Woensdag 17 Januari 1906.
20sl<! Jaargang N°. 1103.
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsclie en Zeeuwsche Eilanden.
T. BOEKHOVEN.
1 SOMMELSMAH.
FEUILLETON.
J N HOC SIGN O VINCES
Een uil weinig-en.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en k/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukkei» voor de Kedactie S&esfenad,
Advertenties® en verdere Administratie traneo toe te aeiidesi aan den Uitjrever.
Stisfc LIJMT
van de 21e Jaar-Collecte voor de
Scholen met den Bijbel.
Transport f 87,885,75
Den Andel (gem. B*Io)22,00
Nieuwolda met 't Waar176,15—
Onstweddermuasel
Slochtereu met Schildwolde 202.00
Ter Apel
Bolsward80,35
Hijdaard
Lippenhuizen met Ter Wespel,
Hemrik, Hornstorzwaag en Gor-
redijk (G. Kerken)8>fr
Stavoren
Ureterp met Siegerswoude en
Friesche Welp 60,00
Borger272,00—
Couvorden41,997a
Emmer Campascuüm (H. K.). 4,00
Nieuw Dordrecht of Klazinaveen 63,89
Olst4,00—
Dalfsen e. a. (G. K.)4,36—
Genemuiden395,25
Eerbeek
Nijmegen met St. Annen, Hees
Groesbeeb, Neerboscb, Beek,
Weurt, Hatert, Ubbergen, Mil-
lingen, Beuningen, Lent, Bemmel,
en Eist404,807a
Terschelling (west)57,70
Hardinxveld (boven) met Scbel-
luinen92,72
Middelharnis met Sommelsdijk200,00
Poortugaal (G. K.) 2,59
Scheveningen233,997a
's Hertogenbosch78,50—
Totaal van 650 Locale Comité's f 90,290,847a
Waar niets staat aangegeven is de collecte aan
de huizen gehouden.
De Unie-collecte bedroeg te Lippenhuizen
f 4,10, te Hoornsterzwaag f 1 74 en te Ter Wespel
1 3,-.
Te Genemuiden is behalve de Unie-collecte
in het afgeloopen jaar in de Geref. Kerk nog
f 170,— gecollecteerd ten behoeve van de Geref.
School.
Om bijzondere redenen kon de Unie-collecte
dit jaar niet gehouden worden te Onstwedder-
mussel, Ter Apel, Hijdaard, Stavoren en Eerbeek.
Nu wachten wij nog op eenig antwoord van
nog 9 Locale Comité's. Aangenaam zal het ons
zijn als die correspondenten iets van zich laten
hooren, opdat de laatste lijst met de nagiftcn
spoedig zal kunnen gepubliceerd worden.
R. DERKSEN.
Secretaris der Unie.
Ter navolging*.
De Maasbode had verleden week
een artikel voor den Landbouwer, zeer
belangrijk, dat we geheel overnemen.
Het luidt
EEN DAAD.
In Belgie is een daad verricht, die
de volle aandacht verdient van ons
geheele Nederland.
Van de regeering, van de groote
grondeigenaren, vooral van de groo-
tere en kleinere landbouwers, en van
de landarbeiders. Verder van al de
genen, die door hun betrekking of
invloed ruchtbaarheid kunnen geven
aan het feit en daarmede als zijn
propagandisten vermogen op te treden.
Wat elders, zooals bv. in Denemar
ken, van regeeringswege tot stand
werd gebracht, dat krijgt in Belgie
leven en vorm en bestaan door eigen
initiatief.
Onze lezers weten het maar al te
goed, hoe wij voor alles ook en
niet het minste onder de landbou
wers alle heil verwachten van het
initiatief der rechtstreeks betrokkenen.
Wat er is geschied
Professor Vliebergh verhaalt het
ons in de»Dietsche Warande«. Ruim
een jaar geleden zijn in de Belgische
gemeente Genck, niet ver van onze
grenzen gelegen, de landbouwers in
bezit gekomen van 5b hectaren bouw
grond. Het was het onverdeelde bezit
van eene familie.
Zoodra men vernam, dat deze fa
milie hare goederen wenschte te ver-
koopen, stelde zich de boerenbond in
verbinding met de eigenaars, en ver
kreeg de voorkeur van den aankoop
voor eene bepaalde som.
De landerijen werden toen in 90
loten verdeeld,
Op eene algemeene vergadering
werden de 90 stukken aan den meest
biedende verkocht, onder voorwaarde
evenwel, dat de prijs zou verhoogd
of verlaagd worden, naar gelang de
totale som meer of minder dan de
werkelijke koopsom zou bedragen.
Bij dezen voorwaardelijken verkoop
kwam men boven den verkoopprijs,
zoodat het bod kon verminderd wor
den.
