EERSTE BLAD.
Zaterdag 26 Mei 1966,
21slc Jaargang N". 1140.
Antirevo lu tion a Ir
Orgaan
wmsir «ie Kuidhoilandsclie en Meeuwsciie FJlaii«len.
IN HOC SIGN O VIN CE S
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
T. BOEKHO VEN. i
Telefoon Intercomiii. Silo. 3.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
%lie stukken voer «le Hedactie iiesteaid. Adveilentië« en verdere Administratie franco foe te xendea dan <len Uitgever
a-
mmA«U «Sic kICBI im
fjjWP aboitneere», ont-
viuiüTii «Ie no ge vóór 1
Juni verscliijneiitie iiuns-
iikts ftWATll.
begint ons kort
doch zeer boeiende
Feulleton getite'd „ONGELOOF
LIJK naar het Duitsch door
L. van Bericel.
Ken gewijzigd besluit.
lil.
Hebben goedgevonden en verstaan
te bepalen
Art. I. Elke Kamer van arbeid ver
zamelt met betrekking tot de daarin
vertegenwoordigde bedrijfstakken,
voorzoover deze binnen het gebied
der Kamers worden uitgeoefend, in
lichtingen omtrent
1. den stand van het loon en den
arbeidsduur,
2. bestaande vakorganisatie.
3. bestaande arbeidsbeurzen.
4. gedwongen winkelnering.
5. vakopleiding en leerlingwezen.
6. den algemeenen toestand in de
bedrijfstakken en den stand der
arbeidsmarkt.
7. voorvallen, die van belang zijn
voor de kennis der arbeidsver
houdingen.
Er zullen als voorheen drie soorten
van inlichtingen moeten worden ver-
schalt, nl. elk jaarelke maand en
zoodra de gegevens bekend zijn.
De inlichtingen van 1 tot en met
5 over elk kalenderjaar.
Die onder 6 elke maand.
Die onder 7 zoodra zich een geval
voordoet.
Maar nu behoeft men niet meer
met looze cijfers te komen, doch wordt
gevraagd een algemeene beschouwing.
Het Departement wil inzicht krijgen
in den toestand, gestaafd door gege
vens, die vleesch en been zijnhet
wil den stand der zaken niet leeren
kennen uit cijfers alleen, maar uit
cijfers, [gerugsteund door de praktijk
van 't arbeidsleven en de wenschen
van hen, die arbeiden.
Is het jaar om, dan heeft het De
partement een kijk op de ontstane
en verdwenen organisatiesop de
toename of afneming der gedwongen
winkelnering en de oorzaken daarvan
op vraag en aandod der arbeidsmarkt
en haar oorzaken met gevolgenen
zoodra contracten gesloten worden,
komt men dat te weten evenzeer als
de werkstakingen in haar oorsprong,
verloop en eind geheel gekend zullen
worden weinige weken nadat ze zijn
uitgebroken.
De Kamers van Arbeid krijgen meer
nuttig werk af te doenhet eischt
meer inspanning, zorg tot onderzoek
en noopt tot 't verkrijgen van beter
inzicht.
Als zij willen kunnen ze met de
gestelde vragen geen dorre cijfering,
maar een breed inzicht geven in den
toestand Wel is de verplichting om
antwoorden te geven op de vragen
niet gebiedendmaar de Voorzitter
en Secretaris eener Kamer zijn meest
al, als ze maar willen, mans genoeg,
om allerlei informaties in te winnen.
Het Tijdschrift zal maandelijks ver
schijnen, dan kunnen daarin al dein
punt ögenoemde bedrijfstakken, waarin
bloei ol verdorring is waar te nemen,
besproken worden. En dan krijgen ze
ook waarde. Vooral de arbeidsmarkt
geeft beter inzicht. Vroeger, zoo schre
ven we reeds, kwamen deze opgaven
soms maanden na dato nu hoogstens
een week of drie, want vóór den elfden
van de volgende maand moeten ze
reeds 't Departement bereikt hebben.
