voor de Knidiiollandsche en Keenwiche Eilanden,
EERSTE BLAD.
Modegids.
Zaterdag 23 Juni 1906
21sle Jaargang N°. 1148,
Antirevolu tionair
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
FEUILLETON.
ONGELOOFLIJK?
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en V3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing,
j Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- eT Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te «enden aan den Uitgever.
Patroonsorganisatie.
L. VAN BERKEL.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
UITGETEE
T. BOEKHOVEN.
«oiiiim.njiMii
Telefoon Intercomm. Ho. 2.
Abonneert li mei
1 JULI o[i onze
Wekelijkscli een nummer
met Riiip-patroon.
lil.
De Patroons organiseerden zich en
gebruikten verschillende methoden om
de vakvereenigingen te temperen in
hare actie. We noemden Duitschland
als 't Land, waar de Patroonsvereeni-
gingen vooral er slag van hebben om
ontzaglijke, drukkende maatregelen te
nemen bij stakingen om de werklie
den te nekken.
Maar voordat we die methode be
spreken, willen we iets opmerken
nl. dat hier en daar de Staten aan
de zijde der patroons staan, om ze in
hun actie te steunenen dat dus
daardoor deze nog sterker en krachti
ger optreden, dan wel eerst in hun
voornemen en bedoelen lag.
We berinneren ons een artikel over
zulke toestanden, in Amerika, ontleend
aan »Het Volk« van 23 Juli 1905.
In 1889 had de Kamer van Afge
vaardigden van den Staat New-York
een wet aangenomenwaarbij de
arbeidstijd voor bakkerijen van alle
soort, ook de banket en suikerbak
kerijen, tot 10 uur werd beperkt.
De arbeiders begonnen zelf op den
duur de wet te overtreden, hetzij de
inkomsten er onderleden, of dat het
publiek mopperde, dan wel dat de
patroons zich er niet mee konden
verzoenen
Maar in '99 trachten de bakkersge
zellen van Utica de toepassing te
verkrijgen, en stelden een strafver
volging in tegen een patroon, Lochner,
die de wet voortdurend overtrad.
Lochner voor de rechtbank gedaagd,
betwistte, ook in naam van alle zijn
medepatroons, de grondwettelijkheid
der wet. Hij verloor zijn zaak in
eerste instantie ook in tweede maar
het Bondsgerecht, het hoogste Rechts
college, gaf hem gelijk en verklaarde
de wet in strijd te zijn met de Con
stitutie of Grondwet.
Daarmee verviel heel de 10 urendag
voor de bakkerijenmaar tevens
moesten worden ingetrokken de wetten
die hier en daar den arbeid zelfs op
8 uur hadden bepaald.
Ziedaar één staaltje, hoe de Staats
macht mede hi^lp om een wettig tot
stand gekomen 'maatregel te vernieti
gen en alzoo de patroonsorganisatie
innerlijk en uiterlijk te versterken
Een ander.
De fabriek F. R. Patch te Rusland, in
den Staat Vermont, liet het eigendom
en huisraad van 23 leden der vakver
eenigingen van machinisten, benevens
hun loon, in beslag nemen, om zich
daarvan een schadevergoeding van
7500 gld. te doen betalen. Deze 7500
gld. waren aan de firma toegekend
in een proces tegen de vakvereeniging,
die de firma geboycot had, d. w. z.
die een oproep had gedaan aan alle
vakgenooten en werklieden om bij die
firma niet te gaan werken. Want
zulk een oproep is verboden en de
leden der vakorganisatie zijn hoofdelijk
schuldig en dus worden ze ook persoon
lijk in hun inkomsten, goederen en
bezittingen getroffen.
Nu beweren we niet, dat de patroons
hier onrechtmatig handeldenwant
immers de wet gaf hun het wapen
der beslaglegging in handenmaar
dat de Staatsmacht hier de patroons
organisatie steunde, is buiten kijf.
Een ander staaltje.
De Kamer van New-Jersey had een
wet aangenomen, waarin het insigne
van de vakvereeniging of het kontrole-
merk beschermd wordt en namaak er
van verboden wordt en strafbaar ge
steld Dat merk werd geëischt van
de fabrikanten op de waren, die aan
de markt werden gebracht. Een siga
renfabrikant te Newark maakte het
na en op klacht der vakvereeniging
werd hij gestraft. Maar weer ver
klaarde een hooger gerecht de wet,
welke strafbaarstelling uitsprak, voor
inconstitutioneel, voor onrechtvaardig
en de patroon werd vrijgesproken.
