iters
\m
t\i,
TWEEDE BLAD.
IS EL,
Antirevolutionair
Orgaan
tien
ZETTEH.
Ï-MJER.
IN HOC SIGN O VINCES
V
Zatemag j e uuan 1906.
t.
2Usie Jaargang
voor de %uidhol9andscIie en Keenwiehe Eilanden.
T. BOEKHOVEN.
sojniViELsniJH.
ERS
|DE TONGE.
Firma Wed.
Goes.
.MM,
4n
DEKENS-
i 8J H.
Plaatselijk Nieuws,
Gemeentepolitie
'if, nam de ver-
Slatten G. Wou-
ide bedrag moet,
pds teruggevon-
a.
bit zich beleefd
In
ilrifuges.
voorwaarden
betalingster™
berde één-.
|e Dorgch-
w Morsch-
|p garantie van
a nt,
TER DAM
een groote
'abrieksprijzen,
fdoet eerst eens
rESSEL,
84, Botterdam,
if de Stadhuis-
re Fonograaf
voor f2Ó.
?er Hang 7),
|AM, -
ifectie
Isoliede
15, f20, f25
■prijs.
huur.
RTIKELEN,
aderde prijs.
HJDE TONGE.
AKER
hands Rijtuigen
jppen.
het repareeren,
eu van allerlei
DIRKSLAND.
n alle
enlandsche
n Couranten.
dvertentiën
mten.
in
Schoolbehoeften.
RRADIG
- p„ë.vie- e—
ilbums
i Bijbels.
g-aretlen.
Deze Courant verschijnt eiken "Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent.
UJTGEYER
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte dis zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ei Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle ^iikhen voor «Ie Siedactie Oesleind, Advertentieai en verdere Administratie franco toe te «enden aan den Uïtsrever.
Officieel €*edeelte.
Bekendmaking.
DIJKGRAAF en GEZWORENS der polders „Het
Oudeland" en „Ëverdina" onder Sommelsdijk
maken bekend
dat zij de lijsten dei stemgerechtigde ingelanden
dier polders hebben opgemaakt en voor belang
hebbenden gedurende 14 dagen van des morgens
912 en des namiddags van 2—4 ure op „Den
Doele" te Sommelsdijb ter inzage hebben neder-
gelegd, en dat de bezwaren, welke ingelanden
mochten hebben, binnen den hiervoren bepaal
den tijd schriftelijk kunnen worden ingeleverd
bij den Dijkgraaf dier polders.
Sommelsdijk, 25 Januari 1906.
Dijkgraaf en Gezworens voornoemd,
De Secretaris, De Dijkgraaf,
A. J. DE GR.A AFF. K. DE GRAAFF Cz.
Bekendmaking.
DIJKGRAAF en GEZWORENS van den Polder
„St. Christoffel" onder Sommelsdijk,
maken bekend
dat zfj de lijst der stemgerechtigde Ingelanden
van den Polder hebben opgemaakt en ter inzage
van belanghebbenden gedurende veertien dagen
van des voormiddags 912 en des namiddags
van 24 ure op den „Doele" te Sommelsdijk
hebben nedergelegd en dat de bezwaren welke
Ingelanden tegen bovengenoemde lijst mochten
hebben, binnen den hierboven bepaalden tijd
schriftelijk kunnen en worden ingediend bij den
Dijkgraaf van den Polder.
Sommelsdijk, 1 Februari 1906.
Dijkgraaf en Gezworens voornoemd.
De Secretaris, De Dijkgraaf,
A. J. DE GRAAFF. K. DE GRAAFF Cz.
Bekendmaking.
DIJKGRAAF en GEZWORENS der Polders
„Oudeland" en „Everdina" onder Sommelsdijk
zullen op Donderdag 8 Februari 1906 des avonds
ten 7 ure op den „Doele" te Sommelsdijk publiek
aanbestede- de voor deze Polders benoodigde
plm. 1100 M3 onderhoudsgrint,
alsmede
het rijden van die grint naar de daarvoor bestemde
plaatsen. Gegadigden vervoegen zich ten tijde
en plaatse voorschreven en wende zich om de
noodige inlichtingen tot den Dijkgraaf dezer
Polders.
Sommelsdijk, 1 Februari 1906.
Dijkgraaf en Gezworens voornoemd.
