WóeilfBaWö Decern ber 1905.
voor de aSiiidtiollaiiftselie en fi
Eilanden.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
BIJVOEGSEL.
FEUILLETON.
Jaargang N°. 1091.
T. BOEKHOVEN.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel cd 4/3 maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zj] beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Diasdag- ei Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle MukRen voor «Ie Mfesi&eflle SiestenacS, Aflverteiitiëss ©n verdere Administratie franco toe te seisden aan den Uitgever.
24sle MJMT
lie Russische Revolutie
€*i ooi vaders g eheim
JIIV
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Bij dit nummer behoort een
van de 21e Jaar-Collecte voor de
Scholen met den Bijbel.
Transport f' 80,572,904
Loppersum 125,50
Meeden (Oldambt) 184,25
Wartfum m. Breede en Usquert n j.98,334
St. Jacobi Rarochi 15,60
Nyawier met Wetsens u 62,60—
Hoogeveen met Alteveer, Nieu-
weroord, Hollandsclis Veld
en Pesse c.a. 490,24
Bergentbeim met Bergentkei-
merveld en Brachterveld u 34,614
Dedemsvaart (Gem. Avereest)151,60
Bennekom (G. K.) 94.00
Geldermalsem met Buurmalsem,
Tricht en Meteren. n 87,00—
Ruurlo ru. Rietelaar (Ev. lok.16,11
Steenderen met Bronkhorst,
Baak, Ülburgen, Vierakker,
Toldijk en Hoefkens 74,08
Amersfoort met Hoogland v 248.00
Jatphaas met bet Gein 11,75
Amsterdam 1,853,28-
Hoorn met Berkhout, Schel
linkhout, Baasdorpermeer en
Bobeldijk .11 85,00
Piershil 11,75
Overschie met Schiebroek il 337.174
Stellendam li 58,25—
Sliedrecht met Wijngaarden en
Ringbroek i' 266,62
Strijen met Strijensche Sas (G.
K. en h.) .11 269,81-
Zevenhoven met Nieuwkoop
(Noordeinde) Noorden en
Achttienhoven. 44,22
Kattendijke (giften) u 5,00
Meliskerke met Mariënkerke 27,681
Sittard (giften) 2,00
NAGIFTEN.
Voorburg
Alblasserdam li
Hengelo (O.) van T. M,
Kolium u
Rijswijk bij Den Haag
Nieuw-Helvoet f 85 met be
stemming en f7,12|vande
Cbr. Handelsvereen. te Rot
terdam) .ii
Blokzijl .11
Rijssen (coll. in de Oud Geref.
Kerk) .li
Kamperland
Wijhe (2 giften van f2,50 en
1,60-
6,20
10,00—
2,00
5,15—
92,12|
8,25
13,504
2,50
een gift van f 2,u 7,00
Weesp (gift van f2,50 en col
lecte te Weesperkarspel f 26.) 28 50
Totaal van 600 Loca'e Gomite's f 85,531,204
Waar niets staat aangegeven is de collecte
aan de huizen gehouden.
Onder de Uniecollecte te Hoogeveen c. o.
zijn begrepen t 31,05 uit Alteveer, f 71.83
uit Hollandsche Veld en f 54,05 uit Nieuwer-
oord.
Met eenige dankbaarheid kan ik mededee-
len, dat het bedrag der Unie-collecte bij de
600 geplubiceerde Locale Comite's t 800,
h o o g e r is dan in 1904 bij diezelfde Locale
Comite's. De opbrengst te Amsterdam was
verrassend en de nagiften vielen mode. Nu
wachten wij nog de opgaven van 70 Locale Co
mite's. Zouden die opgaven niet vóór 1 Januari
a.s. gezonden kunnen worden Als de corres
pondenten nu eens zorgden, dat de opgaven
der Unie-collecte en de bijdragen aan de
Uniekas op Oudejaarsdag in orde waren, wat
zouden wij dan dankbaar wezenHoop doet
leven
R. DERKSEN.
Secretaris der Unie.
IX.
(Vrouwenbeweging.)
Slechts nog tnaar een 40 jaren
kent Rusland den aandrang der
vrouwen tot een zeltstandig bestaan
niet alleen, [tnaar ook het aan dit
eigenbelang gespeende optreden voor
Ruslands geestelijk en sociaal leven.
