f oer lie Zuidliollaiid«clie en Zeenwiche Eilanden.
BIJVOEGSEL
Woensdag 3 October 1906.
$lsle Jaargang 1177,
An tire vo l
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
T. BOEKHOVEN.
Telel«on EnfercosMta». Blo. 2.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel,
j Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
i Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiëa worden ingewacht tot Dinsdag- an Vrijdagmorgen 10 uur.
%Ke slukken voor «Ie Siedaciie l?eséeingi, Ailvertesiliëia esi verdere A«lgiilni§tfalle frsa-Ei&p ie. sessdeei a«ui «le^i -suiggever.
Bij dit nummer behoort een
11de SjSJNT
van de 28ste Jaar-Collecte voor de
Scholen met den Bijbel.
Transport
Ezinge met Feerwerd, Garawerd en
Saaxum
Grootegast met Doezum en Sebal-
deburen
Nieuwe Pekela met Ommelander-
wijk en Zuidwending
Westerlee
Burum met Pieterzijl, Warfstermo-
len, De Kolk en De Leegte
Gaastmeer met Nijehuizum (per
lijst)
Gauw met Goënga, Sybrandaburen,
Offlngawier, Ter Zool, Deerzum,
Poppingawier, Rauwerd en Irn-
sum
Idsegahuizen met Piaam
Oosterbierum met Lidlum
Ambt-VollenhOTe met Kwadoe-
len, Barsbeek, St. Jansklooster
en De Belt
Yriezenveen naet Westerhaar en
Sibculo
Gelselaar met Geesteren
Veip bij Arnbem
Heemstede met de Glip
Goudswaard (giften)
Noorden (Kerken)
Oegstgeest (de Morschweg metRijn-
dijk)
Eockanje
Voorburg
Waarder
Colijnsplaat met Kats
Scharendijke met Eikerzee
Vlissingen
Zonnemaire (G. K.)
Zevenbergen
Totaal van 275 Locale Comités f 30.842.10
Waar niets staat aangegeven is de collecte aan
de huizen gehouden.
De Uniecollecte bedroeg te Gauw f 29,25, te
Offlngawier f9,28te Goënga f30,87, te Rauwerd,
Deerzum en Poppingawier f80,65, en te Sybranda
buren en Ter Zool f 36,20.
Te Scharendijke wordt maandelijks ongeveer
f 10 in de Kerk voor de school gecollecteerd.
R. DERKSEN,
Secretaris der Unie.
f 27.720.12'/,
171.40
115.45
166.10
52.75
122.-
171.10
188.25'/,
23.15
36.19'/,
80,
273.10
262.05
254.87'/,
236.59
5.—
91.71'/,
107 44'/,
37.65
136.93'/,
111.40
169.80'/,
29.53
161.75
42.60
77.13
dok weer een realesa tol
vakorganisatie.
Geen zaak, die een werkman meer
belang inboezemt, dan de werkloos
heid.
Ontmoet hem in zijn beste oogen-
blikken, wanneer zijn tevredenheid
op 't hoogste, zijn ontevredenheid op
't laagste peil staat, dadelijk is het
uit zijn mond alles zou best zijn,
als er van den winter, of dan en dan
maar werk was.
Dezer dagen ontmoetten wij nog
veldarbeiders, die een prachtigen
zomer gemaakt haddeneen zomer
zoo rijk, ais ze zelden hadden gehad
en prijzende het goede verleden van
'tjaar 1906, roemende de betere in
komsten door weinig verlet, gemak
kelijker ontdoen bij den arbeid door
de droogte en 't mooie weer, was het
toch al heel gauw vwe hebben reden
dankbaar te zijn, maar die
winterNog een week of wat en de
verdiensten gaan zakken, houden op,
en dan kan je je keel wel aan den
kapstok hangen.«
En dat is zoo op 't platteland als
in de stadde werkloosheid knaagt
aan veler bestaan.