De Secretaris, De Dijkgraaf,
A. J. DE GRAAFF. K. DE GRAAFF Cz.
Bekendmaking.
Alphabetische lijst van de in deze Gemeente
metterwoon gevestigde Eigenaars of
Beheerders van Paarden.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Ooltgensplaat brengen ter Algemeene
kennis, de, ingevolge Art. 13 van het Koninklijk
besluit van 16 December 1902 Staatsblad no. 222
opgemaakte alphabetische lijst, bevattende de
namen der in deze gemeente metterwoon geves
tigde Eigenaars ot Beheerders van één of meer
ter vordering aan -te bieden paarden, gedurende
de maand Februari vooreen ieder op de Secretarie
dezer Gemeente ter inzage is nedergelegd.
Ooltgensplaat, den 30 Jan. 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Secretaris, De Burgemeester,
Joh. VAN PUTTEN. P. VAN WEEL G.Gz.
Uit de Pers.
Hoe een vrijzinnig man over het
nieuwe Ministerie oordeelt.
In ons vorig numtner hebben we reeds
een paar uitlatingen gegeven van den libe
ralen oud Burgemeester en oud-officier den
heer Tj. van der Zee.
Het is bepaald de moeite waard het
artikel in zijn geheel te kennen.
Het luidt aldus
Wat de dagbladen ons melden dat een
Minister van Waterstaat gedurende vijf
maanden een particulier baantje zal gaan
waarnemen, moet ieder Nederlander voor
de toekomst met de diepste zorg ver
vullen
Of dat nu een opdracht van de Chileen-
sche regeering. dan wel een contract met
een particulier is, blijft volmaakt hetzelfde.
Of de Minister van Waterstaat gedurende
de maanden zijner fwezigheid al dan niet
tra'" genieten, d o m ts tot
de zaak af.
Het feit blijft bestaan, dat een Neder -
landsch Minister gedurende vijf maanden,
zonder redenen van bestaan, van zijn
departement zal afwezig zijn, om te
zijnen voordeele een ander baantje te gaan
waarnemenen dat schreit ten hemel.
En is het waar, dat de Eerste Kamer
der Staten-Generaal een wenk heeft gekre
gen om met spoed te werken, opdat deze
Minister nog de Waterstaatsbegrooting in
die Kamer zou kunnen afdoen, dan bewijst
dat alleen, dat deze regeering alles durft
te trotseeren
Waar gaat het heen in ons land P Wij
hebben bij de begrootingsdebatten in de
Tweede Kamer reeds moeten ervaren, dat
een Minister van Oorlog plaats heeft ge
nomen in een Ministerie, die er volgens
eerlijke beginselen naar den politieken strijd
absoluut niet in past.
We hebben moeten ervaren, dat een
nieuw departement in het leven is geroe
pen, waarvan ieder Nederlander bij nadenken
absoluut het nuttelooze inziet, omdat de
werkkring van het departement zeer ge
makkelijk over Binnenlandsche Zaken en
Waterstaat verdeeld had kunnen worden.
Het is zuiver geld wegsmijten.
Zoo er door de Ministers, zoowel als
door de ambtenaren, wat meer en langer in
Den Haag gewerkt werd, dan zouden hon
derdduizenden guldens gespaard worden.
Maar geen der Ministers durft den stier
bij de horens vatten, omdat naar de tegen -
woordige toestanden zij er zitten, zoolang
de hoofdambtenaren dat wenschelijk achten
en dat is een gevolg hiervan, dat ons laod
niet meer geregeerd wordt door eerste
klasse lui, zoowel in 's lands regeering als
in Provinciale Staten en gemeenteraden.
Omdat het beheeren van land, provincie,
stad of dorp een baantjesjagerij wordten
niet anders.
En ik vraag me zelf af, die verre afsta
van 't anti-revolutionarisme en katholi
cisme waarvoor al dat kabaal gemaakt
om een vorige regeering te doen vallenen
waarvoor gij in de plaats hebt gegeven
een onsamenhangendeen beginselloos iets.
Niet de personen zelf ieder in het bij
zonder -— maar de regeering als geheel
treft zulks.
Is er daarvoor zoolang moeten geschar
reld worden om eene regeering samen te
stellen
Indien zulks, wat thans geschiedt, tijdens
het ministerie-Kuyper had plaats gegrepen,
heel de liberale groote pers had al het
gif en het venijnige, waartoe de Neder-
landsche taal zich leent, over dat ministerie
uitgestort. Maar thans worden er alle
flauwe uitvluchten gezocht.
