Woensdagl9Septeriïberl906.
21sl° Jaargang K°. 1178
A n tirevo tion air
Orgaan
voor de Xuiiliiollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
Advertenties 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
5tie lil J SIT
©He LIJST
Uit tie IPei's.
Vraagbaak,
BiAlleialasati.
I
ang XII."
•Z.
ot 1 April 1907.
September 1906
adttg vm. 5 uur.
eptember, Mean
er, Nov. Decem-
aartNm. 3 uur
9nymph".
en met 29 Sept.
•Z.
Dagelijks vm.
uur.
andag en Dinsdag
.30 uur. Overige
6,30 uur.
terdam.
insdag vm. 5,30,
verige dagen vm.
•Z.
Zondag 9, 3 en
Dinsdag 9, 12.15,
2.15, 4 en 7* uur.
Schiedam 20
orden de diensten
van 2 Apiil tot 1
6.15 uur.
dag 8, 2 en 6*
insdag 7,30, 10, 1
2 en 6* uur.
rdt de dienst nm.
van 2 April tot 1
uur.
BRIELLIi.
boot.
Aankomst.
10.20
3.15
5,10
8,15
ËRDAM I>.I>.
boot.
Aankomst.
8,6
1,31
5.—
8.45
'et- HoOerd
lard. Postbo.
Aankomst.
8.6
9,39
2.34
5,-
8.45
11,55
sche tijd.)
Numansdorp-
6.—
6.24
6.43
6.53
7.24
7.44
8.35
9.06
9.25
9.29
10.10
7.22
7.42
7.51
8.24
8.42
9,06
8.57
9.18
9.29
10.08
10.25
10.53
onregelmatig
Ooltgensplaat
halten.
45 7.55
05 8,13
.26 8.35
35 9.06
6.—
.02
.24
.45
nregelmatig.
rdam
8.35
9.12
9.33
9.52
13
25
40
35
7.43
7.56
8.07
8.21
9.06
R
45
57
07
25
8.35
9.25
9.37
9.47
10.05
halten,
6.—
7.54
8.07
8.35
10.40
7.01 8.24
7.14 8.37
9.06 10.53
eyoetsluia
20
55
25
43
15
6.20
6.52
7.20
7.40
7.52
8.05
50
03
20
40
07
40
egelmatig.
7.05
7.18
7.40
7.55
8.20
8.55
.50
.32
.15
.46
10.6
10.45
11.—
11.35
12.18
.15
.58
.20
.40
0.23
9.58
11.10
11.53
12.14
12.34
1.20
1.54
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
MDI.tlGtvniJIH.
Telefoon Intercom»!. So. 2.
Dienstaanvragen en Bienstaaabiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Adyertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ert Vrijdagmorgen 10 uur.
■%lle Mn k ken voor öe §te«!acïie beétenid, .40 verten tien era verdere Administratie franco foe te zenden aan den Uitgever.
van de 28ste Jaar-Collecte voor de
Scholen met den Bijbel
Transport f10,403,17
Visvliet51,50
Winsum (Gr.) met Obergum 167,50'/,
Broek o/Akkerwoude 43,43
Hommers met Jutrijp 52.51'/,
Oostermeer18,25
Saeek195,06
Suameer27,6L
Meppel met Oosterboer en Hesse-
lingen303,74
Montfoort met Blokland, Willeskop
en Linsehoten c. a90,47
Mijdrecht met den Hoef, Bozen
hoven en Waverveen 48,45
Vreeland37,82
Vreeswijk16r,13'/,
Monnikendam met Overleek, Kat-
woude en Zette50,58
Zaandam met Nauerna, Assendelft
en Westzaan244,10'/,
Nieuw-Beijerland (giften) 5,00
Lisse. 171,67'/,
Nieuwerkerk aan den IJsel 144,10
Ouderkerk aan den IJsel (H. K.) 74,40
Ottoland met Molenaarsgraal en
Brandwijk178,50
Pernis175,05
Rijswijk bij Den Haag 108,57'/,
Sassenheim met voorhout 161,00
Biggekerke met Krommenhoeke 44 80
Veere met Zandijkbinnen (G. K.)38,61
Almkerk (G.K.)20,00
Totaal van 125 Lacale Comité's f 13,025,05'/,
Waar niets staat aangegeven is de collecte aan
de huizen gehouden.