Nu zullen we niet de redenen be
spreken, die daartoe leiden voor 't
platteland is er 's winters voor vele
u nu voor gezegd,
arbeiders oorzaak tot weinig ver
dienste want een stuk land is nu
eenmaal iets anders dan een briketten
fabriek [stilstand op 't platteland is
de tijd van leven en beweging op zoo'n
fabriek voor 't platteland is de win
tertijd de braaktijd van de porte
monnee, al is 't waar, dat er wel werk
kan gezocht en gevonden worden, als
de beurs of de wil der boeren dat
maar toeliet en gedoogde.
Voor de werkeloosheid in fabrieken
zullen we evenmin redenen opgeven,
waar ieder weet, dat de vrije invoer
veler artikelen die bevordertde con
currentie er aan mee doet om 't werk
zoo goedkoop mogelijk te betalen,
wat vanzelf tot werkeloosheid dringt
enz. enz., maar zonder de redenen te
bespreken, willen we alleen als feit
constateeren, dat de werkeloosheid als
een nachtmerrie drukt op den werk
mansstand.
En nu willen we in verband met
de vakorganisatie dit opmerken
Wil de werkmansstand in deze
dagen zich eenigermate ontworstelen
aan dien schadelijken tijd, en wil hij
zelfs in dagen van werkeloosheid nog
wat ontvangen, dan moet hij zich met
zijns gelijken verzekeren tegen wer
keloosheid.
Ja, zegt men: dat is je ware! We
moeten ons verzekerenTegen den
ouden dag is 't uitnemend, maar tegen
de werkeloosheid is 't niet minder
noodig, want die gevolgen gevoelt ge
eiken winterdag
Maar merkt dan op, waarde heer
dat alleen een krachtige organisatie
in staat is om die verzekering te be
werkstelligen.
In Januari 1906 is na eene vóór
studie en een uitgebreid onderzoek
van vier jaar in Amsterdam gebleken,
dat een verzekering tegen werkeloos
heid alleen mogelijk is bij flink ge
organiseerde arbeiders, of zooals het
geleerder gezegd wordt: de Amster-
drmsche Commissie vond voorshands
de goed-georganiseerde vakvereeni-
sing het eenige milieu (de eenige
kring), waarin de werkeloosheidver
zekering een goede kans van slagen
heelt.
Houdt het
arbeiders
Na een nauwkeurig en nauwgezet
onderzoek in Amsterdam een onder
zoek gesteund door werklieden, voor
zitters van werkliedenverenigingen,
raadsleden bn andere bekwame kop
pen, die de zaken in 't Buitenland ook
door en door kenden die op de hoogte
waren met wat het Gentsche stelsel
is, met wat in andere vereenigingen
gebeurtzij constateeren, dat geen
verzekering van werkeloosheid mo
gelijk en afdoende is, dan die rust
op een krachtige vakorganisatie.
Doet hier nu uw voordeel mee en
klaagt niet al te lang, maar slaat de
hand aan den ploeg.
Uit «Ie Pers.
De Jenever-accijns.
De heer De Meester bezit een buiten
gewonen durf,
Zijn beide voorgangers hebben geprobeerd
een accijnsverhooging op de jenever er
door te krijgen: Dh. Pierson in 1898. Dh.
Harte zelfs tweemaal, in 1902 en in 1904,
maar het is hun niet gelukt.
En toen waren deze heeren nogal be
scheiden in hun eischen ze stelden een
verhooging voor van maar f 7 per hecto
liter.
Thans komt minister De Meester met
een verhooging niet van zeven, maar van
zeven en twintig gulden.
Zoo'n sprong heeft nog nooit een minis
ter van Financiën durven maken.
In 1862 bedroeg de jeneveraccijns f 22
per hectoliter.
In 1863 werdt het f 35.
In 1865 f 50.
In 1869 f 53.
In 1877 f 57.
In 1884 f 60.
In 1892 f 63.
