feest
>06,
o N1136.
TWEE BLADEN.
I
Zaterdag 7 April ID06
A ntir evolution
21 Jatfl-gahfi
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCE S
vooi* «Ir Kuldhollanduche en Hüeeuwüehe Eilanden.
I
I
4
m
EEN DONKERE WEG
Eerste Blad.
FEUILLETON.
rijp,
lerdam
Rotterdam.
[BKR,
Directeur.
Parlementaire impo
tentie.
iden directj be-
id, Middelhar nis
aerikaansche
makte wijze
3igd. Ia men
30 uur.
ig-)--
1 uur.
2 30
I DIRECTEUR.
BOMKL
I)
W IS IS,
|e tjjdrekening.
ir Den Bommel
Hm. f,45 uur.
Nm. 3,uur.
Ienheid van de Land-
IHing aldaar
|Uats van 1,45 uur.
trtsdag
plaats van 3 uur.
2e Pinksterdag
laata van 1,45 uur.
'a nam, 4 uur in
uur.
bij de Agenten aan
jn-Interc. No 1247.
latrief.
n
i
gele Sclioorsteenen.)
ER DAM,
luur.)
Weiplaat',
\lam
n.m.
I 3.30t
n.m.
13.30
en
n.m.
6.30
n.m.
en 6.30
Idrtj, goederenvervoer
fiO I'ÏERDAM,
minuten.)
JiVicuwesluis,
|Schiedam
n.m. n.m.
3,en 6,
circa
2— 6,15*
2- 6,15*
i goederenvervoer
sr hj
W g5
§T
Cu
<jq g*
v. p
1 W
571
•o B
N 3-
JO w
«g*
O *2
tf"
Q
'hj
a* zr
p-
I- a
1 I
g.
"o y.
8 5
TTERDAM,
|30 minuten,)
>orn, Oudenhoorn
geil en Schiedam
n.m. n.m,
1,— en 5,15*
en 5,15*
I;
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVERj
T. BOEKHOVEN,
*CMMf H
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maai. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advert entiën worden ingewacht tot üinslig- 91 Vrijdagmorgen 10 uur.
Hie «tobt*4 voor rtr if r verdere fraoeo to***" ie «enflen «1*1*6 IMgt-vp»'
Dit nummer bestaat uit
De onmacht van het Parlement,
zoo luidt ons opschrift, en de uitdruk
king is on leend aan, overgenomen
uit het artikel uit 't Volk van 2 April
jl-, dat betoogt, hoe machteloos de
2e Kamer staat bij de behandeling
van moeilijke wetsontwerpen. Het
stuk luidt aldus:
We spreken nu niet van de meer ui
mindere verdienste van die wetten, meei
van de wijze van werken, En déze is
afschuwelijk. Het is een gruwel om ie
zien hoe door slechte Voorbereiding,
regeeringslapheid en onbeteug 'de pra t-
zucht verdaan wordt wat die heeren
soms trotsch den «nationalen tijd* noem
den. Groote volksbelangen te begraven
onder fijne juridische ouderscheidingen
en heel wat sofisterij het kenmerkt dat
sombere college opnieuw.
Straks komt het onderwerp van den
winkeldwang met verwante afpersingen
Daar mag de strafrechter niet aankomen,
volgens den heer Drucker en zijn mi
nister. We vieren nn immers het feest
van het burgerlijk rechtEn nu zijn er
twee amendementen om dan ten minste
te pogen den patroon die zijn arheide
afzet, burgert echtelijk te doen gevoelen
dat hij daarvan eenige schade voor zich
zelf heeft te wachten Dan zult ge het
lieve leventje opnieuw zien beginnen,
want daar zitten ook allerlei haken en
oogen aan. En zoo gaat het voort, want
er komt nog veel van dien aard De
nieuwe wijze van het arbeidersrecht kan
maar slecht aarden, in de oude vakk n
van het Romeiusche contractenrecht,
dat in zijn algemeene trekken een ver
mogensrecht is, bij welks wording en
ontwikkeling aan proletarische >vermo
gens* niet is gedacht.