De akte van verkoop werd voor
allen tegelijk voor denzeltden notaris
gepasseerd, en de vroegere pachters
waren zelf meestal eigenaars geworden.
Velen hadden geld op de boeren
leenbank, dat teruggenomen werd,
en aan de anderen werd het geld,
voor zoover noodig, door die bank
geleend.
Eene som van 30,000 franken was
daartoe benoodigd, en werd door de
boerenleenbank uitbetaald.
Ziedaar een daad van eigen initiatief
in optima forma, met de prachtigste
resultaten.
Een daad tevens van ver strekkende
gevolgen. Want is dit feit niet een
frappante uitwerking van het program,
dat dient gevolgd, om te komen tot
eigen bezit?
En is eigen bezit op het platteland
niet het begin en het einde van een
krachtige, bloeiende bevolking
Wij weten maar al te wel, hoe 't
gebrek aan eigen vestiging, gevolg
van 't aldoor steeds toenemen van 't
groot grondbezit van eenigen, de
hoofdoorzaak is van de ontvolking
van 't platteland, van de overbevolking
der grootere steden.
En hier 'willen we nu niet verder
peilen den afgrond van economische
ellenden, die daarvan wederom de
droevige gevolgen zijn voor 't platte
land, en economische en zedelijke
ellenden voor de steden, met name
voor het stedelijk proletariaat.
Wel juichen we toe de wet van
i899, door de Deensche regeering aan
hare landskinderen geschonken, waar
aan het beginsel, door opgemelde
daad der Belgen in een zoo heerlijk
feit belichaamd, ten grond lag.
Wat toch stelt deze wet vast Ieder
arbeide.' moet eigenaar kunnen wor
den van een stuk grond. Een bezit
van 400 kronen (f 268) geeft hem
recht op een Ilusmaendplats (onge
veer hetzelfde als eigen erf) De com
missie. daartoe aangesteld, geeft hem,
na onderzoek zijner eerlijkheid, een
plaats van minstens 2, hoogstens 4
H A. De betrokkene ontvangt daarbij
van de regeering nog tienmaal zoo
veel geld, om 't verkregen land te
kunnen koopen, huren of bewerken.
Hij moet den leeftijd van 25 jaar
hebben bereikt en niet ouder dan 50
jaren zijn, dus staan in de volle,
mannelijke kracht, aldus vooruitzich
ten gevend, dat hij productief werk
zaam zal kunnen zijn. Zelfs is bepaald,
dat groot grondbezitters, zoo ver de
gevolgen der wet het vorderen, hun
grond moeten afstaan, tegen be
hoorlijk geld natuurlijk.
Dit b e h o o r11 ij k schijnt zeer be
vredigend te zijn, want gedurende al
de jaren, dat de wet heeft gewerkt,
deed zich niet één geval voor, dat
de regeering een groot grondbezitter
had moeten dwingen tot afstand van
zijn landgoederen.
door
L. VAN BERKEL.
S) III
Het spreek van zelf, dat de innerlijke
strijd, de zwaarste van haar zondenpak,
haar worstelen met God, haar vechten tegen
satan en z'n machten, zooveel weken achter
een doorstaan, ook uiterlijke sporen had
nagelaten. Zij was sedert lang niet meer
de levenslustige jongedochter van voorheen.
Haar ouders hadden dit ook wel bemerkt,
doch schreven dit nog steeds toe aan den
indruk, dien het plotseling stergeval van
tante Sophie op haar gemaakt had. Menig
maal hadden zij daarom tot haar gezegd
»Nelly ge moet u dat niet zoo aan
trekken, anders wordt ge nog ziek, en er
is immers niet aan te veranderen.En
dan had Nelly altijd een ontwijkend ant
woord gegeven.
Doch nu de Heere haar gebracht had
tot geloofshelderheid, nu zij deelgenoote
was van de verzekerdheid des geloofs en
alle angst en kommer van haar weggeno
men, nu kon men het haar eveneens aan
zien. Dat oog, zoo weken achtereen som
ber en droefgeestig, flonkerde nu en was
helder en levendig. Dat gelaat, door de
smart van droefkreukels voorzien, blonk en
verspreidde een glans van vergenoegdheid.
Dat hoofd, week aan week, op de borst
gezonken, werd nu hemelwaarts gericht, als
vertolkte het
»Hoofd omhoog, het hart naar boven'
Hier beneden is het niet.*
Toen zij van den timmerman thuis ge
komen was, en zich in de woonkamer be
gaf, waar ook haar ouders waren, sprak
de oude heer Van Beek: »Wel, Nelly!
wat ziet ge er nu opgewekt uit. Ik heb
u sedert lang niet zoo gezien 1«
»Neen, pa antwoordde Nelly, »dat
wil ik wel gelooven. O, ik ben nu ook
zoo gelukkig. Ik weet, dat ik nu met
lichaam en ziel het eigendom van den Heere
Jezus ben, die mij met Zijn dierbaar bloed
kocht, en mij van al mijn zonden verlost
heeft
Haar pa zag vreemd op en zeide >Wat
Wat? Wat is dat voor taal? Daar begrijp
ik niets #van van. Ik geloof, dat ge nu
niet goed bij uw verstand zijt. Van zon
den verlost Wat beteekent dat? Wat
kwaad hadt ge dan toch gedaan?