De patroons mochten wel schadever
goeding ontvangen, denk om de 7500
gld. uit 't vorige geval, als zij in hun
belangen geschaad werden door den
boycot, maar als de vakvereeniging
opkwam voor haar recht van octrooi,
als ze eischte volkomen waarborg,
dat niemand haar producten namaakte
dan werd zij niet ontvankelijk gesteld
in haar eisch en de desbetreffende
wet niet toepasselijk verklaard.
Nog zoo iets.
De vertegenwoordigers der schoen-
makersgezeilen- vereeniging hadden
met de schoenfabrikanten Hagen B
Goodsich Co. in Haverhill een over
eenkomst getroffen, waarbij die firma
slechts leden van die vakvereeniging
aan 't werk zou hebben. Een schoen -
maker, Berry, die geen lid der vak
vereeniging wasmoest daardoor
ontslagen worden. Hij klaagde de
organisatie aan en eischte schadever
goeding. Deze werd hem toegewezen
door de rechtbank en wet tot een
bedrag, van 3750 gld. Het hoogste
Hof wees een ingesteld appel af, wijl
de overeenkomst met de firma om
slechts georganiseerden aan het werk
te hebben, de concurrentie onder
drukten monopolies schiep
Tot zoover onze inlichtingen.
Wellicht zegt een onzer lezers: de
eisch der vakvereeniging om niet-
aangeslotenen aan te sluiten was veel
te kras 't was een dwingen om tot de
organisatie toe te treden en Berry
ral zijn goede redenen gehad hebben
om op zich zelf te blijven staan en
geen lid te worden We willen op
deze ook in ons Land nog hangende
kwestie nu niet ingaan, en niet een
pleidooi voeren voor de dwingende
noodzakelijkheid om als werkman op te
treden, opdat alzoo het Draagt Elkan
ders Lasten ook in dit opzicht vervuld
worde, waarnevens nog dit onloochen
bare feit staat, dat de niet-aangeslo-
tenen wel graag de voordeelen genieten
der actie der vakorganisatie die bestaat
in hooger loon en minder werktijd,
maar toch zoo de anderen de kastanjes
uit het vuur laten halen en zelf buiten
schot blijven, en vrij blijven in het
steunen der strijdkas
Maar het voorbeeld van Berry en
zijn schadevergoeding bewijst in elk
geval, dat de Staatsmacht daar diende
om de organisatie niet te steunen, want
dun had men hem óf tot de organic
satie moeten verwijzen óf de vergoe
ding ten eenenmale ontzeggen, Doch
door die Vergoeding werd hij juist in
zijn indivueel standpunt gesteund.
En nu moge men bij dit voorbeeld
zeggende Staat heeft gelijk, want
de Patroon kan kiezen, wien hij wil
maar daar staat tegenover, dat de arbei
ders toch ook de voorwaarden mogen
stellen, waaronder zij werken willen.
Genoeg over Amerika. Nog iets aan
gaande Engeland, om dan te besluiten,
hoe in Duitschland en Oostenrijk zich
iets tegenovergestelds heeft voorge
daan.
In Engeland telt men een 1300 vak
vereenigingen met 130.000 afdeelingen
en 1 611.000 leden, die een jaarlijksche
contributie samenbrengen van 23
millioen. De steeds dreigende concur
rentie dreef den patroons ertoe om de
macht der vakactie te breken en men
tracht ze te treffen in haar vermogen
door-' haar voor het gerecht aan te
spreken voor contractbreuk eenmaal
deed de rechtbank reeds uitspraak
ten gunste der patroons (Taff vale
case) Nu scharen we ons in deze
kwestie niet tegenover den rechter, die
de voor de vakvereenigingen ongun
stige beslissing nam ten opzichte van
de door de spoorwegmaatschappij uitte
keeren duizenden guldens, die geëischt
werden als schadevergoeding; maar
wel vinden we het onbillijk, dat, zooals
hier in Wales 't geval was, de vak
vereeniging moest lijden voor wat een
al te voorbarigen Secretaris had ge
wrocht, en het sposten" als een
schuldige zaak werd verklaard.
Waar we nog eens op die Taff-
valerzaak terugkomen, zullen we er
thans niet verder op ingaan.
Wat is er in Oostenrijk gebeurd
Dit. Het Rechtsgericht in Duitschland
had reeds in 1904 een oordeel uitge
sproken, dat het aanleggen van zwarte
lijsten, die werkgevers voor elkander
opmaken van de namen der arbeiders,
die hun om de een of andere reden
niet bevallen, tegen de wet is en dat
de patroon, welke zoo'n lijst toch
aanlegt, verplicht is aan die werklieden
schadevergoeding te betalen.
