TWEE BUDO.
Zaterdag 24 November 1906.
21sle Jaargang 1192.
2 Antirevolutionair
Orgaan
voor de %uidhollaiid«clie en Meeiiwseiie Eilanden.
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
Tweede Blad.
Alle stukken voor de Hedaclie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie iranco toe te zenrtea aaa dean IJ Hoever.
Dit nummer bestaat uit
Officieel Ciedeelte.
Uil de Pers.
Hinneiiland.
Plaatselijk ATleuws.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UTTGEYEIt
ëOMJfi ELSiPWJMi
Telefoon Intercomiu. So. 2.
l! Advertentiën 10 cent per regel en 3/, maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maai-
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Q-roote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
S
Bekendmaking.
SCHUREN DER STRATEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Somm.lsdijk
brengen ter kennis
van belanghebbenden, dat op Vrijdag 30 Nov.mber
a.s. de straten binnen deze Gemeente moeten
worden geschuurd en dus bij de in art. 70 der
Politie Verordening bedoelde personen ieder voor
zich zooveel hem betreft worden uitgenoodigd
hieraan gevolg te geveD zullende deze werkzaam
heden moeten volbracht zijn vóór des middags
12 uur.
Ingeval van nalatigheid zal de Straibepaling
van art. 70 der Politie Verordening dezer Ge
meente op hem worden toegepast.
Sommelsdijk, 22 November 1906.
Burgemeester en Wethouder voornoemd,
De Wethouder, De Burgemeester,
J. B. MIJS. DE GRAAPP.
Vrijzinnigheid en Christendom.
Niet zonder ontroering namen velen de
vorige week kennis van de wijze, waarop
de heer Van Kol zich uitliet over den Islam.
Zooals men weet, had hij van den Mo-
hamedaanschen godsdienst veel goeds te
vertellen en gaf hij zelfs als zijn meening
te kennen, dat voor Javanen en Soenda-
neezen de Islam eigenlijk meer geschikt is,
dan het Christendom,
Zulk een uitspraak schokt.
Daar komt de christelijke consciëntie
tegenop.
Voor wie waarlijk christen is en in den
Heiland de zaligheid zijner ziel vond, is
het een levenswaarheid geworden, wat de
Schrift zegt, dat er n.l. geen andere Naam
gegeven is onder den hemel, door welken
wij kunnen zalig worden, dan de Naam
van Jezus.
Mohammed, Boeddha, Confucius en wat
mannen daar meer geweest mogen zijn,
die den weg ten hemel wezen, zij hebben
zichzelven bedrogen en de millioenen, die
hen volgen, zullen met hen zich bedrogen
zien voor een eeuwigheid
Die waarheid perst den christen het
dagelijksche gebed op de lippen: Uw
Koninkrijk kome 1 Daarom offert de christe
lijke Kerk haar millioenen voor de zending
en zendt ze haar mannen en vrouwen bij
duizenden uit, om de blinde heidenen en
den verdoolden Islamiet te prediken de
vergeving der zonden door het bloed des
Kruises.
Geen wonder dus, dat elk christen zich
bedroeft over de verblindheid van den man,
die Mohamed en Christus tegen elkaar in
de weegschaal durft stellen en er twijfelend
bijstaat, waarheen de schaal wel zal daar-
slaan
Maar is wat Van Kol zeide nu eigenlijk
iets nieuws
Is deze zijne uitspraak niet volgens de
echte, onvervalschte leer der vrijzinnigheid
Ja, ik weet wel, dat alle vrijzinnigen het
lang niet met hem eens zijn Geiukkig zijn
de menschen vaak beter dan hun stelsel
Maar de menschen sterven en 't stelsel
blijft, vergeet dat nietEen verkeerd
stelsel wint het ten slotte, altijd op de goede
menschen.
Wat heeft de vrijzinnigheid anders gedaan,
Wie jaren lang, dan Christendom en heiden-
om, jodendom en mohamedanisme op één
hjn stellen?
Cf is dat te kras gezegd
Zie dan eens naar de school
-ces, wat de vaders der sneutrale®
sctoo schreven; een Jdoens een Kerdijk
en zulke mannen Dan was, naar hun idee,
dit de eer en het voorrecht van die school
dat christen en jood, mohamedaan en heiden,
naast elkaar zitten zouden, zonder dat een
hunner in zijn godsdienstige gevoelens zou
worden gekrenkt.
Wat is dat anders, dan alles op één lijn
stellen
En wat hebben ze gedaan, de vrijzinnigen,
met onze hoogescholen
Tot 1876 bestond aan de universiteiten
een teologische faculteit, waar het dan in
elk geval heette, dat de grondwaarheden der
christelijke religie werden onderwezen.