Onder de TJniecollecte te Montfoort zijn f 16,50
begrepen uit Linsehoten.
Monnikendam is, voor zooverre ons bekend,
het eenige L. C. waar de Uniecollecte gehouden
wordt door de leden eener Meisjesvereeniging
Zij is dit jaar weer hooger dan het vorige jaar
K. DERKSEN,
Secretaris der Unie.
van de 28ste Jaar-Collecte voor de
Scholen met den Bijbel.
Transport f13.025,05'/,
Haren (Gr.) met Eelde (Dr.) 167,15
Wester Emden80,25
Augustinusga met Rohel 39,70
Britsum met Cornjum en Jeslum
(G. K.)32,S5
Dokkum met Aalzum en Oostrum
(Wg.)220,78'/,
Franeker met Zweins, Ried, Boer,
Schalzum, Dongjum, Herbajum
en Peins159,05'/,
St. Jacobi Parochie (met lijsten). 53,25
Rinsumageest met Sybrandabuis 121,15
Surhuisterveen met Serhuister-
veensterheide. 124,52'/,
Veenwoudsterwal metHardegarijp,
Rijperkerk en Veenwoude 93,00
Wierum25,20
Wommels117,13
Diever53,00
Olst (G. K.) 3,34
Rheden met Wordt-Reden en Rhe-
dersteeg122,10
Werkhoven45,65
IJaelstein. 49,35
Buiksloot met Nieuwendam en
Zunderdorp66,72'/,
Halfweg156,05
Schagerburg3,00
Leiderdorp met Soeterwoude(Hooge
Rijndijk)201,16'/,
De Lier met Burgersdijk 236,71
Oudshoorn met Ridderbuurt 178,02'/,
Axel210,*7
Krabbendijke met Oostdijk (O.K.) 30,89
Totaal van 150 Locale Comités f 15.615,47'/,
Waar niets staat aangegeven is de collecte aan
de huizen gehouden,
De Uniecollecte bedroeg te Buiksloot f 38,44,
te Nieuwendam f 10,99'/, en te Zunderdorp f 17,29.
R. DERKSEN,
Secretaris der Unie.
ïeer juist.
De Nederlander heeft over de Ka
tholiek Sociale week een hoofdartikel,
waarin ze de actie der R. Kath op
Sociaal terrein terecht prijst, en tevens
eenige kantteekeningen maakt op een
geuit woord. De Tijd had dit ge
schreven, over de vergaderingen in
verband met wat de Socialisten be
weren te doen voor 't volk:
Wij zijn heusch den Socialisten
niet den minsten dank schuldig. Wij
kunnen wel dankbaar zijn, als
iemand ons iets geel't, al is hij ook
geen vriend var. den huize-maar
als die man veel meer van on&%eelt
weggeroofd dan hij ons gaf, dan
danken wij niet!
De sociaal-democratio heelt ons
volk meer afgenomen dan zij 't gaf
en zij zint voortdurend op middelen
om met dien roof steeds voort te
gaan. Indien de sociaal democratie
aan de wereld enkel een andere
economische regeling kon of wilde
geven, de Katholieken zouden zich
niet allerwege zoo geweldig tegen
haar harnassen. De Kerk is immers
geen instelling van eenige econo
mische leer. Maar zij weet, dat de
sociaal-democratie een ontzaglijke
zedelijke verwoesting brengt overal,
wr.ar zij verschijntdat zij 't recht
streeks op het geloof vooral van de
massa aanlegtdat zij verwildering
en achteruitgang brengt in plaats
van beschaving en voorspoed dat
zij de volkswelvaart verwoest en
daarmee een der middelen, waar
door de Katholieke Kerk hare taak
op de wereld moet vervullen.
