o'ensc a£ 81aimari 1VHÏ
IN HOC SIGN O VINCE S
voor <te Xuidhollaitdsclie en Keenwsche Eilanden.
%\rlK Jaargang JM
Antirevolutionair
Orgaan
Uit de Pers.
Een uil weinigen.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent.
UJTGEYER
T. BOEKHOVEN.
SOMMEBjSBBBJ Bi
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en V3 ma-al.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- ea Vrijdagmorgen 10 uur.
%IIe «Itfifekess voor de Kedactie bestemd, Advertesitiën en verdere Administratie franco toe te eenden aan den Uitgever.
Ware woorden van Mr. Van
Houten.
Mr. Van Houten is de vader van
onze tegenwoordige Kieswet.
Dat weet iedereen.
Over dit kindeke sprak de papa eens.
in eene redevoering, die hij hield te
's Gravenhage.
Het was op den 9den Mei 1903.
En al komt het nooit in ons op,
te denken, dat wij met onze meenin
gen dicht bij den heer Van Houten
staan, toch sprak hij "op den avond
van den 9den Mei 1903 woorden, die
wij ten volle beamen.
Hij zeide »er wordt op de Kieswet
van 1896 gescholden, maar zij wordt
niet gebruikte. »De looncijfers, die
aanmerking geven om kiezer te wor
den, worden thans als hongerloonen
beschouwd«.
Daaruit mocht Mr. Van Houten
zeer terecht concludeeren, dat de ar
beiders, die kiezers willen worden, het
ook kunnen worden.
En hij herinnerde aan een feit, dat
hij eens inhet socialistische hoofd
orgaan aldus zag beschreven
Toen Troelstra in district IX te Am
sterdam niet verkozen was, riep hij allen
op die kiezer konden worden, zich aan
te melden. s-Op die wijze konden in dat
district-? zeide hij duizenden het
kiesrecht erlangen-?.
Op deze woorden mag in onzen
tijd, waarin de beweging voor alge
meen kiesrecht weer gaande is, wel
eens worden gelet.
Velen kunnen het kiesrecht krijgen,
als ze zich maar even aanmelden.
Als er maar geen onverschilligheid
heerscht.
Zij er onder de Christelijke partijen
activiteit.
En worde de arbeid der besturen
onzer kiesvereenigingen dooreen rijken
oogst beloond. Rotterd.
Typisch.
We lezen in »De Volksonderwijzers
het orgaan der sociaal-democratische
onderwijzers-vereeniging,het volgende:
AAN DEN TAND VOELEN VAN
SOLLICITANTEN.
Door het hoofd Rodrnburg is in
tegenwoordigheid van Holtzappel aan een
sollicitant naar de betrekking van onder
wijzer te Amsterdam o.a. gevraagd»of
hij bezwaar maakte tegen 't laten zingen
van vaderlandsche liederen.
Deze vraag is blijkbaar door de rond
trekkende keurmeesters gesteld in opdracht
van hun autoriteiten. Amsterdam en
Den Haag geven dus een mooi voorbeeld.
Collega's die wat vooraan staan in de
beweging, worden reeds zorgvuldig buiten
de gebiedpalen van Amsterdam gehouden.
Het zal niet baten i
De Algemeene Vergadering van den
Bond heeft een waardig antwoord gegeven
op dit vrijzinnig gedoe«
't Is dus reeds zoover gekomen, dat
aan onderwijzers in Nederlandsche
scholen, die aangesteld zijn door Neder
landsche autoriteiten en betaald worden
met Nederlandsch geld, geput uit Neder
landsche beurzen, gevraagd moet worden
of ze ook bezwaar hebben tegen het
laten zingen van Nederlandsche liederen!
En als ze bezwaar hebben en dit
eerlijk erkennen
Dan worden ze niet benoemd in
Amsterdam of Den Haag; maar blijven
aan de openbare school waar ze zijn
Dat is de school, waar de natie
aangehecht is!
Eerst geen plaats voor Christus, den
Hemelschen Koning, straks ook geen
plaats meer voor Wilhelmina, de
aardsche Koningin 't Is typisch en
zeer ernstig.
N. Prov. Gr. Crt.fl
Liberalisme en Godsdienst.
Verleden week sprak prof. Dr. L. Knap
pert alhier voor een vereeniging van vrij
zinnig-Hervormden in den Haag, waarin hij
er zich bitter over beklaagde, dat de vrij
zinnigen in de Hervormde kerk, die naar
hun begrip godsdienstige menschen willen
zijn, van degenen, die zich in de politiek
liberaal noemen, zoo weinig steun ontvangen
voor hun streven.