Eu nu zal het met één sprong ineens
f 90 worden, een verhooging even groot
als waarover men in veertig jaar tijds vijf
keer heeft gedaan.
Men begrijpt haast niet, hoe de heer
De Meester dat zaakje aandurft.
Kuyper is mede om zijn Drankwet ge
vallen zijn grootste vijanden waren de
herbergiers.
En nu jaagt De Meester al deze vrien
den van Borgesius tegen zich in het harnas.
Men kan haast niet van zijn verbazing
bekomen.
Het is de sterkste toer, dien dit kabinet
kan uithalen.
Maar hij zal moeten slagen voor iemand
ter wereld het gelooft.
Ook een mindere dan Thomas zou hier
twijfelen. Het huisgezin.)
Tisin» eis Uanlltsouw.
EENE VERKLARING, DIE OOK TEGELIJK
EENE AANSPORING IS.
Hoe het verklaard moest worden, vroeg mij
een lezer, dat bij 't gebruiken van wat Chili op
wintergraan, in het najaar maar gering verschil
te zien was, terwijl in 't voorjaar het perceel,
dat Chili had ontvangen in den herfst, een
mooien voorsprong kreeg. Want zoo werd er
door hem nog bijgevoegd nawerking mag men
toch van het salpeterzout niet verwachten
Ik vindt het altijd heel pleizierig, dat men
zulk soort vragen doet. Vooreerst leer ik er uit
dat men leest, wat ik schrijf en er ook over denkt.
En in de tweede plaats geeft zulk vragen er
aanleiding toe, eene kwestie goed onder de oogen
te zien.
Maar nu de gevraagde verklaring,
Laten we met het oog hierop even luisteren
naar hetgeen ons de heer M. J. Mansholt vertelt
over de ««werking van de bemesting op een
hooilands proefveld te Groot-Arnmers.
Bedoelde deskundige zegt
„Eigenaardig is het, dat juist chilisalpeter overal
de sterkste nawerking vertoont, terwijl toch alge
meen wordt aangenomen, dat chilisalpeter hoogs
tens een seizoen in den grond blijft en 'tgeen
niet wordt opgenomen, voor de plant verlo
ren is."
„In 't algemeen is dit juist. De nawerking moet
hierdoor ook niet worden verklaard, alsof er nog
salpeter in den grond was gebleven, waar uit eene
nevenwerking van de salpeter, nl. het bevorde
ren van den groei van bepaalde grassen, waar
door andere worden verdrongenmaar vooral
omdat door salpeter-bemesting de beworteling
van de grassen sterk wordt bevorderd".
En op de laatste zinsnede uit deze aanhaling
wou ik vooral de aandacht van de vrager vesti
gen „vooral omdat door salpeter-bemesting de be-
worteling van de grassen sterk wordt bevorderd".
Zou er_ in deze woorden ook niet de gevraagde
verklaring liggen opgesloten.
Wanneer men aan 't wintergraan in 't najaar
50 KG. chili geeft en van de werking daarvan
boven de aarde weinig bespeurt, terwijl dan later,
in 1 voorjaar toch 't met stikstofmest begiftigde
perceel een goeden voorsprong krijgt, dan wil
ft mij heel waarschijnlijk lijken, dat hier's heeren
Man holts woorden van toepassing zijn, met dien
verstande, dat men voor grassen granen schrijve
en ous leze: vooral omdat door salpeter-bemes
ting de beworteling van de granen sterk bevor
derd wordt.
Het spreekt van zelf, dat die „verklaring" niet
gelijk gesteld mag worden met de mededeeling
van een onomstootelijke waarheid. Maar wel kan
ze mee helpen tot de vorming van 't besluit, eens
te beproeven met een halve baal salpeter op z'n
wintergraan.
G. VAN DER MOLEN,
Landbouwonderwijzer.
Vlaardingen, Sept. 1906.
Praag baak..