In '76 kwam de nieuwe Wet op 't Hooger
Onderwijs, waarbij de »theologische facul
teit® werd afgeschaft en daarvoor in de
plaats werd gesteld, de faculteit der »gods-
dienstwetenschap
D. w, z. de hoogleeraren moeten voor de
studenten de verschillende godsdiensten, elk
met zijn voor en tegen, behandelen. Pro
fessoren en studenten s(aan dan met de
schaal in de handen en zij zullen tenslotte
zeggen, welke godsdienst het zwaarste weegt.
Zoo kan Christus het winnen.
Maar hij kan 't óók moeten afleggen, gelijk
men immers weet, hoe er reeds mannen
opstonden, ook in óns land, die de leer van
Boeddha verhevener, reiner, menschelijker
achten dan de leer van Christus.
JChristus zegtIk ben de waarheid
Dit is absoluut.
Buiten Christus, tegenover Hem, is de
leugen.
Hij alleen is de waarheid, ként de waar
heid, léért de waarheid.
Daar nu staat de vrijzinnigheid vierkant
tegenover.
In haar kerkpak, dat ze er ten onzent
opna houdt, maakt ze voor onzen Heiland j
een diepe buiging en zegt»Goede Meester
Laat ons Uwe woorden hooren en maak
ons Uw wil bekend wij stellen daar
hoogen prijs op maar of we die
woorden willen opvolgen en dien wil vol
voeren, dat zullen wij, alles overwogen
hebbende, zélf beslissen 1
Dat is vrijzinnig.
Mr. Borgesius zei 't nog pas op vroomen
toon, dat de vrijzinnigen niemand uitsluiten,
die den Naam van Jezus belijdt, 't Kan
zijn. Maar als zoo iemand in den Naam
zijns Heeren onderwerping eischt aan Zijn
inzettingen, dan is 't mis
Een woord uit de schrift heeft voor een
ernstig vrijzinnige waarde '11 soude oor
konden immers, vol levenswijsheid
maar géén absoluut gezag.
Waardenet zoo goed als de Koran
en de Talmud.
Laat niemand dus Kan Kol alléén hard
vallen. Hij zing een vervolg-versje op 't
vrijzinnige partijlied. Hij doet het wat hard,
maar dat ligt aan z'n stem.
En tóch hebben tal van orthodoxen ten
vorigen jare de handen dezer vrijzinnigheid
gesterkt, daarvan verwachtende het behoudt
en den welstand óók der Kerk
Onbegrijpelijk I
(Onze Cour at.)
Minister Staal.
Er is blijkbaar eenige onrust links over
wat de komende dagen brengen zullen. Het
Unie-orgaan, De Vaderlanderbespreekt
ook de quaestie en stelt de volgende vragen,
die bedoelde onrust vertolken:
Hard tegen hard zal het gaan.
Welke zal de uitslag zijn?
Wat-zullen de Vrij-Liberalen doen,
die een jaar geleden het Kabinet steun
toezeiden, met een voorbehoud, alléén
ter zake van het kiesrecht Zullen zij
bij dit eerste ernstige conflict gemeene
zaak maken met de mannen, die in
1905 hun zetels zoo" fel mogelijk
betwistten, en in den steek laten de
bondgenooten, die hen naar het Binnen
hof brachten?
Wat de Roomsch Katholieke Staats
partij, die uit den tréure aandrong op
beperking van militaire uitgaven? Zal
zijals eindelijk een Minister optreedt,
die het daarmede «rnst doet zijn, dien
doen vallen juist ter zake van zoodanige
bezuiniging
Wat de socialistische fractie? Ge
boren vrienden van Minister van Oorlog
zijn de socialisten nooit geweest. Zullen
zij zich daardoor laten verleiden Om
regelrecht in de kaart te spelen van
de krachtigste militaristische reactie,
die sedert jaren het hoofd opstak?
De weken, die komen, zullen het
uitwijzen.
Men ziet duidelijk hoe het spant. Om op
een van die vragen een antwoord te vinden,
kan misschien dienen de uitspraak van het
Vrij liberale Utr. Dagblad:
Het valt op, dat de toon, dien de
minister van financiën tegenover zijn
tegenstanders aan zijn rechterhand aan
slaat, vrij boud is.
Misschien vergissen wij ons, maar
het lijkt bijna alsof men, ook door
het stellen der kabinets-quaestie, een
deel van hen, die het beleid van den
minister van oorlog gevaarlijk achten-
voor het belang des lands, wil intimi-
deeren.
Toegeven naar links, intimideeren
naar rechts.
Dan, denkt men, kruipt zekere fractie
wel in haar schulp en blijft, door de
democratische elementen gesteund, de
minister van oorlog wel aan.