Daar hokt h-t Maar het hokt ook
op de algemeene werkmanier van de
Kamer. Dit ontwerp is acht jaar lang
voorbereid, men kon er alles van weteu,
en een Kamer die op het laatste oogen
blik, bij de mondelinge behandeling zoo
verlegen zit met allerlei geknutsel als in
die gedenkwaardige week, is niet voor
haar taak berekend. Wat we met de
Drankwet zagen, herhaalt zich nu.
H.t is een fout van parlementaire
impotentie, en dat gaat ook de arbeiders
aan. Niet zoozeer voor deze wet, waar
naar ze niet verlangen. Maar er is an
dere wetgeving te doen, waarop gewacht
wordt, en die al voldoet ze niet aan
onze eischen een begin zal bevatten
van noodige regelingen. Door zulke ver
traging als nu gebeurde wordt dat alles
verschoven tot een onzekere toekomst,
en men vervalt van het eene getreuzel
in het andere gezanik.
Dat is obstructie, niet opzettelijk, maar
door onmacht en ongeschiktheid voor
de taak.
We weten niet, wat we hier in dit
stuk méér moeten bewonderende
naïviteit ot opgeblazen boosheid van|den
heer Tak, dan wel de verregaande
vrijmoedigheid, die de zoogenaamde
welbewuster) maar alles slikken laai.
Naief is heel dat citaat
Want zeer zeker, de praatzucht der
Kamer is vermaard en er gaat niet
ééne Begrooting voorbij of klokke
twaalf van Kerstnacht krassen alle
journalisten hunne pennen stomp aan
de lijdensperiode die de Kamer en
zij als toehoorders hebben doorge
maaktzij sommen dan op de elk
jaar op nieuw herhaalde klachten
over veelpraterij uitpluizerij, haar
kloverij, schijnwijsheid, districtsliefde
en kiezersvrees. enz. enz. die bij de
verschillende Afdeelingen der Be
grouting openbaar komennoemen
wéér de elk jaar voorgestelde, maar
steeds wegblijvende verbeteringen, die
in de werkwijze der Kamer zou kun
nen gemaakt worden.. maar't slot
is't eene jaar na 't andere gaat
voorbij, zonder dat er aan al die he
zwaren wordt tegemoet gekomen.
Veelpraterij is er.
Maar moet de heer Tak daar met
een zeker pathos overschrijven, alsof
de »heereu« alleen aan die kwaal
lijden
EilieveWie nagaat de kolommen
druss die in vorige perioden door
h-d achttal Socialisten is volgepraat,
staat, in één woord, verbluft over de
onredelijkheid en «gemaakten® toorn
van den schrijver, die nu zegt:
Hei is een gruwel om te zien, hoe
door slechte voorbereiding, regeerings-
slapheid en onbeteugelde praatzucht ver
daan wordt wat die heeren soms trotsch
den nationalen tijd noemden.
En dat de heeren socialisten 1 hans,
bij het ai beidscontract. zoo weinig
spraakwater gebruiken, misschien kan
de heer Tak het antwoord of de reden
wel eens aan Mr Drucker vragen,
die hem wellicht even op den schouder
tikken zou, zeggendeZwijg, vriend,
denk om de Algemeene Beraadslaging,
toen ge van de Wetgeving niets af
bleekt te weten.
Hier bij 't Arbeidscontract staan de
socialisten tegenover juristen als Loetf
en Drucker die meer zijn dan juristen
in den vollen zin des woords. maar
die zijn kenners van het recht Hypo
thesen, en rethorica en pathos komen
bij j.'t Arbeidscontract niet te pas
daar is Wetskennis van Buitenland
en Sociaal inzicht in 't Binnenland
voor noodig.