Nu is dat voor ons, die aan de Schrift
vasthouden, geen nieuws. Men moest maar
eens zien, hoeveel menschen er in de kerk
komen op plaatsen, waar de bevolking
dertig of veertig jaar de zegeningen van
m<: derne prediking heeft genoten, b. v. op
't platteland van Noord-Holland, Groningen
of Drente. Het godsdienstig modernisme
heeft geen vat op de menigte, het houwt
zich naar het woord van den profeet,
gebroken bakken uit, die geen water houden.
De Nieuwe Courant vond het optreden
van prof. Knappert zoo merkwaardig, dat
er in 't nummer van Zondagochtend een
hoofdartikel aan gewijd werd. Hierop komt
prof. Knappert in een ingezonden stuk
Woensdagmorgen terug. In dat stuk komen
eenige merkwaardige uitspraken voor, waard
om aan de vergetelheid ontrukt te worden.
Prof. schrijft >Op bijna elk ander gebied
staan liberalen en wij vrijzinnig-hervorm
den dicht naast elkander, wij missen hun
belangstelling in den godsdienst, Dit is in
't geheel geen politieke questie. Wij zien
met groote bekommernis, dat 't godsdienstig
leven voor 't minst kwijnt en in vele kringen
(waarin ook wij verkeeren) wegsterft, dat het
in de huisgezinnen, zijn invloed niet meer
oefent, in het openbare leven nauwelijks'
wordt genoemd, dat de onkunde omtrent
den godsdienst en zijn eigenlijke wezen en
die omtrent den bijbel eigenlijk barbaarsch
is, dat onze Zondagen en Christelijke feest
dagen hun gewijd karakter ten eenen male
inboeten en dat er een geslacht opgroeit,
dat volstrekt staat buiten den gezegenden
invloed, den godsdienstigen en zedelijken
invloed van 't Christendom.
Wij zouden professor willen toeroepen
dit is wel een politieke kwestie. Het toont
ten duidelijkste, dat de religie in handen der
liberalen niet veilig is en dat dus alle man,
die godsdienstig voelt en denkt, mede moet
werken om de politieke macht te onthouden
of te ontworstelen aan hen, die in verkiezings
dagen nog wel eens de witte das omdoen of
zich erg bezorgd toonen voor de Hervormde
kerk, maar die de gebouwen dier kerk ge
woonlijk alleen van buiten gezien hebben
en liever in den schouwburg zitten dan in
een godsdienstige bijeenkomst.
Leidenaar
Waar gaat het heen
Onze lezers weten dat wij meer dan
eens deze vraag deden in 'verband met
het gedoe der vrijzinnigen in de dagen
der verkiezing en niet minder in verband
met het optreden en handelen van het
tegenwoordig kabinet.
Is het partijzucht die zulks doet vragen
Het zou er den schijn van hebben,
wanneer alleen in de christelijke bladen
deze vraag werd gedaan zij het dan
ook met deugdelijke redenen omkleed.
Doch ook de vrijzinnigen gaan nu de
oogen open.
Wij vonden deze week in de Standaard"
een schrijven gedeeltelijk overgenomen van
een liberaal-oud-burgemeester Van der
Zee die van Antirevolutionaire en katholieke
smetten vrij is.
Deze liberaal schrijft dan
Waar gaat het heen in ons land Wij
hebben bij de begrootingsdebatten in de
Tweede Kamer reeds moeten ervaren, dat
een minister van Oorlog plaats heeft ge
nomen in een Ministerie, die er volgens
eerlijke beginselen naar den politieken
strijd absoluut niet* in past. Wij hebben
moeten ervaren, dat een nieuw departement
in het leven is geroepen, waarvan ieder
Nederlander bij nadenken absoluut het
nuttelooze inziet, omdat de werking van
dat departement zeer gemakkelijk over
Binnenlandsche Zaken en Waterstaat ver
deeld had kunnen worden. Het is zuiver
geld wegsmijten. Zoo er door de Ministers,
zoowel als door de ambtenaren, wat meer
en langer in Den Haag gewerkt werd, dan
zouden honderdduizenden guldens bespaard
worden. Maar geen der Ministers durft den
stier bij de horens vatten, omdat naar de
tegenwoordige toestanden zij er zitten,
zoolang de hoofdambtenaren dat wensche-
lijk achten en dat is een gevolg hiervan,
dat ons land niet meer geregeerd wordt
door eerste klasse lui, zoowel in 's lands
Regeering als in Provinciale Staten en
gemeenteraden.