Doch ook op zuiver stoffelijk en
economisch gebied heeft het socialis
me de verdiensten van zijn
schreeuwen en porren ten volle mee
geteld oneindig meer verwoes
tingen en rampen dan verbeteringen
in de wereld gebracht.
De Nederlander voegt er nu dit aan
toe
Deze opmerkingen schijnen ons
van pas. Bovendien dient niet uit
het oog verloren, dat de sociaal-
democratie een beweging is welke
parallel loopt met nieuwe maat
schappelijke verschijnselen en be
hoeften. Wat wakker gemaakt®
heeft, is o i. het .geheel van die
verschijnselen en behoeften. Omdat
een materialistische wereldbeschou
wing daarop de hand gelegd heeft
schijnt het voor sommigen, alsof
het de mannen dier wereldbeschou
wing zijn, welke de hervormingsbe
weging, door die nieuwe verschijn
selen in het leven geroepen, hebben
uitgelokt. Dit is onjuist en berust
op een verwarring tusschen datgene
wat ontstaan en gegroeid is buiten
elke richting om, en de sociaal
democratie die dit alles in haar
ongeloovig-vvijsgeerig kleed heeft
willen steken.
En beide bladen hebben gelijk.
Bet Socialisme maakte niet, maar
vond een nieuwe maatschappelijke
beweginger was een ontwikkeling
van nieuwe toestanden zichtbaar,
waarin de loonarbeiders, in 't algemeen
uitgedruktde democratie zich naar
boven poogde te worstelen.
Want heel de strijd der laatste 25
jaar, heel de Sociale kwestie, kwam
voor 't grootste deel neer op deze
zaakde proletariër ontwaakte en de
misstanden kwamen bloot.
Maar de Socialist, materialistisch
aangelegd, bekeek die dingen uit het
oogpunt van voller maag en meer plei
zier in de wereld.
En hij zag niet, dat de proletariër
ook leven moet bij 't woord des
Heeren de Socialist bande dat Woord
Gods uit de gezinnen liefst weg en
deed den werkman opgroeien in on
verschilligheid voor dood en eeuwig
heid, voor kerk en Christelijk geloof;
maar ook opgroeien in blijde ver
wachting van een hemel op aarde,
een aardsch paradijs vol van genoegen
en geneugten.
'De Socialist legde de hand op de
Evolutie (ontwikkeling) der Maat
schappij en maakte., haar tot een zaak
"van Brood en Spelen
Daarom moet een Socialist geen
meerdere eere geschonken worden,
dan hem toekomt en die eer ismet
taai geduld de hindernissen te hebben
aangewezen, die 't proletriërspad be
moeilijken. Maar overdo opruiming der
versperringen behoeft men hem niet te
prijzen, want waar hij hier opruimde
richtte hij door zijn klassenstrijdleer
elders een versperring op nog grooter
dan de eerste, die hij hielp aanwijzen.
Kort van Memorie.
Zooals de lezer weet, is bi] den jongsten
lintjesregen ook den heer D. de Klerk,
den Kamerafgevaardigde- van Rotterdams
2 de district, een Koninklijke onderscheiding
te beurt gevallen.
Menigeen keek daar vreemd van op.
Ten onrechte, dunkt ons. Bij dergelijke
gelegenheden moet men zich op alle moge
lijke verrassingen voorbereid houden.
leis anders is echter, wat de socialisten
bestaan.
Het Volk vloeit over van bijtende spot
voor den nieuwen ridder, en de Rotter-
damsche correspondent noemt het geval
?de bekrouiDg van de omhoog geholpen
middelmatigheid, <v
Wel, wel, dat is nu de candidaat der
socialisten bij de herslemming van verleden
jaar.
