STE BLAD.
Zaterdag 17 November 1906.
^lsUi .Jaargang JV'. 1190,
A n tir evolu li o n air
IN HOC SIGN O V NCE S
voor de XuidhoRlanilsefie en a
Alle èflilil&cia voor cfe
tcSie bestemd, AdvertentiCn esi verdere Administratie franco
Kenden aan «Sen SU aflever.
Kien onlslagr*
Wijziging- tier wel lol
regeling- van liet recht
van vereenigissg- en vea-
g'a<Ieiisi{8\
OP 2MAW liflTKIJTIi.
Uit «Ie Pers.
Buitenland.
DUITSCHLAND.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Wonderlijke nummers 5 Cent,
ÜJTGEYÉA
T. BOEKHOVEN.
&OHÊMS£Mj MS M.
Seleioen Entcrconsim. So. 3.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en i/3 maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters on vignetten worden berekend naar de plaatsruimte dis zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
v
toe te
z
ij die zich nu abonneeren, ont
vangen do nog in deze maand
verschijnende nummers gra
tis.
Bij de stembus van 1905 spraken
de Unie Liberalen en Vrijzinnig De
mocraten over bezuinigingen de
bekende Moloch deed zoowat elke
week dienst om den lezers afschrik
in te boezemen van de groote oorlogs
uitgaven, die in den ieelijken bek van
dien afgod werden verslonden.
't Was Moloch voor, en Moloch
na, en alles wat democratisch zich
wilde noemen stond naar Moloch te
kijken
En na dien strijd, nadat Moloch
achter het gordijn was gezet, kwam
de Minister van Oorlog en zei, dat
hij cm al die stembusmanoeuvres niets
gaf; dat hij verantwoordelijk was
voor de veiligheid des Lands.
Pas had de Minister zoo gesproken,
of daar komt Moloch weer voor 't
voetlicht en Z. Ex., attent gemaakt
door den Baas van 't Tooneel, staat
verstomd over de leelijkheid van dien
afgod.
Én zoo was Molochs invloed op Z.
Ex., dat hij gaat bezuinigenen
nog eens bezuinigen, en alweer be
zuinigen, totdat de toeschouwers roe
pen Excellentie, Moloch braakt goud.
't Was waar. In plaats van in te
slikken, was Moloch als 't bekende
(vergeef ons de platheid) ezeltje gaan
uitgieten zilver en goud.
Maar nu Moloch niet meer slikte,
was de veiligheid van 't Land in 't
gevaar.
En de Inspecteur der Cavalerie, de
heer Smeding, bedankte, omdat hij
de verantwoordelijkheid niet dragen
kon en wou van de plannen eens
banggenaaakten Ministers.
Wat er nu staat te gebeuren, valt
niet moeilijk te zeggen
Trekt de Minister zijn te groote
bezuinigingen niet in, dan valt hij.
Trouwens, niet alles is verantwoor
delijk, zooals Z. Ex. handelt
Bezuinigen achten we uitnemend,
en zijne Commissie's tot dat doel, die
voor Genie- en Artillerie bezuiniging
zijn ons sympathiek, maar men moet
voorzichtig zijn.
En dat de heer Smeding ontslag
neemt, dunkt ons een bewijs van de
onverantwoordelijke houding van Mi
nister Staal.
MolochMoloch je hebt wat op
je geweten
Voor we de wijziging bespreken
willen we de Wet zelf meedeelen in
naar hoofdbeteekenis. Ze is deze
lot de oprichting eener vereeniging
0rut geen machtiging gevorderd,
aar is de vereeniging strijdig met
«JPfpar® orde, dan is ze verboden,
bare or^ *n strN met de open-
Elke vereeniging handelt daarmee
in strijd, als ze ten doel heeft
le ongehoorzaamheid aan of over
treding van de wet of eene wettelijke
verordening
2e. aanranding of bederf der goede
zeden.
3e. stoornis in de uitoefening der
rechten, van wie 't ook zij.
Geene vereeniging, buiten die door
de Grondwet of andere wetten inge
steld, treedt als rechtspersoon op dan
na ot door eene wet, of na erkend te
zijn door de Hooge Overheid.
Alle voor onbepaalden tijd of voor
langer dan dertig jaar aangegane
vereenigingen, welke als rechtspersoon
willen optreden, behoeven een erken
ning door de Wet Dergelijke vereeni
gingen, voor minder dan dertig jaar
aangegaan, kunnen door de Hooge
Overheid worden erkend.
De erkenning geschiedt door goed
keuring Jvan de Statuten of reglemen
ten der vereeniging.