Zoo dit spel gespeeld mocht worden,
twijfelen we toch aan het succes.
Het geldt hier een hooger belang
dan partijbelang of kabinetsbelang: het
belang van de weerkracht des lands.
Politieke partijschap kan het debat
daarover slechts troebel maken.
Alleen zuiver zakelijke teoordeeling
mag gelden omtrent het beleid van
dezen, gelijk van eiken minister van
oorlog.
Het vaderland is meer waard dan
de partij.
En zoo zij het richtsnoer:
F ais ce que dois, advienne que
pourra
Wat zullen de komende dagen brengen?
Wie naar geruststelling zoekt, kan misschien
terecht bij de spreekwijze, dat krakende
wagens het langst meê kunnen,
Standaard
De Rede-De Boer.
De heer De Boer is tegen tariefver-
hooging, omdat hooger tarief bij de nijver
heid vraag naar meer handen zal geven,
en vraag naar meer handen bij de nijverheid,
die meerdere handen aan den landbouw
onttrekt.
In de Unie-vergadering schijnt dit argu
ment den indruk van iets nieuws te hebben
gemaakt.
Nog al vreemd.
Het is reeds zoo dikwijls te berde ge
bracht. Nog onlangs door den heer Dela-
vranca in het Roemeensche parlement,
toen Minister Costinesco zijn hooger tarief
verdedigde.
Ook hij zei toen»Nu reeds komt er
volk voor den landbouw te kort, en we
brengen den landbouw in het gedrang,
indien we aan 't land wqrkvolk onttrekken,
om het te geven aan de nijverheid.(Zie
le Tarif des Douanes de HOi. Exposé
des motifs. Bucharest 1904, biz. 266)
De minister wees in zijn antwoord op
de plage der werkeloosheid.
Dit kunnen wij hem nadoen.
Ook hier vormt de werkeloosheid een
steeds moeilijker probleem en men
is bang, dat een hooger tarief bij de
nijverheid behoefte aan meer handen zal
scheppen.
Wie rijmt dit
Van hoog belang is het intusschen, dat
nu ook in de Liberale Unie door een ge
zaghebbend man geconstateerd is: Ver-
hooging ran tarief.zou meer arbeid, veel
meer arbeid scheppen, zooveel meer arbeid,
dat er handen te kort kwamen.
Mogen we er dan onzerzijds den heer
De Boer niet dankbaar voor zijn, dat hij den
moed had, ons in dit opzicht in een volle
vergadering der Unie gelijk te geven
(Standaard.)
Tegen de Unie-collecte.
Men meldt ons uit Elburg
Op de aanvraag van het Bestuur der
Chr. school aan B. en W. om als gewoonlijk
de najaarscollecte voor de Chr. school te
houden, is door B. en W geantwoord,
dat deze collecte voor ditmaal nog wordt
toegestaan, maar dat er in het vervolg
verwacht wordt, dat er geen aanvraag weer
wordt gedaan om eene collecte voor de
Chr. school te houden, ook geene Unie-
collecte. Het Gemeentebestuur van Elburg
schijnt dus de treurige vermaardheid te willen
vernieuwen, die Leeuwarden op dit gebied
bezit.
Statenverkiezing in Gorinehem.
De verkiezing voor een lid van de Provin
ciale Staten van Zuid-Holland (vacature Mr.
L. van Andel) zal plaats hebben op 28
Dec. De stemming op 9 Januari.
Prov. Staten van Zuid Holland.
In de Dinsdag gehouden zitting der Prov.
Staten van Zuid Holland huldigde de Com
missaris der Koningin de overleden Staten
leden Van Seijpe en Roodzand, wier ge
kozen opvolgers, Jhr. de Gijselaar en
Warnear, respectievelijk voor Gorinchem
en Middelharnis, zitting namen.
De voorstellers betreffende de krank
zinnigenverpleging werden naar de afdeeling
verzonden.
Sommelsdijk. Terwijl P. Troost Jz.
verleden week aan het stroopersen was,
had hij het ongeluk zijn hand zoodanig
te verwonden dat hij zich onder geneeskun
dige behandeling moest stellen.
Woensdagavond 11. zijn de onafge
haalde prijzen, bestaande uit een vaars,
een vet varken alsmede eenige landbouw
werktuigen van de op 7 November 11. al
hier gehouden verloting onderling door de
leden van de dorpsvereeniging in het Hotêl
Spee verkocht. De opgebrachte gelden
hiervan liggen nog eenigen tijd ter beschikking
van de houders der loten.