Met de werkstakingen idem.
In één woorddat Besluit geeft
grond te hopen, dat men beter op de
hoogte komt en spoediger vanj den
Arbeid, zooals hij reilt en zeilt.
Vraagt ge: komt men geheel op de
hoogte? Volstrekt niet; want Kamers
van Arbeid zijn er op 't platteland
nog heel weinig. En toch, de Land
bouw behoort toch ook onder de
bedrijfstakken.
Wil men het geheele veld overzien
èn van Landbouw, èn van Veeteelt,
èn van Handel èn van Nijverheid, dan
dienen de Kamers gansch anders inge
richt te worden en de organisaties
uitgebreid in stad en dorp.
Een organisatie van onder op.
Hoe dit zij 't nieuwe Besluit moge
meewerken om 't terrein van den ar
beid hoe langs zoo meer te verkennen.
Want zonder die kennis ook geen
Sociale wetten. Na de Enquete van
1888 ging er een lulling door Neder
land over de barbaarsche toestanden
in tal van fabrieken en werkplaatsen,
en Minister Ruis van Berenbrouck
maakte zijn bekend wetje over den
werktijd van vrouwen en jeugdige
personen. En na dien tijd is er in niet
een partij meer een rustig domme
len geweest, maar een steeds zoeken
naar betere arbeidsvoorwaarden, denk
om de ongevallen-, woning-, gezond
heidswetten; en nu weer aan het
arbeidscontract. Geen partij heeft den
moed den Arbeid onverschillig te
bejegenenen 't is de Enquete, die
zooveel belangstelling heeft gewrocht.
En zoo moet het nu ook met de
Kame-s van Arbeid. Zij moeten heel
Nederland bestrijken, en de Kamerle
den moeien kunnen weten, wat er
gaande is in stad en land.
Doch wie nu de debatten nagaat
over 't Arbeidscontract, vraagt zich
soms af: zijt ge wel geheel op de
hoogte
Genoeg De Regeering en de Verte
genwoordiging profiteere dan van de
betere resultaten, die het gewijzigd
besluit gewis opleveren zal.
't Reglement van Orde.
De werkwijze in de Kamer bevalt
noch aan de Leden noch aan 't buiten
staand publiek.
Wat er in deze en voorgaande dagen
met 't Arbeidscontract, de bespreking
nl. is voorgevallen, dat er een verwar
ring is als te Babyion, moest niet en
nooit kunnen voorkomen.
Er zit geen leiding in de behande
ling luk-raak wordt overwogen en
de Minister gaat of retireeren óf zet
zich als een bij op een bloem, op het
eene of andere amendement uit de
Kamer om er wat honing uit te puren
en komt dan den volgenden dag met
een nota van wijziging of wat ook al
gebeurd is, laat dat aangevochten arti
kei een paar dagen in de watten lig
gen of er niet onder den invloed van
de warmte der rapporteurs een of
ander sub-amendement met een aan
hangsel voor den dag kome.
't Reglement van Orde deugt niet.
reeds vergaderingen uit kamer-
Gelukkig komt er verandering. Wij
lazen, dat een paar leden, ieder ge
heel zelfstandig, bezig zijn studie te
maken van de verbeteringen, die kun
nen aangebracht worden. Ook dat
zelfs
leden gehouden zijn.
Zoo is 't in orde.
Hoe eer dan maar boe liever, kome
de wijziging, waarvan zeer zeker het
fondament wel dit zal zijn Grondiger
vooronderzoekminder gelegenheid
tot ondoordachte amendementen -in -
diening een breed voorloopig verslag
met al de bedenkingen, die mogelijk
zijn; een breede Memorie van Ant
woord, waaraan de Minister alle zorg
kan besteden en waaraan de Leden
houvast hebben bij komende debatten
in één woor^lEen voorbereiding, die
verre boven de huidige afsteekt. Want
de slechte voorarbeid is de kanker.