Want het is ieder bekend de vrou
wenbeweging is tweeërleieenerzijds
zoekt zij brood voor ziclizelve, en is
de beweging als zoodanig een strijd
om 't bestaan, die zichzelve ten doel
heeft, eigen genot en eigen levensgeluk,
maar anderzijds is ze, zooals in de
beschaafde landen ook veel voorkomt
een optreden niet voor zichzelve
aiïeen om wettelijke gelijkstelling
met den man, maar voor 't opheffen
van den stand der vrouwen. In Ne
derland ziet men beide richtingen van
die Beweging vertegenwoordigd. Aller
lei meisjes van den burgerstand drin
gen zich in de maatschappelijke be
trekkingen in als onderwijzeres, vroed
vrouwen, klerken, postbeambten; dat is
de persoonlijke strijd om 't bestaan
maar ook zien we hooggeplaatste dames,
als Mevrouw Drucker, Haver, Wy
naents en anderen zich aan de spitse
stellen der vrouwenbeweging, niet uit
egoïsme zoo direct, niet om eigen
brood, maar om den stand der vrouwen
te verheffen, zooals ze beweren, en
haar op wettelijk en sociaal terrein
gelijke rechten te geven met den man.
Zulk een aristocratische vrouwen
beweging, gekweekt door en uitge
broed in de hooiden en harten van
hooggeplaatste vrouwen vindt men in
Rusland nietvan stand verheffing is
zeer weinig sprake. Hoe komt dat?
Omdat de dame in den kring van
bezit een positie inneemt, die haar
veel te dierbaar is om die voor Rus
lands sociale leven op te offeren. Zij
behoeft geen den minsten arbeid te
verrichten heeft baar -15 tot 20
dienstboden, en leeft dus onbezorgd.
Waarom zou zij dan met het probleem,
dat baar persoonlijk niet raakt, zich
gaan bemoeien Zij is de zelfvoldane
matrone, zooals er in Rusland dui
zenden zijn heersch- en gemakzuchtig
en minachtend neerziende op die
vrouwen, welke nog uit ambitie voor
Land en Volk zich in den geestelijken
strijd wagen, om als vroedvrouwen
en artsen vol zellopoffering zich te
geven aan de ellendigen en van hulp-
vèrstokenen op 't platteland.
Die aristocratische dames zijn de
onbewegelijke massa, die te trotsch
zijn om zich met de burgerlijke meis
jes te verzoenente heerschzuchtig
om met de burgerlijke elementen
omgang te zoeken tot verheffing en
verhooging van het geestelijk, zedelijk
en stoffelijk leven der vrouw.
Een historisch feitEen dame kwam
eens bij een professor aan de Mos-
kouschc Universiteit. Deze vroeg haar,
bij welken dokter zij in een hijzonder
geval te rade zou gaan, en de pro
fessor noemde haar den naam van
een vrouwelijke arts, een, zooals hij
er bijvoegde, erkende specialiteit
Maar in kostelijke bescheiden ver
ontwaardiging antwoordde ze: »Maar
professor, zij is immers een vrouw
en ik zal mij toch niet onder de
behandeling stellen van een vrouw,
Ik beu toch niet krankzinnig.cc
De professor antwoordde heel leuk
Mevrouw, ik heb de eer u te ver
zekeren. dat ik '1 ook niet ben.ir
Van de hoogere standen heeft de
Russische burgervrouw, die naar beter
bestaan voor zichzelve zoekt, naar
meer geestelijk en verstandelijk leven,
naar hulpverschaffing aan haar armere
landgenoot en in stad en gehucht, niets
te wachten.
Maar ook zeer gering is nog het
aantal der burgerlijke vrouwen, die
zelf naar opheffing dorsten. En dat
zit 'em in 't verleden. De toestand
der Russische vrouw is die der sla
vernij geweest. In haar jonge jaren
eischten de ouders van haar een
absolute, slaafsche onderwerping aan
haar ouders, en met haar huwelijk
veranderde zij slechts van meester.
Zoowel ongehuwd als gehuwd had
ze niet anders als plichten te vervul
len, maar van eenig recht, menschel ijk
of wettelijk recht was geen sprake.
De instituten, kostscholen, jwaarop
gegoede meisjes gingen, gaven hun
leerlingen als richtsnoer op hun levens
pad in hoofdzaak slechts mee de aan
bidding voor de keizerlijke familie,
een tamelijke kennis van 'tFransch
en een zeer onvoldoende van hun
eigen moedertaal, voorts dansen, veel
sentim'enteele, sombere lectuur en
een klein beetje onderricht.
Maar na de 60er jaren is er ver
andering gekomen, waarover we ook
in ons vorig artikel geschreven heb
ben. Er kwam een Reveil, een ont
waking, en van dien tijd af zijn er
pioniers opgestaan, die als eerste
vrouwelijke studenten zich gingen
laven aan de bronnen van wetenschap
en vrijheid; laven onder zware zorgen,
met donkere toekomstmaar toch
met ongekenden moed en volharding.