Omdat het beheeren van land, pro
vincies, stad of dorp een baantjesjagerij
wordten niet anders. En ik vraag mij
zelf af, die verre afsta van 't antirevolu-
tionairisme en katholicismewaarvoor al
dat kabaal gemaakt om een vorige regee
ring te doen vallen en waarvoor gij in de
plaats hebt gegeven een onsamenhangend,
een beginselloos iets. Niet de personen zelf
ieder in het bijzonder maar de
regeering als geheel treft zulks.
Is er daarvoor zoolang moeten geschar
reld worden om eene regeering samen te
stellen
Indien zulks, wat thans geschiedt, tijdens
het Ministerie-Kuyper had plaats gegrepen*
heel de liberale groote pers had al het
gif en het venijnige, waartoe de Neder
landsche taal zich leent, over dat minis
terie uitgestort. Maar thans worden er alle
flauwe uilvluchtingen gezocht.
En zoo is er nc-g zooveel meer in dit
ministerie
Nietwaar van zijn vrienden moet
men het maar hebben dan ben je uit
't Zal den ernstig denkenden liberalen
toch wel groen en geel voor de oogen
worden als ze zoo afgestraft worden.
Of zouden ze ongevoelig zijn P dat is
ook nog mogelijk.
Getuige.
Ook niet lekker.
Dat de samenstelling van het tegen
woordige Kabinet uit een politiek oogpunt
beschouwd een bespotting was, hebben
wij aangetoond. Met de socialisten mee
vormden de vrijzinnigen een meerderheid
en dan alleen was er een plaats voor dit
kabinet, maar rekende men de socialisten
niet tot zijn kring, hoe kon men dan toch
ter wereld den moed hebben om als ka
binet op te treden.
Ook daarop wijst de heer Van der Zee
en niet minder o-p de misleiding der kiezers.
Hoor het maar.
Want men kan in de Tweede Kamer
zoo mooi als men wil, met schoone wo r-
den om de kaars heendraaien, heelde
liberale pers was het te doen om den
persoon van Kuyper ten val te brengen.
En strompelende op de krukken der so
cialisten, is dat gelukt, maar dat zal zich
geweldig straffen. Pin nog geweldiger zal
zich straffen, dat de opdracht voor de
samenstelling eener nieuwe Regeering niet
werd gedaan aan iemand behoorende tot
de élite van een regeeringsbeginsel, doch
aan een modderaar op regeeringsgebied.
De omstandigheden waren te ernstig.
Maar uit alles blijkt, dat men een stel
letje Ministers bijelkaar heeft gezocht
uitdrukkelijk zij hier nogmaals vermeld,
dat zulks de personen individueel niet geldt
om toch maar een Regeering samen
te flansen.
En wees verzekerd, dat zulks op het
oogenblik door duizenden nadenkende en
eenvoudige menschen gevoeld wordt.
Duizenden kiezers zijn heel eenvoudig
beetgenomen.
Zie je, daar kunnen de heeren Vrijzinni
gen het voorloopig wel aardig mee doen.
En dit woord zal door duizenden wor
den beaamd
Niet minder wat de schrijver zegt van
het vertrek van minister Kraus, waarover
wij de vorige week schreven.
Daarvan zegt hij
Men heeft onbewezen Minister Kuyper
verweten, dat hij door zijne reizen in het
buitenland en het aanraking zoeken met
regeeringspersonen van andere landen, ons
land bespottelijk maaktemaar nog zotter
en bespottelijker wordt het, als een Neder
landsch Minister een particulier baantje in
den vreemde gaat waarnemen.
FEUILLETON.
DOOR
L. VAN BERKEL.
9)
IV.
(Stot
Na van elkander afscheid genomen te
hebben, ging Nelly naar huis. Een paar
dagen, nadat Marie begraven was, kwam
er een boodschap, dat de timmerman zeer
achteruit ging. Dadelijk liep Nelly naar
hem toe.
Wat was die man veranderd! Toch
kende hij Nelly nog. en toen ze. bij zijn
bed gekomen was, sprak hij»Het is goed
van u, dat ge nog eens gekomen zijt. Ik
wilde u ook zoo gaarne bedanken voor
alles wat ik van u ontving.
»0, zwijg daar van,« sprak Nelly, want
eigenlijk ben ik u veel meer dank ver
schuldigd. Door Kaatje ben ik met 11
bekend geworden, maar gij zijt in des
Heeren hand het middel geweest om mij
tot den Heiland te leiden. En denkt ge
nu spoedig naar dien Heiland te gaan
j> [a, juffrouw antwoordde Jansen. »en
ik verlang nu ook om ontbonden te worden
en met Christus te zijn.