Maar de vraag dringt zich vanzelf
op Waarom verbeteren desocialisten
dan niet, wat zoo aanvechtbaar lijkt
Waarom, juist om den nationalen tijd
nuttig, te besteden; waarom wierpen
zij zich niet in den chaos van debat
en sloegen met een paar flinke argu
inenten de wanorde lam.
Met aandacht gaan we de deba'ten
namaar men noeme ons nu eens
éen bladzijde over t Arbeiderseon-
tract, waar de socialisten zich eens
premiers betoonden.
Het zwijgen der heeren is hier
geen vijandschap tegen de veelpra
tertj, maar öl onve schilligheid of
onkunde ot door de vroeger
gesteunde Agitatie nu noodzakelijk
geworden zwijgtaktiek.
Taks «onaannemelijks wreekt zich
op de heele socialistische Kamerclub.
Verregaand vrijmoedig is dat citaat.
Dit ontwerp is acht jaar lang voor
bereid men kon er alles van weten.
Dat schrijft de heer Tak nota
bene die de buitenlandsche wet
geving niet scheen te kennen en de
Duitsche citaten van den heer Van
Nispen niet kon weg cijferen met
ander soort uitspraken.
Dit schrijft de heer Tak, die toch
uit eigen partijleven kon weten, dat
een verschil van inzicht tot wrijving
van gedachten aanleiding geeft, die
hier in de Kamer zakelijk behandeld
werd, maar d&ar tot allerlei akelige
botsingen leidt.
En wat baat nu zulk een afbre
kende critiek.
De leiders van het »welbewuste«
volk staan zelf machteloos
De Agitatiemannen zwijgen.
De socialistische arbeiders zijn voor
het contract onverschillig, volgens
Spiekman.
Een andere Kamer zou dus even
machteloos staan.
Wat schiet men nu met zulke onbe
nullige critiek op.
Niets
't Is kleine zeer kleine politiek
zooals men die in een' hoofdorgaan
eener welbewuste partij toch waarlijk
niet moest openbaren.
Minder dan een kuiken.
Sombere geiten moeten sober wor
den weergegeven.
Op gezag van een nauwkeurig onder
zoek bleek, dat in Engeland stierven.
Van kuikens 2 pCt
Van lammeren 3 pCt.
Van biggen 4 pCt
Van veulens 8 pCt
Van jonge landers 15 pCt
Is 'tniet schrikkelijk, dat de dieren
des velds in beter conditie zijn dan
de onnoozele bloedjes, die Schepselen
Gods heeten.
En 't.is overal ontzettend Zie hier
de sterfte beneden 'tjaar:
In Duitschland was ze 341/2 pCt.
in 1903
In Engeland 26.6 pCt in 1901.
Ia Oostenrijk 37.8 pCt. in lyOl.
In Italië 24 pCt in 1902.
In Zwitser!and 22 pCt. in 1902.
In Frankrijk 15 pCt in 1902.
In Amerika 192 pOt in 1900.
In Nederland 25 41 pCt. onder de
wettige; 9,11 pCt. onder de buiten
echt getiorenen.
Zeer zekerer zullen en kunnen
allerlei redenen gegeven worden, die
de oorzaak zijn. Maar we wijzen
slechts op de feiten.
Hier is een Slachting, erger dan
de Moord van Herodes.
Zoo de ouden zingen
We kunnen kort zijn.
Van Kol is rijk.
Van der Goes is rijk.
Mevr. RolandHolst is rijk.
Polak laat een villa bouwen.
Troelstra is directeur eener Assu
rantie-Maatschappij, om de «brand
kasten® te beschermen.
Nu schrijft Polak over de diamant
bewerkers
Heel de massa is door de goudkoorts
aangevreten.
Waarom ook niet?
Waarom zou de arbeider, voortge
stuwd door het materialistisch begin
sel anders handelen dan zijn leiders?
De praktijk dier arbeiders klopt
met de theorie
Een «zucht naar goud® wordt hen
met den paplepel ingegeven.