In dit jaar klopten drie vrouwen aan
de poorten der Peterburger Univer
siteit, nl. de twee zusters Conradi,
waarvan één helaas later de onvoor
zichtigheid had om op een geïinprovi-
seerden preekstoel, een hoop hout,
tot hare vrienden en medestudenten
een in die dagen opruiende toespraak
te houden. Toen werden, en men was
in de ambtenaarswereld wat blij een
stok gevonden te hebben, de vrouwen
er uit gebannen en vergissen we ons
niet, is er heden ten dage op die
Hoogeschool geen vrouwelijke student
aanwezig. Maar deze daad der zusters
was de alarmklok, die de vrouwen
beweging opriep tot uitoefening van
kracht. Toen werd ook het blad de
Vrouwenvraag uitgegeven, waaraan
vrouwelijke pennen het meest, man
nelijke evenzeer werkten En nu een
eigenaardigheid. Het Ministerie van
Oorlog zon op middelen om vrouwe
lijke artsen te krijgen. Hoe kwam
men daartoe, zegt ge In de eerste
plaats zat 'em dit in den Minister zelf
hij, Melutin, was een voorstander der
feministische bewegingmaar door
de oorlogen in het Zuiden van Rus
land was het hem en vele doctoren
wenschelijk voorgekomen, vrouwelijke
hulp in te roepen in Lazaretten en
bij den verplegingsdienst.
Toen werd zelfs in '72 een speciale
academie voor geneeskunde der vrouw
geopend doch onder de reactie van
Alexander III in '83 gesloten want
zoo zei de Czaar de oplossing der
vrouwenkwestie is geen taak voor het
Ministerie van Oorlog alsof toch die
vrouwelijke artsen gekomen waren
om liet Ministerie van Oorlog enkel
pleizier te doen.
In de vrouwenbeweging nemen een
ee.'ste plaats in de Mariagestichten,
waarin de dochters van alle Staats
ambtenaren algeheele kostelooze op
name en volkomen voeding ontvangen.
Deze instituten bevatten 5 a 6000
vrouwelijke leerlingen, die vaak voor
onderwijzeres opgeleid worden. Dan
bekleeden ook een voorname plaats
de zoogenaamde Gymnasia, ot scholen
voor meer uitgebreid lager onderwijs,
en de daarop volgende Seminaria,
die allen opleiden voor onderwijzeres.
In 1897 begon men de Hoogeschool
voor de medicijnen of het medicini-
sche instituut weder te steunen Pe
tersburg gat terrein, de Czaar 160,000
roebels en een rijke Moskousche fa
milie 270,000 roebels en in andere
steden wil men nu evenzeer aan het
werk trekken. In enkele kleinere
Medicinische instituten wordt men
opgeleid voor vroedvrouw, plattelands
heelmeester, verbandmeester, assis
tentarts.
In Charkow jjis een hospitaal voor
vrouwen met vuile ziekten een direc
trice staat daar aan het hoofd, en de
helpsters zijn vrouwelijke artsen.
DOOR
L. VAN BERKEL.
(4) H.
Een inwendige stem verweet hem zijne
hardvochtigheid jegens zijn zoon en de
zijnen. Daarenboven begon hij afkeer te
krijgen van zijn eenzaam leven hij gevoelde
op zijn ouden dag behoefte om bemind
en vertroost te worden. Dat waren de
redenen, die er hem toegebracht hadden
om zijn dorp te verlaten en naar dat
groote Amsterdam te gaan, dat hij als de
verzamelplaats van alle mogelijke ondeug
den, beschouwde. Hij was tot het besluit
gekomen, het gezin van zijn zoon op te
gaan zoeken en een der kinderen als het
zijne aan te nemen, op voorwaarde even
wel, dat dit kind nog niet zoo door en
door bedorven zou wezen, door het verblijf
in de groote stad, dat hij, mijnheer Smit,
hopen mocht, het zonder al te veel moeite
naar zijn hand te kunnen zetten. »Maar,«
had hij bij zichzelven gezegd, »het zal
heler zijn dat men mij niet kentwant
de jeugd in de groote steden is uiterst
sluw, en als men wist wie ik ben, zou men
zich voordoen als engeltjes en heiligen, om
mij zand in de oogen te strooien.
En nu we een blik geslagen hebben op
de heimelijke overleggingen van den ouden
landbouwer, zullen we, naar de weduwe van
zijn zoon terug keeren en nader kennis maken
met haar en haar kroost.
»Moederzei Nellyhet oudste der
meisjes, half fluisterend, zal die oude heer
den heelen dag bij ons blijven Wat zal
dat vervelend zijn!»
»Dom, mijn kind, zoo moet ge niet
spreken, antwoordde haar moeder. Denk
liever aan het geld, dat wij zullen verdie
nen, en aan de duizenden kleine versnape
ringen, die we onzen lieven Maurits zullen
kunDen verschaffen. Arm kind, wat is hij
bleek en wat ziet hij er ziekelijk uit, zooals
hij daar op den grond ligt.