En zoo is er nog zooveel meer in dit
ministerie.
Waar blijft deze regeering met haar
minister van Financiëndie niet alleen
met geen plan te voorschijn komt, maar
een methode toepast van een plattelands
burgemeester, die, geen uitweg wetende met
een tekort bij zijne begrooting, kortweg
voorstelt om eenige opcenten meer op de
personeele belasting te gaan heffen
Is dat regeeren
Is er daarom zooveel kabaal gemaakt
om een minister Kuyper ten val te bren
gen
Want men kan ia de Tweede Kamer,
zoo mooi als men wil, met schoone woor
den om de kaars heen draaien, heel de
liberalen pers was het te doen om den
persoon van Kuyper ten val te brengen
En strompelende op de krukken der
socialisten, is dat gelukt, maar dat zal zich
geweldig straffen.
En nog geweldiger zal zich straffen, dat
de opdracht voor de samenstelling eener
nieuwe regeering niet werd gedaan aan
iemand, behoorende tot de élite van een
regeeringsbeginsel, doch aan een modderaar
op regeeringsbeleid. l)
De omstandigheden waren te ernstig.
Maar uit alles blijkt, dat men een stel
letje ministers bij elkaar heeft gezocht
uitdrukkelijk zij hier nogmaals vermeld, dat
zulks de personen individueel niet geldt
om toch maar een regeering samen te
flansen.
En wees verzekerd, dat zulks op het
oogenbltk door duizenden nadenkende en
eenvoudige menschen gevoeld wordt.
Duizenden kiezers zijn heel eenvoudig
beetgenomen.
Of is het blanco kiezersartikel ook van
toepassing op alle daden der regeering
Dat blanco artikel zal lang in heug'nis
blijven, en ik ben er zeker van, dat Mr.
Van Houten zich in zijn studeerkamer v an
genot er over de handen wrijft, en dat hij
nu al bezig is zijn requisitor tegen Mr. Bor-
gesius samen te stellen.
Maar hoe dat ook zij, laat de Eerste
Kamer der Staten Generaal toonen, wat het
Nederlandsche volk van dat hoogste regee
ringscollege verwacht, laat dat college
eischen, dat een minister op zijn post blijft
en niet naar het buitenland vertrekt om
een particulier baantje te gaan waarnemen.
Men heeft onbewezen Minister Kuyper
verweten, dat hij doot zijne reizen in het
bu tenland en het aanraking zoeken met
regeeringspersonen van andere landen, ons
land bespottelijk maakte maar nog zotter
en bespottelijker wordt het, als een Neder-
landsch Minister een particulier baantje in
den vreemde gaat waarnemen.
En moet bij de weigering daarvan door
de Ee ste Kamer de regeering vallen, dan
kan het, N'derlandsche Volk daarmee
niet anders dan geluk worden gewenscht,
want titans hebben we een regeering zon
der eertig houvast, zonder eenig scherp
omlijnd beginsel eu zonder eenig nauwkeu
rig omschreven programalles dobbert.
Ik heb gezegd.
Hier is nu eens een eerlijk liberaal aan
het woord.
We hoeven er niets aan toe te voegen,
de vrijzinnige scharrelaars kunnen het er
mede doen en we hopen, dat dit voor menig
kiezer een gevoelige les zal zijn, om niet
weer zoo spoedig naar Reyne, Roodhuyzen,
Patijn, enz. te luisteren.
Men ziet, men komt dan bedrogen uit.
Mr. Goeman Borgesius.
Red.
Mr. J. G. Sy brandy.
Tot ons leedwezen lazen wij de vorige
week in de >Standaard« het volgende be
richt
»Wij vernemen, dat mr. G.J. Sybrandy
te Almelo zeer ernstig ongesteld is. Aan
getast door de influenza is daarbij in hevige
matige longontsteking gekomen, zoodat,
naar onze berichtgever meldt, er slechts
eenige hoop op herstel is. Worde door
Gods gunst die hoop verwezenlijkt.<t
Naar ons Zaterdag werd medegedeeld
was de toestand gelukkig wat beter.
(»Graafsch.«)
De circulaire van Gouverneur
Idenburg.