Ze moeten bevatten het doel, de
grondslagen, den werkkring en de
overige regelen der vereeniging.
De erkenning als rechtspersoon
wordt alleen geweigerd op gronden,
ontleend aan het algemeen belang.
Het besluit der weigering is met
redenen omkleed.
Wijziging of verandering der goed
gekeurde Statuten vereischt nadere
goedkeuring.
De goedgekeurde Statuten, wijzigin
gen of veranderingen worden door de
Staatscourant openbaar gemaakt.
De afwijking van goedgekeurde Sta
tuten geeft aan 't Openbaar Ministerie
de bevoegdheid om bij den burgerlij -
ken rechter de vervallenverklaring der
vereeniging van hare hoedanigheid
van rechtspersoon te vorderen; en de
rechter die de vervallenverklaring uit
spreekt, kan aan de vereeniging, niet
tegenstaande hooger beroep of voorzie
ning in cassatie, de bevoegdheid tot
het plegen van burgerlijke handelingen
bij voorraad ontzeggen.
De vereffening der zaken eener van
haar rechtspersoonlijkheid vervallen
verklaarde vereeniging geschiedt on
der toezicht des rechters, die de ver
vallenverklaring uitsprak op de wijze
en met inachtneming der vormen,
omtrent onbeheerde nalatenschappen
vastgesteld.
Zijn van zoo'n vereeniging door den
Curator de roerende en onroerende
goederen verkocht en de schulden
betaald, dan wordt het batig slot, als
er een is, aan hen, weike op 't oogen-
blik der vervallenverklaring leden dier
vereeniging zijn, of aan hun recht
hebbenden, elk voor hun aandeel, dat
zij iu de vereeniging hebben, uitge
keerd
Vereenigingen, niet als rechtspersoon
volgens de wet ingesteld of erkerd,
kunnen als zoodanig geen burgerlijke
handelingen aangaan.
(Wordt vervolgd.)
Terwijl ik dit schrijf is 'l nog zacht herfst
weer de kachel brandt, maar verveelt. Wij
hebben nu eenmaal een grillig klimaat en
zoogoed als 'k me herinner, dat in de eerste
helft van November duizenden kilo's bieten
bevroren en de boeren per schaats naar de
laatste najaarsmarkten gingen, zoo goed
herinner ik me ook, dat men op dezelfde
data z'n overjas op den arm nam, omdat
het er waarlijk te zoel voor was.
Maar de zon in haar op- en ondergang
kent geen grillen en, zoel of koud de
winteravonden zijn er. En met die winter
avonden komt de huiselijke gezelligheid en,
met name op het platteland, de gelegenheid
om elkander vriendschappelijk te bezoeken.
Die gewoonte is onder onzen boerenstand
ingeworteld. Noem het »buurten«, noem
het »kortavonden<r, geef het andere, nog
meer gewestelijk klinkende namen, de zaak
blijft dezelfde. De boer en de arbeider, die
niet menschenschuw zijn, knappen zich na
't avondeten een weinig op, drukken de pet
wat dichter op 't hoofd en gaan op bezoek.
Men maakt, ter plaatse waar hij zich
vertoont, geen diukte voor hem; hij neemt
een stoel, zet zich in den kring om de kachel,
wordt voorzien van een vlammetje voor zijn
pijp of bijt met 'n rukkende tandeubeet de
punt van de aangeboden sigaar en na de
gebruikelijke informatiëa over huis en hof
begint het gespek over de buurtbelangen,
de dorpszaken en soms ook over de politiek
van den dag.
Er wordt bij die avondbezoeken heel wat
wijsheid verkondigd en ook heel wat dwaas
heid gekald. Niet het minst wanneer de
poiitiek aan de orde komt. Menig eenvoudig
christen, die op één openbare vergadering,
ja op een huishoudelijke bijeenkomst geen
mond durft opendoen, komt bij de bóeren-
kachel vrijmoedig voor z'n meening uit en
is met het bruingerookte pijpstompje in den
mondhoek en 'n kom warme koffie tusschen
z'n beenen een volijverig propagandist.
Maar ook heel wat dwaasheid wordt er
gekald en als men dr. Kuyper eens een
album kou aanbieden met het merkwaar
dig-te uit de boeren avondgesprekken tijdens
zijn ministerschap, het zou weinig minder
interessant zijn dan het reisverhaal, dat wij
weldra van zijn hand hopen te ontvangen.