De h er De Klerk is weer in de Kamer
geholpen door hun toedoen. De 500 stem
metjes die bij de eerste stemming op partij
genoot llelsdingen werden uitgebracht, zijn
in het citfer der herstemming bij den heer
15e Klerk terug te vinden.
De socialisten schijnen zich dit goed
geconstateerde feit niet meer te herinneren.
Anders moesten zij toch niet zoo'n kabaal
maken over hun eigen afgevaardigde.
f Maasbode./
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
Antwoorden of mededeelingen
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
985. Wat is nitrificatie?
9S6. Zijn de „Mededeelingen" van't Ministerie
van Landbouw in den handel?
Antwoorden en mededeelingen.
983. Sensioen? Dat is de naam, waarmee men
in Zeeuwsch Vlaanderen 'tKruiskruid aanduidt,
't welk bij ons ook kruiswortel heet. Wellicht is
die vreemde naam eene vervorming van de
Latyusch Senécio, die in de wetenschap voor kruis-
kruid gebezigd wordt.
984. 't Bietenaaltje is uiterst klein, 't Wijfje
heeft een citroenvorm en is slechts 1 mM. lang.
't Mannetje heeft de palingvorm, is dus iets langer,
doch ook heel klein. Met 't bloote oog misschien
alleen dan te zien, als raon weet, dat ze er zijn.
We zullen er eens wat meer van vertellen.
Tuin- en ijandlMKUw:,
DENKT HIER EENS OVER NA EN NEEMT
DE PROEF.
Nu 't weer zoo zacht aan Herfst gaat worden,
en straks de tijd komt voor het zaaien van ons
wintergraan, nu is het, dunkt mij, zaak, den
landlui er ook weder op attent te maken, dat
de korrels, die men straks ter kieming uit zal
strooien, stikstof moeten kunnen vinden in de
buurt, precies zoo goed als phosphorzuur en
kali. Dit laatste schijnen velen wel te weten.
Want van phosphaat- en kalimest wordt menig
vuldig reeds in 't najaar heel wat uitgestrooid.
Maar stikstof in den herfst? Chilisalpeter in het
najaar? Neen, dit wil er niet reebt in bij velen.
En toch toch is 't een feit, dat dan alleen
een stikstofmest mag achterwege blijven in den
herfst „als de akkers zich in een zeer goeden ent-
tuurtaestand bevindt of te voren met stalmest of
stikstof verzamelende groenmestplanten is bemest
zegt G. J. Bieleman in 't bekende werkje „Onze
meststoffen", bewerkt naar 't Duitsok van Pro
fessor Dr. A. Stutzer.
De aangehaald en door mij gecursiveerde
woorden zijn het, waarover ik den lezer -verzoe
ken wou, eens na te denken en dan ook proef
te nemen met of baaltje chili per H A.
op z'n wintergraan. Want stellig zal 't bij lang
niet allen gelden, dat de akker zich in zeer goe
den cultuurtoes(a»d bevindt. En zelfs ook dan
nog schijnt een 50 K.G. salpeter erg goed werk
te kunnen doen.
Herinnert ge U nog van 't proefveld, waarvan
ik verleden jaar vertelde Daar had men in den
aanvang maar heel weinig onderscheid gecon
stateerd. Doch dat chilisalpeter er toch nuttig
was geweest, bleek in het voorjaar, toen het
koren weer begon te groeien. De halve bunder,
waar men 25 K.G. zout had uitgestrooid, kreeg
nu een goeden voorsprong.
Genoeg; de lezer weet nu wel, wat ik bedoel,
met bovenstaande regelen. Hem" aansporen op
z'n winterkoren eens, zij 't dan maar baaltje
op een halven bunder te beproeven, 't Zou mij
verwonderen (als z'n land geen gebrek aan
phosphor heeft of kali) hem geen goede resul
taten te zien krijgen Voor de mededeeling hier
van houd ik mij zeer aanbevolen.
G. VAN DER MOLEN.
Landbouwonderwijzer.
Viaardingen, Sept. 1906.