»Pa !<r hernam zij, »ik heb mij zelf als
zondares leeren kennen, maar Jezus heeft al
mijn zonden vergeven en al mijn schuld
j-Wat Zonde Schuld Nelly is
uw verstand beneveld
»Neen, pa, antwoordde zij, »mijn ver
stand is niet beneveld of gekrenkt, maar
God heeft mij gegeven verlichte oogen des
verstands, zoodat ik nu weet, de dingen,
die mij van God geschonken zijn.
O, ik gevoel mij nu zoo gelukkig en
ik zal dagelijks God bidden, dat Hij u ook
zoo gelukkig maakt. En nu ik toch aan
het spreken ben, zal ik u ook maar dade -
lijk zeggen, dat ik aanstaanden Zondag
ook niet met u naar de kerk ga onder
het gehoor van die predikanten, die door
u worden gezocht. Ik heb dat reeds veel
te lang gedaan, en kan dat nu niet langer
doen.
Waar Jezus, mijn Zaligmaker van zonda
ren, verloochend en vertrapt wordt, daar
kan en mag ik niet langer zijn.«
Nelly wilde nog meer zeggen, maar haar
vader verbood het haar, want haar ma,
die de kamer was uitgegaan, kwam nu juist
weer binnen met haar broers, en nu wilde
pa ook niet weten, welk gesprek hij met
Nelly had gehad.
Hij, die zoo eenige hectaren ont
vangt, is de twee eerste jaren vrij van
rente. Het volgende jaar betaalt hij
3 pCt. -f- 1 pCt. van de hellt van 't
kapitaal als amortisatie.
Üp dezelfde wijze wordt later de
tweede helft met 3V2 pCt. belast, waar
van V, pCt. amortisatie.
Deze Deensche regeling heeft uit
stekend gewerkt op de bevolking in
't algemeen, op de landbouwbevolking
in 't bijzonder. En is den landbouw
zelf op uitmuntende wijze ten goede
gekomen.
Maar meer lacht het ons toe, dat
deze zelfde wijze van handelen zich
afwikkelt hier zoo vlak in onze nabij
heid, bij onzen Zuidelijken nabuur,
maarals vrucht van eigen
initiatief.
Mag dit feit onopgemerkt voorbij
gegaan door onze Boerenbonders
Zullen zij door dit recente voor
beeld geprikkeld ook niet de handen
uit de mouwen steken, om in dezelfde
richting werkzaam te zijn
Want kan deze daad der Belgische
boeren aangezien als een doorslaand
bewijs voor de niet hoog genoeg te
te schatten waarde der boerenleen
banken wij voor ons zien er tevens
en boven dat een krachtig pleidooi
in voor deze waarheidBoeren en
landarbeiders, in organisatie, ligt uw
kracht.
Organisatie, om ieder plattelands-
bewonér tot eigenerfde te maken,
door eigen kracht, ziedaar uw eerste
woord, uw hoogste leus, uw eenige
daad.
Boeren en landarbeiders, hoe lang
nog zult gij neerzitten en zinnen op
middelen ter verbetering?
Hier ligt de baan voor u open.
Staat bp, en gaaten halverwege
lachen u reeds tropeeën, die het be
reiken van het einddoel u gemakkelijk
maken.
Een weg, een wil, een
daad, en het pleit is beslecht.
Minister Kraus naar 't land van
de Salpeter.
Op zich zelf beschouwd is 't een
eer, indien een onzer ingenieurs door
't buitenland wordt uitgenoodigd om
daar buitengewone werken van wa
terbouwkundigen aard uit te voeren;
en als zoodanig, gevoelen we iets stree-
lends, en verheft zich eenigszins ons
nationaliteitsgevoel.
Maar waar zulk een technicus te
vens Minister is, zijn er bezwaren aan
verbonden, op welke reeds de aan
dacht in bijzondere mate is gevallen.
Hij wordt onttrokken aan zijn De
partement kan geen wetsontwerpen
zelf behandelen, en welk Minister zijn
werk overneemt, in dit geval mr.