Onze lezers herinneren zich de circulaire,
waarin Gouverneur Idenburg zijn oordeel
uitsprak over het in West-Indie heerschen-
de concubinaat, een circulaire, die door
de Christelijke pers met warme instemming
werd besproken, en die thans in »Land en
Volkt, het verleden jaar opgerichte con
centratieorgaan, bestreden werd.
De lezers van dat liberale blad ontvin
gen als een soort Zondagslectuur Zater
dagavond een artikel van Mr. M. C.
Piepers, waarin deze druk schermt met
valsche Christelijke huwelijksmoraal, die
men niet Christelijk noemen mag, want
dan lastert men, enz.
De bedoelde circulaire moet, meent deze
schrijver, wiens artikel niet als j>ingezonden
stukt een plaats vond, worden afgekeurd.
Zie hier wat hij er van zegt
De bedoelde Gouverneur gaf er als Minis
ter, ook wat Oost-Indië betreft, al uiting
aan, en een blijkbaar gebrek aan zedelijken
moed, die zeer goed met materieelen sol
datenmoed samengaat, deed er tegen beter
weten in ook daar gevolg aan geven. Thans
uitte die strijd zich zelfs karakteristiek in
die het ultra-calvinisme zoo kenmerkende
praktijk van bet be ke n nen, in die ploertige,
openlijke zelfverheffing tegenover andersden
kenden van het luid uitgalmen zijner gods
dienstige overtuigingen, met welke ook de
krankzinnige Keuchenius indertijd de Volks
vertegenwoordiging zoo verveelde.
Ploertig mag men toch deze praktijk voor
zeker noemen want op elk ander gebied
zou zoo iets immevs ongetwijleld zoo wor
den aangeduid en het godsdienstig Tartuf-
fisme, waarachter zij zoekt weg te kruipen,
verandert haar karakter niet volkomen in
strijd als zij bovendien is met bet Christelijk
voorschrift om tot het bidden in de binnen
kamer te gaan en met bet bekende woord
Niet zij, die roepen, Heere, Heere, enz.
Met den cDricalen revival der laatste jaren
treden nu al zulke uitingen weder meer en
meer op; zij vereisehen daaro n ook een niet
schroomvallige, maar krachtige terechtwijzing.
Men doet maatschappelijk zeer verkeerd aan
haar hel hoogste woord te laten. En bepaalde
lijk is dit het geval waar daarmede de staats
orde en de staatkundige vrijheid, nog wel door
het staatsgezag, worden aangetast.
De ambtenaar is gehouden de wetten te
eerbiedigen sn ook om zedelijk te leven.-
Maar ook hem is vrijheid van godsdienst
gewaarborgd en hij is niet gehouden zijn
opvatting van zedelijkheid te regelen naar
die van eenige speciale godsdienstige secte,
alleen omdat deze beweert dat de hare de
eenige ware is.
Wij zullen het bij deze aanhaling laten,
die trouwens boekdeelen vol spreekt. De
»Nederlander«, haar vermeldende, schrijft
er onder
De christelijk-nationale instelling van het
huwelijk wordt hier dus in strijd gelukkig
nog met de wetgeving als slechts beant
woordende aan de zedeÜjkheidsopvatting van
een i/speciale godsdienstige secte// geteekend.
Zoo worden de fundamenten der samenleving
losgewoeld, onder stilzwijgen eener liberale
redactie die aan al dit fraais en aan de
krankzinnigverklaring van Keuebenius teen
verscherping van het vroegere //niet denkend//)
plaatsruimte verleent.
Laat ons nu afwachten, of andere liberale
redacties hun college tot de orde zullen
roepen en tegen het stuk van Mr. Piepers
protest aanleekenen.
Van dat tot de orde roepen zullen we
vermoedelijk niet heel veel beleven tot-
dusver zagen we er nog niets van doch
we willen afwachten.
Intusscheu wordt uit artikelen als dit
veel verklaard. Op de haat, die verleden
jaar tegen al wat Christen is uitbarstte,
wordt door artikelen als dit een eigenaar
dig licht geworpen. Dat zijn dan nu de
menschen die vonden dat wij zoo »onver-
draagzaamt warendie 't opnamen voor
de Hervormde Kerk, en hevig veront
waardigd werden bij de gedachte dat men
hen niet voor Christenen zou houden.