Die avondbezoeken op het platteland
vormen een belangrijk deel van het boeren
leven In den zomer hebben de menschen
geen tijd. Dan vragen zaaïïng en oogst,
veld' en vee a! hun tijd en krachten, maar
's winters halen ze hun scha iu! Wat onder
Israel het spreken in de poort; wat onder
de stadsheeren het srmenzijn op de sociëteit;
wat voor de dames haar kransje is, dat is
voor de plattelandsbevolking hun vvinter-
avondkout.
Ze is van zooveel beteekenis, dat ze ver
wachten, er ook hun geestelijke leidslieden,
den dominé en den meester, aan te zien
deelnemen.
Wie dan ook op zijn dorp niet vereen
zamen wil, wie wil meeleven, wie zijn luidjes
wil leeren kennen, wie eenigen invloed wil
uitoefenen ten goede, verzuimt die avond
gelegenheden niet.
Hij ga er echter heen met een eenigszins
elastische maag, want de plattelandsbevol
king is gul en schenkt op zulke avonden
veel koffie, bij 'n extra-gelegenheid veel
chocolade en brengt, als ze den predikant
of den onderwijzer te gast heeft, een heir-
leger van broodjes, koekjes, sinterklaas,
ham" en wortschijven ter tafel, alsof ze een
Benjamin vijfvoudig te beweldadigen had
Dat de avondkout altijd even onschuldig
is, durf ik niet beweren.
't Is merkwaardig, hoe bij 't gloeien en
snorren van de kachel de zin voor kritiek
zich bij den buitenman ontwikkelt. Het
dorps- en polderbestuur, de kerkeraad en
schoolcommissie moeten menige veer laten.
De preek van den dominé wordt er zoo
goed besproken als de nieuwe hoed van
de mevrouw en de schoolmeester moet er
maar op rekenen, dat ze er bij de potkachel
een eigen paedagogie opna houden.
1 och zou ik de oude gewoonte van
winteravondkout, noch in het eigen gezin,
noch bij de buren willen missen. Er schuilt
poëzie in. Soms ook een stuk sociaal leven,
dat ons volk werkelijk verrijkt. Ik ken
streken uit ons land, waar de boer evengoed
bij zijn arbeider en zijn daggelder den
avond gaat doorbrengen als bij zijn meer
gegoede geburen.
Het buur-zijn, dat men in de steden niet
meer kent, tenzij 't is hun geen oneere!
onder de laagste klassen, is bij onze platte
landsbevolking een zaak van beteekenis. Bij
sterfgeval gaan de buren den dood aan
zeggen bij een geboorte, komen de na-
burinnen om beurt kraamvrouw en kind
helpenis er hulp noodig op den deel of
in een koestal de buren snellen ter hulp?
Men vraagt daarvoor geen loon, het is een
vanzelfsheid, een ongeschreven wet, maar
die men niet straffeloos overtreedt!
't Is de gemeenschap-idee, die uit dit alles
spreekt. De mensch is niet voor zichzelf
alleen op de wereld, maar leeft tusschen
anderen in, met wie hij door allerlei banden
verbonden is, die oorzaak zijn, dat hij, niet
kan handelen naar eigen welgevallen, maar
zich telkens naar die andere schikken moet.
't Is het tegengestelde van de Kaïns-
gedachte: Ben ik mijn broeders hoeder?
Dat dan ook nog lang de buurtgewoouten
in eere mogen blijven, al zou er eens iemand
zich te buiten mogen gaan aan slappe koffie
of een ander zijn maag overladen met zoete
koek!
De stadsmenschen missen toch veel van
de gezelligheid van 't buitenleven, denk ik
weieens. Vooral »ons soort menschen«.
De sociëteit bezoeken ze niet; de kroeg
nog minder. Avondjes met »bal na« zijn
niet voor ons. Komedie en concerte be
zoeken we niet. Eilieve wat blijft er
over?
't Is 'rs een zanguitvoering ot 'n jaarfeest,
waarop de traditioneele krentenbroodjes met
de nog meer oudvaderlandsche chocolade
verschijnen. Voorts zijn 't bestuurs- en leden
vergaderingen van velerlei soort, waarop
als het summum van verkwikking een karaf
met water staat
Leve dan de boeren-avond visite, waarop
ik al deze heerlijkheden, plus 'n glas goeden
wijn, plus gebraden appels, plus late peren,
plus plenty noten, plus havannah's, vau de
acht, plus zooveel andere diugen, die't ge
hemelte streelen, genoten heb
En waarop ik vroolijk gelachen heb, om
de anecdoten van huis en hof, in leuke
boerentaal meegedeeld, dat ik er m'u
knagende kiespijn door vergat.