Veegens, schiet van zelf weer tekort
voor eigen zaken. Doen er zich be
langrijke kwesties voor, die zooals in
1903 binnen een paar dagen kunnen
uitbreken en waarbij verkeer van
spoor en boot betrokken is, dan zit
men omhoog met het verantwoordelijk
Hoofd, dat afwezig is. De Begrooting
wordt door hem niet gemaakt, en tal
van vragen zullen weer als bij de
vorige met een Jantje van Leiden
worden afgedaan.
De indruk over het vertrek van den
minister is dan ook allerwege ongun
stig.
Waar Staatsexploitatie van Spoor
wegen en toestanden in post en te-
legraafwezen bespreking eischen, is bij
zulke hoogst belangrijke zaken de tolk
der Regeering in Chili.
Tot heden is dit Kabinet al bijster
treurig voor den dag gekomen.
De eene akeligheid is nog niet voor
bij, of ge staat weer voor een ander,
die overal de ontevredenheid tegen
dit Ministerie verhoogt.
Het beste zou maar zijn, om te
genover haar niet zoetsappig op te
treden, maar het flink op de teenen
te trappen. Er zit geen kern of pit
voor een sociale toekomst in. 't Is en
zal tobben blijven
Ttsiit- esi Landbouw.
VAN LEHMANN's PROEVEN.
De man, dien ik aan 't slot van 't vorig
opstel heb bedoeld, was Lehmann. Hem komt
de eer toe van heel duidelijk te hebben aan
getoond, dat ferme kiemplanten, voortgekomen
uit groote en gezonde zaden, veel hooger
opbrengst geven dan de andere. Laat ik u
zeggen, hoe hij bij zijn proef te werk ging.
Hij iegde drie perceelen aan. Elk had de
oppervlakte van 87» M!. Dat de heer Leh-
mann zooveel mogelijk stukken koos van
gelijke vruchtbaarheid is buiten twijfel. Hij
legde 528 erwten in elk stuk, maar telkens
waren het er van heel ongelijke zwaarte. Ze
werden aangeduid met deze woordengroote,
middelsoort en kleine. Om evenwel met meer
nauwkeurigheid te kunnen vergelijken woog
men de erwten ook, voor ze den grond in
Na den maaltijd ging Nelly naar haar
zuster Marie, om ook haar deelgenoote te
maken van haar blijdschap. Doch ook
haar zuster begreep er weinig van. Toch
luisterde zij naar hetgeen Nelly haar ver
telde en zeide, toen Nelly uitgesproken
was t>Nelly, ik geloof, dat ge den gods
dienst wat te ver drijft. Waarom wilt ge
nu Zondags met ons niet meer naar de
kerk 's Avonds kunt ge dan toch wel
naar rechtzinnige predikanten gaan, dan
blijven wij toch allen thuis. Hoort ge
's morgens iets, wat u niet bevalt, dan doe
je maar net of je 't niet hoort. En daaren
boven op uw kamer kunt ge immers
zooveel lezen en bidden, als ge maar wilt.
En als ge nu met ons mede gaat, dan
doet ge daarmee pa en ma groot genoe
gen. Zie, Nelly, dat is toch ook volgens
de Wet des Heeren.
>Dat laatste is waar« zei Nelly »maar
alleen vergeet ge, dat wij onzen ouders
niet gehoorzamen mogen in verkeerde din
gen. Ik wil pa en ma in alles gehoorzaam
zijn, wat goed en recht is, en waar het
de eer des Heeren niet schaadt. Maar als
ik, ouder gewoonte met u allen naar de
kerk ga, dan geef ik voor het oog van
anderen te kennen, dat ik met zulk een
prediking instem, en dat mag ik in geen
geval doendat zou zooveel zijn als u
allen bedriegen. En ook, vergeet me
Marie, dat de Heere Jezus eens gezegd
heeft»Wie vader of moeder liefheeft
boven Mij, is Mijns niet waardig.-c Neen,
Marie dat gaat niet. De H-ere wil geen
half hart van ons hebben Hij wil, dat
we ons geheel aan Hem over geven.
Na nog eenige oogenblikkeu gesproken
te hebben, verliet Nelly haar zuster, ver
blijd zijnde, dat zij met zooveel vrijmoedig
heid de naam des Heeren had mogen
belijden.
De Zondag kwam.
De geheele familie reed als gewoonte
naar de kerk. Alleen Nelly was er dit
maal niet bij: zij bleef op haar kamer en
las in haar Bijbel. Toen de familie weer
thuis kwam, sprak men weinig met Nelly,
men liet haar geheel aan haar zelf over.
Des avonds echter ging Nelly naar de
kerk, waar een rechtzinnig predikant het
Woord bediende, iemand, die den vollen
Christus verkondigde. Nelly gevoelde zich
gelukkig, dat zij nu het Woord des Heeren
hoorde verkondigen, zooals het behoorde.
Wordt vervolgd.)