In Oostenrijk werd dit goede voor
beeld gevolgd. De bakkersknechts te
Weenen dienden een aanklacht in tegen
een patroonsclub, die hare leden een
lijst zond van knechts, die niet mochten
worden aangenomen. Maar omdat er
geen wet was, die de knechts in hun
aanklacht steunde, verloren ze, en de
vergoeding werd niet uitgekeerd. Doch
men zocht hooger op. En waarlijk ze
kregen gelijk op grond van een ar
tikel, waarin staat, dat geen patroon
in het arbeidsboek een ongunstig
oordeel over een werkman mag neer
schrijven. En daaruit trok het hoogste
Rechtscollege het besluit, dat, als in
geen arbeidsboek zooiets staan mocht,
het nog veel minder aan een ander
patroon mocht verklikt worden. Te
vens merkte het übergericht op, dat
die zwarte lijsten infaam slecht waren,
omdat ze den werkman ten eenenmale
broodeloos maakten voor zeer langen
tijd.
Ziedaar een paar voorbeelden, die
met tal van andere zouden te ver
meerderen zijn, hoe de patroonsorga
nisaties door den Staat kunnen gesteund
of tegengewerkt worden in hare
middelen om de macht der werklie
den organisaties te breken.
Een heel andere kwestie is de
stakingswet van 1903 in Nederland.
Daar gold het noch een patroons-,
noch een arbeidersbelang; daar was het
een algemeen, een nationaal belang,
dat de treinen bleven looperi en de
vrijheid van arbeid werd gewaarborgd
voor iederen welwillende.
Zien we nu in een volgend artikel
de strijdmethodes der Patroons eens
na. Wordt vervolgd.
DOOR
7 Hoofdstuk IV.
Wat een vreugde, toen de oude de
doeken van den boom nam, de kaarsen
ontstak en het lieve kind, als buiten zich
zelf van verrukking, vraagde
2>Maar is dit nu alles voor mij Wat
zijt u toch goedWaarom toch Heeft
de Heere Jezus u dat ook geleerd o, Ik
zal ook goed zijn voor u en voor ieder
een
Zie, toen blonk een traan in het oog
van den oude en hij hoorde niet eens, dat
de deur zacht geopend jverd en een mand
binnengeschoven. Eerst toen de leur weer
dicht getrokken werd, keek hij om.> Een
mand Wat zou dat zijn en wie had die
gebracht. Maar juffrouw Becker, die juist
van voren kwam, wist het wel, en toen daar
een fonkelnieuwe winterjas voor Ehrhardt
en een paar jurkjes voor de kleine en nog
zooveel meer voor hen beiden uit de mand
kwam, toen zette zij een ge.yjpht, alsof zij
zeggen wilde »'t Helpt toch wel, als een
mensch den koetsier van de Etons eens
vertelt, hoe goed de oude is en hoe gek
hij doet 1c
Hoofdstuk V.
Jaren gingen voorbij. Marie was niet
meer op school. De meester had haar
voor uitgeleerd verklaard en ze was nu al
een knap, jong meisje geworden, dat onder
de leiding van juffrouw Becker geleerd had,
het geheele huishouden van vader Ehrhardt
op zich te nemen en waarlijk, ge mocht
daar binnen komen kijken. De oude had
vaak met haar over haar lieve ouders ge
sproken en nog altijd hoopten zij beiden,
dat er een dag zou komen, waarop Marie
hun zou weergegeven worden. Toch mocht
hij er niet aan denken, dat zij van hem
zou weggenomen worden, want de oude
werd zwak en ziekelijk en welk een trouwe
liefderijke zorg vond hij in haarVaak
dankte hij God uit den grond zijns harten
voor hetgeen Hij hem in Marie geschon
ken had.
Juffrouw Becker was niet weinig trotsch
op haar kweekeling, doch zij niet alleen.
De dochter van den generaal had zich het
kind aangetrokken, toen zij van den meester
vernomen had, welk een goeden aanleg
Marie bezat. Dag aan dag zat Marie bij
haar, leerde van haar nuttige en fraaie
handwerken, pianospel, kortom, al wat zij
op de school niet geleerd had.