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
Antwoorden of mededeelingen
zyn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen
989. Hoe '11 kippenhok van luis te reinigen?
990. Is 't noodig, andijvie voor 't ingemaakt
wordt te koken
Antivoorden en mededeelingen.
987. Melkeiwit Dat is de kaasstof in de eerste
plaats en dan nog eene andere eiwitsoort, die
melkalbumine heet.
988. Geen zwavelzure ammoniak op gekalkt
land? Neen, volstrekt niet. De kalk zou de am
moniak (en daar is 't juist om te doen) uitdrij
ven. Ook geen kalk op versch (met stalmest)
bemest land.
BSuitesilanil.
RUSLAND.
Het gerucht houdt nog maar steeds stand,
dat de Tsaar niet naar Beterhof is terug
gekeerd voor de wapenschouwing over de
garde, omdat minister Stolypin hem voor
een samenzwering had gewaarschuwd. De
officieren der garde moeten zeer ontstemd
zijn over het uitstellen dier revue.
Stolypin zelf wordt gezegd, in zijne kamer
in het Winterpaleis te Petersburg een
brief te hebben gevonden, waarin hij met
een nieuwen aan dag bedreigd wordt. De
bewakers begrijpen niet hoe die brief'daar
gekomen kan zijn,
Men zegt dat de Tsaar heelemaal niet
meer naar Peterhof zal terugkeeren, maar
straks verblijf nemen in het Winterpaleis.
En nu blijkt het ook daar niet meer veilig
te zijn
Minister Stolypin heeft op een hem ter
beschikking gestelden kruiser een bezoek
gebracht aan den Tsaar in de Pinsche
wateren en met den Keizer een vertrou
welijk onderhoud gehad. Het resultaat van
dit onderhoud heet van groot belang te zijn.
De Tsaar zou nl. den eersteu minister
nieuwe uitgebreide volmachten hebben
gegeven. Alle belangrijke beslissingen moe
ten door den eersten minister worden
bekrachtigd, en alle ministers, behalve die
van oorlog, marine en van het keizerlijk
huis, zullen vooitaan rechtstreeks staan
onder minister Stolypin.
Dinsdagavond is in de Weezenstraat te
Riga een bom in een tramrijtuig geworpen.
Bovendien werd er op de tram geschoten.
Een reiziger werd gedood, de conducteur,
een onderofficier en twee reizigers werden
zwaar gewond.
Van de uitgestrekte vlakten ten N. der
Kaspische Zee, tusschen de Wolgaendeu
Oeral, komeu berichten van vreeselijken
hongersnood. De onderstand, dien de regee
ring de door misgewas getroffen bevolking
zendt, is veel te gering om den nood te
kunnen lenigen. De verdorvenheid der
Russische beambten verijdelt daarbij nog
de goede bedoelingen der regeering, daar
de voor bet koopeu van goed koren be
stemde gelden voor het meerendeel in de
zakken der beambten heeten te verdwijnen.
De toestand der bevolking in het gouver
nement Samara is eveneens wanhopig. De
priesters uit twaalf dorpen smeeken het
Roode Kruis om hulp. Geheele gezinnen
eten slechts driemaal per week, tengevolge
waarvan het aantal zieken dagelijks gruoter
wordt. Vooral heerscht er hevig scheurbuik
en onderlijfatyhus. Brood wordt uit onge
looflijke bestanddeelen samengesteld en heeft
een groene, vieze kleur. Het door de regee-
ring geleverde zaaikoren is van twijfelachtige
qnaliteit, omdat het zoo goedkoop mogelijk
gekocht is.
Ook in de steppen heerscht hongersnood.
Tengevolge van den mislukten oogst i3 er
voorts geen veevoeder, zoodat het vee voor
spotprijzen verkocht moet worden Er is
geen brood en geen zaaikoren. Overal moet
de hulp van particulieren ingeroepen worden.
KRETA.
Geheel zooals het behoort, hebben de
vier beschermende mogendheden de Porte
kennis gegeven van de benoeming van
Zaïmis tot opvolger van Prins George van
Griekenland als gouverneur van Kreta.