En laat men in passant naar Duitsch-
lands wijze besluiten, dat er boete
staat op 'tniet aanwezig zijn öf bij de
debatten óf bij de stemming.
In Duitschland wordt den afgevaar
digden gekort voor verzuim.
In orde.
't Moest bij ons ook zoo wezen. Komt
er al geen verbeteringgeen beter
bezoek der vergaderingen doorer
wordt dan toch geen geld uitgegeven,
dat niet »verdiend« is.
Met den kinderwagen.
Het geval is typisch voor de
is
dendaagsche legertoestanden.
he-
Lees 't
bericht:
Een landweerplichtige uit Soes-
terberg, die voor herhalingsoefenin
gen onder de wapenen moest komen
en zich daarvoor in de legerplaats
had aan te melden, bracht behalve
zijn uitrustingstukken ook mee een
kinderwagen, waarin een aanvallig
kindje van eenige maanden.
De man was weduwnaar en vader
van eenige kinderen.
Ieder voelt, dat hier iets hokt.
De wet, regelende de vergoeding
en vrijstelling aan de landweerplich-
tigen is nog niet verschenen en de
weduwnaar wordt daarvan een typisch
slachtoffer.
En dat geval staat niet op zich zelf.
Want wel moge niet altijd de
kinderwagen de rol vervullen, die hij
hier innam om een kleintje naar de
legerplaats te voeren, maar er wordt
her en der last en moeite genoeg
ervaren van de herhalingsoefeningen,
zoo voor militie als voor landweer.
Snel werkt 't raderwerk des Staats
niet.
Doch 't kan gaan verkeeren, zeide
Bredero.
SJif «le Pers.
II
UITGEVER
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en fc/s «naai.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte dis zij beslaan.
A s. ISiimdag*
(Slot.)
Geen valsche Gerustheid
Onderstaand waarschuwend stukje is ont
leend aan het A.-R. oi»gaan voor O en
D. »Onze Courant.
Tegen twee verkeerde gedachten dient
gewaakt en gewaarschuwd.
De eerste is deze De eenheid ter lin
kerzijde kan niet van langen duur zijn. De>
vrijz. democraten mopperen de oud-libe
ralen kijken gedurig schichtig terzijde naar
het dreigende blanco artikel. Dus weldra
zal de linkermeerderheid vanzelf uit elkaar
vallen.
Mis driemaal mis
En als gevolg van die eerste dwaling
meent men dan, dat de rechtsche »coalite«
wel weer aan 't roer komt. Sommigen
voorspellen zelfs, dat het de vier jaren
niet uit duren zal. Dan schommelen wij
weer naar boven.
Mis driemaal mis
'k Zeg niet, dat het onmogelijk is, maar
ik kom op tegen hen, die meenen, dat
het een vanzelfsheid is en dat gelijk de
zomer den winter, zoo ook de coalitie de
»vrijzinnigheid< weer moet opvolgen. Zulke
gerusten moeten eens onzacht wakker ge
schud worden. Want op die verwachtingen
is het volgende aan te merken.
Vooreerst, dat de »coalitie« niet weer
aan 't roer kan komen, zooals ze d'r af
gegooid werd. Daar zijn in dien tusschen
tijd vragen gerezen, (denkt aan 't kiesrecht!)
waaromtrent vooraf overeenstemming dient
verkregen.
Vervolgens, dat er nog steeds tal van
christenmannen zijn, die niet zullen mede
werken, om de rechterzijde de meerderheid
te hergeven. Met name de christen-demo
craten en de Friesch chr. hislorischen. Op
deze twee groepen te rekenen, zou dwaas
zijn. Ze zijn niet links, maar ook niet
rechts. Ze nemen een afzonderlijke positie
in en schoven sinds '05 eer nog verder
van ons af, dan dat ze nabij kwamen.