Als ouz stadsmenschen wijs waren, dan
richtten ze met elkaar zoo'n soort koffie-
en chocolade-sociëteit op en ze gingen
daar b.v. eens in de week 's een avond
heen, als 't kan met d'r vrouw. Als surro
gaat voor de winter-avond visite op 't platte
land.
Niet, om uithuizig te worden. Verre
vandaarEén avondje in de week is al
mooi. Maar we leven niet alleen in den
schoot van ons gezin. We leven ook in de
maatschappij. En 't is óók een deel van ons
leven, dat we elkaar eens zien en spreken,
zouder dat we op 'n vergadering malkander
allerbroederlijkst in de wielen rijden, of bij
officieel huisbezoek worden bezocht
Een protestantsch-christelijke »sociëteit«,
zonder »vergunning«.
De uitdiukkiug is wat gek.
Maar 'tidee is goed
UITKIJK.
Zwaar weer op til?
De politieke atmosfeer-is op het oogen-
blik alles behalve zuiver.
Zware, zwarte politieke onweerskoppen
dreigen aan den politieken horizont.
Men vreest zelfs voor het ministerieele
gebouw het ergste.
Dit doet men niet aan de zijde van rechts,
maar juist in den linker hoek gaat men niet
zonder vreeze de toekomst te gemoet
Ziehier, wat de vrijzinnige democratische
Arnli. Ct. Woensdagavond schreel:
Wat zal het gevolg zijn van de
onweersbui, die dreigend boven ons
hangt?
Zal de bliksem ergens inslaan?
Niemand kan het zeggen, maar
inktzwart is op sommige plaatsen de
lucht.
Drijft de bui over, dau zal de atmos
feer even zwoel blijven en weldra zullen
nieuwe buien opkomen.
Intusschen, zells al verfrischt de
komende onweersbui de lucht een
beetje, helder wordt het zwerk niet,
Waarlijk, geen aangename vrijzinnige
weervoorspelliugen voor het thans zittend
kabinet.
Vooral als men weet, dat het ministerie
alles behalve een hecht, weldoortimmerd
gebouw is.
Een der vrijzinnige bouwheeren heeft het
reeds bij de Amsterdamsche beurs verge
leken, niet weinig onderheven aan
scheuren.
Als de politieke stormen eens gaan
woeden, zware onweerswolken dreigen en
de bliksem het luchtruim doorklieft, wie
weet
Graafschapper
Beu siatl zonder drank.
Te Waycross, een bloeiende gemeente
in Noord Oostelijk Georgia, in N,-Amerika,
besloot nu ió jaar geleden de Gemeente
raad, dat iemand vergunning tot drankver
koop kon krijgen tegen betaling van de
enorme som van 30,000 dollars of f 75,000.
Telken jare werd dit besluit vernieuwd
en het is te denken, dat niemand kwam
opdagen, om voor zoo groote som »ver-
gunning« te verkrijgen.
Ook wordt in het stadje nauwkeurig
nagegaan of iemand zonder vergunning
drank verkoopt.
En de uitkomst
In dit stadje van 9000 inwoners vindt
men slechts 4 politieagenten 90 percent
der blanke bevolking woont in eigen huizen,
er zijn geen armen, zooals iu andere steden
en geen zwervers.
Van de kinderen bezoeken 93 percent
de scholen, terwijl er in de stad 20 kerken
gevonden worden, die goed bezocht worden.
Graafschapper,)
Het is nu wel zoo goed als zeker, dat
de regeering maatregelen zal nemen om
in den vleeschnood te voorzien.
Reeds het feit, dit met de tijdelijke
waarneming van het ministerie van land
bouw in Pruisen is belast de minister van
binnenlandsche zaken, v. Bethmaun Holi-
weg, is niet zonder beteekenis. Want deze
toch gaat do ir voor een beslist tegen
stander van de agrarische staatkunde van
minister Podbielski.
Maar d.m zijn er ook andere aanwijzin
gen dat de regeering eindelijk '/daden» zal
laten zien. Mag men de Kölnische geloovea,
dan zal naar alie waarschijnlijkheid het
m erdere verbruik van buitenlandsch vleescli
bevorderd worden door een verlof voorde
oprichting van slachthuizen aan de grens,
waar het uit het buitenland komende vee
aanstonds gesLcht en tot verder gebruik
bereid kan worden. Deze maatregel zou
met name ook aan de Nederlandsche grens
toepassing kunnen vinden.
Men zal er straks in den Rijksdag wel
meer van hooren Want de vrijzinnigen en
sociaal democraten hebben beide n een inter
pellatie over de vleeschschaarsckte aange
kondigd. De vrijzinnigen vragen den
rijkskanselier, of hij den «nood» wil leni
gen door, met behoud vau de maatregelen