Slechts ontbreekt nog ditTroelstra
stond eens voor een villa en ver
vloekte dat huisdit ontbreekt nog
dat de «aangevretenwerklieden even
zoo de villa van Polak verwenschen
die ze zelf nu nog missen.
Doch ook dat zal komen.
De historie met 't Landhuisje en
de Afdeeling Hilversum, die over de
arbeidsvoorwaarden klaagde is reeds
een ritseling van dreigend gevaar.
Uit de Per§.
Een waarschuwing.
Het «Vaderland® richt tot de vrijzinni
gen een waarschuwing.
Niet om te breken met de socialistische
manieren, die bij de Juni stembus door de
vrijzinnigen voor een goed deel waren over
genomen, blijkens hun valsche leuzen en
hun onwaardig bedrijf met Speetwet en
snelvuurgeschut.
Maar om op hun hoede te zijn voor «de
kerkelijke partijen, die nooit stil zitten
En dit wel naar aanleiding van den uit
slag der Staten-vei kiezing in het district
Doesburg.
Eene verkiezing, die voor de Christelijke
partijen een succes is.
Een succes, omdat de verkiezing volgens
de oude kiezerslijst is gehoudende kie
zerslijst van de Juni-st mbus, waarop de
vrijzinnigen zoovelen van hun mannetjes
hadden gebrachten toch de meerderheid,
die onze candidaat verkreeg, zoo schitte
rend is, terwijl in 1904 de onzen in dat
zelfde district in de minderheid moesten
blijven.
Dat is moedgevend.
Maar het bevat tevens een waarschu-
door
L. VAN BERKEL.
14 Hoofdstuk VI.
«Hoor eens even.® riep hij toen, «je
bent verduiveld gezellig, dat moet ik zeg
gen.
Mevrouw keek glimlachend op en legde
haar boek op de tafel.
«Wat wou je dan mannetje P« vroeg
ze op spottenden toon.
«Een kopje geurige thee en een lekkere
fijne sigaar, dat wou ik,« riep hij lachend
Uit.
«Het eerste zal ik je gevenvan het
laatste moet ge u zelf voorzien, want ik
rook niet.® voegde zij htm op pLgend-
ondeutenden toon toe
«Nóu, dat is goed, lijfje, maai weit
ge wat \k nog meer wou
Neen nog nietzeg het maar gauw,
want ik brand van nieuwsgierigheid.
«Ik wou, ik wou ja wat wou ik
ook weer plaagde hij ondeugend terug*.
»Nu toe dan,« drong mevrouw.
«Ik wou, dat ik rijk was, daar nu weet
ge het« en mr Verhoog lachte, dat hij
schudde.
>Ben je dan niet rijk
Zoo'n lieve vrouw, twee schattige kinde
ren, mijn liefste wat wilt ge nog meer ?c
«Het laatste is volkomen waar; mijn
kinderen zijn mijn pronkjuweelen ik wou
ze voor geen schatten der wereld missen,
maar achter het eerste, jou lieftalligheid
zet ik een groot, een heel, heel groot
vraagteeken.*
«Man, man, hoe durft ge het zeggen
riep mevrouw op gemaakt boozen toon
uit, hebt ge ooit over mij te klagen gehad P
Ben ik niet alles, alles voor je geweest P«
«Nou, ga maar niet huilen,® lachte Mr.
Verhoog, je bent m'n allerliefst wijlje,
maar toch, niettegenstaande ik jou en je
telgen bezit, toch wou ik nog één ding.®
«En dat is
«Dat Lena Hoogstraten Donderdag niet
ging trouwen, want dat vind ik verduiveld
jammer
»Ja, ik ook,* zei mevrouw op iet-wat
zuchtenden toon. „De kinderen houden dol
veel van haar en zij van heD,« ging mevrouw
Verhoog voort, zoodai zij moeilijk aan een
andere kinderjufirouw zullen wennen. Je
weet wel, wie je hebt maar niet wie je
krijgt.
