
Ook in ons district 1
Wat een grootspraak
En van die beloften is niets terecbt
gekomen
Arbeiders
Waar is uw pensioen Hebt gij van
den tegenwoordigen minister meer gekre
gen dan dat gij van Kuyper had ontvan
gen
Neen, gij kreegt 0!
(Gooische Courant.)
Maandag 28 Januari 1907 werd te
Schiedam de censtitueerende vergadering
gehouden van de Vereeniging ^Commissie
voor Kinderbescherming* waartoe door de
Vereeniging tegen Bedelalij te Schiedam in
December 1906 het initiatief werd genomen
en welke zich ten doel stelt de duurzame
verzorging van verwaarloosde en misdadige
kinderen in en buiten gestichten. Zij zal
hare bemoeiingen bij voorkeur uitstrekken
tot die minderjarigen, wonende of verblijf
houdende binnen het ressort van den
Voogdijraad Rotterdam II.
De Commissie stelt zich niet voor een
beroep te doen op het groote publiek*
door het werven van leden, maar zij ver
wacht in de eerste plaats geldelijken steun
van kerkelijke en particuliere instellingen
van armenzorg, wier arbeid door het werk
der Commissie zal worden aangevuld.
Intusschen zal deze steun van particu
lieren geenszins zijn uitgesloten.
Besloten werd de Koninklijke goed
keuring op de Statuten aan te vragen.
Als leden der Commissie nemen zitting:
de dames
M. Aaltstz, presidente Ned. Protestan
tenbond, Schiedam.
J. A. Gazan, secretaresse der Vereeni
ging tegen Bedelarij te Schiedam.
Jonkvrouw C. J. F. Ch. Reuchlin, lid
van den Voogdijraad Rotterdam II.
En de heeren
H. de Bordes, Burgemeester van Vlaar-
dinger-Ambacht.
Jhr M. van den Brandeler, Burgemees
ter van Maassluis.
Dr. H. J. M. Boonacker, arts te Maas
sluis.
Mr. F. J. D. C. Egter van Wissekerke,
te Briel le, Burgemeester van Rockanje en
Nieuwenhoorn.
A. N. J. Fabius, luitenant-kolonel te
Brielle.
C. J. M. Kroon, gemeente-ontvanger te
Gouda,
J. Lechner Cz., Schiedam, agent van den
Voogdijraad Rotterdam II.
Mr. J. Paulus, advocaat te Vlaardingen.
PPruis, Burgemeester van Vlaardingen.
L. Rademaker, lid van den Gemeente
raad te Brielle..
H. F. van Rosmalen, Commissaris van
Politie te Vlaardingen.
J. van Schravendijk, Gemeente-Secretaris
Vlaardingen.
Tot voorzitter werd gekozen de heer
J. Lechner Cz., tot plaatsvervangend voor
zitter de heer J. van Schravendijk, tot
Secretaresse Mej. J. A. Gazan, tot plaats
vervangend secretaris Mr. J. Paulus.
FRANKRIJK.
Over de houding der regeering tegen
over de verklaring der bisschoppen ver
neemt men nog niets positiefs maar dat
is een zaak van later. De bladen hebben
inmiddels stof genoeg aan het Kamer-in
cident van Woensdagavond en wat er mee
Schier alle couranten vallen Clemenceau
af, al zeggen de vrienden ook dat het een
voorval zonder staatkundige beteekenis was.
Nu, dat moet nog blijken, doch het. feit
was in ieder geval //ongehoord'/ Een
premier, die in een holle improvisatie, door
een zichzelf ophemelenden maar voor den
ander striemenden spot, een collega-minister
in een onmogelijke positie brengt op een
moeilijk oogenblik 1 Verscheiden bladen
merken op, dat de beruchte "ministerie-
omverwerper», thans zelf minister, uit on
weerstaanbaar instinct op zijn eigen Kabi
net ingerend is en zich enkel nog door
snelle openlijke verontschuldiging heeft
kunnen reddeD.
Briand dacht er werkelijk aan om zijn
ontslag in te dienen, ofschoon de ministers
Pichon, Tomson en Caillaux, die hem
waren gevolgd, hem tot kalmte trachtten
te brengen.
Eerst toen Clemanceau zelf, onder het
spreken van Jaurés zich bewust wordend
van het door hem aangerichte kwaad,
Briand opzocht en persoonlijk zijn veront
schuldigingen aanbood, gaf de Minister
van onderwijs toe en keerde hij naar de
zittingszaal terug.
De gematigde //Débats» heeft in een
krachtig geschreven hoofdartikel de politiek
van Clemenceau en Briand tegenover elkaar
gesteld.
Naar aanleiding van het //incident»
neemt het blad dan den premier buiten
gewoon scherp onderhanden en spreekt
zelfs van brooddronken kwajongensachtig
heid. Wat de lichtzinnige en uitdagende
politieke beschouwingen van Clemenceau
betreft, bijzonderlijk omtrent de verklaring
der bisschoppen, gewaagt de Débats»
van onvergeeflijke dwaasheid, en maant
dan verder aan tot koelbloedig eu veistan-
dig bekijken van dat stuk, hetwelk een
stap op den weg tot den vrede is.
Briand heeft zeker last van de moei
lijkheden, die Clemenceau hem zoo onver
wacht in de wielen gooide en waarvan
men rechts profileeren wilmaar hij staat
er stellig niet zwakker door. Doch daarmee
is niet gezegd, dat de minister van onder
wijs zijn zienswijze ook zal weten door te
zetten. De felle anti-clericalen zijn er ook
nog, en willen van geen enkel vergelijk
met de Kerk weten Haar gunnen ze geen
enkele vrijheid, waarop zij zelve zoo prat
zijn. Strijd tegen de Kerk is haar leus,
haat tegen de religie zit hun in 't bloed.
DUITSCHLAND.
De eerste herstemming heelt al plaats
gehad, met een voor //rood» ongunstigen
uitslag. Te Bremen toch is tot lid van den
Rijksdag gekozen de heer Hormann van
de vrijzinnige volkspartij met 29,404
stemmen, tegen 27,960 uitgebracht op
den sociaal-democraat Schmalfeld.
Een slecht voorteeken voor rood!
Ter uitvoering van het besluit des Keizers
omtrent het verleenen van gratie bij