RUSLAND.
In de Oostzee-provinciën schijnen de
terroristen nog op vreeselijke wijze huis
te houden en allerwegen schrik te ver
spreiden, terwijl de regeering niet bij
machte is er paal en perk aan te stellen.
Het volgende geeft er een paar staaltjes
van
In de dorpen van het district Riga
staat het revolutionaire comité de uit
oefening van handel en nijverheid toe of
verbiedt haar.
Zaterdag jl. kwamen vier vertegen
woordigers van dit comité bij een boer
en vroegen hem om geld en wapeuem
Toen zij dit gekregeu hadden, gingen
zij heen, maar een half uur later kwamen
ze terug en joegen hem een kogel door
het hoofd, Daaiop gingen zij naar de
school, trapten de deur in en dwongen
den onderwijzer met het gelaat naar den
muur te gaan staan, waarop zij hem met
kogels doorboorden. Zij lieten verscheidene
weesje?, van wie de oudste 11 jaar is, bij
het lijk van hun vader.
In hetzelfde district liet de revolutionaire
'/regeering// een boer opzoeken, die draaide
met het betalen van een schatting van
375 gulden, hem opgelegd. De boer zei,
dat hij slechts 225 gulden bezat, hetgeen
de revolutionairen aannamen, waarna zij
hem eveneens een kogel door het hoofd
joegen.
Voor hun aanslagen gebruiken de
terroristen telkens weer jonge personen.
Jonge meisjes, ja zelfs schooljongens loopen
met bommen en revolvers rond en beweren
de uitvoerders van revolutionaire vonissen
te zijn.
Verleden week werd een 14-jarige
gymnasiast gearresteerd, die met een ledige
bom over straat liep. Ondervraagd wat
hij er mede wilde doen, antwoordde hij
kalm, dat hij op weg was naar een kameraad
om die te laten vullen, «Eu dan vroeg
de commissaris van politie. «Ik weet niet,
ik wilde hem ergens neergooien, waar veel
menschen waren.De rechtbank veroor
deelde den jongen tot vei banning naar
Sachalin.
De jonge meisjes maken er over het
geheel meer ernst van. Elke studente,
die zichzelf respecteert, schijnt tot een
groep terroristen te behooren. Zij weten,
dat zij aan de gevangenis bloot staan
het kan haar niet schelen. Zij weten, dat
baar de doodstraf wachthet houdt haar
niet terug. Zij weten, wat erger is, dat
haar, vóór haar dood, de ergste mishan
delingen kunnen wachten Zij
werpen haar bom, en de partij verkoopt
haar portret op de hoeken der straten, en
het wordt gretig gekocht, als dat eener
nieuwe martelares voor de vrijheid. Ge
wikkeld in vlammende vlugschriften gaan
O O
die portretten bij duizenden.
W apenen worden 'bij massa's ingevoerd,
en zooals w,e hierboven zeiden, niet enkel
over Einland. Of men de ambtenaren
omkoopt, of hoe ook, het feit staat vast.
liet verwonderlijkt is, dat men nog
menschen vindt, die een post als gouver
neur of zelfs als politieagent willen be-
kleeden. Daarbij treft het, hoe in die
kringen een bijna misdadige zorgeloosheid
heerseht. Met dreigbrieven wordt evenmin
rekening gehouden als met waarschuwingen
van vrienden. Zoo wist men, dat geloerd
werd op generaal Timachew. De dag en
het, uur, dat hij in de lucht zou vliegen,
waren hem aangekondigd.
De generaal deed niets. Dat waren
riebiatcheslwa (kinderachtigheden), het
woord is dezen menschen in den mond
hestorveii, Welnu, den lOden Augustus
oin 6 uur zon het gebeuren. De terroristen
hielden woord. De generaal kwam thuis
zonder geleide. Een jong meisje stond
aan de poort van zijn huis. Zij gat hem
een smeekschrift tegelijk liet
zij een handtaschje vallen en liep weg.