Hij lijkt sprekend op papa, zei Jeana,
het tweede meisje, dat druk bezig was
om papieren kransjes voor kandelaars te
knippen.
Een koude rilling deed de moeder over
al haar leden beven, en zij bracht haastig
hare hand aan haar oogen.
»Jeana, dat moet ge niet meer zeggen,
daar doet ge moe verdriet mede fluisterde.
Nelly hare zusier in het oor.
Jeana richtte het hoofd op en zag hare
moeder aan.
»Vergeef mij, lieve moe«, sprak zij. »Ik
heb u niet met opzet vullen bedroeven,
heusch niet. Ik wilde ook niet zeggen,
dat Maurits zoo ziek is als pa op het
laatst was. Hij is in de laatste dagen zelfs
wat beter, niet waar F Er was van ochtend
wat kleur op zijn wangen en hij was niet
zoo zwak als gisteren. Voor Hendrik terug
komt, zal hij hersteld zijn, dat zult ge zien.
Mevrouw Smit streelde vriendelijk Jeana's
blonde lokken.
»Mijne beste, kleine meid sprak zij,
»ik ben overtuigd, dat het uwe bedoeling
niet geweest is, mij verdriet te doen en ik
weet, hoeveel gij van uw kleinen broeder
houdt. Nelly en gij helpen mij in zijn ver
zorging met een ijver, die mij diep treft.
Als het God behaagt, zal Hij hem her
stellen doch het arme kind heeft behoefte
aan vele dingen, die wij hem onmogelijk
kunnen geven.
»Als uw grootmoeder nog leefde, zou
ik hem naar buiten bij haar zenden. Een
verblijf van eenige maanden in een gezonde
streek zou hem, geloof ik, bijzonder veel
goed doenx
»Moe,« zei Jgana met haar denkend ge
zichtje, »wat zou ik graag het dorp eens
willen zien, waar u geboren zijt, en het
met klimop en kamperfoelie begroeide
huisje, waar u gewoond hebt, en de school
voor kleine meisjes, die grootmoeder be
stuurde, 'en de kerk, en de korenvelden.
»Stil, Jeanazei haar moeder plotse
ling »gij moet nu niet meer praten daar
is de oude heer
III.
Mijnheer Struik trad werkelijk binnen en
zette zich bij het vuur neer. Hij begon
met te hoesten, vervolgens schoof hij zijn
stropdas recht, sloeg zijn beenen kruise
lings over elkaar, en zei op een afgemeten
toon terwijl hij onverschillig cm zich
heen keek
»Uwe meisjes gaan school, naar ik ver
moed, mevrouw hoe is uw
naam ook
»Ik heet Smit, mijnheer mevrouw Smit.,«
antwoordde de weduwe. »Neen, sedërt
den dood van mijn man gaan de meisjes
niet meer school"; zij blijven bij mij en
zijn mij van veel dienst in de huishouding.-*:
»Van dienst? Hm, daar twijfel ik aan
Ik ken dat goedje uit de groote steden.
Dat denkt alleen maar aan pret en aan
mooie kleerenVerdienen zij
dus reeds iets
»Neen, mijnheer, nog niet. Zij zullen
weldra met'Gods hulp wat kunnen verdie
nen maar voor het oogenblik vind ik,
dat zij genoeg doen, als zij mij in het
huishouden helpen, or
»Hm kuchte de oude heer nog eens,
met een oDgeloovig gezicht. »Gij hebt,
hoop ik, geen andere kinderen, mevrouw
Smit
»Pardon, mijnheer, mijn oudste zoon is
zeeman.
»Zeeman Dus een jongen, die niet wil
oppassen
»-Neen, mijnheer,« liepen Jeana en Nelly
tegelijk met de grootste verontwaardiging.
»Het speet onzen broeder genoeg, dat hij
moest vertrekken doch hij zei, dat hij moe
niet langer tot last wilde zijn,«
»En daarbij mijnheer hernam de
weduwe, .seen zeekapitein, iret wien we
bekend zijn, heeft hem op zijn schip een
mooie betrekking voor een jongen van zijn
jaren aangeboden. Hij is een goeden zoon
voor mij, mijn Hendrik, mijnheer !oc voegde
de moeder er bij, met een zweempje ver
geeflijken hoogmoed.
»Hendiïk?« «Waarom hebt gij hem
zoo gencemd Er kwamen tranen in
mevrouw Smits oogen.
»Zijn vader heette zoo,« antwoordde zij
met een van aandoening trillende stem,
terwijl zij haar hoofd ovei heur werk boog.
Wordt vervolgd.