Dat wat de rechterzijde betreft.
En nu de linkerzijde.
Alles wat men blieft te zeggen van ver
deeldheid, daar beamen we. Dat is trou
wens niets nieuws. Vroeger was 't al net
z?>o. Eerst had men liberalen en conser
vatieven. Toen kreeg men Torbeckianen
en Puttianen. Later de Kapeijnianen. Toen
de Radicalen. En zoo was 'l altijd wat.
En die verschillende fracties konden on
gemanierd plukharen, ja zeer wezenlijk in
politieken zin gesproken op dood en leven
worstelen. MaarVergeet een zaak
nietToen konden ze zich die weelde
veroorloven
Want hoe 't ook uitviel de klok
bleef steeds vrijzinnig slaan. En zoo is 't
nu niet.
Laat het daarom 'allen slapers en droo-
mers gezegd zijn Waakt. Dit wil de vrij
zinnigheid Eerst den toestand van voorheen
herstellen. De christelijke partijen zoo slaan,
dat ze lam liggen.
En dan zullen de »vrijzinnigen« onder
ling gaan kijven. Eer niet
Of men het gelooven wilde
Over de Schooi.
Zooals men weet, geeft men aan socialis
tische zijde nu en dan de voorstelling, dat
bij deze heeren niet alleen godsdienst »pri-
vaatzaak« is, maar ook dat socialistische
onderwijzers op de volksschool absoluut
geen socialistischen invloed op de jeugd
oefenen daar zijn de heeren slechts onder
wijzers van een prima-soort, die niet vragen
naar dit of dat, alleen maar er rekening
mee houden wat »des kinds« is. En de
vrijzinnigheid, voor zoover ze nog niet
socialistisch is, gelooft dit o, zoo gaarne
geeft tenminste voor, dat zij dit gelooft
want dat is verbazend gemakkelijk, en geeft
bij de stembus althans heel wat voordeel.
In onbewaakte oogenblikken wordt echter
ook op dit gebied wel eens een enkele maal
waarheid gesproken en het zou zonde en
jammer zijn, om die oogenblikken van hel
derheid gedachteloos voorbij te gaan. Zoo
heeft ons de Voorzorg verplicht door op
onderstaand stukje uil Het Volk de aan
dacht te vestigen, dat over de opvoeding
der Belgische socialisten-kinderen te Gent
handelt.
Ziehier wat omtrent die Belgische jeugd
wordt verhaald
Do Volkskinderen gaan alle op de gewone
openbare sohool. Na den schooltijd komen zij
in de lokalen van „Vooruit" bijeen en krijgen
daar een soort „bjjgevoegde" opvoeding.
Zang, tooneol, voordracht en gymnastiek
zijn de vakken van onderwijs en alles go-
schiedt naar den gulden stelregel van De
Genestet: mijn leeren is spolon, mijn spelen
is leeren.
Wij hebben daarbij de bedoeling de dog
ma's der burgerljjke moraal bij onzo kinderen
te vernietigen. Als ik spreek van burgerlijke
moraal, dan doel ik daarmee op wat men
pleegt samen te vatten onder de benaming
„de Christelijke en maatschappelijke deug-
doD," alsonderdanigheid, nederigheid,
filantbropis, vaderlandsliefde. Daartegenover
worden aangekweekt de algemeene priucipen
van het socialisme, niet door wetenschappe
lijke lezingen natuurlijk, maar in liedjes,
labels, voordrachten.
Wij gaan uit van de gedachte dat de
arbeider een en ondeelbaar moet zjju met
de werkliedenpartij. Is het kind zes jaar,
dan komt hot in deu kring der Volkskinde
ren. Komt de jongen dan een vak te leeren,
dan gaat hjj over naar de vakvereeniging.