Het gaat mij nu ook, gelijk het dien
dichter ging, die eens zong
»Hoe dichter ik nader
Aan 't huis van mijn Vader,
Hoe sterker ik hijg
Naar de eeuwige woning,
Het feest van mijn kroning
En 't eind van den krijg.
Er waren intusschen ook nog andere
vrienden van den stervende binnengeko
men. Hij gaf allen de hand en zeide
»God geve, dat we elkander allen Boven
wederzien.
Daarop vroeg hij, of zij met elkander
nog eens wilden zingen het ze vers van
Psalm 68 Aan dit verzoek werd voldaan.
Hij zelf zong tot het laatste woord mee
toen volgde één flauwe zucht en de
lijder was van al zijn pijnen verlost en de
eeuwige heerlijkheid ingegaan.
Dit was voor Nelly nieuwe droefheid,
maar toch dankte zij in stilte den Heere,
dat zij nog den stervende ontmoet en ge
sproken had en dat zij van dit blijmoedig
heengaan getuige was geweest.
Hoe vurig wenschte en bad zij, dat ook
haar ouders zulk een leven mochten zoe
ken, en hoe gaarne zou zij dit geloovig
heengaan eens in alle bijzonderheden ver
teld hebben, doch zij dacht aan de voor
waarde, door haar pa gesteld en hoe
ongaarne ook zij zweeg, maar dacht
aan de waarheid van het schriftwoord:
>Let op den vrome en zie naar den
oprechte, want het einde van dien man
zal vrede zijn«.
V.
Nelly kon zich nu weer vrij bewegen.
Zij was ook weer in den huiselijken kring,
doch gevoelde zich daar weinig thuis. Dit
was dan ook oorzaak, dat zij heel dikwijls
uitging. Eu hierdoor had zij vele vrienden
en vriendinnen in den Heere. Ook onder
de rijken waren er nog wel enkelen, die
Godvreesden. Voor menig bedroefde had
zij woorden van troost, en aan menig arme
bood zij hulp om Jezus'wil. Gods genade
werk, in haar begonnen,, openbaarde zich
in woorden en daden.
Enkele jaren zijn vooarbij gegaan.
In een visschersplaatsje aan de Noordzee
kust, vinden we Nelly terug als de echtge-
noote van een predikant. Ook daar was
zij een goede hulp in diens vaak moeilijken
en zwaren arbeid.
Weldoen bleef ook hier haar liefste
bezigheid, en niet alleen bracht zij den
armen tijdelijke weldaden en den kranken
lichamelijke verkwikkingen, maar zij maakte
hun ook bekend met het Woord des
Heeren. De Bijbel haar in der tijd door
haar zuster geschonken, deed daarbij altijd
gerrouw dienst.
Algemeen was haar echtgenoot daar ook
als leeraar hoog geacht, en een talrijke
schare vulden eiken Zondag het kerkge
bouw. Hier had Nelly een zeer gelukkig
leven. Doch ook nu viel nog menig bittere
droppel in haar lijdensbeker. Kort na
haar huwelijk waren reeds haar ouders ge
storven, en toen zij nog niet vele jaren
getrouwd was ontviel haar heur echtvriend,
haar broeder in Christus. Typhus sleepte
hem ten grave.
Groot was de belangstelling bij de be
grafenis, en plechtig klonk langs de doo-
denakker
«Gedenk o Heer, hoe zwak ik ben, hoe kort
[van duur.
Het leven is een damp, de dood wenkt
[ieder uur,
Zou 't menschdom dan vergeefs op aarde
[zijn geschapen?
Wie leeft er, die den slaap des doods niet
[eens zal slapen
Wie redt zijn ziel van 'tgraf? Ai! heipons
[als te voren,
Gelijk Gij bij uw trouw aan David hebt
[gezworen.
»Ai, help ons als te vorenJa, dat
deed de Heere. Hij zorgde voor de weduwe
en haar zoon. Zij mocht het nog beleven,
dat haar zoon Bedienaar des Goddelijken
Woord werd. Als 'n dame met zilverwitte
haren mocht zij getuige zijn van z'n be
vestiging en intreepreek.
Ruim een jaar later ging zij de eeuwige
heerlijkheid in, de ruste, die er overblijft
voor het volk van God met 't loflied op
de stervende lippen
vGij zijt verlostGod heeft u wel gedaan