Zoodra dit officieele bericht was ontvangen,
besloot de Turkselie ministerraad tegen die
benoeming een jarotest te lichten. Zaïmis
toch was benoemd door den koning van
Griekenland met de toestemming van die
mogendheden, en de Sultan beschouwt dit
als een inbreuk op zijn souvereiniteitsreeb-
teu over Kreta.
Hij zal wel gelijk hebben, Abdoel Hamid,
maar het gebeurt meer, dat er over hem
zonder hem wordt gehandeld En spijt zijn
protest is en blijft Zaïmis nu gouverneur.
Vóór prins George, onder het geweervuur
der Kretenzers, het eiland verliet, had hij
het volgende manifest aan de eilanders
gericht'/Ik ga heen met een gerust
geweten, Dademaal ik mijn plicht jegens het
land getrouw en met toewijding vervuld
heb, in de hoop dat in een niet ver ver
wijderde toekomst ai onze verwachtingen
verwezenlijkt mogen worden. Ik ben over
tuigd, waarde Kretenzers dat gij, doordron
gen, van een oprechte en innige vaderlands
liefde, mijn ouherroej.eltjk besluit om het
eiland te verlaten, zult eerbiedigen, en dat
gij u getrouw zult onderwerpen aan de door
de vier mogendheden genomen beslissingen.
Donderdag is Prins George te Athene
aangekomen. De gezanten der mogendheden
waren allen aanwezig, terwijl de Engelsche
gezant den prins in een korte toespraak
welkom heette.
E11 wachten we nu af hoe Zaïmis het
op Kreta maken zal
Officieel fsedeelte.
Toelating tot de Openbare School.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS van
Somuielsdijk brengen ter kennis van Ouders en
Voogden, die voor hunne kinderen en pupillen
met 1 November a.s. toelating op de Openbare
Lagere School verlangen.
Ie dat zij zich onder ovei legging der vaccine-
bewijzen kunnen aanmelden ter Secretarie
dezer gemeente van 820 October 1906.
2e dat alleen worden toegelaten kinderen
die den leeftijd hebben van 6 jaar of dien
bereiken zullen binnen zes maanden na
den dag der toelating en
3e dat na gemeld tijdstip geene toelating
meer zal plaats hebben.
Sommelsdijk, 1 October 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Wethouder, De Burgemeester,
J. TIMMERMAM Mz. DE GRAAFF.
Waterschouw.
DIJKGRAAF EN GEZWORENS der polders
„Oudeland" en „Everdina" onder Sommelsdijk,
maken bekenddat zij op Dinsdag 16 October
a s. schouw zullen houden over weg- en dijksloo-
ten, welke overeenkomstig art. 19 der keur van
deze polders behooren te zijn gezuiverd van alle
ruigte, vuil, riet, en alle daarin verder groeiende
planten behooren te worden afgehakt. Gelasten
mitsdien alle ingelanden en gebruikers te willen
zorgen dat hieraan worde voldaan, ten einde
alle bekeuring overeenkomstig dit aTtikel te voor
komen.
Sommelsdijk, 29 September 1906.
Dijkgraaf en Gezworens voornoemd,
De Secretaris, De Dijkgraaf,
A. J. DE GRAAFF. K. DE GRAAFF Cz.
Plaatselijk fVieaws,
Somnielstlijk. Wij laten hieronder
volgen afdruk van een schrijven, dat door
de Gedeputeerde Staten van Zuid Ho land
dezer dagen werd verzonden aan de polder
besturen op Flakkee
Naar aanleiding van de ingekomen
bezwaarschriften tegen het ontwerp-be...uit
tot vaststelling van een reglement op
het gemeen waterstaatsbelang van het
eiland Goedereede en Oyerflakkee over
wegen w.j, in hoeverre de invoer g van
een dijktafel gepaard moet gaan aan