Lena bezat tact om met kinderen om
te gaan ze leek zelf op een kind, als ze
met Henrij en Ellen stoeide Alleen wan
neer ze alleen was en de droefkreukels het
voorhoofd als het ware ontsierden, bemerkte
men, dat ze geen kind, maar een ernstige
jonge vrouw was. Vindt ge ook niet P«
«Lena is een zeldzame verschijningje
weet niet, hoe je ze beschrijven moet. Nu
eens een voorhoofd, ontsierd door droef
kreukels en dan plots, zonder dat een in
druk van buiten op haar werkt, een gelaat
zoo innemend, zoo glanzend, dat men er
jaloersch op zou worden.
In alles gewillig, volgzaam, gehoorzaam,
onderdanig, doch op het stuk van gods
dienst rotsvast, onverzettelijk, «getrouw tot
den dood.* Zij heeft mij eens op een
Zondag, toen ik ging fietsen, zoo beslist,
zoo waardig en toch weer zoo kinderli k
eenvoudig gezegd, waar het op stond, dat
ik eerbied had voor haar grooten, haar
hoog zedelijken moed. Het spijt me wer
kelijk, dat we haar missen moeten en als
het niet van grof-egoisme getuigde, wenschte
.ik van ganscher harte, dat die heele trouw
geschiedenis in het water viel
«Ik weet het niet* bracht mevrouw Ver
hoog in 't midden, «maar ik geloof niet,
dat Lena's trouwdag zoo bijzonder geluk
kig wezen zal. Ik weet het natuurlijk niet
en een voorzeggenden geest heb ik even
min, doch een bang voorgevoel zegt het
mij.®
«Ik weet het net zoo goed of net zoo
slecht als jij« antwoordde Mr. Verhoog,
«maar waar Lena zins in heeft, snap ik
niet. Ook is het mij een raadsel, hoe zij,
die zoo op haar godsdienst staat, zich
voor altijd verbinden kan aan iemand, die
als ik goed ben ingelicht, tot de socialisten
behoort, dus iemand, die geheel anders is
dan elk ander sterveling.*
«Ach, wat zal. ik daarvan zeggen,be
gon mevrouw weer. u-Zij schijnt veel, heel
veel van hem te houden en denkt wellicht
dat haar groote, reine, sterke liefde hem
voor haar overtuigiug zal winnen. Zoo iets
is wel meer gebeurd liefde is een macht
ten goede of ten kwade, maar een macht
is het en een sterke ook
«Ja, ja,« lachte mijnheer, «je kan nu
ook zingen
>En dat komt van de liefde,
Dat is zoo'n aardig ding,
't Is de refrein van 't liedje,
Van 't liedje, dat ik zing
>Je kunt nu nooit eens ernstig wezen
met alles drijft ge den spot.*
«Maar mijn lieve, goeie, brave, beste
vrouw, wat wilt ge dan toch
Ik kan er (och niet om gaan huilen,
Een bang voorgevoel,* ging de heer des
huizes op iet-wat spottenden toon voort,
seen bang voorgevoel zegt je heden, dat
Lena s trouwdag niet bijzonder gelukkig
zal wezen.®
Mevrouw knikte toestemmend. En nu zou
het mij volstrekt niet verwonderen, wanneer
je me morgenochtend om een uur of zes
wakker maakt en mij met een van vreugde
stralend gezicht verteld, dat een b 1 ij voor
gevoel je zegt, dat Lena's huwelijk een
modelhmvelijk zal wezen, zoo gelukkig, zoo
gezegend, zoo onovertrefbaar, dat het late
nageslacht het er nog over hebben zal.*
«Je bent dan toch een onverbeterlijke
spotter en als ik niet zoo veel van je hield,
vroeg ik onmiddelijk echtscheiding aan.*
«Morgen toch zeker? Vaudaag is het
Zondag.*
Wordt vervolgd.)
I