(»Standaard.«)
Sommelsdijk. Het aan de ouderlijke
macht onttrokken achtjarig zoontje van
Engeltje Broere alhier, is Dinsdag jl. op
kosten van 't Rijk in het gesticht voor ver-
waardelooze kinderen te Epe geplaatst,
waardoor het door Jb. Vroegindeweij, welke
als voogd daarover is aangesteld, is heen
gebracht.
Op een verzoekschrift van T. v. H.
alhier, welke wegens het niet af laten tee
kenen van zijn zakboekje voor een maand
in werkelijken dienst is opgeroepen, is door
den Minister van Oorlog aan den betrokken
korpscommandant de opdracht gegeven, om
hem, indien hij zich goed gedraagt, met 14
dagen naar huis te zenden.
Spoorweg over Flakkee. Bij Kon.
Besluit van 9 Jan. 1906 zijn aangewezen
de eigendommen die ten behoeve van den
spoorweg van Ouddorp over Middelharnis
naar Ooltgensplaat met zijtakken, ten alge-
meenen nutte, ten name van de Rotter-
damsche Tramweg Maatschappij ter uit
voering van de wet van 27 April 1904
(Staatsbl. no g'$) zullen worden onteigend
in de gemeenten Ouddorp, Goedereede,
Stellendam, Melissant, Dirksland, Sommels
dijk, Middelharnis, Nieuwe Tonge, Oude
Tonge, Den Bommel en Ooltgensplaat,
aangeduid in het plan en de kaarten, welke
ingevolge ar(. 12 der wet van 28 Augustus
1851 (Staatsbl. no 125) ter inzage van
een ieder hebben gelegen.
Middelharnis. Woensdagmorgen had
de leerling der Ambachtsschool J. M. het
ongeluk met zijn pink beklemd te raken
tusschen een boormachine, tengevolge waar
van dit lichaamsdeel geheel werd verbrij
zeld.
Vrijdag jl. kwam de schipper S. d. W.
met zijn vaartuig bij Rotterdam in aanva
ring met een stoomboot, met het gevolg
dat een gedeelte van den mast die juist
gestreken was, werd verbrijzeld.
Zondag jl, herdacht onze vroegere
predikant Ds. J. H. Antink, thans predi
kant der Ned herv. Kerk te Almen en
Harfsen den dag, waarop Z. Eerw. voor
25 jaar in zijn tegenwoordige gemeente
het predikambt mocht aanvaarden, na eerst
de gemeenten Geldermalsen, Middelharnis
en Steenwijk gediend te hebben.
In plaats van den tegenwoordigen
kapitein der »Onderneming« de heer H.
v. d. Zaken, die een andere betrekking zal
aanvaarden, is benoemd de heer Dorsman,
thans kapitein op de stoomboot »Thor«.
Tot onderwijzer aan de Openbare
School is benoemd de heer H. Hammersen
van Renkum, welke met 1 Februari in
functie is getreden.
Woensdagmorgen geraakte 'n Noorsch
schip, komende van uit onze Oost, en op
weg naar Dordrecht, in het Aardappelgat
aan den grond, en wel zoodanig dat het
zelfs bij hoog water niet mogelijk was weder
vlot te komen, zoodat men genoodzaakt
was enkele schepen aan te nemen, waar
onder ook een tweetal van hier, om een
gedeelte der lading, bestaande in koloniale
waren over te nemen en naar Dordt te
vervoeren, om op die wijze zoover gelicht
te worden, dat men zelf de reis daarheen
kon voortzetten.
Stad aan 't Haringvliet. De Burg.
maakt bekend dat op den 6en Februari
a.s. een schip met buskruit van Tien Ge
meten zich zal begeven naar Kadoelen en
dat ieder gezagvoerder van een schip of
stoomboot bij het passeeren de voorschrif
ten daaromtrent in acht moet nemen.
De heer J. H. Visser, onderwijzer
aan de Openb. School, is door den Raad
der Gemeente, wegens vermindering der
leerlingen, tegen 1 April a.s. op wachtgeld
gesteld.
J. L. Ghijsels alhier heeft zich aan
gegeven om bij de Zeemilitie te dienen.
Den Botnmel. In de plaats van C.
van Noord is aan het postkantoor alhier
benoemd J. Woudstra, tegen ióFebr. a.s.
Ooltgensplaat. Zondag j.l. werd door
den veldwachter Metaal alhier aangifte
Éiri