Dezen keer ontploften de vier bommen
niet, en de daderes werd gepakt. Maar
voor zij op het politiebureau was gebracht,
was zij dood. Zij- had een capsule met
blauwzuur ingenomen. In haarportemonnaie
vond men nog drie van die capsules.
Over wat in Siedcle voorviel, geen
nadere bijzonderheden van beteekenis. Maar
het moet er vreeselijk zijn toegegaan.
Vier der voornaamste straten zijn bijna
geheel verwoestin andere straten is een
groot aantal huizen geplunderd en be
schadigd. Zeven en twintig huizen zijn
afgebrand.
Dinsdagmiddag hadden nieuwe onge
regeldheden jilaats. Er werd dien middag
een der gevallen soldaten met militaire
eer begraven. Tegelijkertijd begroeven de
Joden eenige hunner dooden. Toen nu van
het naburige Russische kerkhof de salvo's
van het militaire eerbewijs weerklonken,
ontstond onder de Joden een ernstige
paniek. Van zijn kant meende daarop
het garnizoen, dat de revolutionairen een
nieuwen aanval begonnende soldaten
begonnen daarop weer te schieten en
dwongen de weinige winkeliers, die hun
winkels weer geopend hadden, ze opnieuw
te sluiten. Een Poolsche vrouw werd
gedood.
VAN DEN RALKAN.
De Turksclie Sultan schijnt nu te gaan ge-
looven, dat liet Bulgarije wel eens ernst kon
woiden met zijn oorlogstoebereidselen. Dat
wil zeggen dat liet niet enkel om vertoon
te doen is, maar om straks werkelijk een slag
te slaan, als de noodzakelijkheid onafwend
baar zou blijken.
En zoo heeft dan de Porte, gelijk we reeds
onder de telegrammen in ons vorig nummer
mededeelden, aan haar vertegenwoordigers in
het buitenland een omzendurief gericht, die
bestemd is voor de groote mogendheden en
ten doel heelt deze voor te bereiden op de
ernstige, militaire maatregelen, die de Porte
wil nemen.
Turkije verklaart, dat iet niet langer de
oorlogstoebereidsi len van Bulgarije kan o-e-
doog.ui, en dat het besloten is die te beant
woorden met militaire maatregelen van den
zelfden aard
Nu behoeft men daarom nog voor o-een
liondgenieen-raken te vreezen. Beide partijen
maken zich eenvoudig klaar om te laten zien,
dat ze op alle eventualiteiten zijn voorbereid,
en de eene wil voor de andere niet onder
doen. Maar toch, er is in den Balkan zoovéél
brandstof opgehoopt, en ais ergens de vlam
uitslaat, zullen Bulgarije en Turkije niet hard
loop n niet bluschwater. De Bulgaren althans
loeren op elke gelegenheid, hun'van buitenaf
gegeven, om hun toeleg door te zetten.
Eenige dagen geleden dook hel wonderlijk
gerucht op, dat de gezant van Griekenland te
Konstantinopel op last zijner regeering aan de
Porte een oflicieuse alliantie legen Bulgarije
moest voorstellen op de volgende grondslagen
Turkije zon den oorlog aan Bulgarije verklaren
en Oost-Roemenië overweldigen. De Grieksehe
vloot zou, vereenigd met de Turksche, de Bul-
gaarsehe havens van de Zwarte Zee aanvallen.
In geval Van succes, zou Bulgarije 50 millioen
francs als oorlogsschatting te betalen hebben,
waarvan dan Griekenland een flinke portie zou
krijgen.
Men behoeft dit gerucht niet ernstig op te
nemen maar flat het in Bulgarije van uit
werking is legen Griek en Turk, lijdt geen
twijfel. Daar gelooft men grif, dat die beiden
Bulgarije tien ferme kastijding zouden wiiien
toedienen. Kwam het tot een Turksok-Grieksch
verbond, dan zou daartegenover dadelijk een