Met het oog op de algemeene ver
gadering der Vereeniging j-Schuttevaer®
welke op 30 Januari a.s. te Sommelsdijk
zal gehouden worden, zal de afdeeling
SommelsdijkMiddelharnis eene buitenge
wone vergadering houden op Dinsdag 4
December 's avonds teD 6.30 uur in het
hotel Spee, welke vergadering ook toegan
kelijk zal worden gesteld voor belang
stellenden ten einde in bespreking te
brengen op wat wijze hoofdbestuur en
afgevaardigden waardig kunnen ontvangen
worden.
Middelharnis. Terwijl Donderdagmid
dag op het Zandpad een aantal jongens
aan het vechten waren, kreeg J. v. H.
daarbij een schop, waardoor hij neeersloeg
juist op het oogenblik dat een wagen
passeerde, met het gevolg dat een der wielen
hem gedeeltelijk over het hoofd ging en
hij vreeselijke verwondingen bekwam, zoodat
hij thuisgebracht moest worden en de hulp
van den geneesheer noodzakeiijk was.
Op Vrijdag 30 November a.s. zal
het gewone jaarlijksche schuren van straten
enz. plaats hebben.
Dinsdagmiddag bij het uitgaan der
Bewaarschool, werd een paard van J. T.
daar ter plaatse schichtig en wist zich van
zijn geleider los te rukken. Een der kleinen
werd door het dier omvergeloopen, doch
kwam er gelukkig met een paar kleine
kwetsuren af. Men wist het beest nogal
spoedig in bedwang te krijgen, voor het
verder onheilen kon bewerken.
Obltgeusjilaat. Naar men met zekerheid
verneemt zal sVan den Broek, Magazijns
knecht op het Fort P. F. alhier, eerstdaags
als zoodanig naar Willemstad overgeplaatst
worden.
Het reeds meer dan 40 jaar op den
Havendijk staand Veerhuis alhier, bewoond
door de familie Van Houwelinge, moet
volgens bevoegde autoriteiten binnen korten
tijd ontruimd worden en de ledige plaats
in orde worden opgeleverd. Waarop dan
ook door de veerschippers een aanvrage
is gedaan, om voor eigen rekening een
wachthuisje te mogen plaatsen.
Den op den 6en Nov. 11. voor eene
maand gevangenisstraf veroordeelde F. v. N.
arbeider alhier, heeft voorloopig een buiten-
landsch reisje met het stoomschip »Staten-
dam« ondernomen.
Dirkslaud. Tot en met 1 Dec. bestaat
hier de gelegenheid om in te schrijven
naar de levering van Spek en gort ten be
hoeve der warme spijsuitdeeling, dienstjaar
1906--—1907. Voorwaarden zijn: dat het
spek moet zijn inlandsch gerookt, en de
gort iulandsche gepelde gerst, tevens moet
van de gort een monster overlegd worden,
en de Commissie behoudt zich het recht
voor, het geleverde af te keuren.
Wat voor de zedelijkheid zeker niet
af te keuren is, zijn hier van wege de ge
meente waar dit noodig geacht werd, de
waterplaatsen met een ijzeren ommanteling
voorzien.
Woensdagmiddag terwijl de knecht
van den korenmolenaar Nieuwenhuizen aan
het poldersweegje meel afgaf, ging het
paard op den haal.
Na den Gelderschendijk en den Straatdijk
afgemarcheerd te hebben, werd het achter
de kaai tót staan gebracht, gelukkig zonder
ongelukken veroorzaakt te hebben.
Ilerkingen. Bij het verrichten van eenige
werkzaamheden viel de vrouw van J. Bech-
tum j.l. week in den kelder, met het gevolg,
dat zij zoo niet gebroken dan zeker wel
een gekneusde pols bekwam.
Alhier is door eenige jongelieden een
vereeniging opgericht, 'zich ten doel stel
lende door het geven van zangstukken enz.,
de winteravonden gezellig te maken. De
vereeniging is dan ook genaamd »Nieuw
Leven® en moet naar men verneemt zijn
een afdeeling der Rederijkerskamer.
De in deze gemeente verkochte huizen
van de Wed. Aupperlee zijn door den heer
Jac. Snijder gemijnd op f 958."
Bij de gehouden inschrijving naar de
beide schooltrassen dezer gemeente werden
voor den tijd van 5 jaien als huurders
aangewezen de hoogste inschrijvers de
heeren P Dale en Joh. Kalle.
Op de kaai alhier werden dit najaar
ruim 4 millioen K. G. suikerbieten aange
voerd, gewogen op de fairbank en zal naar
schatting met de aangevoerde gehalte bieten
de totale hoeveelheid bedragen, ongeveer
S millioen K. G.
Meiissaiit. Bij publicatie is bekend ge
maakt, dat de openbare straten en goten in
deze gemeente, op Zaterdag 1 December
a.s. moeten worden geschrobt en gereinigd.
Aan den milicien P. van Aalst is
voor den tijd gedurende welken hij voor