Sticht hjj een gezin, dan wordt hjj lid van
de coöperatie, die hem ook steunt bij ziekte
en ongeval. Is hjj oud en op, dan trekt hjj
uit de pensioenkas en tot aan zjjn laatsto
rustplaats zal de partjj hem geleiden.
Er wordt ons door sommigen gezegd, dat
onze kinderen nog wat te jong zjjn om
alles te begrijpen wat zij zingen en voordra
gen. Dat ia ook wol zoo; alles zal wel niet
tot hun verstand doordringen. Maar er zal
genoeg bljjven hangen tot later en dan zal
het hun duideljjk worden. Dat heeft eene
ervaring van 8 jaren ons geleerd. De Volks
kinderen worden de meest overtuigde socia
listen en zij leveren do beste krachten voor
partjj, vakbeweging en de coöperatie. Zij
houden een diep ingegroeid befef van de
Internationale broederschap en solidariteit.
De Nederlander concludeert uit deze
mededeeling
le. dat ook roods onder kinderen, naar
het bekende reoept van mevrouw Roland
Holst, de Christeljjlce en maatschappelijke
deugden (als nederigheid, onderdanigheid,
philautropie) „verniotigd," worden en ver
vangen door de soo.-dom. dougden
2e. dat het doel der partij is, de mensohen
van do wieg tot hot graf te „geleiden,
iets, wat, zoo do kerk hot poogt te doen,
wordt afgekeurd
3e. dat oen „neutrale, kleurloozo opvoe
ding, opdat het kind tater zelfstandig zal
kunnen kiezen, goljjk hier to lande vaak
wordt aanbevolen blijkbaar sleobts in
zoover een soc. dem. dogma is, als dit neu
trale eu ktéui'looze een masker bolooft te
zjjn, waarachter een gansch niet neutrale en
felrood-geklourde opvoeding zich kan schuil
houden.
Men sluite voor dezo onwraakbare feiten
niet de oogen.
Het is niet te denken, dat men op den
duur niet wakker zal worden maar dat zal
voor de vrijzinnigheid nog wel een poosje
aanhouden. Het valt zoo zwaar te erkennen,
dat onze huidige openbare school, het
troetelkind van heel de vrijzinnigheid, een
jammerlijk fiasco isen toch worden de
stemmen, die daar, ook aan de vrijzinnige
zijde, over opgaan, meerder en sterker.
Onlangs had zelfs de N. R. Ct. een artikel
over opvoeding, waarin niet minder dan de
hulp der kerk werd ingeroepen. Doch al
deze zwaluwen maken nog geen lentewe
moeten hier ook geduld hebben, en inmid
dels staaltjes als bovenstaande onder de
aandacht van het publiek brengen. (Stand,)
De scSioo! en de verkiezingen.
De jongste Fransche verkiezingen hebben
een opschuiving naar links, een safghbbereni
naar het radicalisme, zou het Hbl. zeggen,
te zien gegeven, en in dit blad wordt in
een Parijsche correspondentie op het leit
gewezen, dat een van de oorzaken in Fran
krijk moet gezocht worden in de school.
Tenminste zoo heeft een Franschman zelf
het uitgerekend. We achten het merkwaar
dig genoeg om de rekening over te nemen
Bij de algemeene verkiezingen van 1902
bestond do jongste generatie die meestomde,
uit hen die geboren waren in '77. (De gene
raties van '78, '79, en'80 waven toen onder
de wapenen, en soldaten stemmen niet.)
Maar de onderwijswet, die den tot dan toe
grooton invloed dergèesteljjkcn op het school
kind goheol wegnam en tevens door de
instelling van dj leerplicht en de betere
orgaciseering van don onderwijzersstand den
gfooteten duw gaf in de richting van een
geprononceerd leekeuonderwjjs, was van
'82. De generatie van '77 was dus de eerste
generatie geweest, die geleverd werd door
den nieuwen Fransohen ouderwjjzer, groot
eten concurrent op liet platteland van de
geestelijkheid.