En Marie gevoelde zich in het gezin
van den generaal thuis, alsof zij altijd in
zulke kringen verkeerd had. Gelukkig,
juffrouw Eton was ook een christin en Marie
was dus in goed gezelschap. Zij en Marie
gevoelden zooveel liefde voor elkaar, dat
zij geheel in elkaar opgingen. Maar tegen
den tijd, dat vader Ehrhardt thuis komen
zou, was Marie in zijn kamertje, want zij
wist wel, dat zij zijn zonnetje was en het
zonnetje mocht daarbinnen niet ontbreken.
»Hum kuchte de generaal op zekeren
avond, toen Marie weer naar vader Ehrhardt
vertrokken was. Dat gaat niet langer
:»Wat niet, vader vraagde zijn dochter
verbaasd.
»Zie eens, kindGij hebt dat meisje
zoo aan u gehecht en, ja, ja, beken het
maar, gij kunt zonder haar niet leven. Dat
kind weet veel meer dan voor haar omge
ving goed is. Die oude wordt ziek en
zwak en kan niet behoorlijk voor haar.
zorgen. Ik heb er eens over gedachtzij
moest maar altijd hier blijven
»Dat is heel lief van u, pa, en u hebt
gelijk Ik kan niet meer zonder het kind,
geloof ik; 'tis of het mijn jongere zuster
is, maar zij zal dat nooit doen en de oude
Ehrhardt dan
»Hum,« zeide de generaal, »dat wist ik
wel en ik ben dan ook niet zoo goed, als
ge wel meent. De oude wordt te krukkerig
om dag aan dag op den hoek van de straat
te zitten. En ik verlang naar iemand, die
een pijp met mij rookt en over den dienst
praten kan. Laat ze die kamer opzeggen
en bij ons komen. Wij hebben wel drie
kamers te veel hier en kunnen er twee
voor hen inruimen. Gij zit dan niet altijd
opgescheept met dien ouden knorrepot van
een vader en ik hoor eens wat anders dan
het gebabbel van jonge damesGlim
lachend legde hij de hand op den schouder
van zijn Edith. »We hebben, God zij ge
dankt, meer geld dan we op kunnen en
waarom zouden wij het hun en ons niet
aangenaam maken
»Gij zijt toch een goed vadertje zeide
Edith gelukkig.
»Ik heb er niets tegen, doch u moet
het maar afpraten.
Den volgenden dag stelde de generaal
aan Marie voor bij hen te biijven, doch
't kwam juist uit, zooals Edith gedacht had.
Zij bedankte hem voor zijn vriendelijkheid,
maar onder tranen verklaarde zij, dat zij nooit
van vader Ehrhardt af kon.
>Zoo'n kind Dat gaat me schreien en,
kijk, die dwaze Edith ook alWel ja,
jonge dameskuren Marsch daarmee Trek
het je maar niet aan MarieWij wisten
dat wel en we houden er des te meer om
van je kind! Kom, kom, weg met de
tranen en de deur openende, riep hij
3>Johan, vraag of de oude Ehrhardt een
kop thee bij ons komt drinken !<r
En Ehrhardt kwam en drie weken later
woonden hij en Marie bij den generaal in.
Daar was voor den ouden knutselaar altijd
wat te doeD, in huis en in den tuin en,
al ze daar bij elkaar zaten te dampen, de
generaal en hij en voor de honderdste
maal over dezen slag en dien tocht spra
ken, als de beide meisjes haar eigen
gesprekken hadden, of zich met vrouwe
lijke handwerken bezig hielden, dan wist de
generaal haast niet, wie de beste koop
gesloten had, de oude Ehrhardt of hij.
Ongeveer een half jaar later moest de
heer Eton een paar weken in de hoofstad
doorbrengen en den dag vóór zijn terug
komst meldde hij zijn dochter, dat hij een
oud vriend ontmoet had en dezen met
diens vrouw den volgenden dag mede bren
gen zou. Edith was druk met de toebe
reidselen tot hun ontvangst en Marie hielp
haar trouw,, hoewel zij zich treurig gestemd
gevoelde. Zij benijdde Edith, die straks
haar vader wederzien zou en zij Wanneer
zou God haar gebed eens verhooren en
haar in de armen haren ouders terug voe
ren Nog altijd hield zij aan deze hoop
vast, al verliep er ook jaar na jaar, maar
toch soms was haar hart met droefheid
vervuld en ook nu zocht zij haar kamertje
op om er in stilte te weenen. Daar hield
een rijtuig stil en Marie kon duidelijk ver
nemen, hoe Edith haar vader en zijn
gasten verwelkomde. Een uur later zat
het geheele gezelschap rondom de theetafel.
Slot volgt.)
